25/04/2010

Η κρίση, συγκλονιστική πρόκληση για την αριστερά - συνέντευξη του Παναγιώτη Λαφαζάνη στον Π.Λάμπρου, εφημερίδα ΕΠΟΧΗ

*Έχου­με δρα­μα­τι­κές ε­ξε­λί­ξεις με το ΔΝΤ. Τι ση­μα­το­δο­τεί;

-Η χώ­ρα έ­χει ή­δη βυ­θι­στεί σε μια ά­βυσ­σο και δεν φαί­νε­ται να υ­πάρ­χει προ­στα­τευ­τι­κό δί­χτυ. Οι ε­ξε­λί­ξεις εί­ναι κά­τι πα­ρα­πά­νω α­πό ε­φιαλ­τι­κές. Έχου­με μια κυ­βέρ­νη­ση η ο­ποία έ­χει πα­ρα­δώ­σει τα πά­ντα στο ό­νο­μα της προά­σπι­σης των συμ­φε­ρό­ντων του κε­φα­λαίου. Και πα­ρέ­δω­σε τώ­ρα τη χώ­ρα στο μη­χα­νι­σμό του ΔΝΤ για να κά­νει τη βρώ­μι­κη δου­λειά. Αν συ­νε­χι­στούν έ­τσι τα πράγ­μα­τα η Ελλά­δα υ­πο­θη­κεύει το μέλ­λον της για δε­κα­ε­τίες, η οι­κο­νο­μία ο­δη­γεί­ται σε κα­τα­στρο­φή μα­κρο­χρό­νιας προο­πτι­κής και η κοι­νω­νία σε κα­τε­δά­φι­ση. *Λες αν...

-Ναι για­τί υ­πάρ­χουν ε­ναλ­λα­κτι­κές δυ­να­τό­τη­τες και προο­πτι­κές για τον ελ­λη­νι­κό λαό, αλ­λά και για την Ευ­ρώ­πη συ­νο­λι­κά.  *Δεν υ­πάρ­χουν ό­μως οι κοι­νω­νι­κοί και πο­λι­τι­κοί συ­σχε­τι­σμοί θα σου έ­λε­γε κά­ποιος.

-Σω­στά, αλ­λά πρέ­πει να δια­μορ­φω­θούν. Έχου­με μπει σε μια πρω­το­φα­νή κα­τά­στα­ση και χρειά­ζε­ται μια α­ρι­στε­ρά, η ο­ποία θα μπο­ρέ­σει μέ­σα σε δύ­σκο­λες συν­θή­κες να α­να­τρέ­ψει το πο­λι­τι­κό και κοι­νω­νι­κό σκη­νι­κό, να κερ­δί­σει την η­γε­μο­νία για μια νέα ε­ναλ­λα­κτι­κή πρό­τα­ση. *Ευ­χή ή δυ­να­τό­τη­τα;

-Εί­ναι ευ­και­ρία, με­γά­λη δυ­να­τό­τη­τα και μια συ­γκλο­νι­στι­κή πρό­κλη­ση για την α­ρι­στε­ρά. Χρειά­ζε­ται να ε­πε­ξερ­γα­στεί τις ι­δε­ο­λο­γι­κές της βά­σεις, τη στρα­τη­γι­κή, τη τα­κτι­κή της. Εί­ναι μια πρό­κλη­ση για την α­ρι­στε­ρά για­τί πρέ­πει να α­να­συ­γκρο­τη­θεί, αν θέ­λει να α­νοί­ξει μια ελ­πί­δα για το μέλ­λον. 

Ο ρό­λος της α­ρι­στε­ράς μπρο­στά στις ε­ξε­λί­ξεις

*Εί­ναι σω­στή η δια­πί­στω­ση ό­τι η α­ρι­στε­ρά, προ­σώ­ρας, στέ­κε­ται α­μή­χα­νη μπρο­στά στις ε­ξε­λί­ξεις;

