Skip to main content.
Συνασπισμός της Αριστεράς των Κινημάτων και της Οικολογίας
20/10/2008

Αποσπάσματα συνέντευξης N.Κωνσταντόπουλου στο ραδιόφωνο του CITY (Φ.Καρζη)

Για πολιτικές εξελίξεις

-    Για προανακριτική

Πιστεύω ότι δεν μας φταίει ούτε ο κακός μας ο καιρός, ούτε ο κακός μας εαυτός, ούτε ο κακός μας ο Θεός. Φταίει το πολιτικό σύστημα το οποίο το χρησιμοποιούμε άκριτα και επιπόλαια, όταν μας βολεύει κι όταν φτάνουμε μπροστά στα δύσκολα, τότε προσπαθούμε να ρίξουμε τις ευθύνες ο καθένας στον άλλον και όλοι μαζί στον καιρό.

Είναι μια πολιτική περίοδος πάρα πολύ άσχημη Θα έλεγα ότι το κλίμα είναι άθλιο.

-    Βρίσκεται η χώρα σε πολιτικό αδιέξοδο;…

Δεν νομίζω. Βρίσκεται όμως σε μια ρευστότητα και σε μια αμηχανία να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα με πολιτικούς όρους, να δοθούν πολιτικές απαντήσεις ή να υπάρξουν πολιτικές αντιστάσεις σε μια κρίση η οποία δεν είναι πια έρπουσα, δεν σέρνεται, καλπάζει και επεκτείνεται σε όλους τους τομείς του δημόσιου βίου. Υπάρχει μια νοσηρότητα στο δημόσιο βίο και μια εσωτερική αναξιοπιστία και αφερεγγυότητα στις πολιτικές δομές και στους θεσμούς. Αυτό δηλ. που συνυπάρχει τούτη την ώρα είναι ένα εκρηκτικό μίγμα. Υπάρχει κοινωνική δυσφορία μεγάλη, υπάρχει πολιτική αναξιοπιστία μεγάλη και υπάρχει θεσμική παράλυση μεγάλη. Θεσμική παράλυση γιατί όλα κινούνται επί της διαδικασίας και δεν αντιμετωπίζεται η ουσία των προβλημάτων.

Το πρόβλημα αυτό το οποίο σήμερα συζητιέται ως διαδικαστικό πρόβλημα με σοβαρές ουσιαστικές επιπτώσεις, αν θα είναι έτσι ή αν θα είναι αλλιώς, είναι ένα πρόβλημα το οποίο κανονικά δεν θα έπρεπε να απασχολεί κανέναν. Η ιστορία θα έπρεπε να είχε αντιμετωπιστεί αμέσως από τη Βουλή. Η δικογραφία θα έπρεπε να βρίσκεται στα χέρια της Βουλής. Όσο η δικογραφία δεν είναι στη Βουλή δεν λειτουργούν σωστά οι θεσμοί, να πω τον επιεικέστερο όρο. Κι όταν, στη μη σωστή λειτουργία των θεσμών, εμπλέκονται οι προορισμένοι από τα καθήκοντά τους να διασφαλίζουν την ορθή λειτουργία των θεσμών, τότε είναι ακόμα πιο δυσάρεστα τα πράγματα. Και βεβαίως η Βουλή από εκεί και πέρα να πάρει τις πολιτικές της ευθύνες. Γιατί από το σκάνδαλο Κοσκωτά μέχρι σήμερα έχουμε δεκάδες εξεταστικών επιτροπών και αρκετές προτάσεις για προανακριτικές επιτροπές… έχουμε μια παρέλαση σκανδάλων, δεν υπάρχει κυβερνητική περίοδος που να μην εγερθεί θέμα ευθύνης υπουργών. Έχουμε ένα νόμο περί ευθύνης υπουργών, ο οποίος είναι κακός νόμος. Είναι νόμος ο οποίος δεν εξασφαλίζει την ορθή λειτουργία του και την άμεση αντιμετώπιση των προβλημάτων. Περισσότερο εγείρει υποψίες αυτός ο νόμος, τι ενισχύει την παραγραφή και την ατιμωρησία και λιγότερο ότι ενισχύει την ευθύνη και τη λογοδοσία και έτσι,λοιπόν,από σκάνδαλο σε σκάνδαλο μετράμε τις δεκαετίες της ζωής μας….

-    Είναι όμως συγκρίσιμα τα μεγέθη με εκείνη την εποχή.  Η χώρα έχει κάνει άλματα και θεσμικά που της επιτρέπουν να μην υφίσταται την έκταση μιας κρίσης σαν εκείνη που είχε περάσει στα τέλη της δεκαετίας του ΄80..

Είναι σωστό αυτό, είναι διαφορετικές οι περίοδοι, δεν πρέπει κανείς να τις εξομοιώνει. Απλώς για λόγους εποπτικούς αναφέρομαι σ΄ αυτόν τον μόνιμο παρονομαστή που υπάρχει στην εξέλιξη της πολιτικής ζωής. Δεν είναι η Ελλάδα του 2008 όπως ήταν η Ελλάδα του ΄80 ή του ΄90. Ακριβώς όμως επειδή είμαστε στην πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα, δεν πρέπει να συμβαίνουν αυτά τα οποία συμβαίνουν στο δημόσιο βίο της χώρας. Θάπρεπε το πολιτικό μας σύστημα, προληπτικά και αξιόπιστα, να μπορεί να αυτοπροστατευθεί από φυσικές και αναπόφευκτες στρεβλώσεις.

-    Η κυβέρνηση είχε την πάγια θέση, ότι εγώ περιμένω να ολοκληρωθεί η δικαστική διαδικασία και μετά αν θα κάνει εξεταστική επιτροπή. Υποχρεώθηκε με πολιτική πίεση να υπαναχωρήσει απ΄αυτό… Σήμερα όμως υπάρχουν δύο διαφορετικές επιλογές.. της εξεταστικής ,, Ποια είναι η δική σας γνώμη; Αρκεί η εξεταστική; Πρέπει να αναβληθεί η ψηφοφορία; Ή πρέπει να γίνει προανακριτική;…

Θα σας πω τη γνώμη μου. Αυτές οι υποθέσεις πρέπει να οδηγούνται γρήγορα στην εκκαθάρισή τους και στη διαλεύκανσή τους. Η υπόθεση αυτή πρέπει να αχθεί σε  προανακριτική επιτροπή. Είναι δεδομένο ότι αφορά και έρευνα για πολιτικά πρόσωπα από το ίδιο το κείμενο, το εισαγωγικό έγγραφο του κ. Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου. Όταν ο κ. εισαγγελέας του Αρείου Πάγου λέει ότι, παραπλανήθηκαν υπουργοί, είναι δεδομένο ότι έχουμε αναφορά σε πολιτικά πρόσωπα και το αν παραπλανήθηκαν ή όχι είναι αποτέλεσμα μιας δικαστικής έρευνας η οποία πρέπει να ακολουθήσει.

Η γνώμη μου είναι ότι έπρεπε να αχθεί η υπόθεση αυτή σε προανακριτική επιτροπή και εκεί να αποφασιστεί αν θα ασκηθεί δίωξη ή όχι. Γιατί μπορεί η προ ανακριτική επιτροπή να καταλήξει και στο συμπέρασμα να μην ασκηθεί δίωξη κατά πολιτικών προσώπων, με το επιχείρημα ότι είναι πολιτικές οι ευθύνες και δεν επεκτείνονται και σε παράβαση ποινικών νόμων. Αλλά έτσι όπως γυρνάμε γύρω από το πρόβλημα, ο καθένας κυνηγάει την ουρά του, ο καθένας βλέπει το πρόβλημα επί της διαδικασίας, είναι λιγάκι ανησυχητικό το φαινόμενο και επιβαρύνει ακόμη περισσότερο το κλίμα αναξιοπιστίας που υπάρχει στην ελληνική κοινωνία έναντι των πολιτικών λειτουργιών και των κομματικών συμπεριφορών.

Η κρίση σήμερα δεν είναι κρίση μόνο εναντίον της κυβέρνησης ή εναντίον των πολιτικών προτάσεων. Ο κόσμος αμφισβητεί το κομματικό μας σύστημα. Κι αυτό είναι αντιδημοκρατικό και αντιπολιτικό.

Όταν αυτή η ανασφάλεια των πολιτών και η δυσαρέσκεια και η δυσπιστία γίνεται σε μια περίοδο όπου ακόμη δεν έχουν έρθει στις πραγματικές τους διαστάσεις οι συνέπειες της διεθνούς οικονομικής ύφεσης. Πάμε, λοιπόν, σε μια περίοδο η οποία θα σημαδευτεί από έντονα προβλήματα, από προβλήματα τα οποία δεν μπορεί κανείς εύκολα να τα χειριστεί. Ανατρέπονται πολλές κατακτήσεις σε πολλούς τομείς της ζωής μας, αλλάζει ο τρόπος της ζωής μας και θα αλλάξει ακόμα περισσότερο. Δεν μπορεί κανείς, λοιπόν, αυτάρεσκα να λέει ότι η Ελλάδα αντέχει, ούτε ότι εμείς θα ξεκολλήσουμε το κάρο από τη λάσπη. Όλος ο κόσμος βλέπει ότι τα μεγάλα διλήμματα θα έρθουν την επομένη των εκλογών.

