Skip to main content.
Συνασπισμός της Αριστεράς των Κινημάτων και της Οικολογίας
16/07/2008

Ομιλία Αλέξη Τσίπρα στην σύσκεψη με τους αγρότες και τυοποιητές ελαιολαδου στην Καλαμάτα

Φίλοι αγρότες

Γνωρίζω ότι ο νομός Μεσσηνίας είναι ένας κατ' εξοχήν αγροτικός νομός.

Με παραδοσιακά προϊόντα αλλά και εντατικές καλλιέργειες (κηπευτικά, φρούτα, πατάτες κλπ.)

Επίσης γνωρίζω ότι το κύριο προϊόν του Νομού είναι το Άριστης ποιότητας  «Έξτρα Παρθένο Ελαιόλαδο». Η Μεσσηνία είναι ένας από τους νομούς της χώρας που παράγει 100% εξαιρετικής ποιότητας  «Έξτρα Παρθένο Ελαιόλαδο».

Γνωρίζω ότι οι Μεσσσήνιοι αγρότες παράγουν στην πλειοψηφία τους  «Έξτρα Παρθένο Ελαιόλαδο»,     

Ένα προϊόν εξαιρετικό  και με άριστο όνομα στην αγορά.

Γνωρίζω καλά ότι γενιές ολόκληρες έχουν επενδύσει κεφάλαια και εργασία, για να εκσυγχρονίσουν τις εκμεταλλεύσεις τους να μειώσουν τα κοστολόγια, να αυξήσουν τις αποδόσεις τους.

Έχουν μοχθήσει για αυτό το «υγρό χρυσάφι» που άλλοι το τελικά το εκμεταλλεύονται.    

Δυστυχώς, όμως δεν έχουν υπάρξει πολιτικές που να αναδεικνύουν την υψηλή διατροφική αξία του ελαιολάδου ώστε να βρει τη θέση που του αρμόζει στην αγορά και ταυτόχρονα ο  παραγωγός να αποζημιωθεί  και να μπορέσει να ζήσει.

Τη φετινή χρονιά τα πράγματα για όλους τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους είναι πολύ δύσκολα. Για τους ελαιοπαραγωγούς είναι όμως τραγικά.

Το κόστος παραγωγής είναι μεγαλύτερο από την εμπορική τιμή. Το «Έξτρα Παρθένο Ελαιόλαδο» μένει απούλητο και τα σπορέλαια από την άλλη έχουν μεγάλο μερίδιο στην αγορά.

Η αγροτική παραγωγή της χώρας μας οδηγείται σε κατάρρευση. Η Ελλάδα κινδυνεύει άμεσα να γίνει μια χώρα που δεν θα παράγει.

Είναι κύριο «Εθνικό καθήκον» συνεπώς η στήριξη των αγροτών και της αγροτικής παραγωγής. Η Ελληνική γεωργία  όπως και  η γεωργία κάθε άλλης χώρας δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς στήριξη.

Απαιτείται ένα εθνικό σχέδιο αναζωογώνησης και ανάπτυξης της υπαίθρου με στόχους:

1.    την αύξηση του εισοδήματος των αγροτών και κτηνοτρόφων.

2.    την ολόπλευρη ανάπτυξη της υπαίθρου με μέτρα πολιτικής και βελτίωση των συνθηκών ζωής στο χωριό.

Για μας αυτό είναι ανάμεσα στις βασικές μας προτεραιότητες.

Προχωράμε το επόμενο διάστημα στη διαμόρφωση της «Εναλλακτικής προγραμματικής μας πρότασης», την οποία θα συζητήσουμε με την κοινωνία.

Θέλω λοιπόν σήμερα να σας ακούσω και όχι να πω εγώ πολλά. Εσείς ζείτε τα προβλήματα.

Η «Εναλλακτική προγραμματική μας πρόταση» δεν θα βγει από τα γραφεία μας αλλά από τις δικές σας σκέψεις και προτάσεις καθώς και από τους δικούς σας αγώνες.

Θα μου επιτρέψετε να θέσω επιγραμματικά και πολύ συνοπτικά μερικούς άξονες – σκέψεις  να αναπτυχθεί η συζήτηση.

Απαιτούνται κατά τη γνώμη μας:

1. Να ξεκαθαρίσουμε ποιος είναι ο ρόλος της γεωργίας και γενικά του πρωτογενή τομέα σε μία άλλη εναλλακτική προσέγγιση και προοπτική.