-Υπάρ­χει α­μη­χα­νία η ο­ποία ο­φεί­λε­ται σε πολ­λούς λό­γους. Υπάρ­χουν υ­πο­κει­με­νι­κοί λό­γοι, αλ­λά υ­πάρ­χουν και πραγ­μα­τι­κές δυ­σκο­λίες. Έχου­με μια α­ρι­στε­ρά που δεν έ­χει ι­σχυ­ρή αυ­το­πε­ποί­θη­ση. Δεν πι­στεύει ό­σο πρέ­πει στον ε­αυ­τό της, δεν έ­χει τό­σο ε­μπι­στο­σύ­νη στις δυ­νά­μεις της. Δεν βλέ­πει την προο­πτι­κή ό­τι θα νι­κή­σει. Αυ­τή τη νοο­τρο­πία πρέ­πει να ξε­πε­ρά­σου­με. Να πι­στέ­ψει η α­ρι­στε­ρά ό­τι σε αυ­τήν α­νή­κει το μέλ­λον, ό­τι μπο­ρεί να α­νοί­ξει δρό­μους και ό­χι σε έ­να α­πώ­τε­ρο ο­ρί­ζο­ντα, αλ­λά α­πό τώ­ρα. Ζού­με μια συ­γκλο­νι­στι­κή πα­τα­γώ­δη α­πο­τυ­χία, μια άλ­λου εί­δους κα­τάρ­ρευ­ση του υ­παρ­κτού κα­πι­τα­λι­σμού. Επο­μέ­νως πρέ­πει να α­να­με­τρη­θού­με. *Η α­ρι­στε­ρά τα έ­λε­γε και χθες. Για­τί, ό­μως, το βλέμ­μα της κοι­νω­νίας δεν στρέ­φε­ται προς την πλευ­ρά της;

-Όλα τα βλέμ­μα­τα αυ­τή την ώ­ρα εί­ναι στραμ­μέ­να προς την α­ρι­στε­ρά. Όσο και φαί­νε­ται να εί­ναι α­διά­φο­ρος ο κό­σμος, μα­κρι­νός προς την α­ρι­στε­ρά και τις ι­δέες της, ό­σο και αν φαί­νε­ται ε­γκλω­βι­σμέ­νος στο σύ­στη­μα ή και σε συ­ντη­ρη­τι­κές α­πό­ψεις, πα­ρα­κο­λου­θεί με πο­λύ με­γά­λο εν­δια­φέ­ρον το λό­γο, τη δρά­ση, τις α­γω­νίες, τις προ­τά­σεις, τις α­να­ζη­τή­σεις της α­ρι­στε­ράς. Ενδό­μυ­χα η κοι­νω­νία πε­ρι­μέ­νει α­πό την α­ρι­στε­ρά. Πε­ρι­μέ­νει να τρο­φο­δο­τη­θεί α­πό την α­ρι­στε­ρά για να την τρο­φο­δο­τή­σει. *Τι θα έ­λε­γες σε έ­να ερ­γα­ζό­με­νο ή σε μια ά­νερ­γη που α­γω­νιά;

-Ότι μπο­ρού­με να αλ­λά­ξου­με την κα­τά­στα­ση.  Αλλά για να γί­νει αυ­τό θα χρεια­στεί η α­ρι­στε­ρά να βρε­θεί κο­ντά του. Και πρέ­πει να το πα­ρα­δε­χτού­με ό­τι δεν εί­μα­στε κο­ντά του. Δεν εί­μα­στε, ό­πως πρέ­πει, δί­πλα στη σύγ­χρο­νη ερ­γα­τι­κή τά­ξη που εί­ναι η πλειο­ψη­φία του ελ­λη­νι­κού λα­ού. Δεν την έ­χου­με προ­σεγ­γί­σει ά­με­σα στα προ­βλή­μα­τά της και με την ο­ρα­μα­τι­κή ι­δε­ο­λο­γι­κή προο­πτι­κή μας. 

Η ση­μα­σία της ι­δε­ο­λο­γίας

*Αυ­το­κρι­τι­κή ε­πει­δή ο Συ­να­σπι­σμός συ­γκρο­τή­θη­κε ως κόμ­μα πο­λι­τι­κής και ό­χι ι­δε­ο­λο­γι­κής ε­νό­τη­τας;

-Ναι, έ­τσι εί­ναι. Αυ­τό δεν αρ­κεί, τε­λείω­σε. Σή­με­ρα δια­πι­στώ­νου­με το τε­ρά­στιο ι­δε­ο­λο­γι­κό έλ­λειμ­μα. Να, η α­νά­γκη να ε­πα­να­θε­με­λιώ­σου­με τον μαρ­ξι­σμό του 21ου αιώ­να. *Εξ ου και οι πρό­σφα­τες α­να­φο­ρές στον κομ­μου­νι­σμό;

