Skip to main content.
Συνασπισμός της Αριστεράς και της Προόδου
06/05/2003

Συνέντευξη Τύπου ΣΥΝ για την "ενδιάμεση αναθεώρηση" της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) και άλλα ζητήματα Αγροτικής Πολιτικής

Ο Πρόεδρος του Συνασπισμού Ν. Κωνσταντόπουλος, ο Γ.Τόλιος, μέλος της Π.Γ. υπεύθυνος για την αγροτική πολιτική του κόμματος και ο Γ.Μπετσιμέας, μέλος της ΚΠΕ, υπεύθυνος Αγροτικού τμήματος, Α. Μωυσίδης, καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου, Ε.Βουλγαράκη, μέλος της ΚΠΕ, Δ.Πανούσης, Γραμματεία Αγροτικού Τμήματος και Δ.Πετροπουλάκης, Γραμματεία Αγροτικού Τμήματος, παρουσίασαν σε συνέντευξη Τύπου τις προτάσεις του Συνασπισμού για την "ενδιάμεση αναθεώρηση" της ΚΑΠ και άλλα ζητήματα Αγροτικής Πολιτικής.

Ο Πρόεδρος του ΣΥΝ Ν. Κωνσταντόπουλος, τόνισε:

Η διεύρυνση της ΕΕ και οι προτάσεις της Επιτροπής για την ενδιάμεση αναθεώρηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), οι προτάσεις για διαπραγματεύσεις στα πλαίσια του ΠΟΕ, το περιβαλλοντικό πρόβλημα, η κρίση της τροφικής αλυσίδας και οι ασκούμενες κυβερνητικές πολιτικές, έχουν φέρει με εκρηκτικό τρόπο στο προσκήνιο το "αγροτικό ζήτημα" και απαιτούν από την Αριστερά και αγροτικό κίνημα, σύγχρονες θεωρήσεις και αποτελεσματικότερες μορφές παρέμβασης.

Αγροτικά προβλήματα, επιλογές της ΕΕ και κυβερνητική πολιτική

Ο αγροτικός τομέας, εξ' αιτίας των ασκούμενων πολιτικών, βρίσκεται την τελευταία δεκαετία σε φθίνουσα πορεία. Ο αγροτικός κόσμος αντιμετωπίζει το μέλλον με αγωνία και αυξανόμενη αβεβαιότητα. Τα προβλήματα είναι γνωστά.

Οι αιτίες των αδιεξόδων οφείλονται, τόσο στις κατευθύνσεις της ΚΑΠ από το 1992, όσο και στις επιλογές των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ και σε μεγάλο βαθμό της ΝΔ ως κυβέρνησης, είτε ως υποστηρικτής των νεοφιλελεύθερων πολιτικών.

Ωστόσο η συγκεκριμένη πορεία δεν ήταν αναπόφευκτη. Ο αγροτικός τομέας μπορούσε να είχε μια άλλη πορεία, αν είχε χαράξει μια αγροτική πολιτική και ένα εθνικό πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης, σε συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, ενταγμένο σε ένα γενικότερο πρόγραμμα οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης της χώρας.

Αν είχε επίσης διεκδικηθεί αποφασιστικά, με βάση τις διαρθρωτικές δομές της ελληνικής γεωργίας, μεγαλύτερη στήριξη, μέσω ειδικών προγραμμάτων, σε αντιστάθμιση για τις περικοπές των τιμών και τους ποσοτικούς περιορισμούς που επιβάλλει η ΚΑΠ στην παραγωγή.

Σήμερα βρισκόμαστε μπροστά στη λεγόμενη "ενδιάμεση αναθεώρηση", που το μόνο σίγουρο που υπόσχεται, είναι η επιτάχυνση των διαδικασιών συρρίκνωσης του αγροτικού τομέα.

Ειδικότερα η προβλεπόμενη συνολική μείωση των δαπανών στήριξης και η αποσύνδεση των ενισχύσεων από την παραγωγή, καθώς η αντικατάσταση τους από μια ετήσια κατ' αποκοπή επιχορήγηση, θα δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα σε χιλιάδες μικρά και μεσαία νοικοκυριά, με αρνητικές οικονομικές, κοινωνικές και εθνικές συνέπειες.

Επίσης η ένταξη βασικών προϊόντων (λάδι, βαμβάκι, ζάχαρη, ρύζι, σιτάρι, οπωροκηπευτικά, κρασί, καπνός, κ.α.), στις νέες ρυθμίσεις της ΚΑΠ, θα συρρικνώσει την αγροτική παραγωγή και θα επιταχύνει τις διαδικασίες ερήμωσης της υπαίθρου.

