Πολύ συζήτηση γίνεται τελευταία για τα πετρέλαια που κρύβει το υπέδαφος της χώρας μας. Ο καλόπιστος θεατής, ακροατής ή αναγνώστης μένει με την εντύπωση ότι βρέθηκε ο τρόπος για να ξεχρεώσουμε τα δάνεια και να συνεχίσουμε τη ζωή μας όπως πριν. Ο υποψιασμένος αμφιβάλλει, αλλά και δυσκολεύεται να τ' απορρίψει από την στιγμή που ειδήμονες με πάθος υποστηρίζουν το αληθές του πράγματος.
Μακάρι να ήταν όλα αυτά αληθινά, μόνο που δεν είναι, ή στην καλύτερη των περιπτώσεων δεν είναι μέχρι να γίνουν οι απαραίτητες έρευνες και επιβεβαιωθούν με γεωτρήσεις τα «τεράστια»; κοιτάσματα. Αυτή είναι άλλωστε η διεθνής πρακτική. Tα λεγόμενα μέχρι τώρα δεν στηρίζονται σε στοιχεία και αποτελούν εκτιμήσεις, έτσι που να αναρωτιέται κανείς τι συμβαίνει, τι παιχνίδια παίζονται και σε τι αποσκοπούν.
Η ανάκαμψη των τιμών πετρελαίου δημιουργεί εκ νέου προϋποθέσεις για την αναζωογόνηση της έρευνας, που θα ʼχει όμως νʼ αντιμετωπίσει σοβαρά εμπόδια. Η νέα προσπάθεια των εταιρειών ξετυλίγεται εν μέσω οικονομικής και περιβαλλοντικής κρίσης. Οι εταιρείες θα βρεθούν μπροστά σε περιορισμένους ανθρώπινους και φυσικούς πόρους. Παράμετροι όπως, μέγεθος κοιτασμάτων, μεγαλύτερο βάθος εξόρυξης, ακραίες κλιματολογικές συνθήκες κ.ά. θʼ αποτελέσουν τη νέα πρόκληση. Οι πετρελαϊκές εταιρείες δεν θα βρουν ικανοποιητικούς στόχους χωρίς το άνοιγμα νέων περιοχών.
Η Ελλάδα είναι από τις πιο ανεξερεύνητες περιοχές, άρα οι πετρελαϊκές εταιρείες θα ενδιαφερθούν και για το πετρελαϊκό της δυναμικό. Από την ιστορία του πετρελαίου γνωρίζουμε ότι για να μη αποβεί η ανάπτυξη αυτή ωφέλιμη μόνο για τις πετρελαϊκές εταιρείες πρέπει να προετοιμαστούμε κατάλληλα. Η δημιουργία φορέα διαχείρισης και ελέγχου της ερευνητικής και παραγωγικής διαδικασίας και το νομικό πλαίσιο κάτω από το οποίο θʼ αναπτυχθεί η αναπτυξιακή αυτή προσπάθεια είναι πρωταρχικής σημασίας.
Ο φορέας αυτός, θα κληθεί να συμβάλλει στη μέγιστη δυνατή αξιοποίηση των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, εγγυόμενος ταυτόχρονα την ορθολογική διαχείριση, τον έλεγχο των προγραμμάτων των εταιρειών, την πραγματική τιμολόγηση των εργασιών τους, τη διαφύλαξη της ασφάλειας των εργαζομένων και του φυσικού περιβάλλοντος και την ετοιμότητα στην αντιμετώπιση έκτακτων συνθηκών.
Η ανάπτυξη των πηγών πετρελαίου οφείλει να γίνεται με μακροχρόνια στόχευση, δημιουργώντας το μέγιστο δυνατό οικονομικό αποτέλεσμα, για το καλό της κοινωνίας ως σύνολο. Στο πλαίσιο αυτά η διαχείριση των πηγών πετρελαίου και αερίου πρέπει να δημιουργεί έσοδα για τη χώρα και να συμβάλλει στην αύξηση της απασχόλησης, όπως επίσης στην ενδυνάμωση του ελληνικού εμπορίου, της βιομηχανίας και της επιστημονικής γνώσης.
Είναι αυτό που για πάνω από 12 χρόνια παλεύουμε, δηλαδή την ανασύσταση της ΔΕΠ - ΕΚΥ Α.Ε. που λείπει από το 1998 όταν ο φορέας αυτός με απαράδεκτη απόφαση διαλύθηκε και απορροφήθηκε από τα ΕΛΠΕ.
Στο χρονικό αυτό διάστημα διαλύθηκαν τα γεωφυσικά συνεργεία, τα εργαστήρια ,πουλήθηκε ο εξοπλισμός του γεωτρύπανου και των συνεργείων, απαξιώθηκαν άνθρωποι και εξοπλισμός, επιστήμονες και τεχνικοί αναγκάστηκαν νʼ αλλάξουν δουλειά. Και ενώ περνούσαν τα χρόνια και η ίδρυση του φορέα αναβάλλονταν συνεχώς, φαίνεται πως τώρα έφτασε η ώρα, μόνο που ενώ η κυοφορία διήρκεσε 12 χρόνια και οι πόνοι ήταν πολλοί, τελικά ίσχυσε το "Ώδινεν όρος και έτεκε μυν", ένα ολιγομελές σχήμα, έτσι για τους τύπους;
Από τον τίτλο του Φορέα ΕΔΕΥ (Ελληνική διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων) αντιλαμβανόμαστε ότι το βάρος πέφτει στη διαχείριση των ερευνών, ενώ το σκέλος του ελέγχου των παραγωγικών δραστηριοτήτων και του, μέσω κανονισμών ασφάλειας, ελέγχου του εργασιακού και φυσικού περιβάλλοντος υποβαθμίζεται.
Σε ό,τι έχει σχέση με τη διαχείριση ο ρόλος του φορέα επικεντρώνεται στα απαραίτητα για τη διεξαγωγή των ερευνητικών γύρων και την επιλογή των αναδόχων. Το πρόβλημα επιτείνεται από την υποτυπώδη στελέχωση, και την χρήση συμβούλων και εργολάβων. Η λέξη συμμετοχή στις κοινοπραξίες, κλειδί για την απόκτηση τεχνογνωσίας, τον ουσιαστικό, εκ των έσω, έλεγχο των εταιρειών και την αύξηση των εσόδων από την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων, απουσιάζει παντελώς.
Προβληματίζει, ότι στο σχέδιο Νόμου για τον Φορέα πολλά από αυτά που ίσχυαν στον Ν 2289/95 (τον νόμο για την έρευνα και παραγωγή των υδρογονανθράκων) και αφορούσαν την ΔΕΠ - ΕΚΥ Α.Ε. δηλαδή τον φορέα, ή απουσιάζουν ή αφήνονται να εννοηθούν πίσω από γενικόλογες εκφράσεις. Βέβαια στην αιτιολογική έκθεση προαναγγέλλονται οι αλλαγές, ώστε ο νόμος 2289/95 να γίνει πιο "ελκυστικός".
Έτσι φαίνεται ότι :
- Ο φορέας δεν θα συμμετέχει στις κοινοπραξίες,
- Δεν θα θεσπίζει κανονισμούς, ούτε θα ελέγχει την εφαρμογή τους,
- Δεν θα διεξάγει αυτοδύναμη έρευνα,
- Η φορολογία των εταιρειών προβλέπεται να μειωθεί άρα και τα έσοδα του
κράτους
- Το μέγεθος των προς παραχώρηση περιοχών θα μεγαλώσει.
Ο νόμος τοποθετεί το γενικό πλαίσιο και πολλές κρίσιμες επιμέρους ρυθμίσεις, προωθούνται με προεδρικά διατάγματα ή υπουργικές αποφάσεις. Αξίζει να επισημανθεί ότι παρότι προβλέπονται επιμέρους θέματα στον νόμο, με το να απουσιάζουν στη συνέχεια οι ρυθμίσεις -είναι η μέχρι σήμερα ακολουθούμενη πρακτική- ο νόμος είναι μετέωρος και οι εταιρείες ελεύθερες να πράττουν κατά το δοκούν. Η θωράκιση του νόμου βρίσκεται και σʼ αυτές τις επιμέρους ρυθμίσεις, που προϋποθέτουν πολλή δουλειά, όπως και την ύπαρξη έμπειρου ελεγκτικού μηχανισμού για να τις εφαρμόσει.
Αν με τα παραπάνω συνεκτιμηθούν οι κατά καιρούς επίσημες απόψεις περί έλλειψης χρημάτων και η αναμενόμενη χρήση πάσης φύσεως εργολάβων και συμβούλων, λόγω της υποτυπώδους στελέχωσης, οδηγούμεθα δυστυχώς σε μια νέα φάση καταλήστευσης των όποιων κοιτασμάτων υπάρχουν, διακινδυνεύοντας ταυτόχρονα και μια οικολογική καταστροφή.
* Ο Δ. Μπαμπασίκας είναι γεωφυσικός - υπεύθυνος Επιτροπής Ενέργειας ΣΥΝ
http://www.avgi.gr/ArticleActionshow.action?articleID=595191
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS