Skip to main content.
Συνασπισμός της Αριστεράς των Κινημάτων και της Οικολογίας
29/03/2005

Ημερίδα του ΣΥΝ για την Οδηγία Bolkenstein

Ο Συνασπισμός της Αριστεράς των Κινημάτων και της Οικολογίας διοργάνωσε σήμερα ημερίδα στα γραφεία του Ευρωπαϊκού Kοινοβουλίου με θέμα συζήτησης τις επιπτώσεις των δύο νεοφιλελεύθερης και αντικοινωνικής έμπνευσης προτάσεων οδηγίας

Βασικοί ομιλητές ήταν ο Πρόεδρος του ΣΥΝ Αλ. Αλαβάνος, ο ευρωβουλευτής του κόμματος Δ.Παπαδημούλης , ο Δ.Στρατούλης, μέλος της Π.Γ., υπεύθυνος για την Εργατική Πολιτική και η Νατ.Θεοδωρακοπούλου, μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής του κόμματος "Ευρωπαϊκή Αριστερά".

Στην ημερίδα παρευρέθηκαν εκπρόσωποι της ΓΣΕΕ, της ΑΔΕΔΥ, της ΟΜΕ-ΟΤΕ, της ΑΤΤΑC Ελλάδας του Συντονιστικού των Συμβασιούχων,

Κατά τη συζήτηση που ακολούθησε προέκυψε ότι, εάν εφαρμοζόταν η Οδηγία ΜπολκενστάΪν, θα οδηγούσε σε σοβαρές αρνητικές επιβαρύνσεις στο επίπεδο της απασχόλησης της χώρας μας, στο καθεστώς των εργασιακών σχέσεων και στο δείκτη τιμών καταναλωτή.

Επισημάνθηκαν οι ευθύνες της κυβέρνησης της Ν.Δ. και της προηγούμενης κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, που είχαν συμφωνήσει μ΄ αυτή την Οδηγία. Υπογραμμίστηκε ότι η προσωρινή απόσυρσή της, μετά από μεγάλες πανευρωπαϊκές διαδηλώσεις, αποτελεί μία πρώτη νίκη των συνδικάτων, των κοινωνικών κινημάτων και της Αριστεράς που θα επιμείνουν και στο μέλλον με τον ίδιο μαζικό και αγωνιστικό τρόπο για την οριστική απόσυρσή της.

Ακολουθούν αναλυτικά οι τοποθετήσεις:


O Πρόεδρος του Συνασπισμού Αλ. Αλαβάνος στην ομιλία του τόνισε:

"Ήταν λίγες ημέρες πριν τις Ευρωεκλογές του Ιουνίου 2004 όταν σε μια μεγάλη διαδήλωση που οργάνωσε η Ομοσπονδία των Βελγικών συνδικάτων στις Βρυξέλες, εκδηλώθηκε η πρώτη αντίδραση σε μια πρόταση Οδηγίας με τον "σεμνό" τίτλο "σχετικά με τις υπηρεσίες στην εσωτερική αγορά".

Ήταν μόλις πριν από 10 ημέρες, στις 19 Μαρτίου, πάλι στις Βρυξέλες, που περισσότεροι από 100.000 εργαζόμενοι, συνδικαλιστές και ακτιβιστές από όλες τις χώρες της Ευρώπης διαδήλωσαν, με τα Ευρωπαϊκά συνδικάτα και το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Φόρουμ για την ίδια Οδηγία που όμως πια κανείς δεν την αναφέρει με τον τίτλο της αλλά με το όνομα του δημιουργού της. Οδηγία Μπολκεστάιν. Οδηγία Φρανκεστάιν γράφουν τα πανό των διαδηλωτών.

Τι επιδιώκεται με την οδηγία Μπολκεστάιν; Η πλήρης απελευθέρωση των υπηρεσιών μέσα στην Ε.Ε. Για να υπηρετηθεί ο στόχος της Λισαβόνας, για τη μεταμόρφωση της Ε.Ε με ορίζοντα το 2010 στην πιο ανταγωνιστική και δυναμική οικονομία της γνώσης παγκοσμίως.

