Skip to main content.
Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς
13/03/2007

Ομιλία του Γιάννη Δραγασάκη στην Ολομέλεια της Βουλής για τη συζήτηση επί του σχεδίου νόμου: «Μητρώο επιχειρήσεων ναυπήγησης, μετατροπής, επισκευής και συντήρησης πλοίων»

ΓΙΑΝΝΗΣ ΔΡΑΓΑΣΑΚΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το νομοσχέδιο αυτό μπορεί να φαίνεται τεχνικού χαρακτήρα, αφού αναφέρεται στο μητρώο επιχειρήσεων ναυπήγησης, μετατροπής, επισκευής και συντήρησης πλοίων, αλλά πίσω απʼ αυτόν τον τίτλο κρύβεται ένα πολύ μεγάλο, κατά την άποψή μας πρόβλημα, που άμεσα ενδιαφέρει τους εργαζόμενους -αν θα έχουν δουλειά αύριο το πρωί και στο μέλλον- γενικότερα, όμως, νομίζω ότι ενδιαφέρει ευρύτερα την ελληνική κοινωνία.

Το ερώτημα, το οποίο πολλές φορές μου έχει τεθεί, είναι το εξής: Πώς γίνεται η Ελλάδα να είναι από τις πρώτες χώρες στον κόσμο από άποψη στόλου, πλοίων, ναυτιλίας γενικά και να μην έχουμε ναυπηγοεπισκευαστική δραστηριότητα; Πώς γίνεται δηλαδή –και αυτό είναι διαχρονικό πρόβλημα- μία χώρα να έχει τόσα πλοία, τόσους εφοπλιστές, τόσο μεγάλη ναυτιλία και να μην υπάρχει ο αντίστοιχος κλάδος, αν όχι ναυπήγησης όλων των πλοίων και όλων των κατηγοριών, έστω κάποιας ισχυρής και παραγωγικής βάσης, συντήρησης, ναυπήγησης κ.λπ.;

Η απάντηση που αιωρείται είναι ότι φταίνε τα μεροκάματα, ότι είμαστε ακριβοί. Είμαστε ακριβοί σήμερα; Και πριν από είκοσι χρόνια, τι ήμασταν, πάλι ακριβοί ήμασταν; Γιατί δεν είχαμε δηλαδή ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη στη δεκαετία του 1980, στη δεκαετία του 1970; Πού οφείλεται αυτή η χρόνια καθυστέρηση;

Και δεύτερο ερώτημα: Η Γερμανία έχει φθηνότερα μεροκάματα από την Ελλάδα; Η Φιλανδία έχει φθηνότερα μεροκάματα από την Ελλάδα; Πώς γίνεται, λοιπόν, χώρες σαν τη Γερμανία, σαν τη Φιλανδία που οι μισθοί είναι πολύ υψηλότεροι από τους δικούς μας να έχουν αναπτυγμένη ναυπηγοεπισκευαστική βιομηχανία και εμείς να μην έχουμε;

Θα ήθελα να παρατηρήσω ότι πράγματι στην επιτροπή μας ήρθαν φορείς, οι οποίοι με μία μεγάλη ευκολία ενοχοποιούσαν τους εργαζόμενους και θα μπορούσε να αντιστραφεί αυτή η λογική και να πούμε, ότι ένας από τους λόγους που δεν έχουμε ναυπηγοεπισκευαστική βιομηχανία στην Ελλάδα, δεν είναι ότι φταίνε οι εργαζόμενοι, αλλά το ότι δεν είχαμε ποτέ σοβαρές επιχειρήσεις. Βεβαίως και αυτό, αν το λέγαμε, θα ήταν υπεραπλούστευση, διότι το πρόβλημα είναι συνθετότερο.

Και ακριβώς απʼ αυτή τη σκοπιά αντιμετωπίζουμε εμείς το παρόν νομοσχέδιο, δηλαδή κατά πόσο συμβάλλει στο να υπάρξει μία κλαδική πολιτική, κατά πόσο συμβάλλει για να υπάρξει ένα σχέδιο και κατά πόσο εκφράζει και τη βούληση τελικά την πολιτική, το να έχουμε, ως χώρα, ναυπηγοεπισκευαστική δραστηριότητα.

