Μια ήττα - έστω και των προσδοκιών μας- μπορεί να αποβεί πολύ πιο χρήσιμη από μια περιστασιακή νίκη. Αν αναγνώσουμε σωστά τα δεδομένα της, καρπωθούμε την εμπειρία της, επανελέγξουμε τα “θέλω μας” και με νηφαλιότητα, επιμονή και πείσμα χαράξουμε τους δρόμους που θα οδηγήσουν σε νέες νίκες και δεν τη συνηθίσουμε. Και δεν λείψουμε.
Δεν λείψουμε απ' την πρακτική ζωή, τους αγώνες και τις αγωνίες της. Είναι σωστό να σκεφτούμε και να συζητήσουμε σε πνεύμα ενότητας και συντροφικής αλληλεγγύης. Με ασφαλές κριτήριο τις ανάγκες της κοινωνίας και όχι μόνο την εκλογική της συμπεριφορά. Όμως νΑ έχουμε στο νου μας πως η ζωή δεν περιμένει έως ότου ολοκληρώσουμε τον αλληλοεπηρεασμό μας μέσα από τη δυναμική που αναπτύσσεται στις συνεδριάσεις μας. “Η αλήθεια είναι εκεί έξω” και εκεί να την αναζητούμε, με συζήτηση και δράση, προσφέροντας τον αριστερό χειραφετικό μας λόγο, ρωτώντας και λαμβάνοντας μέρος στη πρώτη γραμμή.
Ζήτημα 1ο: Επιβεβαιώθηκε ότι σε κατάσταση οικονομικής, κοινωνικής, αξιακής κ.λπ. κρίσης δεν είναι κοινωνικό αυτόματο η στροφή προς τα αριστερά ή το κοινωνικό συμφέρον. Τουναντίον, ενεργοποιούνται φοβικά σύνδρομα, αναζητήσεις ατομικών λύσεων κ.ά. που εκδηλώνονται ως συστημική προσκόλληση ή ανώδυνη για το σύστημα συμπεριφορά. Η παραπάνω κοινοτοπία δεν έχει καμία αξία αν δεν συνοδευτεί από επισημάνσεις και, τουλάχιστον, ερωτήματα. Τι λείπει; Μια συνεκτική και κατανοητή άμεση κοινωνική πρόταση. Πρόταση που δεν θα βολεύεται -αν και θα στηρίζεται- στον κλασσικό διαχωρισμό του 19ου αιώνα προλετάριοι-κεφαλαιοκράτες ή στη λογική “οι από πάνω και οι απο κάτω”, όπως ίσως σωστά αναπτύχθηκε στα βουνά της Τσιάπας αλλά θα βλέπει όλο τον κοινωνικό σχηματισμό και τις αντιθέσεις του (ο Πουλαντζάς ίσως αποδειχτεί πολύ χρήσιμος εδώ).
Το ζήτημα έχει μπει στην ημερήσια διάταξη όχι μόνο ως πρόκληση αλλά και ως κοινωνική ανάγκη και η παγκόσμια αριστερά απαιτείται να ανταποκριθεί. Είναι αλήθεια πως σήμερα η πολιτική μας πρόταση συγκροτεί ένα μέτωπο ενάντια στη κοινωνική αδικία αλλά μένει μισή όσο δεν συγκροτείται γύρω από μια πολιτική λογική υπέρ της δημιουργικότητας, πράγμα που είναι και το πλέον δυναμικό στοιχείο της αριστερής σκέψης. Όσον μας αφορά, το πρώτο που χρειάζεται να κάνουμε είναι να βάλουμε σε πρώτο πλάνο το Πρόγραμμα που με τόσο κόπο φτιάξαμε και με τόση ευκολία παραμερίσαμε, κρατώντας τη λέξη ανάγκες, ενώ η λογική του είναι αλλαγή, ανατροπή.
Ζήτημα 2ο: Αποχή. Τη βιώνουμε ετεροχρονισμένα στην Ελλάδα και έχουμε έλλειψη αναλύσεων. Χρειάζεται να προσθέσουμε και την “ψήφο για πλάκα”. Είναι εύκολο να αντιμετωπίσεις τη λογική της αποχής στα λόγια. Άλλωστε όσοι/ες δεν ψήφισαν στις 7 Ιούνη θα πληρώσουν φόρους, υφίστανται τη κακή κατάσταση σε Παιδεία, Υγεία, κάποιοι είναι άνεργοι κ.ά. Όμως όλη αυτή η λογική δεν φτάνει. Ο τρόπος που εκφράζεται “η δημοκρατική συγκρότηση της κοινωνίας” ως ευρωκοινοβουλευτική, κοινοβουλευτική και τοπική εκπροσώπηση έχει αποβιώσει και λειτουργεί ως “απέθαντη” απλά γιατί η εξουσία του κεφαλαίου χρειάζεται μια κάποια νομιμοποίηση μέσω πολιτικής διαμεσολάβησης.
“Νομίζεις ότι έχουμε δημοκρατία; Είναι καπιταλισμός, φίλε μου.” Άρα, χρειαζόμαστε μια άμεση και κατανοητή πρόταση που θα συνδυάζει στοιχεία αντιπροσώπευσης και άμεσης δημοκρατίας, θα ευνοεί τη συμμετοχή όλων χωρίς εξαιρέσεις και σε χρονικό συνεχές. Η κινηματική λογική του ΣΥΡΙΖΑ ανταποκρίνεται σε αυτό που αποκαλείται “νέος τρόπος για να κάνεις πολιτική” και μπορεί να συγκροτήσει πρόταση θεσμισμένης και τις περισσότερες φορές αδιαμεσολάβητης συμμετοχής.
Ζήτημα 3ο: Ο αριστερός πόλος. Η ενιαία δράση και πολιτική εκπροσώπηση της αριστεράς είναι ο καταλύτης για να έχουν υπεράσπιση τα συμφέροντα της συντριπτικής πλειοψηφίας της κοινωνίας και της Γαίας (έτσι δεν είναι, Σάκη;) Στην ουσία πρόκειται για το πολιτικό υποκείμενο που εκφράζει τις κοινωνικές δυνάμεις που έχουν συμφέρον από τον σοσιαλισμό ο οποίος δεν μπορεί να νοηθεί χωρίς δημοκρατία και ελευθερία. Από ποιες πολιτικές δυνάμεις, ομάδες, κόμματα κ.λπ. συγκροτείται είναι και συζητήσιμο αλλά και πρακτικό ζήτημα. Π.χ. προσωπικά θεωρώ ότι ο αντιεξουσιαστικός χώρος και η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία, για τελείως διαφορετικούς λόγους έκαστος, δεν μπορούν να συμπεριληφθούν. Σήμερα ο αριστερός πόλος έχει αναφορά στον ΣΥΡΙΖΑ.
Εργαζόμαστε και για τον ΣΥΡΙΖΑ 2 με τη ριζοσπαστική πολιτική οικολογία, αριστερές δυνάμεις, τη ριζοσπαστική σοσιαλδημοκρατία κ.ά. Και για το ΣΥΡΙΖΑ 3, αλλά αυτό που έχουμε είναι ο ΣΥΡΙΖΑ. Ναι, να συζητήσουμε πώς συγκροτείται ο πολιτικός του λόγος και η δημόσια εμφάνισή του, ναι, να κριτικάρουμε μια φορμαλιστική αντίληψη περί κινημάτων, ναι, ν' αρχίσουμε να συζητάμε και γι' αυτά που διαφωνούμε. Όμως, ΣΥΡΙΖΑ αταλάντευτα. Στο κάτω κάτω της γραφής δεν θα μας κρίνουν και δεν θα μας υποδείξουν πολιτικές και συμπεριφορές οι δυνάμεις που συγκροτούν το βαθύ πολιτικό σύστημα που επιχειρούμε να ανατρέψουμε.
Και χρειάζεται να έχουμε καθαρό πως ο αριστερός πόλος, θα ήθελε, αλλά συγχρόνως δεν έχει ανάγκη, για να συγκροτηθεί, από πολιτικές ηγεσίες, όπως του ΚΚΕ που για ίδιον όφελος παράγουν ανθενωτική ( και πολλές φορές αντισοσιαλιστική) πολιτική και δράση, ούτε η διακριτότητά του έχει ανάγκη από έναν ανταγωνισμό ψήφων σ' ένα κομματικό πρωτάθλημα. Ο διακριτός του ρόλος καθορίζεται από την αντιστοίχισή του στις κοινωνικές ανάγκες, τη δράση, τις προτάσεις του και την προοπτική που δίνει.
Ζήτημα 4ο: Το κόμμα. Και στο τελευταίο Συνέδριο εντοπίσαμε την αδυναμία. Η διάψευση εκλογικών προσδοκιών ξεκινά και από ένα βολονταρισμό που στηρίζεται σε εξωγενείς πληροφορίες (π.χ. δημοσκοπήσεις) και όχι την κομματική εμπειρία και διαβούλευση. Για πολλά χρόνια το κόμμα των μελών μένει ένα πουκάμισο αδειανό και ακόμα χειρότερα, ένα κόμμα σε αναμονή της μαγικής κίνησης της ηγεσίας. Ίσως δεν φαίνεται ευκρινώς αλλά μετά το Συνέδριο έγιναν προσπάθειες.
Ας θυμηθούμε όμως πως πολλές προτάσεις του σ. Τσίπρα συνάντησαν την αντίσταση της “δύναμης της συνήθειας” και του “κομματικού κεκτημένου”. Το ζήτημα δεν χρειάζεται ανάλυση μια και όλοι/ες ξέρουμε τι πρέπει να γίνει. Ας το κάνουμε. Τρεις επισημάνσεις: Ήδη σχεδόν όλοι/ες είμαστε περισσότερα χρόνια μέλη του ΣΥΝ παρά άλλου κόμματος και πολλοί/ές πάντα μόνο του ΣΥΝ. Άρα καταγωγές, μεταχρονολογημένες εκδικήσεις ονείρων μόνο ως κακόγουστο αστείο μπορούν να εκληφθούν και είναι αστείο όταν δεν συνοδεύεται από πρακτικές που εξαφανίζουν ή το μέλος ή το κόμμα, γίνονται τραγωδία. Μήπως άραγε και οι τάσεις πρέπει και να αναπροσδιοριστούν και να ξανα-ανακατευτούν;
Δευτερεύον ζήτημα ίσως, μας ταλαιπωρεί όμως. Κόμμα είναι τα μέλη του, οι Πολιτικές κινήσεις και τα δικά του ή φιλικά ΜΜΕ. Δεν θα ξαναεπαναληφθώ αλλά η εκφορά και η διαχείριση του πολιτικού μας λόγου από εκεί ξεκινά. Διαφορετικά κινδυνεύουμε, αντί να διαχειριζόμαστε να μας διαχειρίζονται. Τέλος, έχουμε κάνει μια μεγάλη επένδυση στη νέα γενιά (πολιτικά και κομματικά). Ούτε βήμα πίσω. Χρειάζεται να καθορίσουμε τις βάσεις πολιτικής στελεχών, να αναδιατάξουμε το στελεχικό μας δυναμικό ώστε να γίνει πιο αποτελεσματικό αλλά η επιλογή μας πρέπει να μείνει ανελαστική.
Ζήτημα 0,7: Στον κόσμο υπάρχουν δύο ατζέντες, αυτή των συμφερόντων του κεφαλαίου και αυτή των συμφερόντων της κοινωνίας και του περιβάλλοντος. Το ζήτημα είναι ότι καταφέρνουν να κοιτάμε όλοι τη μία ατζέντα, του κεφαλαίου, και να γινόμαστε συμμέτοχοι στα δικά τους προβλήματα. Είναι καιρός να βάλουμε μπροστά τη δική μας και να απαιτήσουμε έναν κόσμο δικαιοσύνης και αξιοπρέπειας. (Ελεύθερη μετάφραση από το βιβλίο Ανήσυχοι νεκροί του Τάιμπο και του υποδιοικητή Μάρκος).
Όλα, σε κοινωνικό επίπεδο, είναι και επείγοντα και ανοικτά. Χωρίς χαζοχαρούμενες αισιοδοξίες αλλά με το πείσμα και τη σιγουριά ότι έχουμε δίκιο μας περιμένει πολλή δουλειά να κάνουμε. Να μην ξεχνάμε πως συνήθως στη ζωή οι αλλαγές δεν γίνονται ως βήμα αλλά ως κύμα. Υπάρχουν πολλά να κάνουμε και να συζητήσουμε. Άλλωστε τα ζητήματα δεν είναι μόνο τέσσερα κόμμα επτά.
Και ο καλός ο καπετάνιος κ.λπ.
* Ο Δημήτρης Βίτσας είναι μέλος της ΚΠΕ του ΣΥΝ
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS