Skip to main content.
Συνασπισμός της Αριστεράς των Κινημάτων και της Οικολογίας
14/10/2008

Αποσπάσματα συνέντευξης του Προέδρου της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ Αλ. Αλαβάνου στη ΝΕΤ (Βασ.Λυριτζής- Δημ. Οικονόμου)

Για τη διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση

-    Η Αριστερά, πέρα του να αισθάνεται δικαιωμένη για την κριτική που ασκεί στη λειτουργία ενός συστήματος το οποίο δεν θέλει, θεωρεί ότι με τα μέτρα που λαμβάνονται από τις ηγεσίες των χωρών της ευρωζώνης δίνεται μια διέξοδος …. Ή απλώς είναι μια προσπάθεια για να συντηρηθεί το σύστημα και πέραν τούτου ουδέν; …

Κατ΄ αρχήν η Αριστερά είναι ανήσυχη γι αυτό που γίνεται. Και είμαστε πάρα πολύ ανήσυχοι για τις επιπτώσεις που θα έχει στη ζωή των πολιτών, των εργαζομένων, στα θέματα της ανεργίας. Πιστεύουμε ότι όλοι πρέπει να βλέπουμε τα πράγματα -και οι δημοσιογράφοι- διαφορετικά. Γιατί θυμάμαι πολλές φορές που μας έκαναν κριτική ότι είμαστε στον κόσμο μας όταν λέγαμε γιατί πουλάμε τη μια τράπεζα, γιατί πουλάμε τον ΟΤΕ, γιατί αφήνουμε όλα να γίνονται με βάση το κέρδος και δεν βλέπουμε την ανάγκη να υπάρξει το δημόσιο; …

-.. Είναι η απάντηση στην κρίση του σύγχρονου καπιταλισμού ή της λειτουργίας αυτού του συστήματος η απάντηση είναι επιστροφή στον κρατικισμό; .

Θυμάστε το κεντρικό σύνθημα της Ν.Δ. πάνω στο οποίο στήριξε όλες τις μεταρρυθμίσεις της; Ήταν δύο λέξεις: Λιγότερο κράτος.

Αυτό που βλέπουμε τώρα, όχι από κυβερνήσεις της Αριστεράς στη Λατ. Αμερική, αυτό που βλέπουμε από κυβερνήσεις δεξιές πολλές απ΄ αυτές, ιδιαίτερα συντηρητικές, όπως ο Σαρκοζί για παράδειγμα, βλέπουμε ότι προσπαθούν να αντιμετωπίσουν την κρίση με περισσότερο κράτος.

Επομένως εμείς θέλουμε περισσότερο κράτος, με την έννοια όμως όχι ένα κράτος ασφυκτικό, αλλά μια έκφρασης της συλλογικότητας και του δημόσιου συμφέροντος η οποία θα ελέγχει τα πράγματα. Δεν θα αφήνει την αναζήτηση του κέρδους να είναι κεντρική αξία που θα δίνει τον παλμό στην οικονομία και στην κοινωνία μας. Θα βάζει κανόνες…

-    Μα και τώρα το κάνει αυτό.. Το κράτος έχει αυτά τα θεσμικά όργανα ..  που το κάνει…. Άλλο αν δεν λειτουργούν σωστά.. Αυτό μπορούμε  να το συζητήσουμε..

Δεν είναι έτσι και σε παγκόσμιο και σε ευρωπαϊκό και σε εθνικό επίπεδο. Κατ΄ αρχήν η κρίση αυτή που βιώνουμε τώρα, η οποία είναι ένα κομμάτι μιας ευρύτερης κρίσης .. Μην ξεχνάτε αυτό που βιώναμε πριν από λίγους μήνες, τις τεράστιες τιμές του πετρελαίου, των πρώτων υλών, όλων των προϊόντων κ.λπ. Η κρίση αυτή, κατά την ομολογία των ιδίων, των ιθυνόντων, των κυβερνητών των ανεπτυγμένων χωρών της Δύσης, οφείλεται στο ότι η πιστωτική σφαίρα εξαπλώθηκε με έναν τρόπο εντελώς παθολογικό, με έναν τρόπο εντελώς κομπιναδόρικο και καζινοειδή, χωρίς να υπάρχει κρατικός έλεγχος, χωρίς να υπάρχουν κάποιοι έλεγχοι.

-    Ναι.. αλλά όλα αυτά τα χρόνια παρήγαγε πλούτο αυτό το σύστημα.. ..

Το σύστημα αυτό παρήγαγε πλούτο για ορισμένους. Και μάλιστα θα έλεγα έναν ακραίο πλούτο. Ακούσατε για τους Lehman Brothers, American Investment Group, όπου την ίδια στιγμή που έπαιρναν δισεκατομμύρια δολάρια χρηματοδοτήσεις, αυτοί διασκέδαζαν σε σάουνες και σε spa. Δείτε στις γειτονιές της Αθήνας, των άλλων πόλεων κ.λπ… Θα δείτε ανέχεια και στέρηση και στενότητα και φτώχεια.

Επομένως είναι ένα κατ΄ εξοχήν άδικο σύστημα, το οποίο, ξαναλέω, στηρίζονταν στο ότι ακόμα και οι βασικές ανάγκες του κόσμου, να έχει στέγη… Ποιο είναι το υπόβαθρο της κρίσης; Η κατάρρευση της στεγαστικής αγοράς στις ΗΠΑ. Τι πιστεύουμε εμείς. Ιδιαίτερα πολύ περισσότερο σε άλλες χώρες από την Ελλάδα, που με κάποιο τρόπο λόγω των ιστορικών συνθηκών που πέρασε και των ιδιαιτεροτήτων, δεν έχει τόσο οξύ στεγαστικό πρόβλημα. Πιστεύουμε ότι ειδικά γι αυτούς που  έχουν μεγάλα προβλήματα δεν μπορεί να στήνεται μια κερδοσκοπική πυραμίδα πάνω στην ανάγκη στέγης. Το κράτος πρέπει να παίξει ρόλο παρέχοντας και τη στήριξη στα δάνεια αλλά και το ίδιο στέγη.

Επομένως αυτό  ομολογείται από όλους. Δεν το λέει η Αριστερά πια.  Εμείς .. χαμογελάμε ακούγοντας από πολέμιους των απόψεών μας και ανθρώπους που στήριζαν αυτές τις ακραίες απόψεις της ανεξέλεγκτης αγοράς να λένε τα ίδια.

.. Ο Μπράουν έχει εμφανιστεί ως ο πατριάρχης.. ως σωτήρας.. Θέλουμε …  κανόνες στην κίνηση των κεφαλαίων. Θέλουμε -προσωρινά το λέει και αυτός- για να φύγουμε από την κρίση να έχει το κράτος έλεγχο στις τραπεζικές επιχειρήσεις οι οποίες καταρρέουν.

Είναι μια πικρή δικαίωση για μας, αλλά νομίζω ότι όλοι πρέπει να σκεφτόμαστε διαφορετικά.

-    Έτσι όπως είναι διαμορφωμένο όμως το σύστημα μπορεί να δοθούν εθνικές απαντήσεις. Σκέφτομαι ότι στην Ελλάδα η οικονομία μας πιθανόν να μην έχει τις ισχυρές δομές για να αντέξει τα παρεπόμενα της χρηματοπιστωτικής κρίσης.. μπορούν να υπάρξουν πολιτικές που να δίνουν απαντήσεις, έξω από ένα συνολικό σύστημα το οποίο σήμερα ελέγχει την κατάσταση.. έτσι είναι…

Κατ΄ αρχήν χρειάζονται απαντήσεις σε ευρύτερο, σε ευρωπαϊκό και σε διεθνές επίπεδο. Για παράδειγμα, έχουμε το Σύμφωνο Σταθερότητας, δηλαδή αυτό το βασικό θεσμό της Ε.Ε., που λέει, ότι σου απαγορεύω να έχεις υψηλά ελλείμματα, να ξεπεράσεις ένα όριο του προϋπολογισμού.. επιτόκια κ.λπ., το οποίο δεν ίσχυε όταν επρόκειτο να σωθούν επιχειρήσεις μικρές που χρεοκοπούσαν, όταν επρόκειτο να ζητήσεις λεφτά για την Παιδεία, όταν επρόκειτο να ζητήσεις λεφτά για την υγεία, όταν επρόκειτο για χρηματοδοτήσεις αναπτυξιακές και να μειώνουν την ανεργία και ξαφνικά βλέπουμε αυτό το σύστημα, το οποίο έπαιζε το ρόλο του Καρδινάλιου να γίνεται το πιο άνετο και το πιο ελαστικό και χωρίς καμία αρχή όταν πρόκειται να χρηματοδοτήσει τις τράπεζες.

