Skip to main content.
Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς
18/12/2008

Ομιλία του Φώτη Κουβέλη στην Ολομέλεια της Βουλής κατά τη συζήτηση του ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΕΤΟΥΣ 2009

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, σύμφωνα με τις διεθνείς προβλέψεις, η κρίση μέσα στο 2009 θα επιδεινωθεί, με συνέπεια ο Προϋπολογισμός που σήμερα συζητάμε να αποδειχθεί εκ των πραγμάτων πλασματικός και ανεφάρμοστος. Βρίσκεται σε μεγάλη απόσταση από την υπόθεση της κρίσης, διότι δεν απαντά στα προβλήματα που βιώνει η κοινωνία. Δεν απαντά στα ερωτήματα τα οποία οι πολίτες θέτουν και για τα οποία απαιτούνται εναγωνίως ξεκάθαρες απαντήσεις. Μια κοινωνία που αντιμετωπίζει περισσότερο από κάθε άλλη φορά το φάσμα της ανεργίας, τον κίνδυνο των απολύσεων, τον κίνδυνο της επισφαλούς απασχόλησης, το φαινόμενο της φτώχειας.

Οι άνεργοι, οι χαμηλόμισθοι, οι χαμηλοσυνταξιούχοι, μεγάλα τμήματα αγροτών, οι υπάλληλοι, οι άνθρωποι της μισθωτής εργασίας, οι μικροεπαγγελματίες -δεν πρέπει να περιμένουν καλύτερες ημέρες με αυτόν τον Προϋπολογισμό- δεν θα βελτιώσουν τη θέση τους στην παραγωγή και στην κατανομή του εθνικού εισοδήματος, θα παραμείνουν, δυστυχώς, στο οικονομικό περιθώριο, ακούγοντας μόνο τον συνεχώς υποσχόμενο λόγο της Κυβέρνησης.

Είναι καταφανές ότι από την Κυβέρνηση λείπει η πολιτική βούληση να δώσει προτεραιότητα στον περιορισμό των κοινωνικών ανισοτήτων, στη χρηματοδότηση των νέων του κοινωνικού κράτους, όπως η υγεία και η παιδεία, στη μείωση των εξοπλισμών, στην εισοδηματική πολιτική.

Η κρίση στη χώρα μας, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έχω τη γνώμη, δεν είναι μια απλή προέκταση της διεθνούς κρίσης. Εδώ η διεθνής κρίση συναντά την ενδογενή και διαχρονική κρίση του συγκεκριμένου μοντέλου ανάπτυξης που ακολουθείται και συντηρείται χρόνια τώρα με την αύξηση του δανεισμού δημόσιου και ιδιωτικού.

