Skip to main content.
Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς
29/01/2010

Ομιλία του Φώτη Κουβέλη στην Επερώτηση της Ν.Δ. σχετικά με το πρόγραμμα Καλλικράτης

ΦΩΤΗΣ ΚΟΥΒΕΛΗΣ: Κύριε Υπουργέ, έχετε και τις δικές μου ευχές για επιτυχία στο έργο σας.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η χώρα μας χαρακτηρίζεται από ένα συγκεντρωτικό πολιτικό διοικητικό σύστημα, μέσα από το οποίο οι θεσμοί της Τοπικής Αυτοδιοίκησης ασκούν περιορισμένο ρόλο στις δημόσιες υποθέσεις. Επομένως, για μας είναι αναγκαία η ριζική μεταρρύθμιση του πολιτικού συστήματος με νέους θεσμούς, για την ενίσχυση της περιφερειακής συγκρότησης, της ανάπτυξης σε νέα πεδία κοινωνικής δραστηριότητας, αλλά και της συμμετοχής των πολιτών στην ασκούμενη πολιτική.

Κύριε Υπουργέ, σας άκουσα να λέτε ότι η Κυβέρνηση επιλέγει να προωθήσει τη ρύθμιση έτσι ώστε οι επερχόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές να γίνουν σύμφωνα με το σχέδιο «Καλλικράτης». Και εξ αυτού του λόγου είχατε την υποχρέωση να παρουσιάσετε το σχέδιο «Καλλικράτης» με έναν πολύ συγκεκριμένο τρόπο, πολύ δε περισσότερο όταν με αυτό το σχέδιο επιχειρείτε να αλλάξετε δομές στο διοικητικό σύστημα της χώρας.

Οφείλατε, κατά συνέπεια, να δημοσιοποιήσετε ένα πλήρες σχέδιο για το ποιες αρμοδιότητες διατηρεί το κεντρικό κράτος και ποιες μεταφέρονται σε κάθε βαθμό αυτοδιοίκησης.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, εκείνο που χρειάζεται η χώρα είναι ισχυρή αιρετή περιφέρεια, αναμφισβήτητα λιγότερους και ισχυρούς δήμους και επιτελικό ρόλο του κράτους, όπως σταθερά εμείς υποστηρίζουμε.

Το σχέδιο δεν διευκρινίζει πολλά κρίσιμα σημεία, αφήνοντας θολό το πεδίο των αρμοδιοτήτων αλλά και των πόρων.

Συγκεκριμένα, για τη χρηματοδότηση: Τα τρέχοντα οικονομικά των δήμων βρίσκονται σε δεινή κατάσταση, καθώς οι οφειλές προς τους Ο.Τ.Α. το 2009 ξεπέρασαν τα 330.000.000 ευρώ και οι θεσμοθετημένοι πόροι το 2010 μειώνονται σε ποσοστό 12% έως 15%. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να ξεκαθαριστεί το ζήτημα της χρηματοδότησης της μεταρρύθμισης, η οποία υπολογίζεται ότι θα ξεπεράσει μόνο για τους δήμους που αναφέρονται στο σχέδιο τα 4.000.000.000 ευρώ.

Για τις αρμοδιότητες: Κύριε Υπουργέ, είναι αναγκαίος ένας ισχυρός θεσμός της πρωτοβάθμιας Τοπικής Αυτοδιοίκησης, γεωγραφικά και πληθυσμιακά αναπροσδιορισμένης και με εσωτερική αποκέντρωση και δευτεροβάθμια περιφερειακή αυτοδιοίκηση με ενισχυμένο τον πολιτικό ρόλο της. Οι αναφορές στις αρμοδιότητες κάθε επιπέδου αυτοδιοίκησης χρειάζεται, κύριοι συνάδελφοι, να οριστούν συγκεκριμένα και ιδίως αυτές των περιφερειών, τα όργανα των οποίων θα είναι για πρώτη φορά αιρετά. Η θεσμοθέτηση επτά νέων υπερπεριφερειών, χωρίς μάλιστα αποσαφήνιση των αρμοδιοτήτων τους, διαμορφώνει στοιχεία νέου κρατικού ελέγχου στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Όσον αφορά το Χωροταξικό, παραμένει ασαφές το ποιος θα συνενωθεί με ποιον. Ο αριθμός των τριακοσίων εβδομήντα περίπου δήμων που ανακοίνωσε η Κυβέρνηση ότι θα προκύψουν μετά τον «Καλλικράτη» προκαλεί βέβαια αντιδράσεις, δικαιολογημένες ή και αδικαιολόγητες. Όμως οι κυβερνητικές προθέσεις πρέπει να αποτυπωθούν τεκμηριωμένες και συγκεκριμένες, με βάση βέβαια και τις προτάσεις και τις αποφάσεις της Κεντρικής Ένωσης Δήμων και Κοινοτήτων.