Άρα τι σημαίνει; Ότι πρέπει να αλλάξουν μερικά πράγματα διεθνώς. Ότι αυτό που λέμε Σύμφωνο Σταθερότητας έχει καταρρεύσει.

-    Δηλαδή εσείς μιλάτε μέσα από το ίδιο σύστημα.. Πρέπει να είστε σαφής.. Λέει το ΚΚΕ ότι μέσα σ΄ αυτό το σύστημα δεν μπορεί να γίνει τίποτα.. Ανατροπή του συστήματος. Έχει μια σαφήνεια. Εσείς λέτε μέσα από την Ε.Ε.; Μέσα από το υπάρχον σύστημα; ..

Φυσικά, σήμερα με τις εξελίξεις που υπάρχουν δεν μπορεί κάθε χώρα να κλειστεί στον εαυτό της, χωρίς να σημαίνει ότι δεν μπορεί να πάρει μέτρα. Χρειάζονται κοινά μέτρα, χρειάζονται κοινές ρυθμίσεις σε διεθνές επίπεδο. Χρειάζεται αυτή η οικονομία της αγοράς χωρίς ελέγχους και της σκανδαλώδους ελευθερίας των κεφαλαίων να κερδοσκοπούν να σταματήσει. Χρειαζόμαστε καινούργιους παγκόσμιους και ευρωπαϊκούς θεσμούς.

Αυτό είναι μια βασική θέση, μια φιλοσοφία της Αριστεράς. Αυτό που ξέρει ο καθένας από τον Μαρξ ή όσοι ξέρουν τον Μαρξ σήμερα είναι προλετάριοι όλων των χωρών ενωθείτε. Τι σημαίνει; Δηλαδή ενωθείτε για να κάνουμε κάτι διεθνώς διαφορετικό.

Επομένως έχει καταρρεύσει το Σύμφωνο Σταθερότητας. Μην ακούσουμε τον κ. Αλογοσκούφη και τον κ. Καραμανλή να μας λένε ότι δεν μπορούμε να έχουμε κοινωνικές και αναπτυξιακές δαπάνες, δεν μπορούμε να δώσουμε διορθωτικό ποσό διότι δεν μας το επιτρέπει το Σύμφωνο Σταθερότητας. Για τις τράπεζες επέτρεψε.

Μπορούμε να πάρουμε μέτρα σε εθνικό επίπεδο…

-    Τι μέτρα;… Είστε έτοιμοι να πείτε κάποια μέτρα απ΄ αυτά; ….

Φυσικά. Κατ΄ αρχήν έχουμε την ανάγκη το χρηματοπιστωτικό σύστημα, χωρίς να είναι αποκλειστικά όλο δημόσιο, να έχει έναν πυρήνα ισχυρό του δημοσίου, προκειμένου να αποκλείσει τέτοιες κρίσεις. Τι σημαίνει αυτό; Περιμένουμε από την κυβέρνηση να πει ότι σήμερα Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο δεν προχωράει η ιδιωτικοποίησή του. Σημαίνει ότι περιμένουμε από την κυβέρνηση να πει, Αγροτική Τράπεζα δεν προχωράει η ιδιωτικοποίηση. Αγροτική Ασφαλιστική, Εθνική Ασφαλιστική… Και ανάκτηση της Εθνικής Τράπεζας. Είναι η μεγάλη ελληνική τράπεζα…

-    Στον έλεγχο του δημοσίου η Εθνική;…

Να είναι στον έλεγχο του δημοσίου.

Τι σημαίνει άλλο; Να σας πω εγώ τι άλλο σημαίνει. Σήμερα κάθε χώρα πού κρίνεται; Αφήστε την κρίση… Σε ποιον τομέα της οικονομίας θα κριθεί το μέλλον της;.. Στις προωθημένες τεχνολογίες. Πού βρίσκονται οι προωθημένες τεχνολογίες; Στην πληροφορική, στις τηλεπικοινωνίες. Δεν μπορούμε εμείς να είμαστε μια θυγατρική -για να βγάζει κέρδη- μιας γερμανικής εταιρείας, της Deutsche Telekom. Που σημαίνει ότι πρέπει να ξαναδούμε και να δούμε πώς η τηλεπικοινωνιακή πολιτική της χώρας μας, που συνδέεται όχι μόνο με το να παίρνουμε τηλέφωνα, να πουλάμε κινητά, συνδέεται με την έρευνα, με την ανάπτυξη, με τη σχέση μας με τις άλλες χώρες, με τα πανεπιστήμια κ.λπ., να βρεθεί στα χέρια…

Ξέρετε ποια είναι η διαφορά; Η διαφορά είναι ότι όταν τα λέγαμε πριν από ένα μήνα, ήμασταν στον κόσμο μας. Δεν είμαστε ρεαλιστές…

-    Το ίδιο θα πείτε και για την Ολυμπιακή….

