Skip to main content.
22/01/2010

Για μια αριστερή στροφή Β' - άρθρο της Λίτσας Κιτσαντά στην ΑΥΓΗ

Βιώνουμε εν εξελίξει τη μεγαλύτερη οικονομική κρίση των τελευταίων 80 χρόνων. Τη διαχείρισή της, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όπως ήταν αναμενόμενο, την ανέλαβαν εκείνοι που την προκάλεσαν, πάνω στο γνωστό σε όλους μας πια νεοφιλελεύθερο δόγμα: άπλετη ελευθερία των αγορών, σφιχτοί δημοσιονομικοί δείκτες μέσα από την ευλαβική τήρηση του συμφώνου σταθερότητας, συμπίεση των εισοδημάτων και των δικαιωμάτων των εργαζομένων, αποδόμηση του κοινωνικού κράτους, έλεγχος συνειδήσεων μέσα από ισχυρά ΜΜΕ, σταθερές και κοινωνικά ανάλγητες κυβερνήσεις, πιστά προσηλωμένες στον νόμο της αγοράς.

Η χώρα μας βρίσκεται στα όρια της χρεωκοπίας. Η «κυβέρνηση των Βρυξελλών», μαζί με την ΕΚΤ και τους διάφορους «Οίκους», υπαγορεύει τον τρόπο διακυβέρνησης. Την ανίκανη και αντιλαϊκή κυβέρνηση της Ν.Δ. διαδέχθηκε η υποτακτική και εξίσου αντιλαϊκή κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ. Υπαλληλίσκοι της Ε.Ε. ρίχνουν καρπαζιές στους Έλληνες υπουργούς κι αυτοί με τη σειρά τους ρίχνουν καρπαζιές σ' ένα λαό που στενάζει υπό το βάρος των χρεών, της λιτότητας, της ανασφάλειας και του φόβου. Αυτός ο φόβος, μαζί με την ηττοπάθεια οδηγεί στη συντηρητικοποίηση και την αποστράτευσή του, διευρύνοντας έτσι τα πεδία της επίθεσης του κεφαλαίου.

Μόνη ελπίδα η αριστερά!

Όχι βέβαια η αριστερά του συμβιβασμού και της εθνικής συναίνεσης του Λ. Κύρκου (λυπάμαι που δεν τον νιώθω πια σύντροφό μου!), αλλά η αριστερά της αμφισβήτησης και των αγώνων, η αριστερά των εναλλακτικών ριζοσπαστικών προτάσεων που προτάσσουν και υπηρετούν το όραμα μιας άλλης κοινωνίας. Του σοσιαλισμού με ελευθερία και δημοκρατία.

Μια τέτοια αριστερά, χρήσιμη για τον λαό και τον τόπο, προσπαθήσαμε να δημιουργήσουμε (εμείς οι αθεράπευτα ρομαντικοί!) μέσα από το ενωτικό (και επίπονο) εγχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ.

Παρά τα σοβαρά προβλήματά του, ο χώρος αυτός, με την αγωνιστικότητα, την κοινωνική ευαισθησία, τη συμβολή του στους αγώνες και τα κινήματα και με τις ουσιαστικές παρεμβάσεις του στη Βουλή, κατάφερε να εδραιώσει τη δική του θέση μεταξύ της υποταγμένης σοσιαλδημοκρατίας και της παρωχημένης - δογματικής αριστεράς και καταξιώθηκε στη συνείδηση του λαού ως η άλλη, η εναλλακτική και κινηματική αριστερά, που φιλοδοξεί να διεμβολίσει τον συναινετικό δικομματισμό και ν' αλλάξει τον πολιτικό χάρτη της χώρας.

Ατμομηχανή του ενωτικού αυτού εγχειρήματος είναι ο ΣΥΝ, που με την πολιτική γραμμή της «αριστερής στροφής» των δύο τελευταίων συνεδρίων του έκανε αυτή την ιδέα της ενότητας πράξη. Ο στόχος όμως ακόμη δεν επετεύχθη. Η πάλη για τη δημιουργία ενός Ισχυρού Αριστερού Πόλου στη χώρα μας, δηλαδή μιας μεγάλης αριστεράς, που θα εκτείνεται από τα αριστερά της αριστεράς μέχρι τα αριστερά της σοσιαλδημοκρατίας και θα βρίσκεται στον αντίποδα του δικομματισμού, παραμένει ζητούμενο. Όπως ζητούμενο παραμένει η υπερπήδηση των σημερινών αδυναμιών, προβλημάτων και αντιφάσεων του ΣΥΡΙΖΑ, η ανασύνταξη, η διεύρυνση και εν τέλει η ανασύνθεσή του, για την αναγκαία φυγή προς τα εμπρος. Η αριστερή στροφή λοιπόν, πρέπει να ολοκληρωθεί και να εμβαθύνει. Να πάει παραπέρα. Η αριστερή στροφή Β' (όπως θα την έλεγα εγώ) αποτελεί την πρόκληση της παρούσας συγκυρίας για το κόμμα μας και την αριστερά γενικότερα.

