Skip to main content.
Συνασπισμός της Αριστεράς των Κινημάτων και της Οικολογίας
09/10/2008

Συνέντευξη του Προέδρου του ΣΥΝ Αλ.Τσίπρα στο ραδιόφωνο της ΝΕΤ (Θ. Σιαφάκας)

Για τις πολιτικές εξελίξεις και την χρηματοπιστωτική κρίση

-    Ποιο είναι το συμπέρασμα της Αριστεράς, ποιο είναι το συμπέρασμα του ΣΥΝ γι αυτή την οικονομική κρίση που βιώνει η παγκόσμια οικονομική κοινότητα; …

Τα συμπεράσματα είναι πολλά. Αυτό που θέλω να σας πω είναι ότι από τη μια αισθανόμαστε δικαιωμένοι, διότι είχαμε προβλέψει σε δύσκολες εποχές ότι η βεβαιότητα που έδειχναν οι πολιτικές δυνάμεις που είχαν τη δυνατότητα να κυβερνούν στην Ευρώπη και στη χώρα μας ότι είναι μονόδρομος η επιλογή της ανεξέλεγκτης λειτουργίας της αγοράς και θα μας οδηγήσει στην ευημερία και την ανάπτυξη κι εμείς λέγαμε ότι δεν είναι έτσι τα πράγματα. Δικαιωνόμαστε, αλλά δικαιωνόμαστε με όρους που δεν θα θέλαμε να δικαιωθούμε. Από τη μια λοιπόν αισθανόμαστε δικαίωση, από την άλλη αισθανόμαστε μια πολύ μεγάλη ανησυχία. Γιατί αυτή η κρίση, που έχει διαστάσεις κρίσης που λένε ότι είναι ιστορικού χαρακτήρα, αντίστοιχη είχαμε να δούμε από το ΄29, δεν είναι βέβαιο ότι θα οδηγήσει σε πολύ μεγάλες αλλαγές στην κατεύθυνση της ρύθμισης της οικονομίας και της διεύρυνσης της κοινωνικής συνοχής.

-    Ακούω πολλά για σοσιαλμανία, ότι το κράτος επιστρέφει, ότι το φάντασμα του Κέυνς είναι εδώ, ότι το κράτος αγοράζει τράπεζες, εθνικοποιεί.. Έχουν μετάφραση όλα αυτά, μπαίνουμε σε μια καινούργια φάση, σε ένα νέο κόσμο;.. Φεύγουμε από τον κόσμο του Φουκουγιάμα και προσεγγίζουμε τον κόσμο του Κέυνς;…

Το σίγουρο είναι ότι είμαστε σε μια ιστορική καμπή κι ότι μπαίνουμε σε μια νέα ιστορική φάση. Διότι η κρίση αυτή και το μέγεθός της θα είναι τόσο μεγάλο και το βάθος ακόμα δεν το ξέρουμε, που είναι βέβαιο ότι θα υπάρξουν πολλοί μεγάλοι κλυδωνισμοί και ανάγκη για αλλαγή στρατηγικής και αλλαγή πολιτικής.

Το μεγάλο ερώτημα για μας και το μεγάλο διακύβευμα για τους λαούς και για τις κοινωνίες, που δεν μπορούν να βλέπουν απαθείς αυτές τις εξελίξεις, είναι αν οι αλλαγές αυτές στην κατεύθυνση της διακυβέρνησης θα είναι προς την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής, προς την αναδιανομή του πλούτου που παράχθηκε όλα αυτά τα χρόνια ή θα είναι στην κατεύθυνση μιας ακόμα μεγαλύτερης σκλήρυνσης. Δηλαδή, να το πω πολύ απλά, αν θα εκταμιεύουμε χρήματα από το δημόσιο πλούτο προκειμένου να στηρίζουμε τις χασούρες των μεγάλων τραπεζών, όλων αυτών που τα τελευταία χρόνια έβγαλαν πάρα πολλά χρήματα και τα στελέχη τους, ακόμα κι όταν φαλιρίζουν τις επιχειρήσεις τους και κρατικοποιούνται, πηγαίνουν και κάνουν spa στα μεγάλα ξενοδοχεία.. Ή θα βγει δημόσιο χρήμα προκειμένου να ενισχυθεί η κοινωνική συνοχή και να δημιουργηθούν αποτελεσματικές δομές στην οικονομία που δεν θα αναπαράγουν αυτά τα φαινόμενα.