Εννοείτε και για την Ολυμπιακή.. Φυσικά και για την Ολυμπιακή….

-    Θα σας πουν …. Όταν ασκείται μια κριτική που λέει, γιατί ρε παιδιά παίρνετε λεφτά για να ενισχύσετε το χρηματοπιστωτικό σύστημα, που σημαίνει ότι ο φορολογούμενος θα τα πληρώσει … γιατί δεν έχετε την ίδια ευαισθησία όταν επί τόσα χρόνια πληρώνουμε τα χρέη της Ο.Α.;..

Αυτό φαινομενικά είναι σωστό.   Αλλά να δούμε ότι η Ο.Α. είχε τα χρέη αυτά επειδή ήταν απλώς δημόσια ή γιατί αντιμετωπίστηκε ως ένα αντικείμενο πελατειακής κομματικής εκμετάλλευσης και έδωσε δυνατότητα για διάφορα πάρτι σε διάφορα πρόσωπα που πέρασαν από τις διοικήσεις ή ήταν επιβλέποντες κ.λπ. Όταν η Ο.Α. μετέφερε τους υπουργούς και τους γραμματείς, τους φαρισαίους δωρεάν. Όταν η Ο.Α. μετέφερε τον Τύπο δωρεάν.. Όταν η Ο.Α. ακύρωνε το δρομολόγιό της γιατί κάποιος επίσημος έπρεπε να πάει κάπου αλλού. Όταν στην Ο.Α. προσλαμβάνονταν εργαζόμενοι από την εκλογική περιφέρεια του υπουργού Μεταφορών, όταν στην Ο.Α., ενώ όλες οι άλλες εταιρείες έχουν ένα-δύο τύπους αεροπλάνων για να μειώσουν το κόστος, είχαμε μια συλλογή απ΄ όλους τους τύπους των αεροπλάνων διότι υπήρχε η μίζα κ.λπ., φυσικά θα καταρρεύσει.

Επομένως δεν την θέλουμε δημόσια όπως ήταν. Την θέλουμε δημόσια όπως μπορεί να σταθεί. Και δεν μπορώ να καταλάβω γιατί μπορεί να σταθεί η Aegean και δεν μπορεί η Ολυμπιακή σήμερα;..

-    Είστε υπέρ της απόφασης που ελήφθη .. και από πού θα τα βρούμε και τι θα κάνουμε μετά.. να υπάρξει ένα ποσό το οποίο θα δοθεί από το κράτος.. στις τράπεζες προκειμένου να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη στις μεταξύ τους σχέσεις και στις σχέσεις με την αγορά. Εάν γίνει αυτό, αφού λέμε ότι το κράτος πρέπει να έχει ένα μάτι κι ένα χέρι ίσως μέσα στο τραπεζικό σύστημα, σημαίνει κάποιο οικονομικό κόστος….

Τεράστιο οικονομικό κόστος. Όχι, εμείς δεν μπορούμε να πούμε ότι συμφωνούμε με αυτή τη λύση. Εμείς βλέπουμε ότι αυτή η λύση φαίνεται να σταθεροποιεί λίγο το σύστημα. Λίγο. Δεν ξέρουμε ακόμη τι θα γίνει.  Το σύστημα θα σταθεροποιηθεί σε πολύ πιο χαμηλή βάση παραγωγικότητας, κατανάλωσης απ΄ ότι ήταν πριν.

Το θεωρούμε κατ΄ εξοχήν άδικο. Εντελώς άδικο. Η Ο.Α. διαλύεται γιατί είχε έξοδα, είχε χρέη μέσα σε μια 15ετία, 20ετία περίπου, 1,5 δις ?. Την ίδια στιγμή μέσα σε μια μέτρα, σε μια τράπεζα εγγλέζικη η οποία χρεοκοπεί μέσα από διεργασίες που γίνονται σε λίγες βδομάδες, δίνονται 30 και 50 φορές περισσότερα…

-    Ναι, αλλά εδώ μιλάμε για κατάρρευση ενός συστήματος…..

