1. Μια «διοικητική μεταρρύθμιση» πρέπει να θεωρείται ως μια δημοκρατική και αποκεντρωτική μεταρρύθμιση των διοικητικών δομών του κράτους προς την αυτοδιοίκηση.
Η μεταρρύθμιση πρέπει να είναι συνολική και να καλύπτει την κεντρική κρατική και αποκεντρωμένη διοίκηση σ' όλους τους τομείς της (στο σύνολο της) και την α' βάθμια και β' βάθμια αυτοδιοίκηση, από κοινού και όχι αποσπασματικά και μεμονωμένα. Ο πρωταρχικός στόχος, πρέπει να είναι η αποκέντρωση του κράτους προς την αυτοδιοίκηση. Ο περιορισμός του κράτους στον -από το Σύνταγμα προβλεπόμενο - επιτελικό του ρόλο και η ενίσχυση-αναβάθμιση της α' βάθμιας και β' βάθμιας αυτοδιοίκησης με την μεταβίβαση σ' αυτήν των αποκεντρωμένων αρμοδιοτήτων του κράτους, μαζί φυσικά με τους ανάλογους δυναμικούς οικονομικούς πόρους.
Σε μια «κλιμακωτή» διοίκηση, προκειμένου η Αυτοδιοίκηση να αναλάβει το σημαντικό μέρος των δημοσίων υποθέσεων και να γίνει ανακατανομή αρμοδιοτήτων μεταξύ των επιπέδων διοίκησης, πρέπει να βρουν συγκεκριμένη νομική εφαρμογή το «τεκμήριο αρμοδιότητας» για τις τοπικές και υπερ-τοπικές υποθέσεις, όπως και οι αρχές της εγγύτητας, της επικουρικότητας και φυσικά της αυτονομίας.
2. Να μεταφερθούν όλες οι αρμοδιότητες της κρατικής Περιφέρειας και όλων των αποκεντρωμένων μονοκλαδικών δομών των Υπουργείων στις περιφέρειες και τους νομούς στην α' και β' βάθμια Αυτοδιοίκηση. Να μην επιτρέπεται να υπάρχουν σε επίπεδο Νομού και Περιφέρειας, αποκεντρωμένες κρατικές υπηρεσίες με παράλληλα αντικείμενα με την Αυτοδιοίκηση. Μεταξύ των άλλων να τροποποιηθεί ο Νόμος 3614/2007 «δια τη διαχείριση, τον έλεγχο και την εφαρμογή των αναπτυξιακών παρεμβάσεων για την 4η προγραμματική περίοδο 2007-2013» και να ανατεθεί στη δευτεροβάθμια Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση η διαχείριση των περιφερειακών προγραμμάτων.
3. Η μεταρρύθμιση πρέπει να συνοδεύεται από μια δεύτερη, τη φορολογική που θα προβλέπει τη μεταφορά φορολογικών πόρων, χωρίς φορολογική εξουσία, στην Αυτοδιοίκηση. Στο πλαίσιο του ενιαίου δημοσιονομικού συστήματος υπό την ευθύνη του κράτους και χωρίς επιβολή νέων φόρων στους πολίτες, πρέπει να γίνει ανακατανομή και αποκέντρωση των φορολογικών πόρων μεταξύ κεντρικής εξουσίας και αυτοδιοίκησης, προκειμένου αυτή να ασκήσει με επάρκεια και ανεξαρτησία τις νέες αρμοδιότητες. Πρέπει να διασφαλίζεται η οικονομική αυτοδυναμία της Αυτοδιοίκησης
4. Μια διοικητική μεταρρύθμιση πρέπει να είναι μια δημοκρατική μεταρρύθμιση. Να καθιερωθεί το εκλογικό σύστημα της απλής αναλογικής σε όλες τις βαθμίδες αυτοδιοίκησης για δημοκρατικότερη συγκρότηση των οργάνων και αναλογική εκπροσώπηση κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων σε όλα τα όργανα της αυτοδιοίκησης.
5. Στο σύστημα διακυβέρνησης πρέπει να αναβαθμιστούν περισσότερο τα συλλογικά όργανα σε βάρος των μονοπρόσωπων. Τα εκτελεστικά όργανα -μονοπρόσωπα και συλλογικά- πρέπει να εκλέγονται από τα συμβούλια και να είναι αντιπροσωπευτικά της δύναμης των παρατάξεων.