Οι απολύτως σωστοί και αναγκαίοι στόχοι της προστασίας του περιβάλλοντος, της υγιεινής και ασφάλειας των τροφίμων, της ανάπτυξης των αγροτικών περιοχών, κ.ά, θα πρέπει να προωθηθούν όχι με περικοπές του εισοδήματος των μικρομεσαίων αγροτών, αλλά με πρόσθετες χρηματοδοτήσεις από τον Κοινοτικό προϋπολογισμό, μέσω αύξησης των πόρων του, πάνω από 1,27% του ΑΕΠ της Ε.Ε. που είναι σήμερα.

Επίσης η κρίση στην τροφική αλυσίδα και τα προβλήματα του περιβάλλοντος, δεν μπορούν να χρησιμοποιούνται ως άλλοθι εφαρμογής νεοφιλελεύθερων επιλογών, τη στιγμή που στο θέμα των μεταλλαγμένων, ακολουθείται εκ μέρους της Ε.Ε., τακτική διολίσθησης για την αποδοχή τους.

Κάτι ανάλογο ισχύει και με τις προτάσεις της Ε.Ε. για συμφωνία στα πλαίσια του ΠΟΕ, οι οποίες επιχειρείται να δικαιολογηθούν στο όνομα της υποστήριξης των φτωχών χωρών. Οι συγκεκριμένες προτάσεις, κινούνται σε χειρότερη κατεύθυνση, δεδομένου ότι προτείνουν μείωση κατά 55% των επιδοτήσεων, κατά 45% των επιδοτήσεων εξαγωγών και κατά 36% μείωση των δασμών.!

Οι αναπτυσσόμενες χώρες πρέπει οπωσδήποτε να στηριχθούν, όχι όμως με μονομερή μετάθεση του κόστους στους μικρο-μεσαίους αγρότες, αλλά με αναδιάρθρωση του όλου πλέγματος οικονομικών σχέσεων, μεταξύ Βορά-Νότου, στα πλαίσια μιας δημοκρατικής ρύθμισης των διεθνών οικονομικών σχέσεων, ελέγχου της δράσης των πολυεθνικών, προώθησης της βιώσιμης ανάπτυξης και ισότιμης οικονομικής συνεργασίας των χωρών.

Αξονες εναλλακτικής πρότασης του ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ

Ο ΣΥΝ απορρίπτει τις προτάσεις της "ενδιάμεσης αναθεώρησης" της ΚΑΠ. Τάσσεται υπέρ μιας ριζοσπαστικής αναθεώρησης της σε όφελος των μικρο-μεσαίων αγροτών, καθώς υπέρ ενός εθνικού προγράμματος αγροτικής ανάπτυξης και αναγέννησης της υπαίθρου.

Βασικοί στόχοι της ριζοσπαστικής μεταρρύθμισης της ΚΑΠ είναι:

Ι. Ανακατανομή πόρων από τους μεγάλους φάρμερς, κύρια του Βορρά, προς τους μικρομεσαίους αγρότες, κύρια του Ευρωπαϊκού Νότου.

ΙΙ. Αναδιάρθρωση της κοινοτικής αγροτικής παραγωγής, από τα πλεονασματική προϊόντα κύρια των χωρών του Βορρά, στα ελλειμματικά προϊόντα κύρια των χωρών του Νότου.

ΙΙΙ. Αυστηρός έλεγχος των μεταλλαγμένων και επικίνδυνων για την υγεία προϊόντων και στήριξη των βιολογικών και καλής ποιότητας προϊόντων.

Με βάση τα παραπάνω, οι διαπραγματεύσεις στον ΠΟΕ, πρέπει να διασφαλίζουν τις δεσμεύσεις του "πράσινου κουτιού" (διατήρηση δαπανών στήριξης για περιβάλλον, ποιοτικά τρόφιμα, υγιεινή ζώων, κά) και να επεκταθούν σε νέες δράσεις (μέτρα ανάπτυξης του οικονομικο-κοινωνικού περιβάλλοντος, δαπάνες για υψηλότερα πρότυπα, κά). Επίσης να ενταχθούν στις διασφαλίσεις του "μπλε κουτιού" (αντισταθμιστικές αποζημιώσεις σε παραγωγούς λόγω μείωσης της στήριξης), βασικά προϊόντα του ευρωπαϊκού νότου, όπως, βαμβάκι, λάδι, καπνός, κά.