-    Νομίζω ότι έχει ξεκινήσει ένας μεγάλος διάλογος σ΄ αυτήν ακριβώς την κατεύθυνση που περιγράψατε πριν από λίγο και στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη……

Εμείς εκφράζουμε την ανησυχία μας … Στις ΗΠΑ δόθηκαν 700 δις δολάρια, που θα φτάσουν στο ύψος του 1 τρις προκειμένου να αγοράσουν από τις τράπεζες τα λεγόμενα τοξικά προϊόντα. Ουσιαστικά -σας μεταφέρω την άποψη ενός έγκριτου οικονομολόγου του κ.Στίνγκλιτς, νομπελίστα- είναι σαν να έχουμε έναν οργανισμό που έχει ακατάσχετη εσωτερική αιμορραγία κι εμείς προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα μεταγγίζοντάς του μεγάλες ποσότητες αίματος. Το ζήτημα είναι να λύσουμε την εσωτερική αιμορραγία.

Κι εδώ στην Ευρώπη βλέπουμε ότι αυτή τη στιγμή οι ισχυροί της Ευρώπης προσανατολίζονται στο να ενισχύσουν την αγορά με εκατομμύρια ?, την ίδια στιγμή όμως που δεν φαίνεται να κάνουν πίσω στις επιλογές που την προηγούμενη δεκαετία είχαν. Έχουμε ένα Σύμφωνο Σταθερότητας στην Ευρώπη, το οποίο σήμερα είναι κουρελόχαρτο. Κανείς δεν μπορεί να μιλήσει για το 3% του ελλείμματος, όταν είναι αναγκασμένες οι κυβερνήσεις να δώσουν δημόσιο χρήμα για να στηρίξουν την χασούρα. Και πού προσανατολίζονται σήμερα; Όχι στο να καταργήσουν αυτό το Σύμφωνο Σταθερότητας, όπως θα έπρεπε να κάνουν και να εκπονήσουν ένα νέο Σύμφωνο για την ανάπτυξη, για την κοινωνική συνοχή, τη σταθερότητα και την πλήρη απασχόληση, αλλά να βγάλουν εκτός Συμφώνου Σταθερότητας, να φτιάξουν μια μαύρη τρύπα κι εκεί να ρίξουν τα χρήματα που πρέπει να ρίξουν για να σώσουν τις τράπεζες.

-    Θέλω να κλείσουμε στο επίπεδο της ιδεολογικοπολιτικής αναζήτησης… Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, διαβάζω και ακούω για τον καπιταλισμό που πεθαίνει… ο καπιταλισμός όμως αλλάζει, μετεξελίσσεται, αλλά δεν λέει να πεθάνει. Είναι πολύ σκληρός για να πεθάνει. Θα ήθελα ένα σχόλιο…

Αποδείχθηκε τόσο σκληρός που φαίνεται δεν αντέχει και ο ίδιος στις επιλογές που ο ίδιος έκανε.

Εμείς δεν λέμε ότι θα πεθάνει. Αντιθέτως λέμε ότι βρισκόμαστε σε μια πάρα πολύ δύσκολη καμπή. Και δεν λέμε ότι καταρρέει ο καπιταλισμός κι ότι καταρρέει το σύστημα. Λέμε ότι χρεοκοπεί. Κι αυτή η χρεοκοπία μπορεί να μας οδηγήσει, αν δεν μπουν στο παιχνίδι οι κοινωνικές δυνάμεις, αν δεν ενεργοποιηθούν οι λαοί, αν δεν αλλάξουν οι συσχετισμοί, αν δεν υπάρξει μια άλλη πολιτική, αν δεν υπάρξει μια μεγάλη ανατροπή στην κατεύθυνση που υπάρχει σήμερα στην παγκόσμια οικονομία και στην Ευρώπη -γιατί αυτό μας αφορά- τότε τα πράγματα θα γίνουν πολύ πιο δύσκολα, διότι θα προσπαθήσουν αντιμετωπίσουν την κρίση αυτοί που τη δημιούργησαν. Κι όταν βάζεις τον λύκο να φυλάει τα πρόβατα, τότε το μέλλον δεν μπορεί να είναι ευοίωνο.