Η εντύπωση που αποκόμισα και από τις ακροάσεις που είχαμε και από τη μελέτη του θέματος, είναι, ότι εμείς προσωπικά έχουμε επιφύλαξη, αν υπάρχει πολιτική βούληση να έχουμε ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη. Δεν μπορούμε να το εξηγήσουμε αλλιώς το πρόβλημα αυτό. Το ερώτημα δηλαδή είναι, κατά πόσον οι κυβερνήσεις και ειδικότερα η σημερινή κυβέρνηση που έχουμε μπροστά μας, θέλει πράγματι να αναπτυχθεί αυτή η δραστηριότητα. Ή μήπως, θέλει ο χώρος εκεί να αξιοποιηθεί με άλλον τρόπο; Να αλλάξουν χρήσεις γης, να γίνουν πολυκατοικίες, ή ο ΟΛΠ να κάνει άλλες δραστηριότητες, να κάνει μαρίνες, να κάνει υπηρεσίες του λιμανιού, μια και είναι εισηγμένος στο χρηματιστήριο; Υπάρχει δηλαδή από κάτω μια σύγκρουση συμφερόντων, η οποία δεν έχει αναδειχθεί για να δούμε πραγματικά τι γίνεται. Δεν είναι τεχνικού χαρακτήρα τα προβλήματα. Και εμμέσως –και προς τιμή του- ο παριστάμενος Υφυπουργός, ο κ. Νεράντζης, στην επιτροπή αναγνώρισε, ότι υπήρχαν και υπάρχουν δυνάμεις και συμφέροντα που θα ήθελαν είτε αλλαγή χρήσης γης, είτε άλλες δραστηριότητες και μάλιστα είπε ότι ο ίδιος, με δική του πρωτοβουλία, κατέθεσε παλαιότερα τροπολογία, για να δεσμευτεί ο χώρος αυτός, ως χώρος, για τη ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη.

Το συμπέρασμα, εν πάση περιπτώσει, το δικό μας, είναι το εξής: Αν θέλουμε να υπάρξει ναυπηγοεπισκευαστική δραστηριότητα, πρέπει πρώτον, να οριοθετηθεί και να χωροθετηθεί η ζώνη.

Αυτό δεν είναι ένα μέτρο παρεμπιπτόντως, ότι καλό είναι να γίνει και αυτό. Κατά την άποψή μας, ιδίως αν υπάρχει τέτοια υπόγεια σύγκρουση συμφερόντων, είναι όρος, είναι προϋπόθεση για να υπάρξει και να μπορέσει να εφαρμοστεί στη συνέχεια μια πολιτική για την ανάπτυξη της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης.

Και αυτοκριτικά, σωστά, ο προηγούμενος συνάδελφος του ΠΑ.ΣΟ.Κ. είπε ότι οι κυβερνήσεις του ΠΑ.ΣΟ.Κ. κακώς δεν το έκαναν. Γιατί δεν γίνεται σήμερα;

Δεύτερο μέτρο, είναι η δημιουργία υποδομών. Δεν μπορεί να αναπτυχθεί η ναυπηγοεπισκευαστική δραστηριότητα αν δεν υπάρξει ένα πλέγμα υποδομών. Αυτό το ξέρουμε και από τις βιομηχανικές ζώνες, που όπου έγιναν χωρίς να υπάρξουν υποδομές, δεν είχαν κανένα αποτέλεσμα. Αντίθετα, υπήρξε αποτέλεσμα εκεί που υπήρξαν οι κατάλληλες υποδομές. Εδώ, λοιπόν, χρειάζονται υποδομές, χρειάζονται δεξαμενές, χρειάζονται γερανοί, χρειάζονται υποδομές υπηρεσιών, καθαριότητας, ασφάλειας, πυρόσβεσης, το κάθε τι. Να κάτσουν οι ειδικοί, όσοι δουλεύουν εκεί, να πουν τι ακριβώς υποδομές χρειάζονται. ʽΌμως, χωρίς υποδομές, δεν μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη του κλάδου. Και πρέπει η Κυβέρνηση να αναλάβει τις ευθύνες της, ποιες υποδομές και ποιος θα τις χρηματοδοτήσει.

