Skip to main content.
01/12/2002

Ομιλία Ν.Κωνσταντόπουλου σε πολιτική εκδήλωση της Ν.Ε. Θεσσαλονίκης ΣΥΝ

1 Δεκεμβρίου 2002

Ομιλία του Προέδρου του Συνασπισμού κ.Νίκου Κωνσταντόπουλου
στην πολιτική εκδήλωση που διοργάνωσε η Νομαρχιακή Επιτροπή Θεσσαλονίκης ΣΥΝ με θέμα:
"Η Αριστερά μπροστά στις προκλήσεις του σήμερα"

Μπαίνουμε σε μια "διακεκαυμένη πολιτική περίοδο". Συνυπάρχουν οι παρενέργειες των εκλογών για την αυτοδιοίκηση, η Ελληνική Προεδρία, που δεν προετοιμάζεται σωστά, η εκκρεμότητα του Κυπριακού, ο προαναγγελθείς πόλεμος κατά του Ιράκ, με τις δραματικές συνέπειες παντού, οι κινητοποιήσεις του ευρωπαϊκού κοινωνικού φόρουμ στις συνόδους της Θεσσαλονίκης, τα ανοιχτά προβλήματα της κυβερνητικής πολιτικής, οι εκκρεμότητες για τους Ολυμπιακούς, οι αναμενόμενες εθνικές εκλογές, με την πιο αδίστακτη πόλωση για το "λάφυρο της εξουσίας", η δίκη των κατηγορουμένων για τις εγκληματικές πράξεις της τρομοκρατίας. Η λογική της δικομματικής εκμετάλλευσης κι αντιπαλότητας, γίνεται εμβρυουλκός συντηρητικών εξελίξεων, η πολιτική σταθερότητα, η κοινωνική αγωνιστικότητα, τα δικαιώματα και ο κατακτημένος εκδημοκρατισμός του πολιτικού συστήματος, οδηγούνται στη μεταπολίτευση της μεταπολίτευσης, με συντηρητικοποίηση και καταδημαγώγηση των πάντων.

Για το Κυπριακό

Όλοι ξέρουμε ότι η μετεμφυλιακή πολιτική ιστορία στη χώρα μας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τις διάφορες φάσεις του Κυπριακού προβλήματος. Επίσης, όλοι ξέρουμε ότι η εκκρεμότητα του Κυπριακού προβλήματος δεν ερμηνεύεται μονάχα με τη θεωρία της διεθνούς συνομωσίας. Όλοι ξέρουμε επίσης, ότι και η Κύπρος και η Ελλάδα βρίσκονται μπροστά σε σκληρές διαπραγματεύσεις και σε δύσκολες επιλογές. Αυτήν την ώρα, λοιπόν, των κρίσιμων διαπραγματεύσεων και των κρίσιμων επιλογών πρέπει να το πούμε απερίφραστα : δεν υπάρχει περιθώριο για πολιτικές φλυαρίες για κομματικά συνθήματα. Είναι η ώρα της εθνικής στρατηγικής. Και επειδή αυτό είναι ένα μεγάλο έλλειμμα στην εθνική στρατηγική, οφείλουμε να πούμε ότι εμείς εγκαίρως ζητούσαμε προβλεπτικά να είμαστε έτοιμοι και αλλιώς να έχει ενημερωθεί ο ελληνικός λαός για να διευκολυνθούν και οι σωστές διαπραγματεύσεις.

Θέλουμε οι Ελληνοκύπριοι και οι Τουρκοκύπριοι να αποφασίζουν για το μέλλον τους και να κοιτάζουν το μέλλον τους μέσα στην Ευρώπη,. Να μην μείνει η Κύπρος έξω από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Να μην παραμείνει ο σημερινός de facto διαμελισμός του νησιού γιατί είναι επικίνδυνη εκκρεμότητα, είτε να μείνει και να διαιωνίζεται είτε να αποτελέσει αφορμή για παράμετρες απειλές θερμών επεισοδίων.

Τα προβλήματα της εισβολής και κατοχής έχουμε πει ότι δεν αντιμετωπίζονται ως διμερές πρόβλημα Ελλάδας - Τουρκίας αλλά ως διεθνές πρόβλημα εισβολής και κατοχής και θέλουμε αυτά τα προβλήματα να αντιμετωπίζονται σε δύο υπαρκτούς διεθνείς οργανισμούς που σήμερα δρουν και παράγουν αποτελέσματα, τον ΟΗΕ και την Ε.Ε.

Από τις πρώτες προτεραιότητες αυτής της σκληρής διαπραγμάτευσης θα πρέπει να είναι τα χρονικά περιθώρια, τα χρονοδιαγράμματα που είναι ασφυκτικά. Επίσης, η μη αλλοίωση του ευρωπαϊκού κεκτημένου με μονιμοποιήσεις εξαιρέσεων και τρίτον, θα πρέπει να είναι η δυνατότητα του κράτους-μέλους της Κύπρου να λειτουργεί όπως κάθε κράτος-μέλος,με μια κυριαρχία, με μια διεθνή προσωπικότητα, με μια ιθαγένεια ως ισότιμο Ευρωπαϊκό κράτος.. Οι επιπόλαιες ωραιοποιήσεις και οι ανιστόρητοι αφορισμοί πρώτον, δεν αποτελούν την πραγματική προσέγγιση των δεδομένων και δεύτερον, βλάπτουν τη διαπραγμάτευση. Είναι μεγάλα τα προβλήματα που έχουν επισημανθεί ως προς τη λειτουργικότητα ή μη αυτού του περιγραφόμενου κράτους.

Αναμφισβήτητα το κυπριακό πρόβλημα αποτελεί ένα από τα κεντρικά ζητήματα της πολιτικής αντιπαράθεσης. Το πρόβλημα είναι να μην αποτελέσει εστία διχαστικής αντιπαράθεσης. Με αυτήν την έννοια, λοιπόν, πρέπει να επιμείνουμε για την σύγκληση του Συμβουλίου των πολιτικών αρχηγών. Εκεί ο καθένας να πάρει την ευθύνη του για το τι θα προτείνει και τι σημαίνει η πρόταση που κάνει για σήμερα και για το αμέσως επόμενο διάστημα.

Ο ΣΥΝ είναι σαφής.

Πρώτον: Υποστηρίζουμε την απρόσκοπτη ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την ολοκλήρωση της διαδικασίας, χωρίς προσκόμματα ή άλλες επινοήσεις.

Δεύτερο: Στηρίζουμε τη διαπραγμάτευση, που θα γίνει από το Εθνικό Συμβούλιο της κυπριακής Δημοκρατίας, προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα μη λειτουργικά, τα αρνητικά σημεία του Σχεδίου Ανάν, και να επιτευχθεί μια συμφωνία για βιώσιμη και λειτουργική λύση του πολιτικού προβλήματος της Κύπρου μέσα στο ευρωπαϊκό κεκτημένο και πλαίσιο.

Τρίτο: ζητούμε την άμεση σύγκληση του Συμβουλίου των πολιτικών αρχηγών. Όχι όταν τελειώσουν. Τώρα, Γιατί τώρα είναι η ώρα της εθνικής στρατηγικής.

Την ίδια ώρα που ο Πρόεδρος Στεφανόπουλος χθες εξέφραζε το σύνολο των ελπίδων, των ανησυχιών, των πόθων του ελληνικού λαού για μια ευτυχή έκβαση, της ένταξης της Κύπρου στην Ε.Ε., αλλά και για την επίλυση του πολιτικού προβλήματος της Κύπρου ώστε να πάρουν στα χέρια τους οι Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι την υπόθεση της συμβίωσης και της κοινής ιστορικής προοπτικής τους, την ίδια ώρα ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος επανέρχεται για να κινδυνολογήσει, να εγκαλέσει, να χειραγωγήσει τις εξελίξεις, προδιαγράφοντας μια πλήρη αρνητική στάση και θέση.

Οι διαδηλώσεις των Τουρκοκυπρίων, ιδιαίτερα της Νεολαίας, δίνουν την καλλίτερη απάντηση σε όλους αυτούς στην Τουρκία και την Ελλάδα, που δεν θέλουν να βοηθήσουν στην ειρηνική συμβίωση, αλλά να χειραγωγούν τις εξελίξεις αναλισκόμενοι τελικά στην εδραίωση της "μη λύσης", στην εμπέδωση του κλίματος "μη δυνατότητας συμβίωσης", ενδεχόμενης και επερχόμενης "διχοτόμησης", στην αντίληψη της "ένωσης με τις μητέρες πατρίδες".

Για την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης

Η κυβερνητική πολιτική προκαλεί έντονη δυσφορία και δυσαρέσκεια. Μεγαλώνει τις ανισότητες και τις αδικίες σε βάρος της πλειοψηφίας του ελληνικού λαού. Συντηρεί τις στρεβλώσεις και τις αντιφάσεις της ελληνικής οικονομίας. Δεν ενισχύει την κοινωνική συνοχή, καθηλώνει της ανταγωνιστικότητας και την παραγωγικότητας. Δεν μπορεί, δεν θέλει, δεν προωθεί τις διαρθρωτικές αλλαγές. Επιμένει στις μονόπλευρες πολιτικές που μεγαλώνουν την ανεργία και την ακρίβεια. Επιμένει η κυβέρνηση να φορτώνει άνισα και άδικα το κόστος της προσαρμογής σε όσους δεν έχουν και δεν αντέχουν. Επιμένει να καταφεύγει στην λεγόμενη δημιουργική λογιστική, για να κρύψει είτε να ωραιοποιήσει την πραγματικότητα.

Οι ψεύτικοι προϋπολογισμοί, οι ειδικοί λογαριασμοί, που δεν γράφονται, οι αλόγιστες δαπάνες της σπατάλης και των πελατειακών σχέσεων, οι εξοπλιστικές δαπάνες με τις προμήθειές τους, τα ολιγοπώλια της διαπλοκής που εκμεταλλεύονται το δημόσιο συμφέρον και τα συλλογικά αγαθά, είναι εργαλεία με τα οποία η οικονομική πολιτική της κυβέρνησης προσπαθεί να ξεγελάσει τον κόσμο. Έτσι, όμως, με όσα η Eurostat αποκαλύπτει και με αυτά που η Έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου και του Διοικητού της Τράπεζας της Ελλάδας επισημαίνουν, γίνεται φανερό ότι όλα τα μεγάλα κοινωνικά και πολιτικά προβλήματα της χώρας παραμένουν ανοιχτά.

Αντί ο κ. Σημίτης και οι Υπουργοί του να κομπορρημονούν περί "ισχυρής οικονομίας και ακόμα πιο ισχυρής Ελλάδας", οφείλουν να παραδεχτούν ότι η πολιτική της νεοφιλελεύθερης προσαρμογής και της μονόπλευρης διαχείρισης, μεταθέτει την πραγματική σύγκλιση για μετά 25 χρόνια. Μια ακόμα γενιά θα θυσιαστεί στο Μινώταυρο της διαπλοκής, της διαφθοράς και της σπατάλης. Μια ακόμα κυβέρνηση υιοθετεί την πεπατημένη των διπλών βιβλίων και της διπλής γλώσσας, για να κρύψει ότι τα ελλείμματα και τις τρύπες της πολιτικής της τα καλύπτει υποθηκεύοντας το μέλλον. Τρώγοντας από το ψωμί των παιδιών μας.

Περί κεντροαριστεράς και ΠΑΣΟΚ

Την επομένη των αυτοδιοικητικών εκλογών άρχισαν τα γνωστά όργανα. Τον ΣΥΝ, όμως, δεν τον απασχολεί κανένα ενδεχόμενο συνεργασίας με το ΠΑΣΟΚ. Στις εκλογές που έρχονται, θα κριθεί η κυβερνητική πολιτική του ΠΑΣΟΚ. Ο ΣΥΝ θέλει να αποδοκιμαστεί αυτή η πολιτική. Εάν η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ φοβάται ότι στις επόμενες εκλογές θα εκφραστεί η δυσαρέσκεια του κόσμου για την κυβερνητική πολιτική, αυτό είναι δικό της πρόβλημα. Κυβερνά αυτοδύναμα και εφαρμόζει την πολιτική που θέλει. Ο κόσμος του ΠΑΣΟΚ, όμως, βλέπει ότι το κόμμα του γίνεται κοινωνικά και πολιτικά μεταλλαγμένο κόμμα. Εμάς μας ενδιαφέρει αυτός ο κόσμος.Δεν θα αυτοχεριαστεί ο ΣΥΝ, για να εξωραϊστεί εκλογικά η κυβερνητική πολιτική. Πολιτική δεν γίνεται με ευφάνταστες σεναριολογίες ή με επικοινωνιακές συνταγές στον δοκιμαστικό σωλήνα των παρασκηνιακών παραγοντισμών. Ο ΣΥΝ είναι το μόνο κόμμα που επιμένει με συνέπεια να ξεφύγει το πολιτικό σύστημα από το μοντέλο της δικομματικής εναλλαγής και των μονοκομματικών κυβερνήσεων. Όσο θα κυριαρχεί ο δικομματισμός, οι πολιτικές του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ. θα μοιάζουν