-Β ε­βαίως υ­πάρ­χει α­να­φο­ρά στην κομ­μου­νι­στι­κή προο­πτι­κή διό­τι εί­ναι η μό­νη βιώ­σι­μη ι­στο­ρι­κή προο­πτι­κή, στρα­τη­γι­κά ε­ναλ­λα­κτι­κή στον κα­πι­τα­λι­σμό. Μέ­σα σε αυ­τές τις δρα­μα­τι­κές ε­ξε­λί­ξεις θα έ­χου­με πρώ­τα α­π΄ ό­λα ι­δε­ο­λο­γι­κή α­να­μέ­τρη­ση, η ο­ποία θα εκ­φρα­στεί σε πο­λι­τι­κό ε­πί­πε­δο. *Ποιος έ­χει σή­με­ρα την ι­δε­ο­λο­γι­κή η­γε­μο­νία;

-Ανή­κει στο νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρο συ­ντη­ρη­τι­κό τό­ξο. Αλλά εί­ναι κλο­νι­σμέ­νη αυ­τή η η­γε­μο­νία. Υπάρ­χουν τρο­μα­κτι­κές α­ντι­φά­σεις και ο κό­σμος προ­βλη­μα­τί­ζε­ται πά­ρα πο­λύ. Διό­τι βλέ­πει την α­πο­τυ­χία αυ­τών των ι­δεών να συ­γκρο­τή­σουν βιώ­σι­μες, δί­καιες κοι­νω­νι­κές προο­πτι­κές.

Μέ­σα ή έ­ξω;

*Υπάρ­χει η αί­σθη­ση ό­τι η ά­πο­ψη στε­λε­χών του Αρι­στε­ρού Ρεύ­μα­τος εί­ναι η έ­ξο­δος α­πό την ευ­ρω­ζώ­νη. Ισχύει;

-Υπάρ­χει μια πα­τα­γώ­δης α­πο­τυ­χία της Ευ­ρω­παϊκής Ένω­σης. Η Ε.Ε. εί­ναι σε πε­λώ­ρια κρί­ση και κιν­δυ­νεύει να κα­ταρ­ρεύ­σει. Η ευ­ρω­ζώ­νη α­ντι­με­τω­πί­ζει κρι­σια­κά προ­βλή­μα­τα. Απο­δεί­χτη­κε ορ­γα­νι­σμός α­πο­κλί­σεων, μη­χα­νι­σμός κα­τε­δά­φι­σης ερ­γα­σια­κών και κοι­νω­νι­κών κα­τα­κτή­σεων, η­γε­μο­νίας των ι­σχυ­ρών χω­ρών, έ­νας μη­χα­νι­σμός που δεν μπο­ρεί να εί­ναι βιώ­σι­μος, να έ­χει προο­πτι­κή. Εί­ναι τα συ­μπε­ρά­σμα­τα α­πό την κρί­ση, ο­δυ­νη­ρά για το εγ­χεί­ρη­μα της Ε.Ε. και ει­δι­κό­τε­ρα για το εγ­χεί­ρη­μα του ευ­ρώ και της Ο­ΝΕ.  *Κά­νεις μια δια­πί­στω­ση. Η πρό­τα­ση;