Το τρίτο μέτρο, είναι οι εργαζόμενοι, οι οποίοι –δυστυχώς- με την πολιτική που ασκείται, φθίνουν, μένουν άνεργοι, αλλάζουν επαγγέλματα, χάνεται η σωρευμένη γνώση και εμπειρία που έχουν αποκτήσει.

Εγώ χάρηκα που είδα το Σωματείο των εργαζομένων να είναι ο φορέας με τις πιο ολοκληρωμένες προτάσεις και που εκτός των άλλων, πρότειναν και σχολές μαθητείας του ΟΑΕΔ και άλλα μέτρα για την κατάρτιση των εργαζομένων, διότι ακριβώς συνειδητοποιούν και οι ίδιοι ότι για να υπάρξει ναυπηγοεπισκευαστική δραστηριότητα χρειάζονται εργαζόμενοι με δουλειά, με απασχόληση, με σταθερότητα και με γνώσεις οι οποίες θα βελτιώνονται διαρκώς και θα εξειδικεύονται.

Το τέταρτο μέτρο είναι οι χρηματοδοτήσεις. Ο εκπρόσωπος ενός φορέα μας είπε ότι αν είχε εγγυητικές επιστολές από τις τράπεζες, θα μπορούσε να φέρει δουλειές. Έτσι μας το είπε. Ρώτησα γιατί δεν δίνουν οι τράπεζες εγγυητικές επιστολές και η απάντηση ήταν ότι δεν είναι φερέγγυες οι επιχειρήσεις. ʽΑρα, πού πάμε; ʽΕχουμε μια Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη με επιχειρήσεις που δεν είναι φερέγγυες –έτσι μας ελέχθη- και άρα δεν μπορούν οι τράπεζες να τους δώσουν εγγυητικές επιστολές, άρα δεν μπορούν να προσελκύσουν δουλειές. Με αυτό που γίνεται τώρα, με το μητρώο -που τα περισσότερα κριτήρια στην ουσία καταργούνται, αλλά εν πάση περιπτώσει γίνονται όχι απλώς ελαστικά, αλλά κατʼ εμέ καταργείται και η έννοια του μητρώου- βοηθιέται η κατάσταση ώστε να είναι πιο σοβαρές; Χρησιμοποιώ αυτόν τον όρο, «σοβαρές», για να αποδώσω ένα χαρακτηριστικό πλέγμα που πρέπει να έχει μια επιχείρηση. Και εν πάση περιπτώσει, τι λέει η Κυβέρνηση επʼ αυτού; Πώς θα εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση των δραστηριοτήτων, μιας και στην οικονομία που ζούμε η χρηματοδότηση μέσω τραπεζών, μέσω εγγυητικών επιστολών, ή άλλων μέσων, είναι βασικός παράγοντας για να προσελκύσει εργασίες σε αυτούς τους τομείς;

Το πέμπτο μέτρο, είναι ότι δεν αρκεί να υπάρχει οριοθέτηση, χωροθέτηση και υποδομές. Πρέπει να υπάρχει και φορέας διαχείρισης. Δηλαδή ποιο όργανο έχει την ευθύνη για τη λειτουργία της ζώνης; Ποιο όργανο έχει την ευθύνη για τη διαχείριση των διαφόρων προβλημάτων που αναφύονται; Ποιο όργανο έχει την ευθύνη να προωθεί λύσεις σε προβλήματα που προκύπτουν; Αυτός είναι ο φορέας διαχείρισης. Και αυτό το μάθημα το έχουμε μάθει –όσοι θέλουν να διδαχθούν- από την ιστορία των βιομηχανικών ζωνών.

Και το έκτο μέτρο, είναι το επιχειρησιακό σχέδιο. Πού θα βρούμε πελάτες; Τι θα κάνει η Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη; Μπορεί να ναυπηγεί τάνκερς; ʽΌχι βεβαίως. Επομένως, πρέπει να υπάρξει ένα σχέδιο που να επιλεγούν εκείνες οι δραστηριότητες για τις οποίες έχουμε συγκριτικό πλεονέκτημα ως χώρα και τις οποίες πρέπει πάλι, με τα κατάλληλα μέσα, να επιδιωχθεί να προσελκυστούν αυτές οι εργασίες στην Ελλάδα.

Δεν μπορείς να πεις ότι έχω τη ζώνη του Περάματος και περιμένω να την ανακαλύψουν οι εφοπλιστές και να στείλουν τα πλοία τους. Χρειάζεται μια πολιτική προσέλκυσης εργασιών.

Και το έβδομο μέτρο με το οποίο και θα ολοκληρώσω, είναι οι επιχειρήσεις. Τι είδους επιχειρήσεις χρειάζεται η ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη; Εδώ ακούσαμε διάφορα πράγματα στην επιτροπή από τους φορείς. Ακούσαμε την άποψη –και το ακούσαμε από εκπροσώπους επαγγελματικών φορέων, επιχειρηματικών- ότι από τη στιγμή που κάποιος κάνει μια επιχείρηση, δεν χρειάζεται τίποτε άλλο μετά ως προϋπόθεση να δράσει στη ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη. Εγώ λυπάμαι που ακούστηκαν αυτές οι απόψεις, διότι αυτό είναι το επίπεδο και αυτός είναι ο τύπος της επιχειρηματικότητας που έχουμε και που η Κυβέρνηση αυτή θέλει να ενισχύσει.

Με συγχωρείτε πάρα πολύ, αλλά αυτό μας οδηγεί προς τα πίσω και προς τα κάτω. Διότι είναι πλέον δεδομένο ότι δεν μπορεί ο καθένας να κάνει μια επιχείρηση. Και να κάνει, δεν θα πω σύνθετα πράγματα. Δεν μπορείς να κάνεις μια επιχείρηση και να κάνεις επισκευή στα ασανσέρ. Πρέπει να έχεις ειδικές προϋποθέσεις. Πρέπει να είσαι γραμμένος σε ειδικό μητρώο. Δεν μπορείς να πεις, «κάνω μια επιχείρηση και κάνω μελέτες». Πρέπει να είσαι ειδικό γραφείο μελετητών. Δεν μπορείς να πεις έχω λεφτά, κάνω μια επιχείρηση και μπορώ να πουλάω επενδυτικές συμβουλές στα ασφαλιστικά ταμεία φερʼ ειπείν, για να χρησιμοποιήσω ένα πρόσφατο παράδειγμα. Εδώ χρειάζονται προϋποθέσεις και ακόμη και όταν υπάρχουν οι προϋποθέσεις δεν τηρούνται. Επομένως αυτή την απλουστευτική άποψη, θα περίμενα από την Κυβέρνηση να την αποκρούσει, ότι ιδίως σε ένα χώρο όπου έχουμε θρηνήσει θύματα, όπου ο κίνδυνος ατυχημάτων είναι έντονος, όπου υπάρχουν μεγάλες επισφάλειες κ.λπ., οπωσδήποτε χρειάζεται η επιχείρηση να έχει προδιαγραφές ειδικές πέρα από το ότι είναι επιχείρηση. Και εδώ ακριβώς η Κυβέρνηση αυτά που κάνει είναι βήματα προς τα πίσω.

Εγώ έτυχε να είμαι και το 1998 στην Αίθουσα αυτή, όταν συζητήθηκε τότε το νομοσχέδιο. Αν θυμάμαι καλά, είχαμε δώσει μια κριτική αλλά θετική ψήφο, ακριβώς για να γίνει ένα βήμα το 1998. Και φθάσαμε σήμερα και πάμε πίσω από το 1998.

