Skip to main content.
Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς
27/10/2011

Αποσπάσματα ομιλίας του Προέδρου της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξη Τσίπρα στο Αγρίνιο

Συντρόφισσες και Σύντροφοι

Θέλω να ξεκινήσω με ένα θερμό χαιρετισμό σε όλους και όλες που βρίσκονται σήμερα εδώ.  Τους πολίτες που εξεγείρονται, που αντιστέκονται στον φόβο και την αγωνία, που κοιτάνε το μέλλον στα μάτια με αποφασιστικότητα και πείσμα. Το μήνυμα της Αριστεράς είναι αυτό: η ώρα της εναλλακτικής λύσης είναι τώρα. Οι ζωές μας και το μέλλον αυτού του τόπου, δεν μπορούν άλλο να μένουν στα χέρια των τραπεζιτών και των κερδοσκόπων. Ούτε στα χέρια ενός τελειωμένου πολιτικού συστήματος. Είναι ώρα να πάρουμε τα πράγματα στα χέρια μας.

Συντρόφισσες και Σύντροφοι

Όσοι παρακολούθησαν τις τελευταίες ημέρες αυτό το θέατρο που παίχτηκε στην Ευρώπη, δεν ξέρουν αν πρέπει να κλάψουν ή να γελάσουν. Είδαμε τραπεζίτες να τσακώνονται με τα κομπιουτεράκια, και ισχυρούς ηγέτες να βάζουν τρικλοποδιές ο ένας στον άλλον. Και αυτό την ώρα που η ευρωπαϊκή οικονομία απειλείται πλέον στο σύνολό της από την κρίση χρέους.

Να ποιο είναι το παράλογο σε αυτή την υπόθεση:

Η πολιτική που επιβλήθηκε καταναγκαστικά στην Ελλάδα με την ενθουσιώδη συνέργεια της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ,   οδηγεί από την μία εκκωφαντική αποτυχία στην άλλη. Μέσα σε ενάμιση χρόνο, το πρόβλημα του ελληνικού χρέους, που αποδόθηκε με εξοργιστική υποκρισία και θράσος στην υποτιθέμενη τεμπελιά μας, κινδυνεύει πια να τινάξει στον αέρα την παγκόσμια οικονομία. Και αυτό, όχι βέβαια γιατί ο παγκόσμιος καπιταλισμός είναι τόσο ευάλωτος στην υποτιθέμενη τεμπελιά ενός λαού 10 εκατομμυρίων, αλλά επειδή η κρίση χρέους είναι κρίση του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος. Αυτό κανείς δεν θέλει να το δει. Και κανείς δεν τολμά να εισηγηθεί το αυτονόητο. Δηλαδή το να μπει ένα γερό φρένο στην απληστία των αγορών και να θωρακιστεί μια και καλή η ευρωπαϊκή οικονομία από τις κερδοσκοπικές επιθέσεις.

Αντ' αυτού προσπάθησαν για μια φορά ακόμα να τετραγωνίσουν τον κύκλο. Να κουρέψουν όσο γίνεται το ελληνικό χρέος, αλλά να μην χάσουν τα λεφτά τους οι δανειστές. Να διασφαλίσουν τους εαυτούς τους από την ελληνική χρεωκοπία, αλλά παράλληλα να διατηρούν την Ελλάδα μέσα στον φαύλο κύκλο μιας βαθύτατης ύφεσης. Και έτσι, μέσα στην ανελέητη φαγωμάρα τους, βρήκαν τον κοινό παρονομαστή Να μεταφέρουν το κόστος του κουρέματος στα ελληνικά ασφαλιστικά ταμεία. Γιατί περί αυτού πρόκειται.

Οι αποφάσεις για το κούρεμα αφορούν ένα μικρό κομμάτι του χρέους. Το χρέος αυτό βρίσκεται κατά κύριο λόγο στα χέρια ελληνικών τραπεζών και ασφαλιστικών ταμείων. Αλλά οι τράπεζες είναι σε μεγάλο βαθμό διασφαλισμένες. Έχουν πάρει τα τελευταία χρόνια ενίσχυση και εγγυήσεις όσο περίπου ήταν το δάνειο που πήραμε με το Μνημόνιο. Έχουν βουλιάξει στα κέρδη όλο το διάστημα πριν την κρίση. Το κράτος σπεύδει να βοηθήσει ακόμα και όταν τράπεζες – λαμόγια βαράνε κανόνι. Και τώρα το τραπεζικό σύστημα θα διασφαλιστεί ακόμα μια φορά με τις διαδικασίες επανακεφαλαιοποίησης.