Η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, αντί να προετοιμάζεται να αντιμετωπίσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις παρενέργειες από την κρίση που χτυπά την πόρτα μας, τη χρησιμοποιεί ως άλλοθι για τη δική της περιφρονητική για την οικονομική, αναπτυξιακή και κοινωνική πολιτική. Ενώ όλες οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης αυξάνουν τα κονδύλια των δημοσίων επενδύσεων και μειώνουν φόρους, ο Προϋπολογισμός της Κυβέρνησης πρωτοτυπεί, επιβάλλοντας πρόσθετους φόρους 7.000.000.000 ευρώ. Αποφεύγει έτσι να προχωρήσει σε φοροελαφρύνσεις και χαρίζει δεκάδες δισεκατομμύρια στις τράπεζες. Θα περίμενε κανείς να δει την Κυβέρνηση να υιοθετεί γενικά μέτρα καθολικής εμβέλειας μέσω της ενίσχυσης των χαμηλών εισοδημάτων ως το πλέον κατάλληλο και αποτελεσματικό μέτρο για την άμβλυνση της ανισότητας. Αντιθέτως, για μια φορά ακόμη, εφαρμόζοντας όλες εκείνες τις αποτυχημένες νεοφιλελεύθερες συνταγές, προχωράει με συνέπεια στην επιλογή της υποβάθμισης του κοινωνικού κράτους. Και βέβαια όλα αυτά στο βωμό της λιτότητας και των περιορισμών. Η φτώχεια, όμως, και οι ανισότητες θα οξύνονται.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, στη χώρα μας το είκοσι και πλέον τοις εκατό του πληθυσμού ζει κάτω από το όριο της φτώχειας, χωρίς να περιλαμβάνονται οι συνταξιούχοι που ζουν με 500 και 600 ευρώ το μήνα και οι μερικώς απασχολούμενοι. Η Κυβέρνηση επαίρεται ότι οι ρυθμοί ανάπτυξης είναι οι υψηλότεροι στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το ζητούμενο, όμως, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι -η επανάληψη είναι χρήσιμη- είναι ποιος καρπώνεται το οικονομικό αποτέλεσμα της ανάπτυξης. Το καρπώνονται οι τράπεζες, οι μεγάλες εργοληπτικές εταιρείες, οι μεγάλες επιχειρήσεις, που πολλαπλασιάζουν ραγδαία τα κέρδη τους. Η φτώχεια είναι στοιχείο της συντηρητικής οικονομικής πολιτικής που εφαρμόζεται χρόνια στη χώρα μας. Οι φορολογικές ελαφρύνσεις γίνονται για τους οικονομικά ισχυρούς, ενώ οι έμμεσοι φόροι, που ισοπεδώνουν τη φοροδοτική ικανότητα των πολιτών, ξεπερνούν το 60% του συνόλου των φόρων. Η περικοπή των κοινωνικών δαπανών και των δημοσίων επενδύσεων είναι παρούσα με το πρόσχημα της εξυγίανσης της οικονομίας, με αποτέλεσμα την απουσία ενός αποτελεσματικού κοινωνικού κράτους που επιδεινώνει τη θέση των οικονομικά ασθενέστερων.

Η Κυβέρνηση προκλητικά και ανεξήγητα αδιαφορεί για το ότι ο ένας στους πέντε κατοίκους της χώρας μας, δηλαδή το 20,1%, βρίσκεται κάτω από το όριο της φτώχειας, ενώ το ποσοστό της μακροχρόνιας φτώχειας ανέρχεται στο 14%, το οποίο, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι -είμαι βέβαιος ότι δεν σας διαφεύγει- είναι το δεύτερο μεγαλύτερο στην Ευρωπαϊκή Ένωση των δεκαπέντε.

Υποβαθμίζει το γεγονός ότι το χρηματικό όριο για την Ελλάδα σύμφωνα με την ΕΣΥΕ διαμορφώνεται για το 2008 γύρω στα πεντακόσια ευρώ και ότι ο πολίτης τον οποίον η επίσημη πολιτεία θεωρεί ότι βρίσκεται μόλις πάνω από τα όρια της φτώχειας, καλείται να επιβιώσει με 7,34 ευρώ ημερησίως. Αντιμετωπίζει με αδράνεια και παθητικότητα το φαινόμενο της παιδικής φτώχειας για την εξάλειψη της οποίας δεν κάνει απολύτως τίποτα. Δεν έχουν οικοδομηθεί στρατηγικές για τη στήριξη του οικογενειακού εισοδήματος και για τη διευκόλυνση της πρόσβασης σε ποιοτικές θέσεις εργασίας.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ακόμα και αυτή η ίδια η Επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ένωσης καλεί την Κυβέρνηση να λάβει άμεσα μέτρα για την καταπολέμηση της παιδικής φτώχειας με το δεδομένο ότι η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 25 σχετικά με την αποτελεσματικότητα των κοινωνικών δαπανών για την αντιμετώπιση της φτώχειας, ενώ το ?, περίπου το 23% των παιδιών στην Ελλάδα, ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, την ώρα που το αντίστοιχο ποσοστό παιδικής φτώχειας στην υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση είναι σημαντικά χαμηλότερο και βρίσκεται στο 19%. Απʼ αυτά τα λίγα παραδείγματα προκύπτουν εναργέστερα αυτά τα οποία υποστηρίζουμε.