-    Ένα από τα διλήμματα θα είναι αν θα υπάρχει κυβέρνηση.. Οι δημοσκοπήσεις αυτή τη στιγμή τουλάχιστον λένε ότι είναι πολύ πιθανό να μην υπάρχει κυβέρνηση…

Με βάση τα δεδομένα των δημοσκοπήσεων και τον εκλογικό νόμο έτσι όπως ισχύει.. είναι περίπου βέβαιο ότι δεν θα υπάρχει αυτοδυναμία. Και πρέπει να πούμε όλοι με υπευθυνότητα την άποψή μας.

Η ακυβερνησία δεν είναι ευλογία, όπως δεν ήταν ευλογία η μετανάστευση, όπως δεν είναι ευλογία η χρεοκοπία, όπως δεν είναι ευλογία η μεγάλη κοινωνική αναστάτωση. Η ακυβερνησία είναι μια μεγάλη πολιτική και κοινωνική δοκιμασία των πολιτών, των θεσμών, της χώρας.

-    Άρα το πολιτικό σύστημα πρέπει να ετοιμάζεται να αντιμετωπίσει…

Το πολιτικό σύστημα έπρεπε προ καιρού να έχει ετοιμαστεί για δύο πράγματα τα οποία φαίνονταν ότι έρχονταν.

Το ένα θέμα ήταν η εξάντληση του κομματικού μοντέλου, το οποίο υπηρέτησε την πολιτική σταθερότητα και ανέδειξε δύο πολυδύναμες παρατάξεις κυβερνητικές, αλλά εξαντλήθηκε, αυτοεξαντλήθηκε. Και φαινόταν η εξάντλησή του.

Το δεύτερο το οποίο επίσης φαινόταν έντονα από τη δεκαετία του ΄90 ήταν οι ραγδαίες αλλαγές στο εσωτερικό της ελληνικής κοινωνίας.

Και, το τρίτο θέμα, το οποίο βρίσκεται τώρα μπροστά μας, είναι ότι σε όλους τους τομείς έχουμε καθυστερήσει στις υποδομές, με αποτέλεσμα προβλήματα του ΄90 να τα αντιμετωπίζουμε σήμερα, την ώρα που άλλες χώρες τα έχουν βάλει σε μια σειρά δρομολογημένων παρεμβάσεων.

-    Δεν ξέρω αν έχετε διαβάσει τη συνέντευξη του Κ. Λαλιώτη στην Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία …..

Είναι αναπόφευκτο ότι χρειάζεται ανασύνθεση των εκλογικών δεδομένων. Έχουν κουραστεί οι υπάρχουσες κομματικές δομές…. Κανένα από τα υπάρχοντα κόμματα δεν έχει εσωτερική πολιτική ενότητα. Κανένα από τα υπάρχοντα κόμματα δεν μπορεί αυτή τη στιγμή να πει ότι διαθέτει ένα πρόγραμμα αξιόπιστο με το οποίο θα καλέσει τον κόσμο για να αναγεννηθεί το πολιτικό σύστημα της χώρας που νοσεί.

Άρα, λοιπόν, χρειάζεται μία αναδιάρθρωση του πολιτικού σκηνικού, μια ανασύνθεση των εκλογικών συσχετισμών. Και για έναν επιπρόσθετο λόγο. Υπάρχει ένα κομμάτι του εκλογικού σώματος, ηλικίας 35 χρόνων και κάτω, που είναι γεννημένοι στη διάρκεια της μεταπολίτευσης και με άλλα προβλήματα μπροστά τους, προβλήματα φοβερά. Οι νέες ηλικίες αισθάνονται ότι δεν τους αφορούν αυτά που κυριαρχούν ως μικρολογία ή ως κομματολογία στην κεντρική πολιτική σκηνή.