-Τι θα κά­νει μια νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρη Ελλά­δα; Αν θα εί­ναι μέ­σα ή έ­ξω α­πό την Ο­ΝΕ; Νο­μί­ζω ό­τι δεν έ­χει με­γά­λη ση­μα­σία. Δεν μπαί­νω καν σε αυ­τό το δί­λημ­μα. Εμείς θέ­λου­με να αλ­λά­ξου­με τα πράγ­μα­τα και στην Ελλά­δα και στην Ευ­ρώ­πη. Επο­μέ­νως το ε­ρώ­τη­μα τί­θε­ται. Ας υ­πο­θέ­σου­με ό­τι υ­πάρ­χει μια Ελλά­δα με προο­δευ­τι­κή δια­κυ­βέρ­νη­ση, η ο­ποία θέ­λει να ε­φαρ­μό­σει έ­να προο­δευ­τι­κό πρό­γραμ­μα σο­σια­λι­στι­κής προο­πτι­κής. Μπο­ρεί να εί­ναι συμ­βα­τό αυ­τό το ε­ναλ­λα­κτι­κό προο­δευ­τι­κό πρό­γραμ­μα με σο­σια­λι­στι­κό ο­ρί­ζο­ντα στο πλαί­σιο της Ο­ΝΕ και της Ευ­ρω­παϊκής Ένω­σης; Η α­πά­ντη­ση μου εί­ναι έ­να στε­ντό­ρειο ό­χι. Μια προο­δευ­τι­κή Ελλά­δα για να α­νοί­ξει προο­δευ­τι­κούς δρό­μους πρέ­πει να συ­γκρου­στεί με το πλαί­σιο της Ο­ΝΕ και της Ε.Ε.. Και σε αυ­τό το συ­γκρου­σια­κό δρό­μο θα χρεια­στούν συμ­μα­χίες με άλ­λα κι­νή­μα­τα, με άλ­λες χώ­ρες που θα κι­νού­νται στον ί­διο με μας δρό­μο. Σε αυ­τή την πε­ρί­πτω­ση μπο­ρεί να ε­πι­συμ­βεί έ­να πα­λιρ­ροϊκό κύ­μα ζυ­μώ­σεων, συ­γκρού­σεων και α­να­κα­τα­τά­ξεων, που εν­δε­χο­μέ­νως να μπο­ρέ­σει να α­να­τρέ­ψει ό­λο το σκη­νι­κό στην Ευ­ρώ­πη. *Η α­να­νεω­τι­κή - ρι­ζο­σπα­στι­κή α­ρι­στε­ρά έ­λε­γε πά­ντα, αλ­λά και σή­με­ρα ό­τι η Ευ­ρώ­πη εί­ναι πε­δίο τα­ξι­κής πά­λης.

-Ναι, αλ­λά δεν εί­ναι ου­δέ­τε­ρο πε­δίο τα­ξι­κής πά­λης. Υπάρ­χει έ­νας υ­πε­ρε­θνι­κός μη­χα­νι­σμός της Ευ­ρω­παϊκής Ένω­σης, ο ο­ποίος λει­τουρ­γεί ε­νι­σχυ­τι­κά στα κα­πι­τα­λι­στι­κά κρά­τη. Ένας μη­χα­νι­σμός, ο ο­ποίος εί­ναι προ­ση­λω­μέ­νος σε τα­ξι­κή κα­τεύ­θυν­ση. Έχει μια δύ­να­μη, η ο­ποία λει­τουρ­γεί προ­σθε­τι­κά στην κα­τεύ­θυν­ση της κοι­νω­νι­κής και ερ­γα­σια­κής κα­τε­δά­φι­σης. Εί­ναι μια ε­ξέ­λι­ξη που έ­χει πά­ρει πιο σο­βα­ρές ή και πιο ο­ρα­τές δια­στά­σεις τα τε­λευ­ταία χρό­νια. *Θεω­ρείς ό­τι η Ελλά­δα μπο­ρεί να εί­ναι η κι­νη­τή­ρια δύ­να­μη για την α­να­τρο­πή;

-Εί­ναι δύ­σκο­λο να κά­νω αυ­τή την ε­κτί­μη­ση πα­ρό­λο που θα το ε­πι­θυ­μού­σα. Μπο­ρεί να εί­ναι μια άλ­λη χώ­ρα, η Πορ­το­γα­λία, η Ισπα­νία, η Γαλ­λία, για­τί μπο­ρεί να εί­ναι μια με­γά­λη χώ­ρα, που θα ξε­κι­νή­σει αυ­τή την προ­σπά­θεια. Η α­νά­πτυ­ξη των κοι­νω­νι­κών κι­νη­μά­των και των τα­ξι­κών α­γώ­νων δεν μπαί­νουν σε μια ευ­θεία γραμ­μή και σε α­να­λο­γία. Κά­ποια χώ­ρα μπο­ρεί να πά­ει μπρο­στά. Εμείς πα­λεύου­με ε­δώ, στην Ελλά­δα. Σε κά­θε πε­ρί­πτω­ση εί­ναι α­νά­γκη να εί­μα­στε σε διαρ­κή ε­πα­φή και συ­νερ­γα­σία με τις άλ­λες α­ρι­στε­ρές δυ­νά­μεις και τα κι­νή­μα­τα στην Ευ­ρώ­πη. Η α­ρι­στε­ρά ή θα μπο­ρέ­σει μέ­σα σε αυ­τή την κρί­ση και τη δο­κι­μα­σία να α­πο­κτή­σει την η­γε­μο­νία για να αλ­λά­ξει την κοι­νω­νία ή κιν­δυ­νεύει να πολ­το­ποιη­θεί.

Η α­να­συ­γκρό­τη­ση, ο μαρ­ξι­σμός

*Επα­νί­δρυ­ση: πο­λυ­χρη­σι­μο­ποιη­μέ­νη λέ­ξη, αλ­λά δεν εί­ναι φα­νε­ρή η α­νά­γκη να ξα­να­δεί η α­ρι­στε­ρά τον ε­αυ­τό της μέ­σα στις νέες, πο­λύ δύ­σκο­λες συν­θή­κες; 

-Όταν λέ­με τη λέ­ξη ε­πα­νί­δρυ­ση, συ­νή­θως, εν­νοού­με κόμ­μα­τα, τά­σεις, συμ­μα­χίες. Το θέ­μα εί­ναι πο­λύ πιο ου­σια­στι­κό. Προ­τού μι­λή­σου­με για ορ­γα­νω­τι­κά μορ­φώ­μα­τα πρέ­πει να δού­με την ου­σία. Κα­λού­μα­στε να α­να­συ­γκρο­τη­θού­με και να κερ­δί­σου­με ε­μπι­στο­σύ­νη, η­γε­μο­νία. Να α­να­συ­γκρο­τη­θού­με για να εν­θαρ­ρύ­νου­με κοι­νω­νι­κούς και τα­ξι­κούς α­γώ­νες. Πρέ­πει να δού­με με νέο μά­τι τις νέες προ­κλή­σεις. Δεν λέω να δια­γρά­ψου­με το πα­ρελ­θόν. Άσε που πολ­λές φο­ρές χρειά­ζε­ται να ε­πι­στρέ­ψει κα­νείς σε πράγ­μα­τα λη­σμο­νη­μέ­να, που α­πο­κτούν ε­πι­και­ρό­τη­τα.  *Ανα­φέ­ρε­σαι σε πρα­κτι­κές του πα­ρελ­θό­ντος;

