Skip to main content.
14/11/2004

Ομιλία του Νίκου Κωνσταντόπουλου στην εκδήλωση της ΟΝΝΕΔ προς τιμή της εξέγερσης του Πολυτεχνείου

14 Νοεμβρίου 2004

Ομιλία του Προέδρου του Συνασπισμού Νίκου Κωνσταντόπουλου στην εκδήλωση της ΟΝΝΕΔ προς τιμή της εξέγερσης του Πολυτεχνείου

Φίλες και φίλοι της ΟΝΝΕΔ

Σας ευχαριστώ για την πρόσκληση να μετάσχω στη σημερινή σας εκδήλωση για την επέτειο του Πολυτεχνείου. Μια επέτειο, το συμβολικό περιεχόμενο της οποίας θέλουμε να ζει ως ενεργός αξία στη δημόσιο βίο. Να μην εκφυλιστεί, να μην ταυτιστεί με συμβολική γιορτή, σαν να πρόκειται για πολιτικό έθιμο.

Τα μεγάλα γεγονότα στην πορεία των λαών και των κοινωνιών πρέπει να είναι δημιουργικά και δυναμικά στοιχεία, που επηρεάζουν τις εξελίξεις. Δεν είναι «άδεια πουκάμισα, «στέρνες που ηχούν και που τις προσκυνάμε».

Μερικοί -κατά κανόνα απόντες από τον αντιδικτατορικό αγώνα κι επιρρεπείς στον εφήμερο παραπολιτικό σχολιασμό- έσπευσαν να σχολιάσουν με κακεντρέχεια και τη δική σας εκδήλωση και τη δική μου συμμετοχή.

Όμως το πρώτο δίδαγμα του αντιδικτατορικού αγώνα και της κορύφωσής του, της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, υπήρξε ότι ο αγώνας για τη Δημοκρατία και την ελευθερία έσπασε τα προδικτατορικά ιδεολογικά τείχη και δημιούργησε μια νέα ενότητα του ελληνικού λαού και της νεολαίας ιδιαίτερα.

Στις φυλακές, στις εξορίες, στα στρατοδικεία της χούντας βρέθηκαν αριστεροί, κεντρώοι, δεξιοί.

Η εξέγερση του Πολυτεχνείου προσέλαβε παλλαϊκό χαρακτήρα.

Αυτή η νέα συνείδηση και ενότητα που δημιουργήθηκε στα δύσκολα χρόνια της 7ετίας κλόνισε και τελικά γκρέμισε τη Χούντα.

Αυτή η νέα συνείδηση και ενότητα αποτέλεσε το θεμέλιο πάνω στο οποίο οικοδομήθηκε από όλους μας η μεταπολιτευτική Δημοκρατία στην Ελλάδα.

Και αυτή τη Δημοκρατία οφείλουμε όλοι μας να την ενισχύσουμε και να την εμβαθύνουμε ακόμα περισσότερο.

Σ΄ αυτό το έργο έχουν θέση όλοι οι Έλληνες και όλες οι δημοκρατικές πολιτικές παρατάξεις. Να στοχαστούμε, λοιπόν. Όχι απλώς να κάνουμε ένα ταξίδι αναμνήσεων. Αλλά να προβληματιστούμε ανοιχτά και ρηξικέλευθα για τον ποιο ρόλο διαδραματίζουν τα ιστορικά γεγονότα στη διαμόρφωση της συλλογικής κοινωνικής συνείδησης, στη συγκρότηση του κοινωνικού και πολιτικού κώδικα αξιών.

Το Πολυτεχνείο δεν είναι μονάχα «μήτρα ιστορίας», αλλά και εργαστήρι του μέλλοντος, όπως είναι και πεδίο δοκιμασίας για το σήμερα.

Αφού πρέπει όλοι να δώσουμε ουσιαστική και λυτρωτική απάντηση στο ερώτημα, από ποιες αξίες, κοινωνικές λειτουργίες, θεσμικές ή εξωθεσμικές, πρακτικά προσδιορίζεται η Ελλάδα του 2004, ποιες είναι οι δυναμικές προοπτικές και ποιες οι διαβρωτικές αντινομίες στον ελληνικό δημόσιο βίο και στα δρώμενα επί της σκηνής του.