Παρ' ότι η προώθηση των μεταρρυθμίσεων της ΚΑΠ, απαιτεί γενικότερη αλλαγή του συσχετισμού δυνάμεων, ωστόσο και σήμερα, με την αγωνιστική παρέμβαση του αγροτικού κινήματος και συντονισμένη δράση πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων που επιδιώκουν προοδευτικές αλλαγές σε ευρωπαϊκό επίπεδο, είναι εφικτό να προωθηθούν στόχοι και να ικανοποιηθούν αιτήματα, όπως:

Όσον αφορά το εθνικό πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης έχει στόχο την:

Είναι προφανές ότι η προώθηση του γενικότερου πλαισίου αγροτικής πολιτικής, μπορεί να αποδώσει πλήρως στο βαθμό που συνοδεύεται από ριζική αλλαγή στη "φιλοσοφία" της ασκούμενης μακρο-οικονομικής πολιτικής, με στόχο την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης, προστασία του περιβάλλοντος αύξηση της απασχόλησης και δικαιότερης κατανομής του εισοδήματος, υπέρ των εργαζόμενων της πόλης και της υπαίθρου.

Ενωμένο και αγωνιστικό συνδικαλιστικό κίνημα

Ωστόσο κρίσιμος παράγοντας προώθησης μιας άλλης πολιτικής στον αγροτικό τομέα, σε όφελος των αγροτών, είναι η ανάπτυξη ενός ισχυρού αγροτικού κινήματος. Δυστυχώς το αγροτικό-συνδικαλιστικό κίνημα, τις τελευταίες δεκαετίες, περιέπεσε σε αναξιοπιστία και οδηγήθηκε σε διάσπαση και περιθωριοποίηση. Η υπέρβαση της διάσπασης, αποτελεί το πρόβλημα των προβλημάτων. Ο ΣΥΝ θεωρεί ότι οι συνδικαλιστικές ηγεσίες, πρέπει να ξεπεράσουν τις κομματικές εξαρτήσεις και τα προσωπικά τους συμφέροντα και να προχωρήσουν σε ενοποίηση όλων των οργανώσεων που εκπροσωπούν συνδικαλιστικά τους αγρότες.

Στόχος πρέπει να είναι: Ένας Αγροτικός Σύλλογος στη βάση, μια Ομοσπονδία στο νομό, μια Συνομοσπονδία στη χώρα.

Ο ΣΥΝ δεσμεύεται να πάρει πρωτοβουλίες και στο μέτρο του δυνατού, να συμβάλλει στη συγκρότηση και ενίσχυση, ενός ενωτικού και αγωνιστικού αγροτικού συνδικαλιστικού κινήματος της χώρας. Πιστεύουμε χρέος όλων είναι να συμβάλλουν προς μια τέτοια κατεύθυνση.

Αυτό είναι περίπου το περίγραμμα του προβληματισμού μας εν όψει της Συνόδου των Υπουργών Γεωργίας που θα γίνει.. Επισημαίνουμε ότι με ευθύνη της κυβέρνησης τα θέματα της αγροτικής πολιτικής δεν έχουν την προτεραιότητα και την στόχευση που θάπρεπε να έχουν. Το πρόβλημα της υπαίθρου, της αγροτικής οικονομίας, της αγροτικής παραγωγής, του αγροτικού εισοδήματος, των αγροτών γενικότερα είναι ένα σύνθετο πρόβλημα που είναι συνδεδεμένο και με την αναπτυξιακή πορεία της χώρα μας και με την κοινωνική συνοχή και με την περιβαλλοντική ισορροπία και με τη διάρκεια ζωής και με τη δημογραφική σύνθεση.

Είναι έγκλημα κατ' εξακολούθηση το γεγονός ότι στις κυβερνητικές πολιτικές μέχρι σήμερα δεν έχουν ακολουθηθεί εκείνες οι προοπτικές οι οποίες θα έβγαζαν τον αγροτικό τομέα από την κρίση.

Ερωτήσεις δημοσιογράφων

Ν.ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Εμείς ενδιαφερόμαστε να επισημάνουμε την ανάγκη, η κυβερνητική πολιτική για το αγροτικό πρόβλημα να αλλάξει και φιλοσοφία και πρακτικές και επιλογές. Δεν αντιμετωπίζεται το σύνθετο πρόβλημα της ελληνικής περιφέρειας, της αγροτικής παραγωγής και των αγροτών με τις μέχρι σήμερα πρακτικές. Και αυτό μας ενδιαφέρει να αναδείξουμε.
'Εχουν υποβαθμιστεί συνολικά μέχρι σήμερα οι οργανώσεις και οι φορείς των αγροτών. 'Εχουν διαλυθεί ουσιαστικά όλοι οι αναγκαίοι μηχανισμοί για την εφαρμογή της οποιασδήποτε αγροτικής πολιτικής με αυτά που συμβαίνουν στο Υπουργείο Γεωργίας. Υπάρχει μεγάλη καθυστέρηση από την αποδυνάμωση των περιφερειακών διοικητικών δομών, στην οποία καθυστέρηση προστίθεται η καθυστέρηση έργων και δράσεων του Γ' Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης.
Αντί λοιπόν η κυβέρνηση να φιλολογεί γύρω από το αγροτικό πρόβλημα, υποσχόμενη διαρκώς το μέλλον της ευτυχίας στους αγρότες για το 2020 και μετά, οφείλει να αντιμετωπίσει τα ζητήματα της ενδιάμεσης αναθεώρησης με διαφορετικό τρόπο. Και γι αυτό προβάλλουμε τους τομείς εκείνους στους οποίους η κυβέρνηση έχει λαθέψει και τους οποίους πρέπει να αντιμετωπίσει με διαφορετικό τρόπο.