Το επιχείρημα που θα ακουστεί είναι ότι ήταν περίπλοκα τα κριτήρια. Ωραία, να βελτιωθούν, όχι να πάμε από το ένα άκρο στο άλλο. Και εν πάση περιπτώσει, όταν ερχόμαστε, όταν έρχεται η Κυβέρνηση και λέει ότι δεν χρειάζεται μια επιχείρηση να δηλώσει πόσους εργαζόμενους έχει, για να γραφεί στο μητρώο, ε, δεν χρειάζεται να επιχειρηματολογήσω και να πω ότι αυτό σημαίνει νομιμοποίηση της παραοικονομίας, ότι αυτό σημαίνει νομιμοποίηση της εισφοροδιαφυγής, ότι αυτό σημαίνει νομιμοποίηση της ανασφάλιστης εργασίας. Γιατί πρέπει να τα κρύβουμε αυτά; Πώς θα έρθετε την επομένη να μιλάτε για την κοινωνική ασφάλιση, την κρίση της κοινωνικής ασφάλισης, την ανάγκη να ληφθούν μέτρα, όταν εδώ νομοθετείτε και ενθαρρύνετε συμβολικά –δίνετε το σύνθημα- ότι δεν πειράζει αν κάποιος δεν δηλώνει και τους εργαζόμενούς του. Διότι περί αυτού πρόκειται.

Δεν μιλάμε εδώ αν κάποιος όντως μπορεί να μην έχει εργαζόμενους. Να το δηλώσει. Μπορεί να είναι τέτοια η φύση της εργασίας που παρέχεται και να μη χρειάζεται να έχει προσωπικό. Αλλά το θέμα και το μυστικό είναι ότι επιτρέπεται σε επιχειρήσεις που έχουν προσωπικό να μη το δηλώνουν, να μη το ασφαλίζουν.

Επομένως, εμείς, όπως πιστεύω διαπιστώνει ο κάθε καλοπροαίρετος άνθρωπος, έχουμε μια αντίληψη, αλλά και μέτρα εντελώς συγκεκριμένα για μια πολιτική η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει, να στηρίξει την ανάπτυξη της ναυπηγοεπισκευαστικής δραστηριότητας. Και αν είχαμε χρόνο και το πλαίσιο το νομοθετικό, το επέτρεπε, θα μπορούσα να επεκτείνω τη συζήτηση αυτή και στη δυνατότητα άντλησης πόρων από διάφορες πηγές, ούτως ώστε, αντί να επιδοτούμε άγονες γραμμές οι οποίες παραμένουν άγονες, να μπορούσε να υπάρξει ένα σύστημα ναυπήγησης πλοίων για την κάλυψη και αναγκών των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών.

Όμως, μένω εδώ, για να καταλήξω ότι με βάση αυτά τα δεδομένα εμείς είπαμε στην Επιτροπή ότι ζητούμε την απόσυρση του νομοσχεδίου αυτού. Δεν έχει νόημα η συζήτησή του. Δεν λύνει κανένα από τα διαρθρωτικά προβλήματα. Συγκαλύπτει τα πραγματικά και ουσιώδη προβλήματα. Θα επανέλθει το πρόβλημα με την μία ή την άλλη μορφή. Και να έρθει κάτι ολοκληρωμένο, όπου πέρα από μία ρεαλιστικότερη αντιμετώπιση των κριτηρίων για την ένταξη στο μητρώο, θα προωθεί λύσεις και σε όλα αυτά τα προβλήματα, τα οποία συνοπτικά ανέφερα.

Εφόσον η Κυβέρνηση επιμένει στην ψήφιση του νομοσχεδίου αυτού, εμείς το καταψηφίζουμε και θα αρνηθούμε περαιτέρω συζήτηση των άρθρων, τα οποία υλοποιούν αυτήν την αδιέξοδη πολιτική.

Ευχαριστώ.