Skip to main content.
Συνασπισμός της Αριστεράς των Κινημάτων και της Οικολογίας
27/06/2006

Συνέντευξη Τύπου της Κοινοβουλευτικής Ομαδας του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς για την Αναθεώρηση του Συντάγματος

Κοινοβουλευτική Ομάδα Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς

Τις θέσεις του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς για την αναθεώρηση του Συντάγματος παρουσίασαν σήμερα σε συνέντευξη Τύπου ο Πρόεδρος της Κ.Ο. Αλ. Αλαβάνος, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος Φ. Κουβέλης και ο Ν. Κωνσταντόπουλος που συμμετέχουν στην Επιτροπή της Βουλής καθώς και ο Δ. Χατζησωκράτης, υπεύθυνος της Ομάδας του ΣΥΝ για την Συνταγματική Αναθεώρηση.

Ο Πρόεδρος της Κ.Ο. Αλ. Αλαβάνος, τόνισε:

1.Κάθε συνταγματική αναθεώρηση, που αποτελεί μέρος των αλλαγών που χρειάζονται για το πολιτικό μας σύστημα, εκφράζει ένα δεδομένο συσχετισμό δυνάμεων καθώς και τις κυρίαρχες τάσεις του πολιτικού συστήματος τη δεδομένη περίοδο.

Το πολιτικό και κοινωνικό εκκρεμές την περίοδο αυτή είναι προς τη συντηρητική πλευρά και συνεπώς αναμένονται συγκλίσεις των δυνάμεων του δικομματισμού προς τα προτάγματα του νεοφιλελευθερισμού.

Γι' αυτό μια νέα συνταγματική αναθεώρηση ήταν εκτός της πολιτικής ατζέντας και των προτεραιοτήτων του ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ για θεσμικές αλλαγές.
Δεν θεωρούμε ότι μπορεί να προκύψει συνολικά κάτι το θετικό από την αναθεώρηση που σχεδιάζεται.

Σε κάθε περίπτωση καλούμε όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης σ΄ αυτή τη Βουλή να μην υπάρξει πλειοψηφία 180 βουλευτών σε καμία από τις αναθεωρητέες διατάξεις, για να μην δοθεί εν λευκώ εντολή στην Αναθεωρητική Βουλή στην επόμενη πλειοψηφία των 151 εδρών να κάνει ό,τι θέλει.

2. Ο επισπεύδων πρωθυπουργός, πριν καν εκδοθούν οι εκτελεστικοί νόμοι για τις προηγούμενες αναθεωρήσεις του 1986 και του 2001, πριν δηλαδή καν υλοποιηθούν αυτές οι αναθεωρήσεις, τόνισε στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του κόμματός του ότι η νέα αναθεώρηση «δεν γίνεται για ανέξοδο εντυπωσιασμό, ούτε βέβαια για να αλλάξουμε το πολιτειακό σύστημα. Γίνεται για να ενισχύσουμε δημοκρατικούς θεσμούς και λειτουργίες, [...] για να ανοίξουμε νέους δρόμους ανάπτυξης και προόδου».

Αντιθέτως εμείς ως ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ, κρίνοντας τις σπουδαιότερες από τις αλλαγές που προτάθηκαν, είμαστε βαθύτατα πεπεισμένοι ότι δεν υπηρετούν αυτόν τον σκοπό, αλλά ένα πολιτειακό πρότυπο που βρίσκεται στην εκ διαμέτρου αντίθετη κατεύθυνση: το πρότυπο εκείνο που απορρίπτει κάθε ιδέα σοβαρής λογοδοσίας των κυβερνώντων, δυσπιστεί προς τα θεσμικά αντίβαρα και θέλει την εκάστοτε κοινοβουλευτική πλειοψηφία να κυβερνά κατ' ουσίαν ανέλεγκτη.