Φίλες και φίλοι,

Πέρασαν τρεις δεκαετίας από την εξέγερση του Πολυτεχνείου. Ο κόσμος άλλαξε από τότε. Και η Ελλάδα άλλαξε.

¨Όμως τα μεγάλα αιτήματα εκείνης της εξέγερσης είναι επίκαιρα και σήμερα. Βεβαίως προσαρμοσμένα στις σημερινές συνθήκες. Και είναι επίκαιρα, γιατί δεν ήταν τίποτε άλλο παρά τα μεγάλα ιδανικά της Δημοκρατίας, της ελευθερίας, της κοινωνικής δικαιοσύνης και της εθνικής αξιοπρέπειας.

Το σύνθημα «ΨΩΜΙ-ΠΑΙΔΕΙΑ-ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» έχει και σήμερα την αξία του. Εάν δεν μιλήσουν οι νέοι και σήμερα, ποιοι θα μιλήσουν, όταν η βαρβαρότητα των κοινωνικών αποκλεισμών, της ανεργίας, της ανέχειας, της αδικίας αλλά και ο φαύλος κύκλος πολέμων και τρομοκρατίας υπονομεύουν κοινωνικές κατακτήσεις δημοκρατίας και πολιτισμού;

Σήμερα η Ελλάδα είναι μια χώρα δημοκρατική. Όμως η δημοκρατία και τα δικαιώματα αντιμετωπίζουν μεγάλες πιέσεις σε ολόκληρο τον κόσμο. Και αυτό το κλίμα μας επηρεάζει κι εμάς.

Δεν υπάρχει ανάγκη να αγωνιστούμε για να σπάσουμε τον «γύψο» κάποιων παρανοϊκών δικτατόρων.

Υπάρχει απόλυτη ανάγκη όμως να επαγρυπνούμε και να αγωνιστούμε για την υπεράσπιση των δημοκρατικών κατακτήσεων ολόκληρου του ευρωπαϊκού πολιτισμού.

Σήμερα ο λαός μετέχει στις κοινοβουλευτικές διαδικασίες και δεν υπάρχει λόγος να αγωνιστούμε για ελεύθερες εκλογές. ¨Όμως ξέρουμε πολύ καλά ότι οικονομικά και εκδοτικά κέντρα, που βρίσκονται έξω από τον έλεγχο που εξασφαλίζουν οι κοινοβουλευτικές διαδικασίες, παίζουν καθοριστικό ρόλο στην λήψη αποφάσεων και στην άσκηση της πραγματικής εξουσίας.

Οφείλουμε λοιπόν να αγωνιστούμε για να αποκτήσει η λαϊκή συμμετοχή ουσιαστικό νόημα. Για να κατοχυρωθεί η δημοκρατική αυτονομία της πολιτικής. Για να διευρυνθούν οι δημοκρατικές εγγυήσεις προστασίας και άσκησης των δικαιωμάτων.

Οφείλουμε να αγωνιστούμε ώστε οι θεσμοί της δημοκρατίας να μην αφυδατωθούν και να μην αποτελέσουν γραφειοκρατικά σχήματα χωρίς εξουσία.

Σήμερα δεν αντιμετωπίζουμε τις τότε ωμές και απροκάλυπτες επεμβάσεις ξένων δυνάμεων στο εσωτερικό μας. Όμως όλοι γνωρίζουμε ότι τόσο οι διαδικασίες της παγκοσμιοποίησης όσο και οι διαδικασίες των υπερεθνικών ολοκληρώσεων θέτουν ένα μεγάλο θέμα συρρίκνωσης των εξουσιών του εθνικού κράτους, υπέρ μηχανισμών υπερεθνικών που βρίσκονται έξω από δημοκρατικό, κοινωνικό και πολιτικό έλεγχο.

Πρέπει λοιπόν να συνειδητοποιήσουμε ότι ο αγώνας για ανεξαρτησία και λαϊκή κυριαρχία γίνεται πολύ πιο σύνθετος και ότι περνάει μέσα από την καθοριστική συμβολή μας στο όραμα της ευρωπαϊκής ενοποίησης και της οικοδόμησης μιας δημοκρατικής Ευρώπης, που θα δίνει στους ευρωπαϊκούς λαούς τις θεσμικές δυνατότητες να επηρεάζουν την λήψη των αποφάσεων και να θέτουν υπό έλεγχο τα ευρωπαϊκά κέντρα αποφάσεων, να αποτελούν αντίβαρο στρατηγικής ισορροπίας και ειρηνικής σταθερότητας του κόσμου.

Φίλες και φίλοι της ΟΝΝΕΔ,

Η γενιά του Πολυτεχνείου έδωσε το δικό της αγώνα στις δύσκολες συνθήκες της δικτατορίας.

Η δική σας γενιά καλείται να δώσει τους δικούς της αγώνες σε διαφορετικές συνθήκες. Σε συνθήκες μεγάλων ανατροπών, μεγάλων κι ελκυστικών προοπτικών αλλά και επίφοβων αντιφάσεων που σημαδεύουν τον 21ο αιώνα.

Το γεγονός ότι δεν υπάρχει η απειλή της άμεσης, της ωμής βίας και της καταπίεσης δεν σημαίνει πως όλα είναι πιο εύκολα τώρα.

Πολλές φορές ο άμεσος, ο ορατός αντίπαλος είναι πιο εύκολα αντιμετωπίσιμος.

Η δική σας γενιά στην αρχή ενός νέου αιώνα, που σηματοδοτεί την αρχή μιας νέας ιστορικής εποχής, σε συνθήκες ιδεολογικής σύγχυσης που όλες οι βεβαιότητες του παρελθόντος έχουν καταρρεύσει, καλείται να δώσει τους δικούς της αγώνες για να διαμορφώσει την βιωματική της σχέση με την πολιτική και με το μέλλον, με την κοινωνία και το πολιτισμικό περιεχόμενο της εποχής της.

Αγαπητοί φίλοι,

Το μέλλον δεν μπορεί κανείς να το προβλέψει. Όμως το παρελθόν μπορούμε και πρέπει να το μελετούμε για να βγάλουμε συμπεράσματα που θα μας χρησιμέψουν. Στοιχείο που ενυπάρχει διαρκώς στη διαμόρφωση του λαού μας είναι το στοιχείο της αντίστασης και των κοινωνικών αγώνων.

Από τον αντιδικτατορικό αγώνα και από την εξέγερση του Πολυτεχνείου έχετε πολλά να ωφεληθείτε ως γενιά.

Πάνω απ΄ όλα όμως κρατείστε το δίδαγμα της ενότητας, πέρα από ιδεολογικές και πολιτικές διαφορές, όταν πρόκειται για την υπεράσπιση των μεγάλων αγαθών της δημοκρατίας, της ελευθερίας, της κοινωνικής δικαιοσύνης και της εθνικής αξιοπρέπειας.

Η δημοκρατία δικαιώνεται κι ολοκληρώνεται στο κοινωνικό, ηθικό και πολιτισμικό πεδίο.

Όπως λέει και ο Σεφέρης «ο αιώνιος πόλεμος της Ελλάδας όλων των καιρών είναι για την ανθρώπινη αξία».

Όπως λέει και ο Ρίτσος «ο κόσμος είναι πιο μεγάλος από τους αρνητές του κόσμου».

Ένας διαφορετικός κόσμος σας ανήκει.

Ένας ακόμα αγώνας για τον ανθρωπισμό του 21ου αιώνα έχει ξεκινήσει μέσα στις αναζητήσεις των κοινωνικών κινημάτων, τις αγωνίες των δημοκρατικών πολιτών, τους στοχασμούς των ανήσυχων διανοούμενων.

Αυτόν τον αγώνα να δώσει η γενιά σας.