Την κάθετη και δυναμική αντίδραση των εργαζομένων προκαλεί η θεσμοθέτηση της μετεγκατάστασης των επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών δημοσίου και ιδιωτικού τομέα έχοντας σαν βασική αρχή την "αρχή της χώρας προέλευσης". Μια εταιρεία για παράδειγμα που προέρχεται από την Ιρλανδία ή τη Μάλτα και ιδρύει θυγατρική στη Γαλλία δεν θα είναι υποχρεωμένη να τηρεί την Γαλλική νομοθεσία αλλά την νομοθεσία της "χώρας προέλευσης" δηλαδή της Ιρλανδίας ή της Μάλτας.

Ουσιαστικά δηλαδή ενθαρρύνονται οι κεντρικές επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών να μετεγκατασταθούν στα κράτη-μέλη της Ε.Ε με την χαμηλότερη φορολογία, τις μικρότερες περιβαλλοντικές απαιτήσεις και τα λιγότερα εργασιακά δικαιώματα.

Πρόσφατα σουηδικό δικαστήριο σταμάτησε επιχείρηση Λεττονικών συμφερόντων που κατασκεύαζε στην Σουηδία σχολεία με εργάτες μετανάστες και μισθούς Λετονίας. Σε λίγα όμως χρόνια η λειτουργία της παραπάνω εταιρείας θα επιτρέπεται εάν εφαρμοσθεί η Οδηγία Μπολκεστάιν.

Δημιουργία πολλαπλών εργασιακών καθεστώτων, κίνδυνος κοινωνικού dumping, κίνδυνος απώλειας θέσεων εργασίας, κίνδυνος υποβάθμισης των εργασιακών σχέσεων που ισχύουν στην Ελλάδα προκειμένου οι ελληνικές επιχειρήσεις να ανταπεξέλθουν στον ανταγωνισμό είναι μερικές από τις αρνητικές επιπτώσεις της Οδηγίας.

Σιράκ και Σρέντερ ζητάνε με επιμονή αλλαγή στα προβλεπόμενα για την χώρα προέλευσης και εξαιρέσεις από την απελευθέρωση για κλάδους που τους ενδιαφέρουν , όπως ο κλάδος των κατασκευών στην Γερμανία.

Στην Γαλλία, το επικείμενο δημοψήφισμα για το Ευρωσύνταγμα και το ισχυρό ΟΧΙ που διαμορφώνεται οδηγούν τον Πρόεδρο Σιράκ στο να καταδικάζει την Οδηγία, υιοθετώντας τις απόψεις των συνδικάτων για τις συνέπειές της. Μπορεί η θέση του να αλλάξει μετά το δημοψήφισμα, όμως και πάλι αναδεικνύονται και τα διαπραγματευτικά πλεονεκτήματα που προσφέρει η συζήτηση και η πραγματοποίηση δημοψηφίσματος για την κύρωση της νέας Συνταγματικής Συνθήκης.

Στην Ελλάδα και η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και η κυβέρνηση της ΝΔ θέλησαν να περάσουν χωρίς πολλές συζητήσεις και κρατώντας το θέμα σε τεχνοκρατικό επίπεδο την υιοθέτηση της Οδηγίας. Πρόσφατα στη συζήτηση στη Βουλή σε επίπεδο αρχηγών κομμάτων για τα θέματα της Υγείας, ζήτησα από τον Πρωθυπουργό να αναφερθεί στην θέση της Κυβέρνησης πάνω στην απελευθέρωση των υπηρεσιών υγείας, αλλά απάντηση δεν δόθηκε.

Την ίδια περίοδο, Ιούνιο του 2004 ανοίγει το δεύτερο μέτωπο κοινωνικής αντιπαράθεσης στην Ευρώπη, η νέα πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αναθεώρηση της Οδηγίας 93/104/ΕΚ για την διαχείριση του χρόνου εργασίας.