-    Εκτιμάτε ότι το κλίμα των ημερών, το δυσμενές οικονομικό περιβάλλον μπορεί εδώ στην Ελλάδα να οδηγήσει στην ενίσχυση του δικομματισμού; ..

Όταν γενικά έχουμε ένα κλίμα αστάθειας και αβεβαιότητας και στο βαθμό που αυτό δεν συνοδεύεται από μία ενεργό συμμετοχή των πολιτών, από κινήματα διεκδίκησης και αντίστασης, τότε ο κίνδυνος που περιγράφετε είναι πράγματι πολύ σοβαρός. Έχουμε δει κι άλλες περιπτώσεις όπου σε περιόδους κρίσης οι πολίτες, όταν δεν βγαίνουν να διεκδικήσουν μαζικά κι όταν δεν υπάρχει ένα κλίμα συλλογικής διεκδίκησης, επιστρέφουν σ΄ αυτό που τους κάνει να αισθάνονται ότι υπάρχει μεγαλύτερη ασφάλεια.

Αυτό που μας κάνει αισιόδοξους περισσότερο από κάθε άλλη φορά όμως είναι ότι το τελευταίο διάστημα στη χώρα μας έχει υπάρξει μια πολύ μεγάλη αλλαγή στο επίπεδο της συνείδησης των πολιτών. Και ποια είναι αυτή η αλλαγή; Δεν έχουν πια προσδοκίες από τα δύο κόμματα εξουσίας και αντιλαμβάνονται αυτή η επιλογή που έγινε τα προηγούμενα χρόνια κι αυτή η ιδεολογική υπεροχή των δύο κομμάτων στην προοπτική των μεταρρυθμίσεων δεν μπορεί πλέον να στηριχθεί. Όλα τα προηγούμενα χρόνια, από τις αρχές της δεκαετίας του ΄90 έως σήμερα, κυριάρχησε, όχι μονάδα ο δικομματισμός στη χώρα μας, αλλά και η λογική ότι δεν υπάρχει εναλλακτική λύση, ότι την ανάπτυξη και την ευημερία θα την φέρει η μονόδρομη επιλογή, ενίσχυση της ασύδοτης λειτουργίας της αγοράς και του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Το ΠΑΣΟΚ στηρίχτηκε στο Χρηματιστήριο για να κυβερνήσει τα τελευταία χρόνια. Η Ν.Δ. στηρίχτηκε στον τζόγο της κεφαλαιαγοράς παίρνοντας τα αποθεματικά των Ταμείων και κάνοντάς τα δομημένα ομόλογα. Νομίζω ότι αυτό έχει καταρρεύσει στη συνείδηση των πολιτών.

Το κρίσιμο ερώτημα για μας, για την Αριστερά, είναι, αν στη σημερνή συγκυρία, θα ψάξει να βρει λύσεις -κι εμείς αυτό προσπαθούμε να κάνουμε- που θα απαντάμε στα προβλήματα που έχουμε μπροστά μας. Τα  προβλήματα αυτά είναι πολύ μεγαλύτερα απ΄ αυτά που είχαμε πριν από έξι μήνες, πριν ξεσπάσει η κρίση.

-    Το δίλημμα θα τεθεί όμως.. κι ότι είναι υπαρκτός ο κίνδυνος αυτός ενίσχυσης του δικομματισμού στο πλαίσιο της δύσκολης οικονομικής συγκυρίας…