Τι απομένει; Ο αδύναμος κρίκος. Τα ασφαλιστικά ταμεία.    Το κόστος για την αντιμετώπιση της κρίσης λοιπόν, μεταφέρεται στα ασφαλιστικά ταμεία. Δηλαδή στην μέση ελληνική σύνταξη των πεντακοσίων ευρώ. Όσο τραγικό είναι για τους ανθρώπους που θα υποστούν ακόμα μεγαλύτερες περικοπές, ή για τους ανθρώπους που δεν θα πάρουν σύνταξη ποτέ στο μέλλον, τόσο αβέβαιο ακούγεται ως απάντηση σε μια κρίση, η οποία από την ώρα που μας βούλιαξαν μέσα στη ύφεση, διαρκώς επιδεινώνεται.

Και άλλο τόσο ανεπαρκές ακούγεται όταν η κρίση αυτή έχει ξεφύγει πια από το ελληνικό πλαίσιο,  πλήττει ήδη την Πορτογαλία και την Ιρλανδία, και που ακουμπάει την Ιταλία, την Ισπανία και ένα σωρό άλλες Ευρωπαϊκές χώρες.

Μην ψάχνετε ορθολογική απάντηση. Αλήθεια σας λέω. Δεν ξέρουν τι κάνουν.

Σήμερα, οι ευρωπαϊκές ηγεσίες προσπαθούν να λύσουν το πρόβλημα πατώντας σε δύο βάρκες. Και στη βάρκα των αγορών και στη βάρκα των ευρωπαϊκών οικονομιών. Μετά το 2008 οι βάρκες αυτές απομακρύνονται μεταξύ τους. Και οι ευρωπαϊκές ηγεσίες θα βρεθούν πολύ σύντομα μέσα στο νερό.

Το θέμα είναι να προλάβουμε τις ευρωπαϊκές κοινωνίες. Γιατί μέσα στην αγωνία και την ανεπάρκειά τους, έχουν αποφασίσει να τις πνίξουν, ξεκινώντας πρώτα από όλα από την Ελλάδα.

Το παράλογο των αποφάσεων της συνόδου κορυφής, το βλέπει ακόμα και ένα μικρό παιδί. Ο στόχος της κας Μέρκελ και των φίλων της, είναι στο τέλος του 2010 το ελληνικό χρέος να έχει φτάσει στο 120% του ΑΕΠ.

Μα, τόσο ήταν και όταν μπήκαμε στο Μνημόνιο! Γιατί λοιπόν έγινε αυτή η φασαρία;

Μόνο για να ξεπουληθεί η δημόσια περιουσία στο σύνολό της;

Για να οδηγηθούν ευρύτατα κοινωνικά στρώματα στη φτώχεια και την εξαθλίωση;

Για να κοπούν οι συλλογικές συμβάσεις; Για να διαλυθεί το ασφαλιστικό σύστημα;

Και ακόμα ρωτάμε; Ποιοι είναι αυτοί που για μια φορά ακόμα έρχονται να μας σώσουν για το καλό μας;

Αυτοί που μέσα σε ενάμιση χρόνο έπεσαν ούτε μια, ούτε δύο αλλά πέντε φορές έξω στις εκτιμήσεις τους;

Και πως θα μας σώσουν όταν το μόνο που ξέρουν και μπορούν είναι να μας βουλιάξουν ακόμα περισσότερο στην ύφεση;

Όταν το πρόβλημα που υποτίθεται ότι προσπαθούν να επιλύσουν, είναι το πρόβλημα που οι ίδιοι δημιουργούν με την πολιτική που θέλουν να μας επιβάλλουν;

Συντρόφισσες και Σύντροφοι

Μέσα σε όλα αυτά, είδαμε για μια ακόμα φορά την ελληνική κυβέρνηση να κάθεται στη γωνία της, περιμένοντας να της ανακοινωθούν οι αποφάσεις. Χωρίς διαπραγμάτευση, χωρίς κόκκινες γραμμές, χωρίς στόχους. Και τώρα παριστάνουν ότι πανηγυρίζουν. Ότι κατάφεραν να μην εξευτελίζονται εντελώς στις διατυπώσεις για την μόνιμη επιτήρηση που μας επιβάλλεται. Και ότι πέτυχαν μετά από σκληρή διαπραγμάτευση την μόνιμη παρουσία της τρόικας στην Αθήνα.