Θα μπορούσα να απαριθμήσω δεκάδες ακόμη για να καταστεί πρόδηλη η ανάγκη για μια ευρύτερη συνολική πολιτική που θα αναγνωρίζει τόσο τις εισοδηματικές όσο και τις μη εισοδηματικές διαστάσεις της φτώχειας. Για την αντιμετώπιση της φτώχειας απαιτείται μια στρατηγική που θα οικοδομείται από κάτω προς τα πάνω, θα θέτει κατώτατα όρια με τη μορφή ενός ελαχίστου εγγυημένου εισοδήματος και ενός ελαχίστου επιπέδου δικαιωμάτων σε πρόσβαση σε δημόσια αγαθά και υπηρεσίες και θα προχωρεί στη βάση αυτή σε μέτρα και πολιτικές που θα ωθούν σε μια πολιτική σύγκλισης προς τα πάνω και μείωσης των κοινωνικών ανισοτήτων.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η κρίση είναι παρούσα. Συμφωνούν όλοι, αναλυτές και πολιτικοί σε ολόκληρο τον κόσμο, ότι το 2009 θα είναι ένα πολύ δύσκολο έτος. Κατά συνέπεια είναι εύλογη η απαίτηση για τη λήψη μέτρων άμεσης απόδοσης.

Εκτιμάται ότι το έτος 2009 η ανεργία στην Ελλάδα θα αυξηθεί κατά 80.000 νέους ανέργους. Αν η ανάπτυξη πέσει από το 3,5% στο 1,5%, αυτό σημαίνει 80.000 νέους ανέργους ή και παραπάνω. Η Κυβέρνηση έχει την πολιτική βούληση να λάβει άμεσα μέτρα για να μην επαληθευτούν στο ακέραιο οι δυσοίωνες προβλέψεις; Προτίθεται να υιοθετήσει προτάσεις για άμεσα, συγκεκριμένα μέτρα όπως για ένα πρόγραμμα εκατό χιλιάδων θέσεων εργασίας σε τομείς του κοινωνικού κράτους, νοσοκομεία κ.λπ., σε υποδομές και σε επενδύσεις; Προτίθεται να προωθήσει μέτρα για την άμεση στήριξη του εισοδήματος των χαμηλόμισθων, των χαμηλοσυνταξιούχων, των ανέργων και γενικά των ανθρώπων που είναι στην απέραντη ανέχεια, για μέτρα επιλεκτικά με κοινωνικά κριτήρια στήριξης των δανειοληπτών, για μέτρα στήριξης και ανακούφισης της γενιάς των εφτακοσίων ευρώ, όπως κατώτατος μισθός στα 1.300 ευρώ, αύξηση του επιδόματος ανεργίας στο 80% του μισθού του ανειδίκευτου εργάτη, αφορολόγητο όριο 15.000 ευρώ;

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η αντιμετώπιση της φτώχειας και των κοινωνικών ανισοτήτων είναι ζήτημα πολιτικού προσανατολισμού και συγκεκριμένης οικονομικής πολιτικής. Επιβάλλει υψηλότερες κοινωνικές δαπάνες για την υγεία, για την παιδεία, αξιοπρεπείς συντάξεις, ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα για αξιοπρεπή διαβίωση, φορολογική μεταρρύθμιση, σύγκρουση με τα ολιγοπώλια, έλεγχο της τραπεζικής κερδοσκοπίας, προσιτή τιμολογιακή πολιτική για τις επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας, υπεράσπιση εν τέλει των δημόσιων αγαθών.

Άλλες όμως είναι οι επιλογές της Κυβέρνησης. Είναι επιλογές δέσμιες της νεοφιλελεύθερης και συντηρητικής πολιτικής της.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, οι σκέψεις αναμφισβήτητα είναι μελαγχολικές αναφορικά με τον Προϋπολογισμό τον οποίο εμείς καταψηφίζουμε.

Σας ευχαριστώ.