Skip to main content.
20/01/2010

ΠΑΣΟΚ και Δημόσιος Τομέας- Ψέματα και επικοινωνιακή πολιτική χτες. Αθέτηση εξαγγελιών, νεοφιλελεύθερη πολιτική σήμερα

του Ν.Γεωργακάκη*

1.    ΠΑΣΟΚ και μεταρρύθμιση του δημόσιου τομέα.

Η κυβέρνηση, με την ανάληψη των καθηκόντων της πιεζόμενη από πολλές πλευρές, και πρώτα απʼόλα από ΕΕ,  προσπαθεί να ισορροπήσει μεταξύ των δεινών και αναγκών των αδύνατων κοινωνικών  στρωμάτων και των πιέσεων των κυρίαρχων κύκλων της χώρας και της Ε.Ε.. Μάλιστα από τα μέχρι σήμερα δεδομένα φαίνεται ότι  η κατεύθυνση της κυβέρνησης είναι να μην θιχτούν -αν είναι δυνατό- καθόλου τα προνόμια των εχόντων και κατεχόντων και να υποστούν και πάλι τα βάρη οι εργαζόμενοι, οι συνταξιούχοι και τα φτωχά κοινωνικά στρώματα μέσω πχ της ακρίβειας, της αύξησης των εμμέσων φόρων και  της μείωσης των μισθών.

Στην κατεύθυνση αυτή, εξετάζεται και το «νοικοκύρεμα» δηλαδή ουσιαστικά  ο περιορισμός του δημόσιου τομέα.

Βεβαίως όσο κι αν  ο στόχος αυτός φαίνεται σε πολλούς αυτονόητος, για μας είναι αμφισβητήσιμος. Όσον αφορά το μέγεθος του συγκλίνουμε με την πρόσφατη μελέτη του ΙΟΒΕ –επιμέλεια Β.Ράπανου- όπου τα προβλήματά του δεν σχετίζονται με  το μέγεθος αλλά την αποτελεσματικότητά του. Αυτό που πρέπει να εξεταστεί δεν είναι η συρρίκνωση όσο η μελετημένη αναδιοργάνωσή του.

2.    Μεταξύ μεταρρύθμισης! και επανίδρυσης! του κράτους .

 Μέχρι σήμερα, πολλές φορές οι κυβερνήσεις, είτε του ΠΑΣΟΚ είτε της ΝΔ πότε με τη σημαία της εξυγίανσης, πότε της μεταρρύθμισης και πότε της επανίδρυσης του κράτους έχει μπει σαν στόχος να μειωθεί το κράτος για να μειωθούν και οι δαπάνες του κράτους.

Η ΝΔ με το πρόγραμμα της από το 2004 έθετε στόχο το μικρότερο κράτος στην οικονομία, ένα αποτελεσματικότερο κράτος, τον περιορισμό της σπατάλης πόρων. Στους στόχους αυτούς απέτυχε, όπως είχε αποτύχει και το ΠΑΣΟΚ που κατηγορούσε τα τελευταία χρόνια τη ΝΔ. Αλλά και το ΠΑΣΟΚ επανειλημμένα είχε δηλώσει και είχε δεσμευτεί κατά την σύνταξη των Προϋπολογισμών  ότι θα εξετάσει την σκοπιμότητα περίπου 1700 δημόσιων φορέων και την προώθηση συγχωνεύσεων ή άλλων μέτρων. Οι αλλαγές που έγιναν ήταν μικρές και η συνολική εικόνα που έχουμε είναι ότι διαχρονικά αυξήθηκε ο αριθμός φορέων και υπηρεσιών,  παρά μειώθηκε.  Μπορεί κάποιος λοιπόν να μας ασκήσει κριτική ότι αδίκως φωνάζουμε ότι έχει συντελεστεί σμίκρυνση και ιδιωτικοποίηση του δημόσιου τομέα. Εμείς οφείλουμε να δώσουμε την πραγματική εικόνα η οποία λέει ότι όντως προωθήθηκε ο νεοφιλελευθερισμός, αλλά με ελληνικά χρώματα!. Δηλαδή αφενός είχαμε ιδιωτικοποιήσεις των ισχυρών και σημαντικών δημόσιων φορέων –των φιλέτων όπως συνήθως λέγεται- των ΟΤΕ, ΕΛΠΕ, ΟΠΑΠ, ΔΕΗ ,ΕΥΔΑΠ, κλπ και από την άλλη αντιμετώπιση του κράτους με πελατειακούς  όρους. Δημιουργία δηλαδή νέων φορέων και πελατειακή εξυπηρέτηση με «δικά μας παιδιά» στις διοικήσεις αλλά και προσλήψεις επίσης   «δικών μας παιδιών».