Δεν υπάρχει όριο στην απελπισία τους. Δεν υπάρχει όριο στην υποκρισία τους.  Προσήλθαν στην διάσκεψη κορυφής φέρνοντας ως δώρο την κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων.  Γιατί η τρόικα ισχυρίζεται ότι δεν τη ζήτησε. Και στις περίφημες επιστολές που ο κ. Βενιζέλος έκρυβε μέχρι να μαντρώσει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία στην ψήφιση του πολυνομοσχεδίου, τέτοια δέσμευση δεν αναφέρεται.

Απλά οι άνθρωποι εκτελούν συμβόλαια. Και περιμένουνε εύνοια και οίκτο σε αντάλλαγμα της υπερβολικής προθυμίας και του ζήλου τους. Είναι η ίδια αναίσχυντη πολιτική που μας οδήγησε στο Μνημόνιο, με τις δηλώσεις ότι είμαστε διεφθαρμένη χώρα και Τιτανικός.

Με την μόνιμη έγνοια να μην διαπραγματευτούμε το παραμικρό για να μην πάρουν λάθος μήνυμα οι αγορές. Με την παράλογη βεβαιότητα ότι διαλύοντας το κοινωνικό κράτος, λεηλατώντας τα εισοδήματα και ξεπουλώντας το σύνολο του δημόσιου πλούτου για ένα κομμάτι ψωμί, θα μας έπαιρναν με καλύτερο μάτι.  

Δεν συμβαίνει όμως έτσι στην πραγματικότητα. Αυτά συμβαίνουν μόνο στα ιερά κείμενα του νεοφιλελευθερισμού.

Και η κυβέρνηση, που πούλαγε σοσιαλδημοκρατία για να κερδίσει τις εκλογές, βρέθηκε μετά θύμα των νεοφιλελεύθερων ιδεοληψιών της. Γράφει την πιο εξοργιστική σελίδα στην πολιτική ιστορία των τελευταίων δεκαετιών. Και σήμερα δέχονται αδιαμαρτύρητα την εκχώρηση κυριαρχικών δικαιωμάτων, με την ανάθεση της διακυβέρνησης σε τεχνοκράτες από τις Βρυξέλλες.

Ας θυμόμαστε πόσο προκλητικοί και αλαζόνες ήταν απέναντι στην αριστερά από την αρχή αυτής της υπόθεσης. Όταν τους λέγαμε να διαπραγματευτούν με τους δανειστές, την εποχή που το σύνολο του χρέους ήταν σε ιδιώτες. Όταν τους λέγαμε ότι η πολιτική της ύφεσης και των περικοπών δεν μπορεί να οδηγήσει σε ανάπτυξη. Όταν τους λέγαμε ότι του χρόνου τέτοιον καιρό, δηλαδή περίπου σήμερα, όχι μόνο δεν θα μπορούμε να δανειστούμε από τις αγορές, αλλά θα είμαστε σε πολύ χειρότερη κατάσταση. Ας θυμόμαστε με πόση άνεση επιτέθηκαν στον κόσμο, όταν τους θύμιζε τις προεκλογικές τους δεσμεύσεις.  

Έχουν τελειώσει. Δεν τους σώζει ούτε η συγκυβέρνηση με τη Νέα Δημοκρατία, ούτε τα δημοψηφίσματα με σικέ ερώτημα, ούτε τίποτα. Η μόνη επιλογή που έχουν, είναι να τα παρατήσουν και να κάνουν εκλογές.

Η Δημοκρατία είναι πιο ισχυρή από αυτούς. Είναι πιο ισχυρή από τις ίντριγκές τους, από την διαπλοκή τους, από τις παρασκηνιακές τους συνεννοήσεις, από τα δακρυγόνα τους. Δεν μπορούν να την βραχυκυκλώσουν, δεν μπορούν να την αφοπλίσουν, αν και πολύ θα το ήθελαν για να παραμείνουν στην εξουσία. Δεν μπορούν καν να βασιστούν στους βουλευτές τους.

Για να μην μιλήσουμε για έναν ολόκληρο κόσμο που τους εμπιστεύτηκε και τους ψήφισε. Και ο οποίος σήμερα πυκνώνει πρωτοφανώς τις τάξεις των αγανακτισμένων σε κάθε γωνιά της χώρας.