Τι θέλω να πω.. Πρέπει να πληρώσουμε. Πρέπει να πληρώσουμε και οικονομικά και πολιτικά. Δηλαδή όλοι αυτοί οι οποίοι είχαν την ευθύνη για αυτή την απαράδεκτη διαχείριση των μεγάλων κολοσσών, πρέπει να πληρώσουν. Πρέπει να συρθούν στα δικαστήρια.

Δεύτερον. Δεν μπορεί οι φορολογούμενοι - ο κόσμος θα τα πληρώσει όλα αυτά- δεν μπορεί να επιβαρυνθούμε ένα τέτοιο κόστος. Κι επομένως αυτό έχει νόημα μονάχα εφ΄όσον αυτές οι μέχρι τώρα κερδοφόρες και στο μέλλον κερδοφόρες επιχειρήσεις να έρθουν στα χέρια του δημοσίου. Που σημαίνει ότι θα ξαναγυρίσουν πίσω τα λεφτά. Το κακό με το σχέδιο Μπράουν, το μεγάλο κακό είναι ότι το βλέπει ως προσωρινή λύση. Έχουμε τους αμερικανούς που λένε, πάρτε τα έτσι. Έρχεται ο Μπράουν και λέει, όχι, θα πάρουμε τον έλεγχο, θα έχουμε….  θα εξυγιάνουμε και θα τα δώσουμε, θα τα πουλήσουμε. Δηλαδή στην πραγματικότητα ένα τεράστιο κόστος για την κοινωνία.

Θα υπάρξουν ευθύνες οικονομικές για όλους….

-    Εσείς λέτε να μείνουν στο κράτος;…..

Μιλάμε ότι την στιγμή που χρηματοδοτεί κάποιον που ο περιβόητος ιδιωτικός τομέας η μεγάλη κλίμακά του δεν μπόρεσε να δώσει απαντήσεις, θαρθούν στο δημόσιο.

-    Το δημόσιο με τη σημερινή του μορφή τι εγγύηση μου παρέχει εμένα ότι δεν θα μου ξανακάνει μια Ολυμπιακή; ….

Μπαίνετε στο πολιτικό πρόβλημα. Θέλουμε άλλη μορφή στο δημόσιο. Θέλουμε άλλη κυβέρνηση και θέλουμε άλλες πολιτικές.

Κάθε χρόνο έχουμε χιλιάδες μαγαζιά ή χιλιάδες μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις οι οποίες κλείνουν. Γιατί να μην κάνει αυτό το κόλπο που κάνει σήμερα και η κυβέρνηση στο διεθνές ρεύμα να στηρίξει τις τράπεζες, γιατί δεν το έκανε τόσα χρόνια. Θα ήταν ένα κλάσμα. Γιατί δεν το έκανε; .. Να του πει, κοίτα να δεις, έχεις πρόβλημα. Γιατί έχεις πρόβλημα;.. Έλα να συζητήσουμε. Ήσουν κλέφτης, πήγες να κάνεις κομπίνα…. Πάρτα όλα για χαρά.. Έκανες προσπάθεια, είχες προβλήματα στην προώθηση των προϊόντων σου, προσπάθησες να εφαρμόσεις νέα τεχνολογία, έλα να σε στηρίξουμε άλλα δυο-τρία χρόνια.. Γιατί δεν το έκανε αυτό;

Θέλω να πω ότι υπάρχουν και πολιτικές ευθύνες. Κατά τη γνώμη μου η κυβέρνηση ένα πράγμα έπρεπε να κάνει σήμερα ή δύο. Το ένα, το πιο σωστό, θα έπρεπε να πει παραιτούμαι. Οι πολιτικές που χρειάζονται είναι έξω από τη δικιά μου φιλοσοφία, δεν μπορώ να τις εφαρμόσω.

Το δεύτερο, να πει συγνώμη. Συγνώμη ρε παιδιά. Ήρθαμε και σας είπαμε λιγότερο κράτος και χρειαζόμαστε περισσότερο κράτος. Συγνώμη. Συγνώμη από την Αριστερά γι όλες αυτές τις αντιπαραθέσεις σας μέσα στη Βουλή και στους δρόμους και χρειάζεται άλλη πολιτική.

To Γραφείο Τύπου