Η προτεινόμενη συνταγματική αναθεώρηση χαρακτηρίζεται από τρία στοιχεία:

-Το πρώτο είναι η εμπλοκή του Συντάγματος στους εκλογικούς και επικοινωνιακούς σχεδιασμούς των δυνάμεων του δικομματισμού. Επιδιώκεται ειδικότερα από τη Ν.Δ. να ενταχθεί η συνταγματική αναθεώρηση στην ατζέντα της επόμενης προεκλογικής εκστρατείας κατά τρόπο που εκλογικά να ωφελεί τη σημερινή κυβέρνηση.

-Το δεύτερο, και επί της ουσίας, είναι η συνταγματοποίηση της επίθεσης ενάντια στο κοινωνικό κράτος και στο δημόσιο χώρο. Είναι σαφές ότι προτάσεις της Ν.Δ., όπως για την μείωση της προστασίας των δασικών εκτάσεων και των δασών, όπως για τη δυνατότητα να λειτουργούν ιδιωτικά πανεπιστήμια, όπως για περιορισμό ή κατάργηση των σταθερών εργασιακών σχέσεων στο χώρο του δημοσίου, αυτό ακριβώς δείχνουν. Με δυσαρέσκεια διαπιστώνουμε ότι η μεταστροφή και η επιμονή του ΠΑΣΟΚ στο ζήτημα των ιδιωτικών πανεπιστημίων σε αυτή την κατεύθυνση εγγράφεται.

-Το τρίτο είναι η αφαίρεση του ελέγχου της συνταγματικότητας των νόμων από τα τακτικά δικαστήρια υπό τον έλεγχο των αντίστοιχων Ανωτάτων Δικαστηρίων και ειδικότερα από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Η πρόταση για ίδρυση Συνταγματικού Δικαστηρίου, ως τέταρτου βαθμού δικαιοδοσίας στην ουσία, είναι θεσμικά εξαμβλωματική και αποτρέπει και αυτό τον αναγκαίο διάλογο για ζητήματα, όπως την αποτελεσματικότητα του ελέγχου της συνταγματικότητας των νόμων, τη σχέση συντάγματος και κοινοτικού δικαίου.

3. Θα έπρεπε να υπάρξει μια συνολική απάντηση απ΄ όλες τις δυνάμεις της αντιπολίτευσης στα σχέδια της Ν.Δ. Ωστόσο η συναίνεση που υπάρχει από την πλευρά της αξιωματικής αντιπολίτευσης σε ζητήματα, όπως τα ιδιωτικά πανεπιστήμια για παράδειγμα, είτε ο αποπροσανατολισμός σε ζητήματα τα οποία και αρνητικό φορτίο έχουν και δεν είναι αυτή τη στιγμή τα σημαντικά, όπως ο τρόπος εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας ο οποίος δεν έχει ουσιαστικές εξουσίες, από το λαό, δεν διευκολύνει σε μια τέτοια συμπόρευση.

4. Με δεδομένες τις απόψεις του για τη σχεδιαζόμενη συγκεκριμένη αναθεώρηση, ο ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ θα συμμετάσχει ενεργά στη συζήτηση και τις όλες διαδικασίες της αναθεώρησης και θα επιδιώξει αυτός ο διάλογος να μην περιοριστεί στη βουλή και σε κάποιους κύκλους συνταγματολογούντων αλλά να πάρει τις ευρύτερες δυνατές διαστάσεις στην ελληνική κοινωνία. Θα επιχειρήσει να γίνει ευρύτερα κατανοητό και αποδεκτό ότι μια νέα αναθεώρηση του Συντάγματος για να κριθεί αναγκαία πρέπει να είναι αναθεώρηση ουσίας και να προωθεί βαθιές μεταρρυθμιστικές τομές που έχει ανάγκη ο τόπος προκειμένου να υπάρξει αποκέντρωση εξουσιών, ριζική ανακατανομή εξουσιών, θεσμική συμμετοχή των πολιτών και αποτελεσματικοί κοινωνικοί έλεγχοι της πολιτικής.