Παρά το ότι τα Ευρωπαϊκά συνδικάτα και οι εργοδοτικές οργανώσεις δεν συμφώνησαν στις αλλαγές που μπορεί να γίνουν, παρά το γεγονός ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν αποδέχεται την τροποποίηση που επιτρέπει ακόμα και 65 ώρες εβδομαδιαίας εργασίας και ζητά με ψήφισμά του να καταργηθεί η ατομική ρήτρα εξαίρεσης, η Επιτροπή προχώρησε μονομερώς στην προώθηση της αναθεώρησης της οδηγίας για τη διαχείριση του χρόνου εργασίας.

Και για τις 2 Οδηγίες υπάρχει ένα κοινό σημείο, η ανταγωνιστικότητα, η ελευθερία της αγοράς. Ο ανταγωνισμός και οι απελευθερώσεις των αγορών που θεωρούνται για τους νεοφιλελεύθερους ότι είναι τα κατ' εξοχήν εργαλεία προόδου θεσμοθετούνται και στο Ευρωσύνταγμα.

Το κοινωνικό μοντέλο θεωρείται ότι μπορεί να υπάρχει ως παράγωγο της οικονομικής ανάπτυξης και όχι ως αυτοτελής αξία. Ήδη υπάρχει μια διαδικασία υποβάθμισης των συστημάτων κοινωνικής προστασίας, ιδίως στις ανεπτυγμένες χώρες με αιχμή τη Γερμανία. Η μείωση των δημόσιων κοινωνικών δαπανών, η άρση της καθολικότητας στα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης είναι μια πραγματικότητα. Το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό μοντέλο απορυθμίζεται και συρρικνώνεται ως αποτέλεσμα των νεοφιλελεύθερων πολιτικών. Η στρατηγική Λισσαβόνας απέτυχε τους στόχους της όσον αφορά τον δυναμισμό της ευρωπαϊκής οικονομίας, αλλά ωστόσο έχει θέσει μια αρνητική διαδικασία απορύθμισης της εργασίας και του κοινωνικού κράτους.

Χαρακτηριστικά να αναφέρω ότι παρόλο που ο Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων που περιλαμβάνεται στη νέα Συνθήκη ρητά αναφέρει ότι "κάθε εργαζόμενος έχει δικαίωμα σε ένα όριο μέγιστης διάρκειας εργασίας, σε ημερήσιες και εβδομαδιαίες περιόδους ανάπαυσης, καθώς και σε ετήσια περίοδο αμειβομένων διακοπών" το δικαίωμα αυτό καταπατείται με τις προτάσεις για την Οδηγία για τον χρόνο εργασίας.

Τα κεντρικά θέματα κοινωνικής αντιπαράθεσης του επόμενου διαστήματος στην Ε.Ε. θα είναι οι εργασιακές σχέσεις, ο χρόνος εργασίας, η μεταρρύθμιση των ασφαλιστικών συστημάτων, η συρρίκνωση των αμοιβών, η μετεγκατάσταση επιχειρήσεων, οι ιδιωτικοποιήσεις.

Η πρώτη νίκη που πέτυχαν τα συνδικάτα, τα κοινωνικά κινήματα και οι αριστερές δυνάμεις της Ευρώπης μετά μάλιστα από την πρόσφατη μεγάλη πανευρωπαϊκή διαδήλωσή τους γι' αυτό το θέμα, με την απόφαση της συνόδου κορυφής της Ε.Ε. για απόσυρση για τροποποιήσεις της οδηγίας Μπολκεστάιν νομίζουμε, ότι δείχνει τον δρόμο για το πώς πρέπει να συνεχίσουμε τους αγώνες μας για μία άλλη Ευρώπη που είναι εφικτή.

Γι' αυτό και πήραμε τη σημερινή πρωτοβουλία να καλέσουμε τους ενδιαφερόμενους κοινωνικούς φορείς της χώρας μας να συζητήσουμε για τις δύο επίμαχες οδηγίες, για τις αρνητικές επιπτώσεις τους και για την ανάγκη συντονισμένης πολιτικής και κοινωνικής δράσης σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο για την οριστική απόσυρσή τους."