Κύριοι συνάδελφοι, το σχέδιο αφήνει αιωρούμενα κρίσιμα κεντρικά ερωτήματα. Έχει εξασφαλίσει η Κυβέρνηση τις οικονομικές και άλλες προϋποθέσεις, προτού προχωρήσει στη διοικητική μεταρρύθμιση; Θα καθιερώσει, όπως εμείς υποστηρίζουμε, ότι πρέπει να πράξει την απλή αναλογική σε όλες τις βαθμίδες αυτοδιοίκησης για τη δημοκρατική συγκρότηση των οργάνων και την αναλογική εκπροσώπηση κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων σε όλα τα όργανα της αυτοδιοίκησης;

Οποιαδήποτε απόπειρα επιχειρήθηκε στο παρελθόν για οργανωτική αναδιάρθρωση της αυτοδιοίκησης, δεν άγγιξε, κύριοι συνάδελφοι, τον πυρήνα του προβλήματος που είναι ο συγκεντρωτισμός του κράτους.

Μία διοικητική μεταρρύθμιση πρέπει να θεωρείται ως μία δημοκρατική και αποκεντρωμένη μεταρρύθμιση πρωτίστως των διοικητικών δομών του κράτους, προς την αυτοδιοίκηση, εκεί, δηλαδή, που αναδεικνύεται η ανάγκη των ριζικών τομών. Η μεταρρύθμιση πρέπει να είναι για μας συνολική και να καλύπτει την κεντρική και αποκεντρωμένη διοίκηση σε όλους τους τομείς της -και την πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια αυτοδιοίκηση- από κοινού και όχι αποσπασματικά και μεμονωμένα.

Χρειάζεται επομένως: Οικονομική επάρκεια με πρώτο βήμα την άμεση απόδοση των οφειλομένων στους υφιστάμενους αυτοδιοικητικούς θεσμούς, ολοκληρωμένο επιχειρησιακό σχέδιο υποστήριξης και κάλυψης των βασικών ελλειμμάτων που κληροδοτούν οι σημερινοί Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης, σχέδιο ενσωμάτωσης στην περιφερειακή αυτοδιοίκηση όλων των αναπτυξιακών και κοινωνικών κρατικών περιφερειακών λειτουργιών, καθώς και της διαχείρισης των αντίστοιχων εθνικών και ευρωπαϊκών πόρων.

Κύριοι συνάδελφοι, βασική προϋπόθεση για να πετύχει η προσπάθεια είναι η μεταρρύθμιση του κράτους. Χωρίς αυτήν όλα θα είναι μετέωρα. Είναι ανάγκη να προχωρήσει ο τόπος σε μεγαλύτερα αυτοδιοικητικά ολοκληρώματα, ώστε να εξασφαλίσουμε την αποτελεσματικότητα στη δράση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Για να συμβεί αυτό η Τοπική Αυτοδιοίκηση χρειάζεται αναδόμηση και ανακαθορισμό και της λειτουργίας της και των αρμοδιοτήτων της.

(Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή)

Ολοκληρώνω, κύριε Πρόεδρε. Χρειάζεται να υπάρξει περιορισμός του κράτους στον επιτελικό του ρόλο και ενίσχυση και αναβάθμιση της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας αυτοδιοίκησης με τη μεταβίβαση σε αυτήν των αποκεντρωμένων αρμοδιοτήτων του κράτους, προφανώς μαζί με τους αναλόγους δυναμικούς οικονομικούς πόρους.

Κύριε Υπουργέ, χωρίς τις προϋποθέσεις που συνοπτικά ανέφερα, υπάρχει ο κίνδυνος στο σχέδιο ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ όχι μόνο να μην υπηρετήσει την ουσιαστική διοικητική μεταρρύθμιση, αλλά και να οδηγήσει το όλο εγχείρημα σε αυτοαναίρεση και ενδεχομένως να πολλαπλασιάσει υπαρκτά προβλήματα.

Σας ευχαριστώ.