Εμείς αντιμετωπίζουμε  το πρωτογενή τομέα (γεωργία, κτηνοτροφία, αλιεία, δάση κλπ) ως ένα  ενιαίο χώρο, ως  ένα σύνολο δραστηριοτήτων  μέσα από τις οποίες:  

- παράγονται υλικά αγαθά, ΤΡΟΦΙΜΑ, δηλαδή αγαθά απαραίτητα για την διατροφή και επιβίωση του λαού μας.    

Και  βέβαια μας ενδιαφέρει ζωηρά τα τρόφιμα αυτά, να είναι προσιτά, δηλαδή φθηνά αλλά και υγιεινά και ασφαλή για αυτούς που θα τα καταναλώσουν.

-  Υποστηρίζεται η απασχόληση, η διατήρηση και η αύξηση των θέσεων εργασίας.

-  Προστατεύεται το περιβάλλον διότι όλες οι εφαρμοζόμενες τεχνικές οφείλουν όχι μόνο να το σέβονται αλλά και να το περιφρουρούν.

2. Απαιτούνται  Δημόσιες πολιτικές για την ενίσχυση της «κοινωνικής  θέσης» των αγροτών

Οφείλουμε να εξασφαλίσουμε στους αγρότες ανεξάρτητα του τόπου κατοικίας την εύκολη και άμεση πρόσβαση σε όλα τα δημόσια κοινωνικά αγαθά (σχολεία, υγεία κλπ) ;

Χρειαζόμαστε επειγόντως  ένα ανορθωτικό πρόγραμμα για τη Γεωργία και την Ύπαιθρο γενικότερα.

3. Απαιτούνται Ξεκάθαρες πολιτικές για την ενίσχυση της συλλογικής δράσης των αγροτών, για την ενίσχυση της διαπραγματευτικής  τους θέσης ώστε να μπορούν να υπερασπιστούν με αξιώσεις το μόχθο τους, το εισόδημα τους, το δικαίωμα τους να ζήσουν και αυτοί με αξιοπρέπεια.

4. Μέτρα μείωσης της ψαλίδας τιμών παραγωγού και καταναλωτή:

Προς αυτή την κατεύθυνση σημαντικό ρόλο θα παίξουν η δημιουργία  «Δημοπρατηρίων – Τυποιητηρίων» στην περιοχή των Φιλιατρών. Θα βοηθήσει ώστε και οι αγρότες να απολαμβάνουν τιμές που να καλύπτουν το κόστος παραγωγής και οι καταναλωτές να μην τρώνε τα προϊόντα με «καπέλα».

5.   Απαιτούνται Γενναία  χρηματοδοτικά  μέτρα και πολιτικές για την δραστική μείωση του κόστους καλλιέργειας.     

Είναι τραγικό οι ΗΠΑ η κοιτίδα του νεοφιλελευθερισμού και του καπιταλισμού να ενισχύουν τους αγρότες τους για να έχουν μειωμένο κόστος. Είναι τουλάχιστον υποκριτικό να υποστηρίζει η Ελληνική κυβέρνηση ότι μπορεί ή ότι δεν αφήνει η ΕΕ να πάρει μέτρα συμπίεσης του κόστους.Είναι τεράστιες οι  ευθύνες της  κυβέρνηση διότι τη φετινή χρονιά οι τιμές των λιπασμάτων αυξήθηκαν δύο φορές την πρώτη 60% και τώρα πάλι 40%.    

6. Απαιτούνται Δημόσιες πολιτικές για την δημιουργία και αποτελεσματική λειτουργία υποδομών  στήριξη της Γεωργίας και της Κτηνοτροφίας, για τη στήριξη των αγροτών  και των κτηνοτρόφων.

Οι αρμόδιοι  φορείς και κυρίαρχα το  Υπουργείο Αγροτικής  Ανάπτυξης υστερούν  σε οργάνωση και αδυνατούν σήμερα να  παίξουν τον επιτελικό  ρόλο του στη μεταφορά τεχνογνωσίας και κατευθυντήριων οδηγιών στους αγρότες για την εφαρμογή σύγχρονων καλλιεργητικών τεχνικών.