Ν.ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Επεσήμανα ότι δεν πρέπει να πληρώσουν το κόστος αυτών των διαπραγματεύσεων στα πλαίσια Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου και Ε.Ε. για την ΚΑΠ οι μικροί και μεσαίοι αγρότες, οι μικροί και μεσαίοι παραγωγοί. Και πρέπει να εξασφαλιστεί αύξηση του Προϋπολογισμού της Ε.Ε. για τον αγροτικό τομέα, έτσι ώστε να μην αντιμετωπιστεί το αγροτικό πρόβλημα των 25 χωρών-μελών με τον ίδιο Προϋπολογισμό που αντιμετωπίζεται σήμερα των 15 χωρών-μελών.
Είναι επομένως αυτονόητη η θέση μας ότι εκείνο που χρειάζεται είναι μια πολιτική που θα στηρίξει την αγροτική παραγωγή, τον μικρό και μεσαίο παραγωγό, με άλλες μορφές βεβαίως οργάνωσης της παραγωγής, αξιοποίησης της τεχνολογίας, εξασφάλισης της επιστημονικής στήριξης, εξυγίανσης του κυκλώματος παραγωγής-διάθεσης-εμπορίας και άλλα ζητήματα τα οποία εξασφαλίζουν τις παραμέτρους του λεγόμενου και "πράσινου" κουτιού και "μπλε" κουτιού.

Ν.ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Νομίζω ότι ο τομέας της αγροτικής πολιτικής είναι κρίσιμος τομέας για την κοινωνική συνοχή και για την αξιοβίωτη ανάπτυξη σε όλες τις χώρες της Ευρώπης. Και κατά συνέπεια στα πλαίσια της Ε.Ε. πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην στήριξη του αγροτικού τομέα. Υπάρχει πρόβλημα εάν και εφ' όσον δεν εξασφαλιστούν πόροι για την στήριξη του παραγωγικού τομέα, με δεδομένο ότι όλοι οι Ευρωπαίοι πολίτες, και οι 'Ελληνες, όταν ρωτιούνται, προσδιορίζουν συγκεκριμένους στόχους, για τους οποίους αμέσως ενδιαφέρονται.
Και οι στόχοι είναι η υγιεινή και η ασφάλεια των τροφίμων, η στήριξη των μικρών και μεσαίων αγροτών για να μην εκδιωχθούν βίαια από την παραγωγή καθώς και η εξασφάλιση σταθερού και ικανοποιητικού εισοδήματος, το οποίο διαρκώς μειώνεται κάτω απ' αυτές τις πιέσεις, είτε είναι πιέσεις κόστους παραγωγής, είτε είναι δημοσιονομικές πιέσεις.
Αρα λοιπόν σήμερα υπάρχει πρόβλημα και πρέπει το αγροτικό πρόβλημα της Ε.Ε να αντιμετωπιστεί με διαφορετικό τρόπο. Και νομίζω ότι η ελληνική Προεδρία είχε τη δυνατότητα και είχε και το χρέος να το κάνει. Δεν το έκανε έτσι όπως έπρεπε να το προτάξει.

Ν.ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Πρέπει να έχει μια ενδιάμεση και μεταβατική περίοδο και πολύ περισσότερο να λάβει υπόψη του κανένας την ιδιομορφία του ελληνικού αγροτικού προβλήματος, με τους μικρούς κλήρους, με την μέχρι σήμερα έλλειψη διαρθρωτικών αλλαγών.
Εμείς θέλουμε από την πλευρά μας να επισημάνουμε ότι σε αυτόν τον τομέα, αν δεν δοθεί η προτεραιότητα που πρέπει με άλλες πολιτικές φιλοσοφίες και άλλες πολιτικές επιλογές, δεν θα αντιμετωπιστεί το πρόβλημα με τεχνοκρατικές οδηγίες. Κι είναι πολύ σοβαρό στην Ελλάδα του 2003 να λέμε, μια κατ' εξοχήν αγροτική χώρα, ότι σήμερα έχουμε και πληρώνουμε μεγαλύτερο κόστος για εισαγόμενα αγροτικά προϊόντα απ' ότι πληρώνουμε ενδεχομένως για καύσιμα.

To Γραφείο Τύπου