Είμαστε θεωρητικά και πολιτικά προετοιμασμένοι για μια εφ΄ όλης της συνταγματικής ύλης συζήτησης και πολύ περισσότερο έτοιμοι για συζήτηση και επιδίωξη αλλαγών για ζητήματα που υπάρχει κοινωνική πλειοψηφία αλλά δεν μπορεί να εκφραστεί μπλοκαρισμένη από το πολιτικό σύστημα.
Πεδία, όπου θα εστιάσουμε ιδιαιτέρως την προσοχή μας, αποτελούν:

-η διεύρυνση των εργασιακών δικαιωμάτων και ο εκδημοκρατισμός των εργασιακών σχέσεων με πρωταρχική επιδίωξη την πλήρη απασχόληση και τη κατοχύρωση του δικαιώματος όλων των πολιτών σε ένα ελάχιστο εγγυημένο μισθό και σύνταξη.

-η εισαγωγή της έννοιας της προστασίας του περιβάλλοντος και της αειφορίας σε όλες τις ασκούμενες πολιτικές,

-η ενίσχυση των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων, η αναγνώριση νέων που έχουν γεννήσει οι νέες συνθήκες και η διασφάλιση εγγυήσεων για αποτελεσματική εφαρμογή και θωράκισή τους με αγώγιμη αξίωση,

-η ρύθμιση και αναπροσδιορισμός των σχέσεων Πολιτείας και Εκκλησίας στην κατεύθυνση του διαχωρισμού τους υπό καθεστώς αμοιβαίου σεβασμού,

-η περιφερειακή συγκρότηση του κράτους,

-η καθιέρωση της απλής αναλογικής ως πάγιο εκλογικό σύστημα,

-η αναβάθμιση της Βουλής με διεύρυνση του ελεγκτικού ρόλου της, και εξορθολογισμό της νομοθετικής διαδικασίας,

-η μεταφορά εξουσιών από την Κυβέρνηση στη Βουλή και σε άλλα αντιπροσωπευτικά -όργανα του κράτους και κυρίως στην αυτοδιοίκηση στη βάση των αρχών της εγγύτητας και της επικουρικότητας,

-η διασφάλιση της ανεξαρτησίας της δικαστικής εξουσίας με πρωταρχικό μέτρο την εκλογή της ηγεσίας του Δικαστικού Σώματος από ένα ευρύ εκλεκτορικό σώμα,

-η ενίσχυση των δημοψηφισμάτων και η δυνατότητα διεξαγωγής τους για μείζονα εθνικά και κοινωνικά ζητήματα και με πρωτοβουλία πολιτών,

5. Από τις προτάσεις των δύο αρχηγών Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ και στο βαθμό που θα διασφαλισθεί όπως αναμένεται η εσωκομματική πειθαρχία σε μείζονες επιλογές τους, προκύπτει ότι από την αναθεωρητική διαδικασία μπορούν να προκύψουν αλλαγές: στο άρθρο 14παρ.9 περί βασικού μετόχου, στο άρθρο 16 περί ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων, στο άρθρο 17 περί πνευματικής ιδιοκτησίας και περί απαλλοτριώσεων, στο άρθρο 29 περί του πόθεν έσχες των βουλευτών, στα άρθρα 57 και 115 περί της κατάργησης του απολύτου επαγγελματικού ασυμβίβαστου των βουλευτών, στο άρθρο 62 περί ασυλίας των βουλευτών και στα άρθρα 101 και 102 περί της «ενισχύσεως» των ΟΤΑ.

Αυτό σημαίνει ότι στην παρούσα Βουλή η ανάγκη για την αναθεώρηση των παραπάνω διατάξεων θα διαπιστωθεί με απόφαση που θα υπερψηφιστεί από περισσότερους από 180 βουλευτές και ότι στην επόμενη Βουλή θα απαιτούνται 150 ψήφοι για την τελική διατύπωση και διαμόρφωση του περιεχομένου τους. Με άλλα λόγια, ο νικητής των επόμενων εκλογών δεν θα χρειαστεί να αναζητήσει συναινέσεις για την οριστικοποίηση της αναθεώρησης.