Αυτό σημαίνει ότι οι φορείς και τα δημόσια ιδρύματα ( Υπουργείο Γεωργίας, φορείς του Υπουργείου, πανεπιστήμια, ερευνητικά ινστιτούτα κλπ) οφείλουν να αλλάξουν ρότα. Να προσανατολιστούν στην παραγωγή της  επιστημονικής  γνώσης, να προάγουν την έρευνα και να παρακολουθούν την εφαρμογή τους προς όφελος των παραγωγών.

7.  Απαιτούνται Κλαδικές πολιτικές για όλα τα βασικά αγροτικά προϊόντα.

Πρέπει να βάλουμε τους επιστήμονες να δουλέψουν.    

Στην Ισπανία πχ η εξαγωγική πολιτική στο ελαιόλαδο αποτελεί θέμα μελέτης πρώτα σε εξειδικευμένα επιστημονικά κέντρα και ινστιτούτα.

Δεν μπορούμε να στηριζόμαστε πιά μόνο στην εμπειρία.     

Σε αυτό το σύγχρονο παγκόσμιο πόλεμο της ανταγωνιστικότητας το καλύτερο όπλο είναι η γνώση.     

Τι θα παράγεις, πότε, σε ποια ποσότητα, πως θα το προβάλεις, πως θα το προωθήσεις, σε ποιες αγορές  κλπ.    

Δεν φιλοδοξούμε το κράτος να γίνει έμπορος, οφείλει να εξασφαλίσει τους όρους ώστε οι αγρότες να μπορούν να «επιχειρούν» .

8. Απαιτούνται  Γενναία μέτρα για να ενισχυθεί η κινητικότητα στην  αγορά της γης.    

Να υπάρξουν γενναία χρηματοδοτικά μέτρα (άτοκα δάνεια, δάνεια με εγγυητή το δημόσιο) όχι μόνο σε νέους αγρότες αλλά και σε αγρότες μέχρι 55 ετών - κατόχους  μικρού κλήρου - για να μπορέσουν να μεγαλώσουν τον κλήρο τους.    

Το διαρθρωτικό πρόβλημα του μικρού και πολυτεμαχισμένου κλήρου μπορεί να λυθεί χωρίς να πάμε στο άλλο άκρο δηλαδή των τσιφλικιών και των καπιταλιστικών εκμεταλλεύσεων

9. Βέβαια τα προβλήματα επιδεινώνονται και λόγω της Νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής αλλά και των νέων προτάσεων της Κομισιόν στο λεγόμενο «Έλεγχο υγείας της ΚΑΠ». Εμείς είμαστε αντίθετοι με τις προτάσεις της Κομισιόν που θίγουν τους μικρούς και μεσαίους αγρότες. Πρέπει να δημιουργηθεί Πανευρωπαϊκό Μέτωπο  και Κίνημα αντίστασης, ώστε να μην περάσουν οι προτάσεις αυτές. Καθώς επίσης είμαστε αντίθετοι στη μεταφορά χρημάτων από το 1ο  Πυλώνα στο 2ο. Τα χρήματα πρέπει να μείνουν στον 1ο  Πυλώνα για την ενίσχυση και στήριξη των αγροτών και της αγροτικής παραγωγής.   

Ειδικά για το ελαιόλαδο:

Θέλω να τονίσω ότι ενώ η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα σε ποσοστό παραγωγής «Έξτρα Παρθένου Ελαιόλαδου» σε όλο τον κόσμο αφού περίπου το 70%  παραγόμενου ελαιόλαδου είναι « έξτρα παρθένο» και η Μεσσηνία ειδικά έχει 100% έξτρα παρθένο ελαιόλαδο είναι τραγικό ότι οι Έλληνες καταναλωτές μόνο το 13% γνωρίζει τη διαφορά του «Έξτρα Παρθένου» από το σκέτο  «ελαιόλαδο». Το 87% το αγνοεί.

Είμαστε υπέρ της άποψης δημιουργίας ζωνών ΠΟΠ για το λάδι για τη Μεσσηνία και τη Λακωνία.

Είναι τραγικό να μην έχει προβληθεί αυτό το συγκριτικό πλεονέκτημα. Είναι μεγάλες οι ευθύνες των κυβερνήσεων γι' αυτό.

Οι τιμές παραγωγού όπως γνωρίζετε εσείς πολύ καλύτερα έχουν καταρρεύσει και μάλιστα σε μια χρονιά όπου η παραγωγή είναι μειωμένη στην Ελλάδα.