-Πρώ­τα α­π΄ ό­λα στον μαρ­ξι­σμό.  Εί­χε πε­ρά­σει σχε­δόν στο πε­ρι­θώ­ριο. Για με­γά­λα τμή­μα­τα της α­ρι­στε­ράς ή­ταν έ­να μου­σεια­κό εί­δος και έ­να άλ­λο τμή­μα της α­να­ζη­τού­σε υ­πο­κα­τά­στα­τα του μαρ­ξι­σμού, τα ο­ποία θα ή­ταν πιο ?σύγ­χρο­να?. Απο­δεί­χτη­καν ό­λες αυ­τές οι α­να­ζη­τή­σεις α­να­πο­τε­λε­σμα­τι­κές για­τί προ­σπα­θού­σαν να πα­ρα­με­ρί­σουν αυ­τόν τον ο­γκό­λι­θο που λέ­γε­ται μαρ­ξι­στι­κή σκέ­ψη και μαρ­ξι­στι­κό έρ­γο. Ο ο­γκό­λι­θος αυ­τός μπο­ρεί να δυ­σφη­μή­θη­κε α­πό πρα­κτι­κές, ι­διαί­τε­ρα στις χώ­ρες του υ­παρ­κτού σο­σια­λι­σμού, αλ­λά εί­ναι έ­νας ο­γκό­λι­θος ι­στο­ρι­κού βε­λη­νε­κούς. Άσκη­σε κρι­τι­κή σε έ­να σύ­στη­μα, που μέ­χρι σή­με­ρα, εί­ναι α­ξε­πέ­ρα­στη. Πως μπο­ρείς να πα­ρα­κάμ­ψεις, λοι­πόν, ερ­μη­νεία, κρι­τι­κή, ε­ναλ­λα­κτι­κή πρό­τα­ση; Επί δε­κα­ε­τίες θεω­ρή­θη­κε ό­τι ο κα­πι­τα­λι­σμός, δεν εί­ναι βε­βαίως το τέ­λος της ι­στο­ρίας, αλ­λά με με­ταρ­ρυθ­μί­σεις και κοι­νω­νι­κού τύ­που πα­ρεμ­βά­σεις μπο­ρεί να δη­μιουρ­γη­θούν ι­σορ­ρο­πίες στο ε­σω­τε­ρι­κό του για να τον κά­νουν βιώ­σι­μο και αν­θρώ­πι­νο. Αυ­τό, ό­μως, το ι­δε­ο­λό­γη­μα -που ε­πη­ρέ­α­ζε και τον κό­σμο της α­ρι­στε­ράς- κα­τέρ­ρευ­σε μέ­σα στην κρί­ση. Απο­δεί­χτη­κε ό­τι ο βα­σι­λιάς εί­ναι γυ­μνός. Ότι αυ­τή η κρί­ση μπο­ρεί να εί­ναι πο­λύ με­γα­λύ­τε­ρη α­πό τις προ­η­γού­με­νες και ό­τι η ε­περ­χό­με­νη βαρ­βα­ρό­τη­τα του συ­στή­μα­τος να εί­ναι πο­λύ πιο συ­γκλο­νι­στι­κή και σύν­θε­τη. Μι­λά­με για πο­λύ με­γά­λη κοι­νω­νι­κή υ­πο­βάθ­μι­ση και με­γά­λες ζώ­νες φτώ­χειας. Εκεί θα ο­δη­γη­θού­με αν δεν υ­πάρ­ξει μια πο­λύ με­γά­λη α­να­τρο­πή. Συ­νε­πώς, η ε­πι­στρο­φή στον Μαρξ και στην ου­σία του μαρ­ξι­στι­κού έρ­γου εί­ναι σή­με­ρα ό­τι πο­λυ­τι­μό­τε­ρο μπο­ρεί να κά­νει η α­ρι­στε­ρά. Όχι για να ξα­να­γυ­ρί­σου­με στο πα­ρελ­θόν, αλ­λά για να βρού­με τη δύ­να­μη, το δη­μιουρ­γι­κό, κρι­τι­κό, το ε­πα­να­στα­τι­κό πνεύ­μα, που το έ­χου­με α­νά­γκη σή­με­ρα για να  ξα­να­θε­με­λιώ­σου­με μια ε­πα­να­στα­τι­κή θεω­ρία του 21ου αιώ­να  στη βά­ση του μαρ­ξι­στι­κού έρ­γου.

•

Δεν πλη­ρώ­νω, δεν πλη­ρώ­νω  

*Μια πρώ­τη α­πά­ντη­ση στη κρί­ση, τα μέ­τρα και το ΔΝΤ εί­ναι η πρό­τα­ση για δη­μο­ψή­φι­σμα;