Για τα άρθρα αυτά ο ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ θα διατυπώσει, πριν την έναρξη της διαδικασίας αναθεώρησης τον προσεχή Οκτώβριο, πλήρως επεξεργασμένη την άποψή του.

6. Εμμένοντας σταθερά στην πολιτική μας άποψή ότι, στη παρούσα φάση, άλλα είναι τα πραγματικά προβλήματα του τόπου σε ότι αφορά κεντρικές προτάσεις που τέθηκαν από τους αρχηγούς της Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ και αφορούν το Συνταγματικό Δικαστήριο, την προεδρική εκλογή, την κατάργηση της μονιμότητας των νέων δημοσίων υπαλλήλων, την ουσία των ρυθμίσεων του άρθρου 14 παρ.9 για τη διαφάνεια των πόρων, την πολυφωνία και τα ασυμβίβαστα στο χώρο των ΜΜΕ, τον αποχαρακτηρισμό των δασών, τα μη κρατικά πανεπιστήμια, υπογραμμίζουμε:

-Η θεσμοθέτηση Συνταγματικού Δικαστηρίου αποτελεί κορυφαία εκδήλωση της επίθεσης που στοχεύει ναι εξαπολύσει η πολιτική εξουσία κατά της δικαστικής, με στόχο να της αφαιρέσει τον διάχυτο έλεγχο της συνταγματικότητας των νόμων, ο οποίος έχει λειτουργήσει αποτελεσματικά για περισσότερο από έναν αιώνα. Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα στην Ευρώπη που, μαζί με τις ΗΠΑ, διατηρεί από το 1870 και μετά αυτόν τον ήπιο, διάχυτο σε όλες τις βαθμίδες της δικαστικής εξουσίας έλεγχο της συνταγματικότητας των νόμων, εγγύηση τήρησης του Συντάγματος και προστασίας των ατομικών μας δικαιωμάτων και ελευθεριών.

-Η άμεση εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας-ακόμα και στις οριακές περιπτώσεις της αδυναμίας εκλογής του από την βουλή- θα διακυβεύσει την ομαλή λειτουργία του πολιτεύματος. Η άμεση νομιμοποίησή του θα προσδίδει στον Πρόεδρο αυτόν αυξημένη πολιτική ισχύ ακόμη και αν δεν μεταβληθούν καθόλου οι σχετικέ με τις αρμοδιότητές του συνταγματικές διατάξεις. Περαιτέρω, δεν πρόκειται να αποτρέπει ούτε αυτό το ενδεχόμενο των εκλογών, διότι εφόσον αποδοκιμασθεί το πρόσωπο που θα προτείνεται από την κυβερνητική πλειοψηφία, η δυσαρμονία της πλειοψηφίας αυτής με την πλειοψηφία του λαού θα είναι προφανής.

Η νομιμοποιητική βάση του πολιτεύματος, εξάλλου, θα διπλασιαστεί επί της ουσίας. Αλλ΄ αυτό δεν είναι το δημοκρατικό ζητούμενο και ανεξάρτητα από την ορθή άποψη ότι η σχετική διάταξη δεν μπορεί να αναθεωρηθεί.

- Υπό το πρόσχημα της χωροταξίας επαναλαμβάνεται η προσπάθεια οικοπεδοποίησης των δασικών εκτάσεων για καθαρά οικονομικούς και εκλογικούς λόγους.

Το άρθρο 24 του Συντάγματος για την προστασία του περιβάλλοντος πρέπει να προστατευθεί. Διαφορετικά, με τυχόν αναθεώρησή του, η λεηλασία του περιβάλλοντος στο όνομα της ανάπτυξης επέρχεται.

-Θα αντιταχθούμε στην αναθεώρηση του άρθρου 16 και θα υπερασπισθούμε το δημόσιο χαρακτήρα της εκπαίδευσης, αποκρούοντας επιλογές για την άμεση και έμμεση «ιδιωτικοποίηση» της ανώτατης εκπαίδευσης.

Η τροποποίηση της συνταγματικής διάταξης για μη κρατικά μη κερδοσκοπικά ΑΕΙ σε μια περίοδο που οι απειλές σε βάρος των ελευθεριών δεν προέρχονται από το διαρκώς αποδυναμούμενο κράτος, αλλά από ισχυρούς και ανέλεγκτους παράγοντες της αγοράς, δεν θα επιφέρει απλώς μια -συνταγματικά ανεπίτρεπτη- απομείωση της προστασίας της ακαδημαϊκής ελευθερίας σε εθνικό επίπεδο. Θα αποστερήσει την Ευρωπαϊκή Ένωση από τη λειτουργία πανεπιστημίων ικανών να συγκροτούν ένα πεδίο συλλογικού, επιστημονικού και κοινωνικού αναστοχασμού, αναγκαίο για τη διαμόρφωση του ευρωπαϊκού δημόσιου χώρου.

-Η νέα αναθεώρηση δεν πρέπει να εγκαταλείψει τη ρύθμιση του άρθρου 14 παρ. 9 του Συντάγματος για τη διαφάνεια των πόρων, την πολυφωνία και τα ασυμβίβαστα στο χώρο των ΜΜΕ.

- Για την κακή κατάσταση στη δημόσια διοίκηση δεν φταίει η μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων. Η επιμονή στο θέμα με επιμέρους ρυθμίσεις μη συνταγματικού περιεχομένου υποκρύπτει προθέσεις συνέχισης του «μεταρρυθμιστικού» έργου, μετά το νόμο για τις ΔΕΚΟ στον τομέα των εργασιακών σχέσεων τη δημόσια διοίκηση, αλλά και σταδιακής υπονόμευσης του θεσμού της μονιμότητας για την ικανοποίηση πελατειακών και μικροκομματικών συμφερόντων.

7. Στη Βουλή ο ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ δεν διαθέτει τον απαιτούμενο αριθμό των 50 βουλευτών για να καταθέσει ως κοινοβουλευτική ομάδα και αυτοτελώς μια ολοκληρωμένη πρόταση αναθεώρησης. Θα επιδιώξουμε όμως σε κάθε περίπτωση την διασφάλιση των 50 υπογραφών από βουλευτές και άλλων κομμάτων προκειμένου να τεθούν προς συζήτηση επίμαχα ζητήματα.

8. Τούτων δοθέντων, ο ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ θεωρεί αναγκαίο να επισημαίνεται ότι οι συχνές αναθεωρήσεις θίγουν ανεπανόρθωτα το κύρος του Συντάγματος, καθώς και την συμβολική αποτελεσματικότητά του. Το Σύνταγμα ταγμένο από την ιστορία του να διασφαλίζει τα θεμελιώδη του πολιτικού βίου, με τρόπο πάγιο και σταθερό, και να μένει πάνω από την πολιτική συγκυρία και τις κομματικές σκοπιμότητες γίνεται μέσο άσκησης κυβερνητικής πολιτικής, υποβιβάζεται στο επίπεδο του κοινού νόμου. Απαξιώνεται, και τυπικά και ουσιαστικά, και χάνει το κύρος του.


Ο Φ. Κουβέλης, τόνισε, μεταξύ άλλων:

«Μια νέα αναθεώρηση του Συντάγματος για να κριθεί αναγκαία πρέπει να είναι αναθεώρηση ουσίας και να προωθεί βαθιές δημοκρατικές μεταρρυθμιστικές τομές. Οι σημερινοί πολιτικοί συσχετισμοί δεν επιτρέπουν δημοκρατική προοδευτική αναθεώρηση.