Είναι υπαρκτό βεβαίως. Από την άλλη όμως εγώ λέω ότι υπάρχει για μας και για την κοινωνία πιστεύω ένα περιθώριο αισιοδοξίας, που έχει να κάνει στο ότι αυτή τη στιγμή η αδυναμία του δικομματισμού είναι δομική και δεν είναι μόνο επικοινωνιακή αδυναμία. Είναι δομική, διότι δεν έχει απαντήσεις, δεν έχουν απαντήσεις τα δυο μεγάλα κόμματα και δεν έχουν απαντήσεις και οι μεγάλες δυνάμεις στην Ευρώπη, η λαϊκή Δεξιά και η σοσιαλδημοκρατία σήμερα στην Ευρώπη. Δεν έχουν απαντήσεις στην κρίση που έρχεται. Δεν έχουν απαντήσεις γιατί είναι προσανατολισμένες στην αντίθετη κατεύθυνση. Θεωρούσαν -και το πιστέψανε- ότι η απελευθέρωση της αγοράς θα δώσει λύσεις. Θεωρούσαν -και το πιστέψανε- ότι η απελευθέρωση των εργασιακών σχέσεων θα δημιουργήσει ανάπτυξη και νέες θέσεις εργασίας. Είδαν όμως, δυστυχώς -και λέω δυστυχώς γιατί δεν είναι ευχάριστα αυτά τα πράγματα- ότι οι αντιρρήσεις και οι θέσεις της Αριστεράς, που είχαν ισχυρή κριτική απέναντι σ΄ αυτή την κατεύθυνση, δικαιώθηκαν.

Για συνεργασίες

-    Θέλω να σας πάω σ΄ένα θέμα που έχει κουράσει.. Έχει κουράσει και τον ΣΥΝ και το ΠΑΣΟΚ ..και τους πολίτες, όμως έρχεται και ξανάρχεται στην επικαιρότητα και το θέτει και η ίδια η πραγματικότητα… το θέμα των συνεργασιών. Αυτή τη στιγμή τα κόμματα έχουν τις θέσεις τους, όμως πολύ θεωρούν ότι θα είναι τέτοια η πίεση της κοινωνίας μετά από μια εκλογική αναμέτρηση, που τα δύο κόμματα, ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ, θα αναγκαστούν να συμφωνήσουν. Το δέχεστε αυτό; ..

Όπως είπατε, έχει κουράσει αυτή η συζήτηση, αλλά εγώ καταλαβαίνω κι εσάς που ρωτάτε και όλους τους δημοσιογράφους και τα ΜΜΕ που ασχολούνται μ΄ αυτό, ότι ένα θέμα το οποίο, να το πω λαϊκά, σας εξιτάρει, σας δημιουργεί ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον, γιατί έχει γίνει λίγο σαν σαπουνόπερα, είναι σαν να έχεις το φλερτ δύο δυνάμεων που κάποιος θέλει, κάποιος δεν θέλει, κάποιοι κάνουν νάζια, κάποιοι προσπαθούν. Δεν είναι όμως έτσι τα πράγματα….

-    Γίνονται και τέτοια πάντως….

Και ακόμα κι αν είναι έτσι, είναι κρίμα και άδικο να συζητάμε για την ανάγκη να παντρέψουμε με το ζόρι έναν 65χρονο ο οποίος έχει κάνει δύο γάμους με την εξουσία και έχει αποτύχει, με μια εικοσάχρονη κοπέλα σαν τα κρύα τα νερά. Διότι αυτό μας λέτε διαρκώς να κάνουμε….

-    Έτσι που το θέσατε είναι έγκλημα…

Εάν εγώ που στην εκλογή μου στην προεδρία του ΣΥΝ και την ανάδειξη σε θέσεις ευθύνης .. ένα κόμμα κοινοβουλευτικό της Αριστεράς της γενιάς των τριαντάρηδων που θέλουμε να πιστεύουμε ότι εκπροσωπούμε αυτή τη γενιά, που είναι στην «απ΄ έξω», δεν έχουμε τίποτε άλλο να ελπίζουμε και να προσδοκούμε αλλά το πώς θα ξανακάνουμε υπουργούς τον κ. Πάγκαλο και τον κ. Βερελή, είναι έγκλημα. Γιατί αυτό συζητάμε.

Αυτό που εμάς αφορά δεν είναι αυτό. Αυτό που εμάς αφορά είναι να ανιχνεύσουμε εναλλακτικούς δρόμους για τη χώρα. Να ανιχνεύσουμε δυνατότητες ώστε αυτή η γενιά των τριαντάρηδων, που είναι στην «απ΄ έξω», οι συνομήλικοί μου που έχουν πάρει δύο πτυχία και δουλεύουν σε προγράμματα stage ανασφάλιστης εργασίας, να έχουν ένα διαφορετικό μέλλον. Για να έχουν ένα διαφορετικό μέλλον όμως, πρέπει να αλλάξει η πολιτική. Πρέπει να πάμε σε βαθιές τομές και ριζικές αλλαγές.