3.    Ψέματα και επικοινωνιακή πολιτική ΠΑΣΟΚ.

Το ΠΑΣΟΚ όπως παρακολουθήσαμε τα τελευταία 5,5 χρόνια συνεχώς κατάγγελλε τη ΝΔ ότι  μέσα στα τελευταία χρόνια δημιουργήθηκαν περίπου 400 νέοι φορείς και υπηρεσίες. Αποδεικνύεται ότι ψευδόταν, ότι διόγκωνε την εικόνα για επικοινωνιακούς λόγους. Αποδεικνύεται ότι δεν ήταν σοβαρό και υπεύθυνο κόμμα.  Βεβαίως μπορεί να μην αυξήθηκε το κράτος στο βαθμό που προπαγάνδιζε το ΠΑΣΟΚ όμως δεν μειώθηκε.

Με βάση τα στοιχεία της σημερινής κυβέρνησης μπορεί να μην συστήθηκαν 400 φορείς και υπηρεσίες που προπαγάνδιζε το ΠΑΣΟΚ αλλά συστήθηκαν περίπου 100**. Όχι λίγοι. Το ΠΑΣΟΚ διαψεύστηκε. Αλλά και  H ΝΔ που διεκήρυττε προγραμματικά από το 2004 τη μείωση του κράτους και των δαπανών αυτοδιαψεύστηκε.

4.    Σημερινή διαχείριση. Το νοικοκύρεμα του κράτους.

Αν έπαιρνε τοις μετρητοίς κάποιος τις επικοινωνιακές παρεμβάσεις του ΠΑΣΟΚ για πολλές Δημόσιες Επιχειρήσεις(πχ Ολυμπιακή, ΟΛΠ, ΟΤΕ, ΕΥΑΘ, ΔΕΠΑ, ΕΛΠΕ κλπ) παρά την αποσπασματική  τοποθέτηση, θα μπορούσε να εξαπατηθεί και να νομίσει ότι πήρε τα μηνύματα μετά την κρίση και ότι εγκαταλείπει έστω και σε κάποιο βαθμό το Νεοφιλελεύθερο μονόδρομο. Τα πρώτα δείγματα, μετά τις εκλογές της 4ης  Οκτωβρίου, δείχνουν ότι δεν έχουμε καμιά αλλαγή στάσης. Η πρόσφατη στάση του για ΟΤΕ, ΟΑ, ΟΛΠ, ΔΕΣΦΑ κλπ δείχνει ότι μένει σταθερό στην ίδια αδιέξοδη πολιτική. Έτσι σήμερα μετά και την ανακοίνωση του υπουργού Παπακωνσταντίνου για ιδιωτικοποιήσεις που θα αποφέρουν άμεσα 2,5 δις ? επιβεβαιώνεται οριστικά η εκτίμησή μας ότι το ΠΑΣΟΚ δεν θα άλλαζε πολιτική. Απλά, σήμερα, περιμένουμε να δούμε τις συγκεκριμένες ιδιωτικοποιήσεις στις οποίες θα προχωρήσει. Περιμένουμε να δούμε πως εννοεί αυτό που διακηρύττει σαν νοικοκύρεμα του κράτους.

Επίσης όπως έχει ανακοινώσει, θα εξετάσει  συνολικά την αναγκαιότητα των φορέων του  δημόσιου τομέα και έχει εξαγγείλει  ότι «Διατηρούμε τον έλεγχο του κράτους στις επιχειρήσεις που είναι ζωτικές για την οικονομία μας, προωθούμε της μετοχοποιήσεις και αποκρατικοποιήσεις σε εκείνες που δεν χρειάζεται το κράτος να ελέγχει»