Με την προωθούμενη συνταγματική αναθεώρηση επιχειρείται η αντιστοίχιση του Συντάγματος με τις νεοφιλελεύθερες συντηρητικές πολιτικές και η προσαρμογή του σ΄ αυτές.

Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι προωθείται η ίδρυση Συνταγματικού Δικαστηρίου, που θα σημάνει συγκεντρωτισμό και αυταρχισμό στο χώρο της Δικαιοσύνης αλλά και δυνατότητα ελέγχου της πολιτικής ζωής.

Η τροποποίηση του άρθρου 24 του Συντάγματος θα ανοίξει το δρόμο για την προσβολή του περιβάλλοντος στο όνομα και στις ανάγκες της «ανάπτυξης». Η αναθεώρηση του άρθρου 16 θα σημάνει αναίρεση του δημόσιου χαρακτήρα της ανώτατης εκπαίδευσης και την άμεση ή έμμεση ιδιωτικοποίησή της.

Ο Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς θα αποκρούσει τη νέα αναθεώρηση καταψηφίζοντας την σχετική πρόταση, επισημαίνοντας ότι η πρόταση δεν πρέπει να εγκριθεί από την παρούσα Βουλή με 180 ψήφους, γιατί τότε το περιεχόμενο των προς αναθεώρηση διατάξεων θα μπορεί να ορισθεί από τη νέα Βουλή με 151 ψήφους, με μόνη τη νέα πλειοψηφία που θα προκύψει να καθορίζει και να διαμορφώνει τις συνταγματικές διατάξεις, με ανεμπόδιστη προσαρμογή στις πολιτικές της επιλογές.»


O Ν. Κωνσταντόπουλος τόνισε, μεταξύ άλλων:

«Ο καθεστωτικός δικομματισμός του πλειοψηφικού κοινοβουλευτισμού πάνω από το συνταγματικό πατριωτισμό των ελλήνων πολιτών. Οι κυβερνητικές κομματικές αναθεωρήσεις πάνω από τον καταστατικό χάρτη αρχών λειτουργίας της πολιτείας, θεσμικής αναξιοπιστίας και κοινωνικής ρύθμισης. Ο ακρωτηριασμός του δημοσίου χώρου της πολιτικής και της δημοκρατίας από την μεταχείριση Συντάγματος - Νομοθετικής λειτουργίας - βουλής και θεσμών, κατά τη συγκυρία και σκοπιμότητα της εκάστοτε κυβέρνησης.

Ξέρουν η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ ότι η αναθεώρηση είναι κομματική υπόθεση της κυβερνητικής πλειοψηφίας των 151 βουλευτών της αναθεωρητικής βουλής, εάν κατά την προαναθεωρητική βουλή υπάρχει συναινετική πλειοψηφία τουλάχιστον 180 βουλευτών.

Είναι λειτουργικός όρος υπέρ της πραγματικής δημοκρατικής νομιμοποίησης και της κομματικής συναίνεσης να μην δοθεί πλειοψηφία 180 βουλευτών στην προαναθεωρητική διαδικασία, γιατί αυτό θα ισοδυναμεί με εν λευκώ εντολή προς την κομματική κυβερνητική πλειοψηφία των 151 της αναθεωρητικής βουλής.

Οι αναθεωρήσεις επί αναθεωρήσεων του Συντάγματος επιβάλλουν έναν καθεστωτικό δικομματισμό πλειοψηφικού κοινοβουλευτισμού πάνω από τον Δημοκρατικό Συνταγματικό Χάρτη των ελευθεριών και των δικαιωμάτων, της διάκρισης των λειτουργιών και της προστασίας των πολιτών, των συλλογικών αγαθών, της διαφάνειας και του ελέγχου υπέρ της αρχής της νομιμότητας και του δημοσίου συμφέροντος.»

To Γραφείο Τύπου