-    Είχα την ευκαιρία να επικοινωνήσω τη βδομάδα αυτή με την κα Δαμανάκη. Μου περιέγραψε περίπου τα πράγματα όπως εσείς, αλλά μου περιέγραψε κι ένα αδιέξοδο στην περίπτωση της μη αυτοδυναμίας. Ότι εκ των πραγμάτων τα κόμματα, και ο ΣΥΝ, θα είναι εκτεθειμένος στην κοινωνία εάν δεν προχωρήσει σε μια τέτοια λύση, ότι η κοινωνία θα πιέσει κι ότι ο ΣΥΝ θα πρέπει να είναι υπόλογος απέναντι στους πολίτες που τον ψήφισαν…

Εάν η κα Δαμανάκη έχει μεγάλο πρόβλημα για το αν θα είναι υπόλογος ο ΣΥΝ, αυτό είναι κάτι το οποίο αφήστε να το κρίνουν οι πολίτες, γιατί όλους μας κρίνουν και την ευαισθησία όλων μας την κρίνουν οι πολίτες.

Αλλά εγώ σας λέω, ναι, η κοινωνία πρέπει να πιέσει. Έχετε δίκιο. Αλλά σε ποια κατεύθυνση πρέπει να πιέσει; Πρέπει να πιέσει στην κατεύθυνση μιας μεγάλης ανατροπής και μιας μεγάλης αλλαγής πολιτικής σε σχέση με την πολιτική που είχαμε τα τελευταία χρόνια.

Εάν είναι να στηρίξουμε μια κυβέρνηση, η οποία δεν θα κάνει τίποτε για να αλλάξει το καθεστώς των ελαστικών εργασιακών σχέσεων που έχει καθιερωθεί, αν δεν θα κάνει τίποτα για να βάλει ζητήματα που έχουν σχέση  και με την οικονομική κρίση, για το δημόσιο τομέα, για τη σχέση δημόσιου και ιδιωτικού.. Θα συζητήσουμε σήμερα για την ανάγκη στον τραπεζικό τομέα, στον χρηματοπιστωτικό τομέα να υπάρξει δημόσια παρέμβαση και να υπάρχει ρυθμιστική παρέμβαση μέσω μιας τράπεζας υπό δημόσιο έλεγχο; Θα μιλήσουμε για την ανάγκη στις δημόσιες επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας να υπάρχει, στις στρατηγικής σημασίας επιχειρήσεις τουλάχιστον δημόσια παρουσία; Στην Ολυμπιακή, στον ΟΣΕ, στα λιμάνια;.. Θα μιλήσουμε για την ανάγκη να έχουμε ένα ασφαλιστικό σύστημα που θα εξασφαλίζει τις συντάξεις των πολιτών; Θα μιλήσουμε για το δημόσιο Πανεπιστήμιο;..

Αυτά είναι τα σημαντικά κι όχι αν τελικά θα τα βρούμε ή δεν θα τα βρούμε και ποιος κάνει νάζια; Και σε τελική ανάλυση, εμείς έχουμε καταθέσει τις προτάσεις μας. Έχουμε ένα ολοκληρωμένο -και επεξεργαζόμαστε ακόμα περισσότερο, γιατί θέλουμε να το τελειοποιήσουμε- πρόγραμμα, εναλλακτικό σχέδιο για την έξοδο της χώρας από την κρίση. Και κάναμε προτάσεις. Και κάναμε προτάσεις σε όλες τις πολιτικές δυνάμεις. Και κάνουμε προτάσεις για κοινή δράση ακόμα απέναντι στην κυβερνητική πολιτική. Και μάλιστα σ΄ αυτέ τις συγκεκριμένες προτάσεις δεχόμαστε γενικόλογες αναφορές που λένε, από την πλευρά του ΠΑΣΟΚ τουλάχιστον, ότι επιδιώκει διαρκώς την αυτοδυναμία, αλλά μέσα στην αυτοδυναμία βάζει και μια πινελιά γενικόλογης συνεργασίας. Αυτό λοιπόν δεν μπορούμε να το παρακολουθήσουμε.

To Γραφείο Τύπου