-Να δού­με πρώ­τα τι ζη­τά­με: υ­πάρ­χει το πρό­βλη­μα της δα­νειο­δό­τη­σης της χώ­ρας. Η έ­ντα­ξη στο μη­χα­νι­σμό του ΔΝΤ εί­ναι μια κα­τα­στρο­φι­κή ε­πι­λο­γή. Εί­ναι η ε­πι­λο­γή της κυ­βέρ­νη­σης. Και η α­λή­θεια εί­ναι ό­τι δεν υ­πάρ­χει μέ­ση λύ­ση. Ή η ε­πι­λο­γή που έ­κα­νε η κυ­βέρ­νη­ση ή μια άλ­λη ρι­ζο­σπα­στι­κή ε­ναλ­λα­κτι­κή πο­λι­τι­κή. Επο­μέ­νως, αν δεν θέ­λου­με το ΔΝΤ πρέ­πει να χα­ρά­ξου­με μια ε­ναλ­λα­κτι­κή προο­πτι­κή. Η κρί­ση του χρέ­ους εί­ναι πα­γκό­σμια. Εί­ναι ευ­ρω­παϊκή, δεν εί­ναι μό­νο ελ­λη­νι­κή. Εμείς εί­μα­στε η πιο α­κραία εκ­δο­χή της, αλ­λά το πρό­βλη­μα δεν το έ­χου­με μό­νο ε­μείς. Συ­νε­πώς, αυ­τό που πρέ­πει να πού­με χω­ρίς κα­μία τα­λά­ντευ­ση εί­ναι ό­τι ο ελ­λη­νι­κός λαός δεν ο­φεί­λει σε κα­νέ­να, δεν εί­ναι υ­πό­λο­γος, ού­τε υ­πεύ­θυ­νος για το χρέ­ος της χώ­ρας. Δεν φταίει ο νέ­ος των 600 ευ­ρώ για τα χρέη της χώ­ρας. Δεν φταίει ο ά­νερ­γος, ο συ­ντα­ξιού­χος...   Και δεν τα α­να­φέ­ρω αυ­τά μό­νο για λό­γους δι­καίου, αλ­λά για­τί έ­χει ι­δε­ο­λο­γι­κές και πο­λι­τι­κές προ­ε­κτά­σεις. Το χρέ­ος το δια­μόρ­φω­σε μια οι­κο­νο­μι­κή και πο­λι­τι­κή ε­λίτ. Το δια­μόρ­φω­σε το εγ­χώ­ριο και πο­λυε­θνι­κό κε­φά­λαιο. Από αυ­τό δεν ευ­νοή­θη­κε η α­νά­πτυ­ξη της χώ­ρας, η πα­ρα­γω­γι­κή α­να­συ­γκρό­τη­ση ή ή άμ­βλυν­ση των κοι­νω­νι­κών α­νι­σο­τή­των. Επο­μέ­νως, δεν πρέ­πει να φο­βη­θεί η α­ρι­στε­ρά να πει ό­τι  ο ελ­λη­νι­κός λαός δεν έ­χει κα­μία υ­πο­χρέω­ση να πλη­ρώ­νει για δε­κα­ε­τίες. *Τι ση­μαί­νει αυ­τό; Δεν πλη­ρώ­νω; Επα­να­δια­πραγ­μά­τευ­ση;

-Κα­ταρ­χάς ζη­τά­με την ε­πα­να­δια­πραγ­μά­τευ­ση, ι­διαί­τε­ρα του ε­ξω­τε­ρι­κού χρέ­ους. Με ποιο στό­χο; Να το πού­με ρη­τά. Επι­διώ­κου­με τη δια­γρα­φή ση­μα­ντι­κού μέ­ρους του χρέ­ους, τη μείω­ση των ε­πι­το­κίων για το υ­πό­λοι­πο και τη διεύ­ρυν­ση του χρο­νι­κού ο­ρί­ζο­ντα α­πο­πλη­ρω­μής του. Και δεν το ζη­τά­με μό­νο για να α­να­σά­νει η χώ­ρα, αλ­λά και για λό­γους στοι­χειώ­δους δι­καιο­σύ­νης. Η Ελλά­δα, άλ­λω­στε, δεν μπο­ρεί να α­πο­πλη­ρώ­σει το χρέ­ος. Εκτός και αν ε­ξο­ντω­θεί ο πλη­θυ­σμός. Όπως οι Ισπα­νοί πή­γαν να κα­τα­κτή­σουν την Αμε­ρι­κή και ε­ξο­λό­θρευ­σαν τους γη­γε­νείς, τους ιν­διά­νους. Γι αυ­τό και το ΔΝΤ για να ε­ξα­σφα­λί­σει τα συμ­φέ­ρο­ντά του, ως μια α­πό τις εκ­δο­χές που έ­χει, εί­ναι με τους ό­ρους του βέ­βαια να προ­χω­ρή­σει σε α­να­διάρ­θρω­ση του χρέ­ους. Για­τί κά­ποιοι κύ­κλοι του, βλέ­πουν ό­τι δεν εί­ναι ρε­α­λι­στι­κή η α­πο­πλη­ρω­μή του χρέ­ους. Γι αυ­τό λέω να μι­λή­σου­με τολ­μη­ρά τώ­ρα. Η α­ρι­στε­ρά πρέ­πει να συμ­με­τά­σχει σε έ­να πο­λύ με­γά­λο λαϊκό κί­νη­μα. Το θε­α­τρι­κό έρ­γο του Ντά­ριο Φο ?δεν πλη­ρώ­νω δεν πλη­ρώ­νω? να το παί­ξου­με πο­λι­τι­κά, ι­δε­ο­λο­γι­κά και πρα­κτι­κά σε ό­λη την Ελλά­δα, πα­ντού.   *Δεν μου εί­πες για το δη­μο­ψή­φι­σμα;