Ο πλουραλισμός της ελληνικής κοινωνίας και ο δυναμισμός των πολιτικών ιδεών δεν χωράνε ούτε εξαντλούνται στα δικομματικά στερεότυπα. Τα νέα κοινωνικά κινήματα, το Παγκόσμιο και Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Φόρουμ αμφισβητούν τα στερεότυπα της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης και της αμερικανικής αυτοκρατορικής ηγεμονίας. Και στην Ελλάδα η ριζοσπαστική και δημοκρατική Αριστερά των κοινωνικών κινημάτων και της οικολογίας αντιπολιτεύεται την κυβερνητική πολιτική. Η όποια συζήτηση περί Κεντροαριστεράς δεν μπορεί να ρευστοποιεί την ουσία της πολιτικής πρότασης σε εκλογικό κομματικό τακτικισμό ούτε να εκχυδαίζει την ανάγκη αλλαγής πολιτικής και συσχετισμών σε παραγοντισμό.

Ο ΣΥΝ, πριν από την αναθεώρηση του Συντάγματος, ζήτησε την αλλαγή του εκλογικού νόμου, ώστε οι επόμενες εκλογές να γίνουν με την απλή αναλογική. Το ΠΑΣΟΚ το αρνήθηκε κι έτσι οι εκλογές θα γίνουν με τον ισχύοντα νόμο, που δεν αφήνει κανένα περιθώριο για συζήτηση άλλου είδους κυβερνητικών λύσεων. Αυτό αποδεικνύει ότι όλη αυτή η φιλολογία έχει καθαρά προπαγανδιστικό κι επικοινωνιακό χαρακτήρα.

Για τις σχέσεις των κομμάτων της Αριστεράς και το Κυπριακό

Ούτε "ένα είναι το κόμμα", ούτε "μονόχρωμη είναι η Αριστερά". Νοοτροπίες κομματικών ηγεμονισμών και αποκλεισμών ανήκουν στο οπλοστάσιο του γραφειοκρατικού και δογματικού μοντέλου για κόμματα και πολιτικές. Πρακτικές που εμφανίζονται ως το "μονοπώλιο της αλήθειας και την ελπίδας" είναι ανιστόρητες και επιζήμιες. Η Αριστερά, τα ριζοσπαστικά κινήματα, οι κινήσεις για τα δικαιώματα και την οικολογική εγρήγορση μπορούν να διαλέγονται, να συντονίζουν τη δράση τους, να παράγουν πολιτική και να επεξεργάζονται πρωτοβουλίες, που θα τους επιτρέπουν να κερδίζουν την εκτίμηση και τη στήριξη της κοινωνίας, αντί να γίνεται το εκλογικό λαθρεμπόριο της δυσφορίας των πολιτών μεταξύ ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ.

Και πριν από τη Συνέλευση της Φλωρεντίας για το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Φόρουμ είχα απευθύνει πρόταση-πρόσκληση στην ηγεσία του ΚΚΕ και του ΔΗΚΚΙ, να συντονιστεί η δράση της ελληνικής Αριστεράς, ώστε να είναι κοινή η παρουσία μας.

Η ηγεσία του ΚΚΕ μας απάντησε με ύβρεις για "συνεταιρισμό του νεοφιλελευθερισμού" και το ΔΗΚΚΙ στη συνέχεια ανακοίνωσε την "πατριωτική κίνηση" εναντίον των ενδοτικών, που ήθελαν να μην απορριφθεί εκ προοιμίου η πρόταση Ανάν για διαπραγμάτευση.