Αλλά να πούμε και αυτό. Η κατάρρευση της κυβερνητικής πλειοψηφίας συμπαρασύρει ολόκληρο το πολιτικό κατεστημένο. Πολύ θα ήθελε ο κ. Σαμαράς να καρπωθεί την τρομακτική φθορά της κυβέρνησης. Αλλά δεν θα του βγει. Γιατί ο κόσμος παρακολουθεί και θυμάται. Θυμάται ότι η εργασιακή εφεδρεία – δηλαδή η έμμεση απόλυση δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων από το δημόσιο ήταν δική του πρόταση. Θυμάται ότι η σημαία του είναι η μείωση τις φορολογίας για το κεφάλαιο και τις επιχειρήσεις. Δηλαδή η ενίσχυση εντός από τους βασικούς παράγοντες εκ αιτίας των οποίων οδηγηθήκαμε στην κρίση χρέους. Θυμάται ότι ο κ. Σαμαράς επενδύει την προσήλωσή του στις αγορές κα στον νεοφιλελευθερισμό με άφθονο λαϊκίστικο συντηρητισμό. Και του αποδίδει τα ανάλογα, όπως τουλάχιστον δείχνουν οι δημοσκοπήσεις.

Συντρόφισσες και Σύντροφοι.

Είναι ώρα να κάνουμε τον δικομματισμό παρελθόν. Είναι ώρα να κάνουμε τον νεοφιλελευθερισμό παρελθόν. Στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Οι κοινωνίες σε ολόκληρο τον κόσμο ξεσηκώνονται. Ακόμα και στην καρδιά του καπιταλισμού. Το κίνημα διαμαρτυρίας και αγανάκτησης εκδηλώνεται μαζικά τόσο στις Ηνωμένων Πολιτείες και την Ευρώπη, όσο κα στον αναπτυσσόμενο κόσμο.

Στην Ελλάδα, το κύμα αγανάκτησης γέμισε τις πλατείες. Συγκέντρωσε εκατοντάδες χιλιάδες κόσμο στις μεγάλες απεργίες της προηγούμενης εβδομάδας. Και τώρα η συντριπτική πλειοψηφία της κοινωνίας απαιτεί πολιτική λύση και εναλλακτική διέξοδο. Μέχρι τώρα, προσπαθούσαν να χειραγωγήσουν τον κόσμο με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχουν εναλλακτικές. Η τακτική αυτή έχει καταρρεύσει. Έχει σαρωθεί ολοκληρωτικά μπροστά στην εκδήλωση των κοινωνικών αντιστάσεων.

Εναλλακτική λύση υπάρχει. Και οι εργαζόμενοι, η νεολαία αυτού του τόπου, όλοι αυτοί που διεκδικούν το δικαίωμα να ζουν με αξιοπρέπεια από τη δουλειά τους, το ξέρουν πια πολύ καλά. Και ξέρουν επίσης ότι η λύση αυτή, εξαρτάται από την δική τους διάθεση και την δική τους αποφασιστικότητα.

Ο εναλλακτικός δρόμος μπορεί να ανοίξει με την οριστική απαλλαγή από τα Μνημόνια και από τον φαύλο κύκλο της ύφεσης.

Με την  επιθετική αναδιαπραγμάτευση του χρέους, όχι για την διασφάλιση των δανειστών, αλλά για να μπορέσουμε να στραφούμε σε μια άλλου τύπου αναπτυξιακή πολιτική. 

Με την άμεση κοινωνικοποίηση του τραπεζικού τομέα, ο οποίος σήμερα χρηματοδοτείται και ενισχύεται από το κοινωνικό σύνολο.

Με την προοδευτική αναδιανομή του πλούτου, την διασφάλιση των δημόσιων αγαθών, την διεύρυνση του κοινωνικού κράτους και την στήριξη των πιο αδύναμων κοινωνικών στρωμάτων.

Και το σημαντικότερο, ο εναλλακτικός δρόμος είναι συνδεδεμένος με μια  νέα στρατηγική για την ανάπτυξη, βασισμένη στις πραγματικές παραγωγικές δυνατότητες της χώρας μας. Μια ανάπτυξη με επίκεντρο τις κοινωνικές ανάγκες και όχι τις διαθέσεις και τις κερδοσκοπικές προτεραιότητες του κεφαλαίου. Μια ανάπτυξη με ανασυγκρότηση των παραγωγικών κλάδων, επένδυση στην σταθερή και μόνιμη απασχόληση, και ενίσχυση της πραγματικής οικονομίας.

Προφανώς, το καταρρέον πολιτικό κατεστημένο δεν μπορεί ούτε θέλει να προωθήσει τέτοιου είδους εναλλακτική στρατηγική. Είναι λοιπόν σημαντικό μέσα από την σημερινή πολιτική ρευστότητα να αναδειχτεί ένας Νέος Συνασπισμός Εξουσίας, ο οποίος με την δύναμη μιας μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας θα ανοίξει τους εναλλακτικούς δρόμους.