-Σε αυ­τή τη βά­ση, βε­βαίως να ζη­τή­σου­με δη­μο­ψή­φι­σμα και να θέ­σου­με το δί­λημ­μα. Οι δυ­νά­μεις αυ­τές, που έ­χουν πρω­τα­γω­νι­στή το ΔΝΤ σας προ­τεί­νουν αυ­τό τον κα­τε­δα­φα­στι­κλό  δρό­μο και ε­μείς τον άλ­λο: διεκ­δί­κη­ση ε­πα­να­δια­πραγ­μά­τευ­σης με δια­γρα­φή ση­μα­ντι­κού μέ­ρους του χρέ­ους κ.λ.π. *Μι­λά­με μό­νο για το ΔΝΤ ό­ταν τί­θε­ται αυ­τός ο άλ­λος δρό­μος; 

-Πρέ­πει, ό­μως να προ­σέ­ξου­με να μην κρυ­φτεί ο ρό­λος της Ευ­ρω­παϊκής Ένω­σης. Κά­ποιοι το ε­πι­χει­ρούν. Ο μη­χα­νι­σμός δα­νειο­δό­τη­σης και ε­πι­βο­λής εί­ναι κοι­νός. Εί­ναι μη­χα­νι­σμός της ΕΕ ? ΔΝΤ. Εί­ναι πα­κέ­το. Η Ευ­ρω­παϊκή Ένω­ση η ί­δια βά­ζει μπρο­στά το ΔΝΤ, διό­τι το θεω­ρεί πιο στι­βα­ρό και ι­κα­νό. Τρεις πα­ρεμ­βά­σεις έ­χει κά­νει το ΔΝΤ υ­πό την ο­μπρέ­λα της ΕΕ. Στη Ρου­μα­νία, η ο­ποία πά­ει α­πό το κα­κό στο χει­ρό­τε­ρο , στην Ουγ­γα­ρία, η ο­ποία ζει ά­θλιες μέ­ρες και στη Λε­το­νία, η ο­ποία εί­ναι σε α­πό­λυ­το α­διέ­ξο­δο. Τώ­ρα η ΕΕ πά­ει να κά­νει πα­ρέμ­βα­ση μέ­σω του ΔΝΤ και σε μια χώ­ρα της ευ­ρω­ζώ­νης. Άρα δεν εί­ναι μό­νο το ΔΝΤ. Η ΕΕ το θέ­λει το ΔΝΤ. Δεν το α­ντι­με­τω­πί­ζει α­ντα­γω­νι­στι­κά. Οι ρό­λοι τους εί­ναι συ­μπλη­ρω­μα­τι­κοί και συ­γκλί­νο­ντες. Β ε­βαίως έ­χουν τις ι­διαι­τε­ρό­τη­τες ο κα­θέ­νας και τις α­ντι­θέ­σεις τους. Και ε­δώ θα παι­χτεί έ­να παι­χνί­δι α­ντι­θέ­σεων με­τα­ξύ τους για την ?κα­το­χή? της χώ­ρας. Αλλά και οι δύο έ­χουν ε­πι­λο­γές που εί­ναι τα­ξι­κές. Εμείς πρέ­πει να κά­νου­με έ­να με­γά­λο κί­νη­μα ε­νά­ντια στο μη­χα­νι­σμό Ε.Ε  - ΔΝΤ με το αί­τη­μα της ε­πα­να­δια­πραγ­μά­τευ­σης που εί­ναι έ­να συ­γκρου­σια­κό αί­τη­μα. Ο δρό­μος αυ­τός δεν θα εί­ναι αν­θό­σπαρ­τος. Τώ­ρα δεν υ­πάρ­χουν εύ­κο­λοι δρό­μοι. Οι δρό­μοι θα εί­ναι δύ­σκο­λοι, ε­πώ­δυ­νοι, δεν θα πε­ρά­σου­με το πο­τά­μι χω­ρίς να βρα­χού­με, αλ­λά με τις ε­πι­λο­γές που προ­τεί­νου­με, στο τέ­λος της δια­δρο­μής θα έ­χου­με α­νοί­ξει ελ­πι­δο­φό­ρους ο­ρί­ζο­ντες.