Ο ευρωβουλευτής του ΣΥΝ, Δημ. Παπαδημούλης, στην εισήγησή του τόνισε:

Η Ευρωπαϊκή Αριστερά και τα συνδικάτα αποκαλούν "Φρανκενστάιν" την πρόταση Bolkenstein και ζητούν την απόσυρσή της. Τυχόν εφαρμογή της θα οδηγούσε σε μια βίαιη εξίσωση προς τα κάτω όλων των κοινωνικών συνθηκών (αμοιβές, ασφάλιση, φορολογικό σύστημα, συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας). Θα προκαλέσει μια πλήρη αποδόμηση του όποιου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Μοντέλου έχει απομείνει και σε μια ταχεία αμερικανοποίηση της Ευρωπαϊκής οικονομίας.

Υπό την πίεση των τεράστιων αντιδράσεων που έχει προκαλέσει αυτή η πρόταση το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Κορυφής ζήτησε την τελευταία σύνοδό του την επανεξέταση της προκειμένου να υπάρξουν κάποιες αλλαγές. Πρόκειται ασφαλώς για μια πρώτη επιτυχία στον αγώνα που δίνουμε, αλλά δεν αρκεί.

Το πρόβλημα δεν αντιμετωπίζεται με μικροτροποποιήσεις. Βρίσκεται στην υιοθέτηση της αρχής της "χώρας προέλευσης". Αυτό σημαίνει ότι θα έχουμε αύριο στην Ελλάδα εταιρείες που θα προσφέρουν υπηρεσίες με αμοιβές και κοινωνική ασφάλιση, φορολόγηση και γενικότερα προδιαγραφές Σλοβακίας, Βουλγαρίας και Ρουμανίας, ακόμη και στους τομείς κοινής ωφέλειας και υγείας. Οδηγεί δηλαδή σε μια βίαιη σύγκλιση προς τα κάτω και όχι σε μια σταδιακή σύγκλιση προς τα πάνω.

Ο ΣΥΝ ζητεί την απόσυρση της πρότασης και όχι απλές μικροεπιδιορθώσεις. Να καταργηθεί η αρχή της "χώρας προέλευσης", να εξαιρεθούν πλήρως οι τομείς της υγείας και της ευρύτερης κοινής ωφέλειας. Καλεί την κυβέρνηση και όλα τα κόμματα στη χώρα να πάρουν σαφή θέση απέναντι στην πρόταση καθώς απειλεί το σύνολο της αγοράς υπηρεσιών στη χώρα μας καθώς και το βιοτικό επίπεδο εκατομμυρίων εργαζομένων αλλά και το μέλλον της συντριπτικής πλειοψηφίας των επιχειρήσεων.

Οδηγία για Χρόνο Εργασίας

Ο ΣΥΝ και η Ευρωπαϊκή Ενωτική Αριστερά αντιτάσσονται έντονα στη νέα πρόταση της Επιτροπής, και ζητούν την απόσυρσή της για τους εξής λόγους:

α. Εξακολουθεί να επιτρέπει την απαράδεκτη ρήτρα της ατομικής εξαίρεσης. Δηλαδή συνεχίζει και επεκτείνει την τρέχουσα απαράδεκτη κατάσταση στην Μεγάλη Βρετανία. Αφήνει έτσι εκατομμύρια εργαζόμενους, ιδίως σε μικρό-μεσαίες επιχειρήσεις, εξαιρετικά τρωτούς στις πολλές και ανθυγιεινές ώρες απασχόλησης, χωρίς συλλογικές συμβάσεις εργασίας.

β. Αναιρεί την υπάρχουσα προστασία που παρέχει η προϋπόθεση των συλλογικών διαπραγματεύσεων για την εισαγωγή ετήσιας περιόδου αναφοράς, επιτρέποντας στους εργοδότες να διαχειρίζονται μονομερώς και καταχρηστικά, το χρόνο απασχόλησης των υπαλλήλων τους. Έτσι ο μέγιστος χρόνος απασχόλησης "σε οποιαδήποτε εβδομάδα" επιτρέπεται να φτάσει και τις 65 ώρες (!)

γ. Απορρίπτει τη σαφή νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου (αποφάσεις SIMAP και Jδger), το οποίο όρισε ότι ο χρόνος εφημερίας είναι χρόνος απασχόλησης εάν ο εργαζόμενος βρίσκεται στο χώρο εργασίας του.

Με την πρόταση αυτή η Κομισιόν βαδίζει προς τα πίσω, προς τον καπιταλισμό του Μάντσεστερ, των αρχών του αιώνα.

Ο ΣΥΝ και η ομάδα της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς, προτείνει και διεκδικεί:

Η δυνατότητα για ατομικές και τομεακές εξαιρέσεις (opt-out) πρέπει να καταργηθεί. Οι εξαιρέσεις που ισχύουν τώρα, να εκλείψουν σταδιακά μέχρι την 1η Ιανουαρίου του 2008.

Η περίοδος αναφοράς τεσσάρων μηνών καλύπτει την ανάγκη για ευελιξία μιας επιχείρησης, και επομένως η δυνατότητα παρέκκλισης για τον υπολογισμό της περιόδου αναφοράς σε δώδεκα μήνες πρέπει να καταργηθεί.

Ο χρόνος εφημερίας, πρέπει να θεωρείται χρόνος εργασίας σύμφωνα και με τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου.

Ο ΣΥΝ καλεί την κυβέρνηση και τα κόμματα να πάρουν σαφή θέση απέναντι σε αυτή την οδηγία-λαιμητόμο για τα δικαιώματα των εργαζομένων.


Ο Δημ. Στρατούλης, μέλος της Π.Γ. και υπεύθυνος για την Εργατική Πολιτική, τόνισε:

"Μπολκεστάϊν = Φρανκενστάϊν

Στο σχέδιο οδηγίας για την απελευθέρωση της αγοράς των υπηρεσιών στην Ευρωπαϊκή Ένωση προβλέπεται μεταξύ άλλων, ότι, εάν μια επιχείρηση μεταφέρεται από μια χώρα σε άλλη, μπορεί να μεταφέρει στη χώρα προορισμού της ως ένα ποσοστό και εργαζόμενους από τη χώρα προέλευσής της και να εφαρμόζει τις εργασιακές σχέσεις που ισχύουν εκεί.

Εάν δηλαδή μία επιχείρηση μεταφερθεί από την Πολωνία (χώρα προέλευσης) στην Ελλάδα (χώρα προορισμού), τότε έχει σύμφωνα με αυτή την οδηγία τρεις δυνατότητες:

Τα εργατικά συνδικάτα, τα κοινωνικά κινήματα και η ριζοσπαστική Αριστερά στην Ευρώπη χρησιμοποιούν το λεκτικό σχήμα: "Μπολκεστάιν = Φρανκενστάιν", γιατί εάν ισχύσει αυτή η οδηγία θα είναι πλήγμα για την απασχόληση και τις εργασιακές σχέσεις της "χώρας προορισμού", εφόσον η "χώρα προέλευσης" της μετακινούμενης εταιρείας είναι χαμηλού εργασιακού κόστους και υποβαθμισμένων εργασιακών σχέσεων.

Ένας άλλος κίνδυνος είναι οι νεοεγκαθιστάμενες στη χώρα μας αλλοδαπές επιχειρήσεις να εκτοπίσουν λόγω των παραπάνω συγκριτικών ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων που τους παρέχονται τις αντίστοιχες ελληνικές και να δημιουργήσουν έστω βραχυπρόθεσμα καθεστώς μονοπωλιακής ή ολιγοπωλιακής λειτουργίας της αγοράς υπηρεσιών και διαμόρφωσης των τιμών τους. Εάν πάρουμε υπόψη ότι στην Ελλάδα οι δαπάνες για υπηρεσίες διαμορφώνουν κατά 35,8% τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή κατανοούμε τι σημαίνει ατό για τον τιμάριθμο, για την ακρίβεια και για το καλάθι της νοικοκυράς.

