Skip to main content.
Συνασπισμός της Αριστεράς των Κινημάτων και της Οικολογίας
09/04/2011

ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ – ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ - του Δημήτρη Μπίρμπα

Πανελλαδική συνάντηση των στελεχών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, 9/4/2011

Aν επιδιώκουμε την κοινωνική και εδαφική συνοχή, την παροχή υψηλής ποιότητας δημόσιων (δημοτικών) κοινωνικών και προνοιακών υπηρεσιών, τότε απαιτούνται μια σειρά μεταρρυθμίσεων, που ως ΣΥΝ έχουμε έγκαιρα καταθέσει (συνταγματική, διοικητική, φορολογική  κλπ.), μια γενναία ανακατανομή πόρων και εξουσιών από το κεντρικό στο τοπικό επίπεδο. Το Μνημόνιο και ο «Καλλικράτης» μεγένθυναν τα υπάρχοντα προβλήματα και οδηγούν σε υπερφορολόγηση των πολιτών και ιδιωτικοποίηση μέρους των υπηρεσιών.

Τα κοινωνικά προβλήματα γεννιούνται και αντιμετωπίζονται στο τοπικό επίπεδο, άρα οι Ο.Τ.Α. έχουν κεντρικό ρόλο τόσο στην πρόληψη του κοινωνικού αποκλεισμού όσο και την επιτυχή κοινωνική ενσωμάτωση. Προϋποθέσεις, η καταπολέμηση του υπερσυγκεντρωτισμού και η περιφερειοποίηση τόσο των πολιτικών όσο και των δομών και των εργαλείων, η υλοποίηση της συνταγματικής επιταγής για την μεταφορά των αναγκαίων πόρων ώστε να ασκούνται επαρκώς οι μεταφερόμενες υπηρεσίες και αρμοδιότητες.

Εκ των πραγμάτων απαιτείται άμεσα ο Εθνικός Σχεδιασμός για την Απασχόληση να διαρθρωθεί σε Περιφερειακό και Τοπικό επίπεδο, ταυτόχρονα όμως πρέπει να συνδυαστεί με τις δράσεις, Περιφερειακά και Τοπικά, για την Κοινωνική Ενσωμάτωση, την μείωση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Καθοριστικός θα πρέπει να είναι ο  ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης τόσο στον σχεδιασμό όσο και την εφαρμογή τους. Το γεωγραφικό ανάγλυφο της χώρας, οι τεράστιες περιφερειακές και ενδοπεριφερειακές ανισότητες απαιτούν ολοκληρωμένες, τοπικά στοχευόμενες πολιτικές.

      Δεν είναι τυχαίο ότι τα προγράμματα ων μονάδων εξυπηρέτησης παιδιών, ηλικιωμένων και λοιπών πληθυσμιακών ομάδων που χρήζουν ιδιαίτερης φροντίδας» -αφορούν τα γνωστά «Βοήθεια στο Σπίτι», ΚΗΦΙ, ΚΔΑΠ, βρεφονηπιακοί σταθμοί κ.λπ.- προγράμματα που διαχειρίστηκε αποκλειστικά η Αυτοδιοίκηση σε επίπεδο ΟΤΑ, είναι πρώτα στην κοινωνική αναγνωρισιμότητα μαζί με μια άλλη αυτοδιοικητική δομή παροχής υπηρεσιών, τα Κ.Ε.Π. Αποτελεί προτεραιότητα η συνέχεια και επέκταση τους, η διατήρηση του δημόσιου και κοινωνικού χαρακτήρα τους μέσα από βιώσιμες μόνιμες δομές. Διασφαλίζοντας την παραμονή του έμπειρου προσωπικού τους, αξιοποιώντας μεν την όποια Ευρωπαϊκή χρηματοδότηση αλλά με σταθερή βάση χρηματοδότησης ένα σταθερό τριμερές σύστημα που θα συνεισφέρουν αναλογικά κράτος – ασφαλιστικά ταμεία – αυτοδιοίκηση. 

Μια νέα κοινωνικοοικονομική πραγματικότητα διαμορφώνεται σε Ελληνικό σε Ευρωπαϊκό και Παγκόσμιο επίπεδο. Η εξελισσόμενη παγκόσμια οικονομική κρίση επιδεινώνει τα ήδη σοβαρά  Ελληνικά προβλήματα, της νέας φτώχειας (περισσότερο από 20% του πληθυσμού στη χώρα μας), της δημογραφικής γήρανσης (δείκτης γήρανσης από 1,23 το 2004 σε 1,95 το 2030 -Eurostat Μάρτης 2007), με προβλέψεις σημαντικών αλλαγών ,πληθυσμιακών μεγεθών, σε περιφέρειες της χώρας με (προβλεπόμενες μεταβολές πληθυσμού Περιφερειών από 2004 σε 2030, Eurostat Μάρτης 2007,  -10,3% Ανατολική Μακεδονία – Θράκη,  -22,1% Βόρειο Αιγαίο, +11,5% Κρήτη, +10,5% Ιόνια Νησιά, +7,5% Κεντρική Μακεδονία), το μεταναστευτικό δυναμικό (1 στους 10 κατοίκους το 2007 – 1 εκατομμύριο, 2,5 στους 10 το 2050 – 4 εκατομμύρια, Eurostat).

Αυτό το πραγματικά νέο κοινωνικό πλαίσιο, αναδεικνύει ως κεντρικό το πρόβλημα επικέντρωσης του ρόλου της κεντρικής διοίκησης σε επιτελικές λειτουργίες και την ανάδειξη των πλεονεκτημάτων της κοινωνικής δράσης που αναλαμβάνουν οι αποκεντρωμένες αυτοδιοικητικές αρχές, με τη διασφάλιση των αναγκαίων θεσμικών ρυθμίσεων και κυρίως των πόρων υλοποίησής τους.

Με σταθερή πυξίδα πλεύσης μας, για την Αυτοδιοίκηση, την πορεία προς την παροχή ίδιων , ποιοτικά και ποσοτικά, υπηρεσιών για όλους τους κατοίκους, σε κάθε σημείο της χώρας, οφείλουμε να προσδιορίσουμε τις αναγκαίες προσαρμογές αλλά και διεκδικήσεις της στο άμεσο μέλλον.

•    Το ελάχιστο εγγυημένο κοινωνικό εισόδημα για όλους τους κατοίκους

•    Την επέκταση και βιωσιμότητα των δομών κοινωνικής φροντίδας

•    Τη μελέτη και ολοκληρωμένη αντιμετώπιση των προβλημάτων των μεταναστών

•    Την άμεση λειτουργία και ενσωμάτωση στους Δημοτικούς Οργανισμούς των Δημοτικών και Κοινοτικών Γραφείων Ενημέρωσης και Απασχόλησης, με ουσιαστική διασύνδεσή τους με έναν αποκεντρωμένο ΟΑΕΔ

•    Τις ολοκληρωμένες μορφές παρέμβασης για την απασχόληση στα πλαίσια μιας Ενιαίας Τοπικής Στρατηγικής Ανάπτυξης, μέσα και από σχήματα τοπικής κοινωνικής εταιρικότητας, αξιοποιώντας τους διαθέσιμους τοπικούς - εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους. 

•    Τη διατήρηση  ως πολιτικής, της δημιουργίας δομών και υπηρεσιών σταθερής και πλήρους απασχόλησης, με πλήρη εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα των εργαζομένων σε αυτές και με συμπληρωματικό μόνο ρόλο θέσεων ευέλικτης απασχόλησης (π.χ. λόγο επέκτασης ωραρίου λειτουργίας τους). Δηλαδή της ευελιξίας ως επιλογής (εναρμόνιση με προσωπικές και οι οικογενειακές ανάγκες) και όχι  ως καταναγκασμού (κυρίαρχος τύπος δημιουργούμενων θέσεων εργασίας).

•    Την ανάπτυξη της Κοινωνικής Οικονομίας.  Θεσμικό και Χρηματοδοτικό πλαίσιο, φορολογικές ελαφρύνσεις.  Κοινωνική ρήτρα εκτέλεσης συμβάσεων δημοσίων έργων (π.χ. 10%     απασχόληση ανέργων, ευπαθών ομάδων). Ο ρόλος των Ο.Τ.Α. συντονιστικός, υποκινητικός της τοπικής κοινωνικής    προώθησης, υποστήριξης, προμήθειας προϊόντων, κοινωνικών    επιχειρήσεων

•    Τη δημιουργία αξιόπιστου συστήματος τοπικών στατιστικών δεικτών, για εφαρμογή μεθόδων άμεσης, συγκριτικής αξιολόγησης (bench marking) και διόρθωσης πολιτικών και μέτρων.

•    Με την αξιοποίηση  των πλεονεκτημάτων της Κοινωνίας της Γνώσης, με εφαρμογές ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και υπηρεσιών ηλεκτρονικής εξυπηρέτησης και υποστήριξης, πολιτών και επιχειρήσεων, με Αξιοποίηση των νέων Τεχνολογιών, Απλοποίηση   γραφειοκρατικών διαδικασιών με στόχο ,μέσω της αποκέντρωσης, άμεσα να περιορισθεί από 6,78% Α.Ε.Π. σε (ΜΟ ΕΕ) 4,5%, το κόστος γραφειοκρατίας.

Πέραν της βελτίωσης της επιχειρησιακής δυνατότητας των Ο.Τ.Α. θεσμικά (Ισχυροί ΟΤΑ, Αιρετή Περιφέρεια, μητροπολιτική διακυβέρνηση) και οικονομικά (εφαρμογή άρθρου 102 Συντάγματος, φορολογική μεταρρύθμιση), απαιτείται η ενθάρρυνση της συλλογικής λήψης αποφάσεων σε τοπικό επίπεδο για όλες τις πτυχές των αναπτυξιακών πολιτικών, με την ουσιαστική συμμετοχή των πολιτών για την εξασφάλιση κοινωνικής συναίνεσης, αλληλοκατανόησης και αλληλεγγύης. Κλειδί για μας η καθιέρωση της απλής αναλογικής και η κατάργηση του δημαρχοκεντρικού μοντέλου, οι διαδικασίες ενθάρρυνσης της συμμετοχής των συλλογικών και των κινηματικών εκφράσεων της κοινωνίας των πολιτών. Με καθιέρωση διαδικασιών συμμετοχικού προϋπολογισμού, αξιοποιώντας και την δημοτική επιτροπή διαβούλευσης με στόχο την συγκρότηση ενός τοπικού σχεδίου δράσης ενάντια στον κοινωνικό αποκλεισμό.

      ΠΛΑΙΣΙΟ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΕΩΝ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ,

ΓΙΑ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ

•    Κατ αρχήν απόδοση των οφειλομένων (παρακρατηθέντων) από το κράτος

•    Ριζική αναθεώρηση του «Καλλικράτη». Δημοκρατική διοικητική και φορολογική μεταρρύθμιση  με αποκέντρωση

•    Γενναία αύξηση του προγράμματος Δημόσιων Επενδύσεων, ως κεντρικού μοχλού της περιφερειακής ανάπτυξης.

•    Αναπροσαρμογή στόχων του ΕΣΠΑ και διαχείριση του από τις αιρετές περιφέρειες.

Α. Διεκδίκηση ειδικού προγράμματος στήριξης της απασχόλησης με αυτεπιστασία 50.000  νέων θέσεων εργασίας συγχρηματοδότηση από ΟΑΕΔ (εθνικοί και κοινοτικοί πόροι), και το πρόγραμμα «Ελλάδα», με αξιοποίηση των λιστών ανέργων του ΟΑΕΔ και των κάτω από το όριο φτώχιας ασφαλισμένων ΙΚΑ και ΟΓΑ (προτεραιότητα μακροχρόνιοι άνεργοι, νέοι, γυναίκες, πλησίον σύνταξης).

-    Για έργα κατασκευής συντήρησης δικτύων

-    Περιβαλλοντικής προστασίας, αντιπυρικά, αντιπλημμυρικά, καθαρισμού λιμνών, ποταμών, ακτών, δασών.

-    Κοινωνικών, αθλητικών, πολιτιστικών υποδομών

-    Εξοικονόμησης ενέργειας κλπ.

Β Κρίσιμο κοινωνικά και σε συνάρτηση με την καθιέρωση «ελαχίστου εγγυημένου εισοδήματος» που διεκδικούμε, η επέκταση, με εξασφάλιση συνέχειας και βιωσιμότητας των κοινωνικών δομών.

•    Προστασίας παιδιών ( βρεφικοί-παιδικοί σταθμοί) και ΑΜΕΑ

•    Ηλικιωμένων (ΚΑΠΗ- Βοήθεια στο σπίτι)

•    Συμβουλευτικών δομών (Κέντρα πρόληψης ΟΚΑΝΑ, ιατροκοινωνικά κέντρα για τους ΡΟΜΑ)

•    Συμβουλευτικών- κοινωνικών υπηρεσιών για ευπαθείς ομάδες

Δομές που διασφαλίζουν χιλιάδες θέσεις εργασίας (νέων, γυναικών κυρίως) επιστημονικού και εξειδικευμένου προσωπικού

•    Εξυπηρέτηση ζωής σε δεκάδες χιλιάδες συμπολίτες μας

•    Στήριξη δεκάδων χιλιάδων οικογενειών

•    Έμμεση στήριξη απασχόλησης σε δεκάδες χιλιάδες κυρίως γυναίκες, εξασφάλιση ισορροπίας οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής.

Γ Καθιέρωση κοινωνικής ρήτρας σε συμβάσεις δημοσίων έργων, αξιοποιώντας την οδηγία 18/2004 Ε.Ε. (στο υπό δημιουργία νομοθετικό πλαίσιο της κοινωνικής οικονομίας)  που επιτρέπει π.χ. την απαίτηση σε ένα τεχνικό κατασκευαστικό έργο (χωρίς όρια οικονομικού μεγέθους, μεγάλους δρόμους, γέφυρες, δίκτυα, κλπ), την χρησιμοποίηση π.χ. 10% εργατών από ευπαθείς κοινωνικά ομάδες και με χωρική διάσταση (λίστες ανέργων μακροχρόνια, νέων, μεταναστών κλπ) της περιοχής εκτέλεσης.

Δ Στήριξης δομών κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας (κοινωνικές επιχειρήσεις, γυναικείοι αγροτουριστικοί  συνεταιρισμοί, κοινωνικοί συνεταιρισμοί, αστικές μη κερδοσκοπικές πολιτιστικών και κοινωνικών δράσεων κλπ) που παράγουν κοινωνικό όφελος και θέσεις απασχόλησης.

Ε Χρηματοδότηση αντίστοιχων  έργων και δράσεων σε συνεργασία των ΟΤΑ με εθνικές Υπηρεσίες  (ΟΑΕΔ, εποχιακά εργαζομένων για συμπλήρωση εισοδήματος) ιδιαίτερα σε τουριστικές και αγροτικές περιοχές με περιορισμένη χρονική διάρκεια απασχόλησης.

ΣΤ Λειτουργία προγραμμάτων στέγασης και σίτισης αστέγων, δομών με γραμμές άμεσης τηλεξυπηρέτησης , δουλειά στους δρόμους ( για άστεγους, τοξικομανείς, τράφικινγκ κλπ), αξιοποίησης  σ΄ αυτή την προσπάθεια της συνεργασίας χώρου ΜΚΟ, Εκκλησίας, εθελοντικών ομάδων πολιτών.

Ειδικότερα για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις

Που αποτελούν την ραχοκοκαλιά της τοπικής απασχόλησης

•    Προοδευτική Δημοτική Πολιτική τελών, αξιοποιώντας τις δυνατότητες του άρθρου 25, παράγραφος14 του Ν.1828/1989  

•    Γενικά μέτρα που έχουμε ήδη προαναγγείλει (δάνεια,τράπεζα κλπ)

•    Ενημέρωση από δομή Δήμου για δυνατότητες και προγράμματα επιχορηγήσεων, παροχής ηλεκτρονικού εξοπλισμού- δικτύωσης, συμμετοχής στο ΕΣΠΑ (Δ΄ ΚΠΣ)

•    Έργα ηλεκτρονικής υποδομής - ευρυζωνικά δίκτυα (δωρεάν Internet, στήριξη ηλεκτρονικού εμπορίου-προμηθειών κλπ.)

•    Μόνιμη συνεργασία με τα Επιμελητήριά τους

•    Διαμόρφωση δημοτικών χώρων υπαίθριου εμπορίου