Η άποψη της ηγεσίας του ΚΚΕ ότι υο Ευρωπαϊκό και Παγκόσμιο κοινωνικό Φόρουμ θέλει τον εκμοντερνισμό του καπιταλισμού ενώ το προλεταριάτο την ανατροπή του, είναι δογματική άποψη. Η θέση του ΔΗΚΚΙ ότι στα θέματα της εξωτερικής πολιτικής οι πατριωτικές κινήσεις προστατεύουν τα ιερά και τα όσια, λειτουργεί αποπροσανατολιστικά. Κρίμα ανιστόρητες θεωρήσεις και μικροκομματικές δημαγωγίες φαίνεται να κυριαρχούν.

Οι διαφορές των κομμάτων της Αριστεράς είναι ούτως ή άλλως υπαρκτές. Αναφαίνονται για μια ακόμα φορά με αφορμή το Κυπριακό. Το Κυπριακό ως θέμα ιστορικής αναδίπλωσης και εθνικής περιχαράκωσης, δεν ήταν ποτέ επιλογή για την Αριστερά. ʼλλο ο πατριωτισμός και η διεθνής αλληλεγγύη κι ΄’άλλο ο απομονωτισμός και οι εθνικίζουσες ρητορίες. Δυστυχώς η κ. Παπαρήγα φαίνεται. Εξακολουθεί να θεωρεί ως βασικό αντίπαλο τον ΣΥΝ και την ΚΕΔΑ. Το θέμα όμως δεν είναι μόνο οι ηγεσίες, αλλά και οι επιλογές του κόσμου της Αριστεράς, όπου οι θέσεις του ΣΥΝ βρίσκουν όλο και μεγαλύτερη απήχηση.

Ειδικά για το Κυπριακό θέλω να κάνω μια παρατήρηση. Η σημερινή ηγεσία του ΚΚΕ εδώ και πολύ καιρό γλιστράει ολοένα και περισσότερο σε μια εθνικίζουσα λογική. Το ΚΚΕ θέλει να είναι κόμμα της εργατικής τάξης. Όμως στην Κύπρο βλέπει μόνο Έλληνες και Τούρκους. Εκεί δεν βλέπει πλούσιους και φτωχούς. Δεν βλέπει εργάτες και εργοδότες. Δεν βλέπει συντηρητικά και προοδευτικά κόμματα. Αν θέλουμε να είμαστε αυστηροί, τότε πρέπει να πούμε ότι αυτή η ανάλυση συνιστά διαζύγιο του ΚΚΕ από τη μαρξιστική ανάλυση.

Εγώ και σήμερα, από τη Θεσσαλονίκη επαναλαμβάνω την πρόταση.

Για την Κοινωνική Ευρώπη

Έχουν ανοίξει τα ιδεολογικά, τα πολιτικά και κοινωνικά μέτωπα που αμφισβητούν τα στερεότυπα, τις αντιφάσεις και τις αντιθέσεις του 20ου αιώνα, αναζητούν το ανθρώπινο πρόσωπο του 21ου αιώνα. Ένα κίνημα παγκόσμιας συνείδησης και δράσης έχει αρχίσει να αναπτύσσεται, με στόχο την αντίθεσή του στους όρους της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης.

Διαψεύδονται από τις ίδιες τις εξελίξεις οι προπαγανδιστές της "ενιαίας σκέψης" και των νεοφιλελεύθερων μονόδρομων. Και η διαπίστωση αυτή δεν αφορά μόνο την Ευρώπη. Σε όλες τις ηπείρους πληθαίνουν οι κοινωνικές αντιστάσεις και σε μια σειρά χώρες οι εναλλακτικές διέξοδοι από τα νεοφιλελεύθερα αδιέξοδα κερδίζουν την πλειοψηφία, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα την μεγάλη νίκη της Αριστεράς στη Βραζιλία. Ανάλογα συμπεράσματα μπορεί να αντλήσει κανείς από την ανάπτυξη του αντιπολεμικού κινήματος που εκφράζει με το δικό του τρόπο την αυξανόμενη παρέμβαση της διεθνούς κοινωνίας των πολιτών στις εξελίξεις και τη διαμόρφωση ενός κύματος αμφισβήτησης στις προσπάθειες να επιβληθεί στον κόσμο το αμερικανικό αυτοκρατορικό μοντέλο.

Κύριο χαρακτηριστικό του σημερινού κόσμου είναι οι μεγάλες ανισότητές του, που συνεχώς διευρύνονται, Από τη μια υπάρχουν οι διεθνείς ανισότητες, με κύρια έκφρασή τους το εκρηκτικό χάσμα Βορρά-Νότου, αλλά από την άλλη οι λεγόμενες "κοινωνίες της αφθονίας"- όπως οι ευρωπαϊκές- βιώνουν μια πρωτοφανή αύξηση της φτώχειας, της ανεργίας και των κάθε είδους κοινωνικών αποκλεισμών, που τροφοδοτούν τη γενικευμένη ανασφάλεια και τη διάχυτη αβεβαιότητα.

Όταν μιλάμε σήμερα για Κοινωνική Ευρώπη δεν μιλάμε απλώς για την υπεράσπιση του λεγόμενου "ευρωπαϊκού μοντέλου", που απειλείται με κατεδάφιση από τις κυρίαρχες νεοφιλελεύθερες πολιτικές. Μιλάμε για τον αγώνα να έρθει στην καρδιά της Ευρωπαϊκής ενοποίησης η αλληλεγγύη, με ένα διευρυμένο πολυδιάστατο περιεχόμενο, που να ανταποκρίνεται στην αυξανόμενη παγκόσμια αλληλεξάρτηση, αλλά και στην επείγουσα ανάγκη αντίστασης στη ραγδαία οικολογική υποβάθμιση. Μιλάμε, σε τελευταία ανάλυση, για το ευρωπαϊκό πολιτικό σχέδιο της Αριστεράς για μια νέα Ευρώπη σ’ ένα διαφορετικό κόσμο.

Ασφαλώς υπάρχουν και τα ιδιαίτερα μέτωπα για τη διεκδίκηση της κοινωνικής Ευρώπης, όπως εκφράζονται από τα κινήματα για την καταπολέμηση της ανεργίας και την πλήρη απασχόληση, την μείωση των ωρών εργασίας σε 35 ώρες την εβδομάδα, χωρίς μείωση των αποδοχών, την υπεράσπιση των κοινωνικών υπηρεσιών, την κατοχύρωση ενός ελάχιστου εισοδήματος αξιοπρεπούς διαβίωσης για όλους τους ευρωπαίους πολίτες, την προστασία των δικαιωμάτων των μεταναστών κ.λ.π.

Η μάχη για την Κοινωνική Ευρώπη δεν περιορίζεται μόνο στο κοινωνικό. Πρέπει να δοθεί και στο πολιτικό και στο θεσμικό επίπεδο.

Είναι μια κρίσιμη μάχη, ιδιαίτερα αυτή την περίοδο που έχει δρομολογηθεί η μεγαλύτερη έως τώρα διεύρυνση της Ε.Ε., ένα βήμα κατ’ αρχήν θετικό, αλλά με πολλές συνέπειες και δυσκολίες.

Καλούμαστε και στον τομέα αυτό να δράσουμε συντονισμένα. Επίσης να παρέμβουμε συντονισμένα και στη Συνέλευση για το μέλλον της Ευρώπης, να απαιτήσουμε να θεσμοθετηθεί η εγγύηση των θεμελιωδών κοινωνικών δικαιωμάτων στο υπό διαμόρφωση "Σύνταγμα της Ε.Ε.".

Αυτός ο κόσμος πρέπει και μπορεί να αλλάξει. Ένας διαφορετικός κόσμος είναι εφικτός. Αυτός ο κόσμος δεν είναι για πούλημα, δεν είναι για ξόδεμα. Αυτός ο κόσμος δεν ανήκει στους ανθρώπους για να τον καταστρέψουν. Οι άνθρωποι ανήκουν στον κόσμο, για να μπορούν να τον ζουν όλοι με αξιοπρέπεια και για να μπορούν να τον βρουν και οι επόμενες γενιές.