6. Τα αυτοδιοικητικά οργανωτικά σχήματα πρέπει να διασφαλίζουν, την άμεση συμμετοχή των πολιτών στην διοίκηση των υποθέσεων τους και την άσκηση της τοπικής δημοκρατίας, την ενίσχυση της άμεσης δημοκρατίας. Εκτεταμένα σχήματα με λειτουργίες και όργανα απομακρυσμένα από τις τοπικές κοινωνίες και τους πολίτες θεωρούμε ότι παραγκωνίζουν την δημοκρατία.
7. Η εισαγωγή της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης ως β' βαθμός αυτοδιοίκησης πρέπει να γίνει σε συνδυασμό με την υπάρχουσα Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση. Η περιφερειακή συγκρότηση της β' βάθμιας αυτοδιοίκησης δεν πρέπει να ακυρώσει την πολιτική οντότητα της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης. Η δευτεροβάθμια αυτοδιοίκηση πρέπει να έχει αιρετά πολιτικά όργανα και στους Νομούς και στις Περιφέρειες (Νομαρχιακά Συμβούλια και Περιφερειακό Συμβούλιο) με σαφώς καθορισμένους πολιτικούς ρόλους, αρμοδιότητες και πόρους και στα δύο εσωτερικά επίπεδα.
8. Η Ελλάδα χαρακτηρίζεται από γεωγραφικό κατακερματισμό, ανισοκατανομή του πληθυσμού, μεγάλη αναπτυξιακή ανισότητα μεταξύ των νομών και περιφερειών και μεγάλη ανομοιομορφία στις τοπικές και υπερτοπικές υποθέσεις μεταξύ των περιοχών. Ως εκ τούτου πρέπει να διαφοροποιείται, οργανωτικά και λειτουργικά, η β' βάθμια αυτοδιοίκηση στους νομούς και τις περιφέρειες της χώρας (μητροπολιτικές, νησιωτικές, ορεινές) ώστε να μπορούν να λειτουργήσουν αποτελεσματικά. Η μητροπολιτική διακυβέρνηση θα πρέπει να ενταχθεί καθαρά στην β' βάθμια αυτοδιοίκηση.
9. Πρέπει να εξασφαλίζεται πλήρης αυτονομία της αυτοδιοίκησης από το κράτος. Πρέπει να ασκείται μόνο έλεγχος νομιμότητας από Ανεξάρτητη Αρχή Ελέγχου Αυτοδιοίκησης που συγκροτείται γι' αυτό το σκοπό.
10. Σημαντικό ζήτημα που πρέπει να ρυθμιστεί από πριν στα πλαίσια μιας διοικητικής μεταρρύθμισης είναι το προσωπικό. Δεδομένων δύο προβλημάτων, της υποοτελέχωσης της αυτοδιοίκησης και της άνισης μισθολογικής κατάστασης του προσωπικού της, η μεταρρύθμιση πρέπει να συνοδευτεί με ένα ενισχυμένο πρόγραμμα προσλήψεων και με τη δημιουργία μιας ενιαίας και ικανοποιητικής μισθολογικής βάσης για το προσωπικό, ώστε να μπορούν να γίνουν οι μετακινήσεις-μετατάξεις από το ένα επίπεδο στο άλλο.
Μια διοικητική «μεταρρύθμιση» που δεν ικανοποιεί τις παραπάνω βασικές προϋποθέσεις, όπως διαφαίνεται από το κείμενο διαβούλευσης «πρόγραμμα Καλλικράτης», θεωρούμε ότι θα μας φέρει ακόμα πιο πίσω από το σημερινό σημείο που βρισκόμαστε, θα έχει ως αποτέλεσμα την απορρύθμιση της αυτοδιοίκησης, πράγμα που μας βρίσκει αντίθετους.
Αθήνα 6-2-2010
ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΓΟΡΑΣΤΑΚΗΣ
ΘΩΔΟΡΗΣ ΓΑΛΙΑΤΣΑΤΟΣ
ΣΠΥΡΟΣ ΛΥΚΟΥΔΗΣ
ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΕΤΡΑΚΟΣ
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS