Skip to main content.
16/12/2006

Η τόλμη της υπέρβασης, άρθρο του Γιάννη Μπαλάφα στην ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΑΥΓΗ

Η κρίση που βιώνουν τα κόμματα, μαζί και τα κόμματα της αριστεράς στην παρούσα ιστορική φάση του παγκοσμιοποιημένου μεταφορντικού καπιταλισμού, εκδηλώνεται και στο δικό μας κόμμα, τον Συνασπισμό.

Τα βασικά συμπτώματα αυτής της κρίσης εντοπίζονται στη μεγάλη υποχώρηση του ουσιαστικού εσωκομματικού διαλόγου και στην αδυναμία όσμωσης των ιδεών, εντοπίζονται επίσης στην απομαζικοποίηση των πολιτικών κινήσεων, αλλά και στις συχνές και έντονες αντιπαραθέσεις μέσα στις οργανώσεις αυτές. Αποτέλεσμα, η εσωστρέφεια και η μειωμένη αποτελεσματικότητα.

Αναζητώντας τα αίτια για την κατάσταση αυτή, πέραν αυτών καθεαυτών των πολιτικών, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι το κύριο "οργανωτικό" πρόβλημα εντοπίζεται στο γεγονός ότι δεν λειτουργεί στο κόμμα η καταστατική δέσμευση "της ενότητας μέσα στη διαφορετικότητα". Έχει επικρατήσει η πρακτική της επικράτησης των μεν πάνω στους δε και έχει εγκαταλειφθεί η λογική για προωθητικές συνθέσεις. Χαρακτηριστικό αίτιο, αλλά και σύμπτωμα ταυτόχρονα, είναι ο τρόπος που έχουν καταλήξει να λειτουργούν οι τάσεις, εκτός από κάποιες εξαιρέσεις. Αντί για φορείς παραγωγής και διακίνησης ιδεών έχουν μετατραπεί σε "κλειστά συστήματα" διεκδίκησης κομματικής εξουσίας!

Γνωρίζουμε ότι τα παραπάνω αρνητικά φαινόμενα, που συχνά ακυρώνουν την αποτελεσματικότητα του κόμματος και εκπέμπουν μια αρνητική εικόνα, απασχολούν, στον έναν ή τον άλλο βαθμό, όλους όσοι αγωνιούν για την πορεία του ΣΥΝ.

Έχουμε, επίσης, καταλήξει ότι οι ευχές για τη διαμόρφωση μιας άλλης κουλτούρας δεν αρκούν. Κάτι πρέπει να γίνει, πιο συγκεκριμένο.

Για να διαμορφώσουμε ορισμένες προτάσεις, ξεκινάμε από την παραδοχή ότι ο Συνασπισμός, ως ένα εγχείρημα αριστερής πολιτικής συλλογικότητας στα τέλη του 20ού και στις αρχές του 21ου αιώνα, στη χώρα μας, δεν είναι και δεν μπορεί να είναι το κλασικό αριστερό κόμμα, όπως αυτά που διαμορφώθηκαν τον προηγούμενο αιώνα, με βασική οργανωτική αρχή, ομολογημένη ή όχι, τον δημοκρατικό συγκεντρωτισμό, στο όνομα της επερχόμενης επαναστατικής ανατροπής και της μιας και αντικειμενικής αλήθειας.

Στον Συνασπισμό μας ενώνει και θα μας ενώνει ένα συνεκτικό σύνολο ιδεών, πολιτικών και προγραμματικών θέσεων και όχι κάποια ανύπαρκτη και μη επιθυμητή ιδεολογική ενότητα. Αυτή εξάλλου είναι η γενεσιουργός αιτία της διαμόρφωσης και συνύπαρξης μέσα στον ΣΥΝ ρευμάτων ιδεών, δύο βασικών ή περισσοτέρων, με αναφορά στην παραδοσιακή, τη ριζοσπαστική, την ανανεωτική ή άλλη ιδεολογική εκδοχή της αριστεράς.

Η αναγνώριση της πραγματικότητας των υπαρκτών ρευμάτων ιδεών, που συνυπάρχουν, αλλά και διαφέρουν ταυτόχρονα, πρέπει να μας οδηγήσει στην αναζήτηση και προώθηση στην κομματική μας λειτουργία ορισμένων νέων, για τα ελληνικά δεδομένα, διαδικασιών και θεσμών. Στόχος είναι να προωθηθεί ο ουσιαστικός πολιτικός διάλογος πρωτίστως στις οργανώσεις του κόμματος, στη θέση άγονων και απολίτικων αντιπαραθέσεων. Από τις κάθετες στοιχίσεις και τις οριακές πλειοψηφίες να περάσουμε σε προωθητικές συνθέσεις. Με σεβασμό στους πολιτικούς συσχετισμούς που διαμορφώνονται με διαφάνεια, στη βάση εναλλακτικών στρατηγικών και πολιτικών προτάσεων.

Για να εκφράζονται, με το βάρος της η κάθε μια, όλες οι απόψεις, στις αποφάσεις και την πολιτική του κόμματος.

Για ένα κόμμα πλουραλιστικό και δημοκρατικό, της σύνθεσης και της μέγιστης αποτελεσματικότητας.

Για να γίνει πράξη αυτή η ενότητα στη διαφορετικότητα, απαιτείται να τολμήσουμε, όλοι μαζί, να κάνουμε ένα βήμα μπροστά. Προτάσεις έχουν διατυπωθεί. Σε προηγούμενες φάσεις, αλλά και πρόσφατα. Υπάρχει, επίσης, η εμπειρία από άλλα ευρωπαϊκά κόμματα, στην Ιταλία (πρόταση Φ. Μούσι. "Εποχή", 19.11.06), στην Ισπανία (Ενωμένη Αριστερά), στη Δανία (Λαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα) κ.λπ.

Από την πλευρά μας, ως ρεύμα ιδεών "Αριστερή Ανανέωση", έχουμε καταθέσει για προβληματισμό και συζήτηση δύο προτάσεις:

Η πρώτη είναι η εισαγωγή στη λειτουργία του κόμματος, για τις μείζονες αποφάσεις, του θεσμού της αυξημένης πλειοψηφίας. Στόχος της πρότασης είναι να ενθαρρύνει, να "υποχρεώνει" τους φορείς των εναλλακτικών και διαφορετικών προτάσεων σε προωθητική σύνθεση, ώστε να διαμορφώνονται μεγάλες πλειοψηφίες, αντί να αρκούμαστε σε ισχνές και προβληματικές, πολλές φορές, πλειοψηφίες.

Η δεύτερη πρόταση αφορά τη διαμόρφωση των πολιτικών συσχετισμών στο κόμμα, μέσα από τακτικά συνέδρια, στη βάση εναλλακτικών κατατεθειμένων κειμένων, που θα διαμορφώνουν ευνοϊκό κλίμα για διάλογο και υγιή πολιτικό ανταγωνισμό. Η καθολική ψηφοφορία των μελών στις οργανώσεις τους θα καταγράφει αυθεντικά τον πολιτικό συσχετισμό για το επόμενο διάστημα.

Επαναλαμβάνουμε ότι πρόκειται για προτάσεις που μαζί και με άλλες συμβολές φιλοδοξούν να ξεπεράσουν αγκυλώσεις και να ανοίξουν νέους δρόμους, κάτι που μας αφορά όλους και όλες στον Συνασπισμό.