-    Από την άλλη μεριά οι αλλαγές σ΄ ένα κομματικό σύστημα δεν έρχονται από πάνω, επειδή εσείς ή εγώ το είπα….  Χρειάζεται μια εσωτερική πολιτική διεργασία.. και αυτή τη στιγμή δεν την βλέπω…

Γι αυτό σας είπα ότι έπρεπε να είχε προετοιμαστεί, στη δεκαετία του ΄90 έπρεπε να είχε υπάρξει διαδικασία παρεμβάσεων σε θεσμικές κρίσιμες λειτουργίες όπως ο εκλογικός νόμος, ο κανονισμός Βουλής, ο νόμος για το υπουργικό συμβούλιο, οι νόμοι που έχουν σχέση με τη διαχείριση των έργων, των συμβάσεων, των προμηθειών, των προγραμμάτων. Πολιτική δεν σημαίνει να ασχολούμαστε με το τι δεν έγινε και το ποιος φταίει. Πολιτική σημαίνει κυρίως να αντιμετωπίζουμε το τι γίνεται σήμερα και ποια είναι η προβολή αυτών των σημερινών συνθηκών στο μέλλον. Άρα, λοιπόν, πρέπει από τώρα να αρχίσουν να προετοιμάζονται τα κόμματα, διότι την επομένη των εκλογών θα κληθούν να απαντήσουν στο δίλημμα: ποιοι κυβερνούν και πώς; Ποια κοινωνική νομιμοποίηση έχουν και με ποιον τρόπο τη διασφαλίζουν και, κυρίως, με ποιο τρόπο κερδίζουν την αξιοπιστία του κόσμου και την πρωτοκαθεδρία της πολιτικής έναντι των άλλων μηχανισμών που καταργούν την αυτονομία της πολιτικής.

-     Δεν μετράω την κυβέρνηση Ζολώτα, ούτε τις κυβερνήσεις Τζαννετάκη, γιατί ήταν κυβερνήσεις ειδικής συγκυρίας…

Ήταν κυβερνητικά σχήματα που έγιναν για να αντιμετωπίσουν τη μη αυτοδυναμία και δεν ήταν για να εφαρμόσουν πρόγραμμα…

-    Εσείς πιστεύετε ότι μπορεί σήμερα να υπάρξει μια κίνηση προσέγγισης ενός ευρύτερου χώρου -προφανώς εννοούμε τον χώρο της κεντροαριστεράς…

Υπάρχουν ορισμένες διαπιστώσεις, τις οποίες κανείς δεν μπορεί να τις παραγνωρίσει. Το κυβερνητικό παρελθόν σχημάτων της κεντροαριστεράς στην Ευρώπη, συνεργασιών σοσιαλδημοκρατικών και αριστερών κομμάτων, δεν είναι καλό. Διότι συνέπεσε με την κυριαρχία της νεοφιλελεύθερης λογικής, της αναγκαστικής προσαρμογής στην κοινή πολιτική των αγορών και του ανταγωνισμού. Γιʼ αυτό και όλα τα σοσιαλδημοκρατικά και αριστερά κόμματα στην Ευρώπη περνάνε ακόμη μια περίοδο κρίσης. Επίσης, δεν είναι καλό το κυβερνητικό παρελθόν του ΠΑΣΟΚ εδώ στην Ελλάδα. Αυτά ανήκουν στις πολιτικε΄ς διαπιστώσεις τις οποίες μπορεί να κάνει κανείς. Αν θέλει όμως να αντιμετωπίσει την προοπτική αυτών των δεδομένων, οφείλει να ξεκαθαρίσει ότι  σήμερα, για λόγους εκλογικής σκοπιμότητας, ο καθένας θέλει, πρώτα να ισχυροποιήσει τη δύναμή του και μετά να απαντήσει στα κρίσιμα ερωτήματα τα οποία όμως οι πολίτες τα βάζουν από σήμερα. Γι αυτό και βλέπετε  ότι στην ελληνική πολιτική πραγματικότητα κανείς δεν λέει τι θα γίνει την επόμενη ημέρα. Με δεδομένο ότι θα υπάρξει ακυβερνησία, κλειστά τα χαρτιά της Ν.Δ., κλειστά τα χαρτιά του ΠΑΣΟΚ, κλειστά τα χαρτιά του ΣΥΝ, κλειστά τα χαρτιά του ΚΚΕ. Την επόμενη μέρα θα αρχίσουμε όλοι να τρέχουμε για να προλάβουμε. Ο κόσμος πάλι θα μπει σε μια διαδικασία διαχείρισης εντυπώσεων και όχι αντιμετώπισης προβλημάτων. Κι αυτό είναι άσχημο.

Πιστεύω, λοιπόν, ότι ήρθε ο καιρός, μιας και βρισκόμαστε στο 2010, να καλλιεργηθεί και στην Ελλάδα η κουλτούρα των προγραμματικών συγκλίσεων, του προγραμματικού διαλόγου, των προγραμματικών συνεργασιών, των κυβερνητικών συμπράξεων, των εκλογικών συμμαχιών. Ήρθε ο καιρός κάποτε να αλλάξουμε αυτήν την κουλτούρα είτε του ηγεμονικού αυτοδύναμου κομματισμού, είτε του μόνιμου και αφοριστικού αντιπολιτευτισμού. Δεν λύνονται τα προβλήματα ούτε με την ισοπέδωση και την εξ ομοίωση των πάντων, ούτε με την αντίληψη ότι, τίποτε δεν μπορεί να γίνει αν δεν είναι ο καθένας από μας μόνος του, ανεξέλεγκτος στη διαχείριση της εξουσίας.

-    Θα μπορούσε δηλαδή να αρχίσει ένας διάλογος για ένα μίνιμουμ πρόγραμμα διακυβέρνησης;…

Νομίζω ότι αυτός ο διάλογος θα έπρεπε να έχει αρχίσει από το 2004 και μετά. Γιατί υπάρχουν προβλήματα. Τα προβλήματα είναι η διαχείριση του δημόσιου πλούτου, η διαχείριση των συμβάσεων, όλων αυτών των διαδικασιών μέσα από τις οποίες προκύπτει πάντοτε ένα μεγάλο περίσσευμα διαφθοράς. Εκεί, λοιπόν, δεν πρέπει να κατοχυρώσουμε με διαφορετικό τρόπο το δημόσιο συμφέρον; Ξέρουμε, επίσης, ότι οι προϋπολογισμοί μας είναι όλοι τρύπιοι και ανακόλουθοι. Δεν πρέπει να αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίον θα καταγράφουμε τα πραγματικά οικονομικά μεγέθη; Και να πάμε σε άλλα.. στην παιδεία, την υγεία, σε ζητήματα που έχουν σχέση με την περιφερειακή αποκέντρωση. Και ένα κορυφαίο πρόβλημα. Είναι ποτέ δυνατόν σήμερα πολιτικές δυνάμεις της χώρας να μην κουβεντιάζουν για το μείζον πρόβλημα, το οποίο συγκινεί την παγκόσμια κοινωνία, το πρόβλημα της καταστροφής του περιβάλλοντος. Δεν κουβεντιάζουμε ούτε για μια σύγχρονη περιβαλλοντική πολιτική…

-    Από εκλογική άποψη όμως, ένα τέτοιο κοινό πρόγραμμα δεν θα οδηγούσε σε μια εκλογική συρρίκνωση του ΣΥΝ;…

Όσο πλησιάζουμε στις εκλογές, τόσο η κομματική ρητορική όλων των πλευρών επηρεάζεται από τη σκοπιμότητα της κάλπης. Γι αυτό πρέπει με ήρεμο τρόπο σ΄ ένα χρόνο προγενέστερο να τίθενται τα προβλήματα.

Σήμερα αν μιλήσουμε για το περιβάλλον στην Ελλάδα μιλάμε για τον τύποι ανάπτυξης, για το  τύπο διαχείρισης της οικονομίας, για τον τύπο περιφερειακής αποκέντρωσης, για τον τύπο χωροταξίας και πολεοδόμησης, για τον τύπο εξασφάλισης νέων θέσεων εργασίας σε σχέση με το περιβάλλον. Μιλάμε περίπου για το σύνολο των προβλημάτων.

Εγώ όταν κάποτε υπέδειξα να αλλάξουμε τον τίτλο και να πάμε στο Αριστερά και Οικολογία, μου είπαν ότι ο όρος οικολογία νοθεύει τον όρο Αριστερά, νερουλιάζει τον όρο της Αριστεράς. Και μέσα σε τρία χρόνια το οικολογικό πρόβλημα είναι το πρώτο πρόβλημα σε όλη την ανθρωπότητα.

-    Υπάρχουν σήμερα όροι πολιτικής σύγκλισης της κεντροαριστεράς;…

Υπάρχουν όροι πολιτικού διαλόγου και όσο δεν γίνεται αυτός ο πολιτικός διάλογος τόσο χάνουμε κρίσιμο πολιτικό χρόνο. Η σχέση των ελληνικών κομμάτων με τον πολιτικό χρόνο είναι προβληματική. Τα κόμματα ταυτίζουν το πολιτικό χρόνο με κάθε εκλογική αναμέτρηση. Ο πολιτικός χρόνος είναι τουλάχιστον ένας σχεδιασμός δεκαετίας.

To Γραφείο Τύπου