Είναι τραγικές οι ευθύνες των κυβερνήσεων της Ν.Δ και του ΠΑΣΟΚ, οι οποίες δεν χαράζουν εθνική στρατηγική για το ελαιόλαδο και ιδιαίτερα για το Έξτρα Παρθένο για το οποίο έχουμε συγκριτικό πλεονέκτημα σε παγκόσμιο επίπεδο.

Συνεπώς είναι επείγουσα ανάγκη η δημιουργία εθνικού φορέα, ο οποίος να παράγει εθνική πολιτική για το ελαιόλαδο. Με ιδιαίτερη στόχευση στο έξτρα παρθένο ελαιόλαδο.

Η εθνική στρατηγική πρέπει: α) να επολέγει αγορές – στόχους και να χρηματοδοτεί την προβολή του σε αυτές, β) να επιδοτήσει ειδικά να μπεί στις αγορές το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο.

Επίσης επιβάλλεται να γίνουν γρήγορα βήματα:

α) Στην κατεύθυνση πιστοποίησης της ποιότητας από την παραγωγή μέχρι τη τυποποίηση. Γενναία αύξηση του ποσοστού της «ολοκληρωμένης γεωργίας» και «βιολογικής». Επίσης να δοθεί έμφαση στα σήματα Π.Ο.Π και Π.Γ.Ε.   

β)   Για την αύξηση του ποσοστού τυποποίησης.

γ)  Να τσακιστούν τα κυκλώματα νοθείας και αισχροκέρδειας.

δ)  Να κατατεθεί άμεσα νομοσχέδιο, το οποίο θα υποχρεώνει όλες τις εταιρείες τυποποίησης να αναγράφουν υποχρεωτικά (όπως έγινε στην Ιταλία) τη χώρα προέλευσης του ελαιολάδου που τυποποιούν. Διότι σήμερα εξαιρούνται οι εταιρείες που τυποποιούν «φασόν» ελαιόλαδο για λογαριασμό των λεγόμενων φτηνών Σούπερ Μάρκετ (discount – αλυσίδες) οι οποίες αναμυγνείουν υποβαθμισμένο ελαιόλαδο άλλων χωρών.   

ε) να γίνει μια μεγάλη καμπάνια για να ενημερωθούν οι Έλληνες καταναλωτές για τη διαφορά που υπάρχει ανάμεσα στο έξτρα παρθένο ελαιόλαδο και στο απλά ελαιόλαδο. Ότι δηλαδή το έξτρα παρθένο είναι φυσικός χυμός ενώ το απλά ελαιόλαδο είναι αποτέλεσμα χημικής επεξεργασίας.

στ)  Να γίνει μια μεγάλη καμπάνια στη χώρα μας με τη βοήθεια των ειδικών επιστημόνων ώστε να συνδεθεί η κατανάλωση του Έξτρα Παρθένου  ελαιόλαδου» με την διατήρηση καλής υγείας των καταναλωτών στα πλαίσια της Μεσογειακής διατροφής.

ζ)  Και βέβαια να επιδοτηθούν τα γεωργικά μέσα και εφόδια ώστε και να γίνει και ουσιαστικός κοστολογικός τους έλεγχος ώστε να μειωθεί το κόστος παραγωγής.

η) να παρθούν ουσιαστικά μέτρα ώστε να κλείσει η μεγάλη ψαλίδα ανάμεσα στην τιμή που πουλά ο παραγωγός και στην τιμή που αγοράζει ο καταναλωτής από τα ράφια του Σούπερ Μάρκετ. Προς αυτή την κατεύθυνση σημαντικός μπορεί να είναι ο ρόλος των Συνεταιρισμών που τυποποιούν ελαιόλαδο ώστε να φτάνει άμεσα στον καταναλωτή.

Εδώ μάλιστα εσείς  στη Μεσσηνία πρέπει να συγκροτήσετε μια ολοκληρωμένη τοπική  πολιτική  με τη συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων  παραγωγής, τυποποίησης  και εμπορίας  και της Αυτοδιοίκησης Νομαρχιακής και Τοπικής, αξιοποιώντας ότι όλη η παραγωγή του Νομού είναι Άριστης ποιότητας έξτρα παρθένο ελαιόλαδο. Γεγονός που αποδεικνύεται και από τα πολλά και σημαντικά βραβεία ποιότητας που έχουν πάρει συνεταιρισμοί, ομάδες παραγωγών και τυποποιητές του νομού σας.