Στην συγκρότηση ενός τέτοιου Συνασπισμού Εξουσίας πρέπει να παίξει ενεργό ρόλο η δική μας αριστερά. Βάζοντας μπροστά αυτά που μας ενώνουν και όχι αυτά που μας χωρίζουν. Δεν είναι εποχές για ηγεμονισμούς και για φτηνούς ανταγωνισμούς. Δεν ταιριάζει στις απαιτήσεις των καιρών η απλή καταγραφή αυξημένων εκλογικών ποσοστών. Αυτό το έχουμε. Και λοιπόν; Αλλάζει κάτι αν ο ΣΥΡΙΖΑ ή το ΚΚΕ, ή οποιοδήποτε άλλο αριστερό σχήμα διπλασιάσουν τα εκλογικά τους ποσοστά; Ενώ παράλληλα εξαντλούνται σε αλληλοκατηγορίες και φαγωμάρα σε ξύλινη γλώσσα;

Η εμπειρία του ΕΑΜ είναι διαφορετική. Η ενότητα αυτές τις στιγμές έχει μια δυναμική  απίστευτη. Και είναι τεράστιο λάθος να κλείσουμε την προοπτική του εναλλακτικού δρόμου, επιμένοντας με δογματικά προσχήματα στην άνεση και την ασφάλεια του σεχταρισμού και του απομονωτισμού. Θέλω να είμαι ειλικρινής. Ξέρουμε πολύ καλά ότι το ΚΚΕ δεν θα αλλάξει γραμμή, μόνο και μόνο επειδή εμείς μιλάμε για ενότητα. Άλλωστε, ο κόσμος του και η βάση του μιλάει πλέον ανοιχτά για το ίδιο ακριβώς πράγμα.

Αλλά θέλω να επισημάνω κατηγορηματικά το εξής. Για μας η ενότητα δεν είναι κόλπο. Ούτε την διακηρύσσουμε για να πιστωθούμε την πρωτοβουλία. Το κάνουμε γιατί είμαστε πεισμένοι, όπως και η μεγάλη μάζα των εργαζομένων ότι αυτό είναι το σωστό αυτή τη στιγμή . Ότι αυτό είναι που πρέπει να γίνει. Ότι αυτό είναι που απαιτείται από ολόκληρη την Αριστερά ,αν θέλουμε να είμαστε αντίστοιχοι με τις περιστάσεις. Υπάρχουν και άλλες δυνάμεις με τις οποίες μπορούμε να βρεθούμε σε αυτό τον δρόμο.

Είναι οι δυνάμεις της Οικολογίας, που έχουν κρατήσει μια εξαιρετικά συνεπή στάση απέναντι στην πολιτική των μνημονίων. Είναι οι δυνάμεις που απεγκλωβίζονται από τον παραδοσιακό δικομματισμό, ιδιαίτερα και κυρίως από το ΠΑΣΟΚ. Και που αναζητούν την πολιτική τους έκφραση με όρους έντιμους και πολιτικά καθαρούς.

Κυρίως όμως, η σημαντική δύναμη σε αυτή την υπόθεση είναι το τεράστιο κοινωνικό ρεύμα των ανένταχτων. Των «δεν ξέρω – δεν απαντώ». Των αγανακτισμένων, των εξοργισμένων, που με την ενεργή τους στάση διαμορφώνουν νέους όρους για τις πολιτικές εξελίξεις. Σε συνθήκες κατάρρευσης του παραδοσιακού πολιτικού σκηνικού, η ενότητα των δυνάμεων αυτών μπορεί να έχει σαρωτικό αποτέλεσμα.

Συντρόφισσες και Σύντροφοι

Ας είμαστε μαχητικοί και αισιόδοξοι. Σε περιόδους τέτοιας αβεβαιότητας, η ανάγκη να υπερασπιστούμε την κοινωνία, την εργασία και την δημοκρατία, δεν μπορεί ούτε πρέπει να μείνει στην διαμαρτυρία. Ας το φωνάξουμε δυνατά. Η κρίση δεν είναι το μέλλον μας. Η Ελλάδα, η Ευρώπη, ο κόσμος, μπορούν να αλλάξουν. Και θα αλλάξουν με τη δυναμική είσοδο των λαών και των κοινωνιών στο πολιτικό προσκήνιο. Η ώρα έχει φτάσει και είναι τώρα.