Ο ΣΥΝ διέρχεται σήμερα μια σοβαρή κρίση. Σαν το πουλόβερ που έχει ξεχειλώσει και κινδυνεύει να ξηλωθεί, τραβούν τα μανίκια από τη μια μεριά οι δυνάμεις του παλιού και όψιμου αριστερισμού με τις γνωστές και παμπάλαιες πρακτικές -τις 'αλαβάνιες' πρακτικές, που τόσο μας πλήγωσαν και μας θύμωσαν το καλοκαίρι- κι από την άλλη μεριά οι δυνάμεις της κεντροαριστεράς, όπως αυτές εκπροσωπούνται από συγκεκριμένη ομάδα στελεχών της Ανανεωτικής Πτέρυγας, η οποία αρνείται να αποδεχθεί ότι οι ιδέες της είναι μειοψηφικές στο κόμμα κι ακολουθεί τη μέθοδο της «επιβολής» τους. Ενεργώντας όπως η  αντιπολίτευση στην κυβέρνηση, έτσι και η ομάδα αυτή των στελεχών της Αν. Πτέρυγας διά των δημοσίων ανακοινώσεων και τοποθετήσεών της, σπέρνει τη σύγχιση και την απογοήτευση στον κόσμο της αριστεράς, ενώ η απειλή της ενδεχόμενης αποχώρησης από το κόμμα αντιμετωπίζεται από τη «φοβική» πλειοψηφία με μία ιδιότυπη ανοχή και ασυλία. Και οι δύο πλευρές μοιάζει σαν να έχουν κάνει μεταξύ τους μια άτυπη συμφωνία, ένα passing game, που στόχο έχει να πλήξει τη δημόσια εικόνα του κόμματός μας (και της ηγεσίας του) και τη  στρατηγική επιλογή της ενότητας της αριστεράς.

Το σοβαρό πλήγμα που έχει δεχτεί η δημόσια εικόνα του κόμματός μας αποστερεί από τα μέλη το ηθικό πλεονέκτημα και την υπερηφάνεια που ένιωθαν μέχρι σήμερα όταν έμπαιναν στον χώρο δουλειάς, στη γειτονιά ή στο καφενείο του χωριού και αντιμετωπίζονταν με σεβασμό. Ένα σεβασμό συνδεδεμένο με την ακούραστη δράση, τη συνέπεια, το ήθος και τη λεβεντιά της ψυχής των αριστερών ανθρώπων!

Αυτός ο ευτελισμός δεν μπορεί να συνεχιστεί άλλο. Οι κρίσεις στα κόμματα αντιμετωπίζονται με προσφυγή στη βάση.

Η κατάσταση στον ΣΥΝ είναι έκτακτη και πρέπει να αντιμετωπιστεί με ένα έκτακτο συνέδριο. Τώρα, που δεν έχει εξαντληθεί ακόμη ο πολιτικός χρόνος. Τώρα, για να μπορέσει όσο το δυνατόν γρηγορότερα να ανασυνταχθεί το κόμμα μας και να παίξει τον ρόλο της αριστερής προγραμματικής αντιπολίτευσης, για τον οποίο τον εμπιστεύτηκε ο λαός.

Τώρα, για να μπορέσει όσο το δυνατόν γρηγορότερα να δώσει συντεταγμένα και με σοβαρότητα τη μάχη των αυτοδιοικητικών εκλογών. Τώρα, για να ξαναβγεί με δυναμισμό στους αγώνες. Τώρα, για να προωθήσει την πολιτική και οργανωτική ανασυγκρότηση και διεύρυνση του ΣΥΡΙΖΑ, με συντεταγμένο και δυναμικό τρόπο, σαν μπροστάρης και  εμπνευστής του. Τώρα, όσο ακόμα υπάρχουν αποθέματα ψυχής και κουράγιου στα μέλη μας!

Το συνέδριο αυτό, όμως, δεν πρέπει να γίνει  έτσι απλά για να γίνει. Ούτε επειδή  δεν βλέπουμε κάτι άλλο! Πρέπει να είναι ένα συνέδριο τομή στην εικοσάχρονη ιστορία του κόμματός μας. Ένα συνέδριο συσπείρωσης, ανασύνταξης και επανεκκίνησης. Ένα συνέδριο για την εμβάθυνση και ολοκλήρωση της αριστερής στροφής. Ένα συνέδριο για μια αριστερή στροφή Β'.

Αυτό απαιτεί ένα σαφές πολιτικό σχέδιο που, κατά την άποψή μου, θα πρέπει να περιλαμβάνει τα εξής: α) Ζητήματα στρατηγικού χαρακτήρα, ορίζοντας ότι ο αγώνας για υπέρβαση του καπιταλισμού και η πάλη για σοσιαλισμό με ελευθερία και δημοκρατία θα διαπερνά όλες τις πολιτικές πρωτοβουλίες μας. β) Ζητήματα τακτικής, στα νέα δεδομένα της πολιτικής συγκυρίας που διανύουμε υπό την παρούσα οικονομική κρίση και τη διαχείρισή της από το ΠΑΣΟΚ. Αυτό απαιτεί την πλήρη αποσαφήνιση και  προώθηση στην κοινωνία του εναλλακτικού πολιτικού μας σχεδίου και την προώθηση του μοντέλου της «οικονομίας των αναγκών», μέσα από την καθημερινή μας δράση και την άσκηση της αριστερής προγραμματικής αντιπολίτευσης.

Ταυτόχρονα οφείλει να προσδιορίσει εκ νέου την έννοια του «αριστερού ευρωπαϊσμού», με βάση τα νέα χαρακτηριστικά της Ε.Ε. και τη νέα διάσταση που παίρνει η ταξική πάλη μέσα στα όρια της Ευρώπης. Να τοποθετηθεί για το ρόλο και τη συμβολή μας στο ΚΕΑ, να βάλει στόχο τη δημιουργία του Κοινού Μετώπου από δυνάμεις της ριζοσπαστικής κι αντικαπιταλιστικής αριστεράς της Ευρώπης, έναντι της νεοφιλελεύθερης καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης, με ταυτόχρονη ρητή καταδίκη της Συνθήκης του Μάαστριχτ και αυτοκριτική μας για επιλογές του παρελθόντος, ατυχείς χειρισμούς κι ολιγωρίες.

γ) Αποσαφήνιση των σχέσεων του κόμματός μας με τον ΣΥΡΙΖΑ και εμμονή στη στρατηγική επιλογή της ενότητας της αριστεράς, με ταυτόχρονη υπεράσπιση του ΣΥΡΙΖΑ απέναντι στις κάθε είδους διασπαστικές πρακτικές και ανάπτυξη πρωτοβουλιών για την διεύρυνση και ανασύνθεσή του. Η ενδυνάμωση και ανασύνθεση της ριζοσπαστικής αριστεράς στη χώρα μας προβάλλει πια σαν αναγκαιότητα και όχι σαν τακτικισμός απέναντι στις φυγόκεντρες τάσεις και πρακτικές  κάποιων συνιστωσών του ΣΥΡΙΖΑ ή του Αλαβάνου προσωπικά.

δ) Τέλος, να επιδιώξει την πολιτική και οργανωτική ανασυγκρότηση του κόμματος, μέσα από βαθιές τομές και πρωτοβουλίες, που θα ξαναφέρουν τον κόσμο κοντά μας, θα φρεσκάρουν τον αέρα των γραφείων μας, θα θέσουν κανόνες στη λειτουργία των οργάνων, στην εκφορά του δημόσιου λόγου και στην ενιαία έκφραση του κόμματος προς τα έξω. Με ρητή διασφάλιση της εφαρμογής των κανόνων αυτών, με θέσπιση και εφαρμογή κώδικα δεοντολογίας, με ανανέωση του στελεχικού δυναμικού, με θέσπιση περιφερειακών οργάνων και σύνδεσή τους με τον κεντρικό ιστό του κόμματος, με αλλαγή του τρόπου λειτουργίας των τάσεων και οριοθέτησή τους ως ρεύματα ιδεών, που θα συμβάλλουν στη διαλεκτική συλλογική σκέψη του κόμματος κι όχι κόμματα σε μικρογραφία ή μηχανισμοί νομής εξουσίας κι ερμηνευτές της βάσης με ιδιότυπο πατερναλισμό.

Οι περιφερειακές συσκέψεις δείχνουν τον δρόμο του συνεδρίου. Ας αντιστοιχηθεί, λοιπόν, η κορυφή με τη βάση του κόμματος κι ας κάνουμε το άλμα, που θα μας βγάλει από την εσωστρέφεια και την απραξία. Στο χέρι μας είναι!!

* Η Λίτσα Κιτσαντά είναι μέλος της ΚΠΕ και της Ν.Ε. Άρτας του ΣΥΝ.