Συμπερασματικά, εάν εφαρμοζόταν αυτή η οδηγία, θα οδηγούσε σε σοβαρές αρνητικές επιβαρύνσεις στο επίπεδο της απασχόλησης, στο καθεστώς των εργασιακών σχέσεων και στο δείκτη τιμών καταναλωτή.

Κι ενώ στην Ευρώπη γινόταν μεγάλη κοινωνική και πολιτική αντιπαράθεση γι' αυτή την οδηγία στην Ελλάδα η προηγούμενη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και η τωρινή κυβέρνηση της Ν.Δ. "στη ζούλα" είχαν συμφωνήσει με την προώθησή της.

Αποκορύφωμα των κοινωνικών αντιδράσεων σε πανευρωπαϊκό επίπεδο ήταν η μεγάλη Πανευρωπαϊκή διαδήλωση, που διοργανώθηκε από τα ευρωπαϊκά συνδικάτα και το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Φόρουμ στις 19/3 στις Βρυξέλλες, στην οποία πήρε μέρος και πολυπληθής κοινή αντιπροσωπεία του Ελληνικού Κοινωνικού Φόρουμ και των εργατικών συνδικάτων της χώρας μας.

Σε αυτή τη διαδήλωση συμμετείχαν περισσότεροι από 100.000 εργαζόμενοι, συνδικαλιστές και ακτιβιστές από όλες τις χώρες της Ευρώπης με κεντρικό αίτημα "Έξω η οδηγία Μπολκενσταϊν από την Ευρώπη - Έξω οι Αμερικανοί και οι πρόθυμοι σύμμαχοί τους από το Ιράκ".

Βασικό λοιπόν αίτημα των διαδηλωτών ήταν η απόσυρση του σχεδίου οδηγίας για την απελευθέρωση των υπηρεσιών (οδηγία Μπολκεστάιν).

Η κινητοποίηση αυτή είχε μία πρώτη σημαντική νίκη, αφού τέσσαρες ημέρες μετά στο συμβούλιο κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποφασίστηκε η απόσυρσή της, για να γίνουν κάποιες τροποποιήσεις, επειδή οι ηγέτες της Ε.Ε. φοβήθηκαν, ότι η κοινωνική αντίδραση γι' αυτή την οδηγία θα μπορούσε να οδηγήσει στην καταψήφιση του λεγόμενου ευρωσυντάγματος στο δημοψήφισμα της Γαλλίας.

Όσον αφορά τώρα το δεύτερο μέτωπο κοινωνικής αντιπαράθεσης στην Ευρώπη, το οποίο άνοιξε η νέα πρόταση της ευρωπαϊκής επιτροπής για το μέγιστο χρόνο απασχόλησης, που μπορεί από 48 ώρες την εβδομάδα που ίσχυε μέχρι σήμερα να φτάνει μέσω συνολικής διευθέτησης του χρόνου εργασίας με μονομερή απόφαση των εργοδοτών μέχρι 65 ώρες την εβδομάδα, καθώς και για τη δυνατότητα ρήτρας ατομικής εξαίρεσης εργαζομένων από προστατευτικές διατάξεις για το χρόνο εργασίας, η πεποίθησή μας είναι, ότι εάν τα συνδικάτα, τα κοινωνικά κινήματα και το κόμμα της ευρωπαϊκής αριστεράς αντιδράσουν, συντονισμένα - μαζικά - αγωνιστικά, όπως με την οδηγία Μπολκεστάιν, θα μπορέσουν να φέρουν σε δύσκολη θέση τους νεοφιλελεύθερους εμπνευστές της,."


Σημειώνεται, τέλος, ότι για το θέμα των δύο οδηγιών έχουν ήδη κατατεθεί δύο ερωτήσεις από τον βουλευτή του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Θ.Λεβέντη.

To Γραφείο Τύπου