5.    Όχι σε  αλλαγές χωρίς μελέτη

Δεν είμαστε εμείς που θεωρούμε ότι υπήρξε ορθολογισμός στη συγκρότηση της δημόσιας διοίκησης.  Τις τελευταίες δύο δεκαετίες ιδιαίτερα, είδαμε ένα αλαλούμ με πολυάριθμους συμβούλους, με παράκαμψη και υποβάθμιση του στελεχικού δυναμικού των υπουργείων, με νέους φορείς αμφισβητήσιμης σκοπιμότητας, με  φάμπρικα ανεξάρτητων αρχών και συνηγόρων που άσχετα αν επεβλήθηκαν από την ΕΕ δεν θα υπήρχε λόγος σύστασής τους αν έπαιζε σωστά το ρόλο της η δημόσια διοίκηση. Υποστηρίζουμε  ότι πρέπει  η δημόσια διοίκηση να βελτιωθεί αντί να φτιάχνονται ολοένα και νέες αρχές κάθε λίγο και λιγάκι και κάποιος συνήγορος. Όμως δεν είμαστε αισιόδοξοι γιατί δεν πιστεύουμε ότι μπορεί να φέρει το έργο αυτό σε πέρας  το ΠΑΣΟΚ.

Θέλουμε εδώ να επισημάνουμε ότι το ΠΑΣΟΚ θα δείξει και πάλι ανευθυνότητα αν την όποια αλλαγή στο δημόσιο τομέα την κάνει βιαστικά για να πάρει εύσημα από Βρυξέλλες. Θα πάρει μεν εύσημα, αλλά θα έχει διαπράξει ένα ακόμη έγκλημα. Έχει επίσης σημασία όσον αφορά τη δημιουργία νέων φορέων να μην αγνοείται το ισχύον θεσμικό πλαίσιο που ισχύει με την μία ή άλλη μορφή την τελευταία 15ετία και σήμερα με την απόφαση Πρωθυπουργού ΥΑ Υ189 ΦΕΚ Β953/2006. Η απόφαση αυτή θεσπίζει την αναγκαιότητα για σύσταση ή κατάργηση φορέων και υπηρεσιών να έχει προηγηθεί μελέτη σκοπιμότητας και οικονομοτεχνική μελέτη. Πρέπει να  δίνεται πάντα ουσιαστικό βάρος κυρίως στην πρόληψη,  στην εξέταση της αναγκαιότητας δημιουργίας κάποιου φορέα και όχι στην καταστολή(εκ των  υστέρων κατάργηση κάποιου φορέα) αφού η  κατάργηση είναι πιο επώδυνη κοινωνικά.

6.    Διαδικαστική πρόταση

Η διαδικαστική πρότασή μας που συγκλίνει με την πρόταση του ΙΟΒΕ είναι η αναλυτική εξέταση  του δημόσιου τομέα. Να συνταχθεί έκθεση που θα καταγράφει και θα αξιολογεί  συνολικά το δημόσιο τομέα και η έκθεση αυτή να έρθει για συζήτηση στη Βουλή. Στη συνέχεια και με βάση τα συμπεράσματα να ακολουθήσει μελέτη  για τις όποιες αλλαγές πρέπει να γίνουν και να διεξαχθεί ουσιαστικός διάλογος με φορείς όπως η  ΑΔΕΔΥ, η ΓΣΕΕ κ.α. Όταν ολοκληρωθεί ο διάλογος, η τελική πρόταση να έρθει επίσης  στη Βουλή, να συζητηθεί και να εγκριθεί  με αυξημένη πλειοψηφία. Σε αυτή την έκθεση να καταγράφονται οι πιθανές συνέπειες (διοικητικές , οικονομικές, απασχόλησης κλπ) Η ανασυγκρότηση του Δημόσιου Τομέα δεν είναι  ένα εύκολο εγχείρημα, χρειάζεται να  μελετηθεί σε βάθος  και όχι στο πόδι και να έχει την ευρύτερη δυνατή συναίνεση.

**Σημείωση:Με βάση τα στοιχεία του  Υπουργείου Εσωτερικών….,  κατά τη διακυβέρνηση της ΝΔ συστάθηκαν 79 νέες Υπηρεσίες, 5 ΑΕ, 1 δημόσιος φορέας, 3 ΝΠΔΔ, 4 Γραμματείες, 4 ΝΠΙΔ, 3 σχολές, και 4 Περιφερειακά Γραφεία.

*Ο Ν.Γεωργακάκης είναι υπεύθυνος  τμήματος Οικονομικής Πολιτικής ΣΥΝ
(Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην ΑΥΓΗ της 19/1/2010)