Skip to main content.
28/09/1997

Ομιλία του Ν.Κωνσταντόπουλου στη Γιορτή του ΣΥΝ (28/9/97)

Φίλες και Φίλοι
Νέες και Νέοι
Συντρόφισσες και Σύντροφοι

Ο ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ σήμερα γιορτάζει.

Μαζί με όλους εσάς χαίρεται.

Κοιτάζει με το χαμόγελο της ελπίδας το μέλλον.

Ο ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ γιορτάζει τη δικαίωση του σκληρού αγώνα, που μας έβγαλε από την ήττα και μας έφερε στο επίκεντρο της πολιτικής ζωής.

Μέσα από άνισους όρους κατακτήσαμε και ενισχύουμε την ξεχωριστή παρουσία για το παρόν του τόπου και την προοπτική του λαού μας. Διαψεύσαμε όλους αυτούς που πίστευαν ότι δεν θα σηκωθούμε μετά την πτώση. Ολους εκείνους, που προεκλογικά διακήρυσσαν ότι δεν έχουμε λόγο και ρόλο. Ολους όσους στοιχιμάτιζαν ότι οι γκρίνιες και οι προσωπικές αντιπαραθέσεις, δεν θα άφηναν να αναδειχθεί το συλλογικό μας πρόσωπο, οι συλλογικές φιλοδοξίες του ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ, οι δημιουργικές συλλογικές δυνατότητες του κόσμου της Αριστεράς, της σύγχρονης δημοκρατικής αριστεράς, των κοινωνικών κινημάτων και της οικολογίας.

Σήμερα, μαζί με σας, στεκόμαστε απέναντι σε όλους αυτούς. Ορθιοι, δυνατοί και αισιόδοξοι.

Εχει και η Αριστερά δικαίωμα στην προοπτική και στη νίκη.

Γιορτάζουμε, λοιπόν.

Και με αυτά τα συναισθήματα απευθυνόμαστε στη μνήμη των συντρόφων μας, που έφυγαν, αφήνοντας ανάμεσά μας, ζωντανή τη παρουσία των αγώνων τους και των οραμάτων τους.

Στο Γρηγόρη το Γιάνναρο κι όλους που πίστεψαν και πάλεψαν, χωρίς να περιμένουν ποτέ από τους άλλους, χωρίς να αφήσουν τη ζωή τους, την πολιτική τους ύπαρξη και την ιδεολογική τους αγωνία στους εμπορομεσίτες της εξουσίας και στους γυρολόγους των διαφημιστικών και επικοινωνιακών προγραμμάτων.

Τους χρωστάμε το παραπέρα δυνάμωμα του ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ.

Τους υποσχόμαστε την αυτόνομη κι αγωνιστική πορεία, τη ριζοσπαστική και συνεπή δράση μας, για να αλλάξουν επιτέλους οι συσχετισμοί και να απελευθερωθούν από την δικομματική απονεύρωση.

Φίλες και Φίλοι
Συντρόφισσες και Σύντροφοι

Ο ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ μαζί με όλους εσάς, χαίρεται.

Γύρω μας υπάρχει πολύς κόσμος, που ανταποκρίνεται με εκτίμηση. Ανδρες και γυναίκες όλων των ηλικιών και των κοινωνικών στρωμάτων, που μας προσεγγίζουν με εμπιστοσύνη.

Που περιμένουν από μας περισσότερα. Που ελπίζουν διαρκώς ακόμα πιο πολλά. Που μας κρίνουν με αυστηρότητα και μας μετράνε με ενδιαφέρον.

Μέσα από τα μάτια και τις συνειδήσεις αυτών των πολιτών ο ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ, η σύγχρονη ριζοσπαστική Αριστερά, κοιτάζει το μέλλον.

Μεγαλώνει το εύρος των ηλικιών και το φάσμα των κοινωνικών στρωμάτων, που αναφέρονται σε μας, φτάνοντας για πρώτη φορά στο 40,9 εκείνων που κατά την δήλωσή τους θα μπορούσαν να μας ψηφήσουν.

Μεγαλώνει η συσπείρωση των μελών μας, φτάνοντας για πρώτη φορά, σε μετεκλογική περίοδο πάνω από το 80% της εκλογικής μας βάσης του 1996.

Ενας δεύτερος ΣΥΝ φίλων κι ένας τρίτος ΣΥΝ διακριτής επιρροής μάς περιβάλει.

Το χρέος μας να ανταποκριθούμε μεγαλώνει.

Δεν υπάρχουν περιθώρια εφησυχασμών και αδράνειας.

Θα κακοποιήσουμε αυτήν την δυνατότητα εάν χαθούμε σε εσωστρέφειες, εάν χάσουμε δυνάμεις, εάν αχρηστεύσουμε ευκαιρίες και χρόνο.

Θα κακουργήσουμε σε βάρος της Αριστεράς και της Ελλάδας, εάν πάρουν τα μυαλά μας αέρα κι αρχίσουμε μεταξύ μας να παίζουμε στην κομματική μας γειτονιά τα γνωστά παλιομοδίτικα παιχνίδια.

Το μέλλον του ΣΥΝ είναι στο κόσμο και μας περιμένει.

Απευθυνόμαστε σε αυτόν με την συλλογική μας πολιτική πρόταση, με την υπεύθυνη προγραμματική αντιπολίτευση, με τις σύγχρονες θεωρητικές και πολιτικές επεξεργασίες που είναι αναγκαίες, με τις συλλογικές φιλοδοξίες και στρατηγικές του ΣΥΝ κι όχι με ατομικές κι ευκαιριακές τακτικές.

Συντρόφισσες και σύντροφοι

Ενα χρόνο πριν ζητήσαμε από τον ελληνικό λαό να μας κοιτάξει στα μάτια και να μας ψηφίσει.

Ευχαριστούμε, απλά κι αυθόρμητα, όλους εκείνους που ανταποκρίθηκαν.

Σήμερα, ένα χρόνο μετά, εμείς είμαστε που πρέπει να μπορούμε να κοιτάζουμε στα μάτια τους έλληνες πολίτες. Δικαιώνοντας την εμπιστοσύνη τους. Ανταποκρινόμενοι στις ελπίδες τους. Φτιάχνοντας πολιτικούς δεσμούς εμπιστοσύνης με την κοινωνία και τα προβλήματά της.

Ενα χρόνο πριν υποσχεθήκαμε ότι η Βουλή θα ήταν μόνο η αρχή. Δεν θα ήταν αυτοσκοπός. Ούτε μέσο γι' αυτοσυντήρηση κι ανακύκλωση του εαυτού μας.

Σήμερα ένα χρόνο μετά, είμαστε και πάλι εμείς που πρέπει να πείθουμε με αξιοπιστία, με ευθύνη, με μεγαλύτερη συλλογική προσφορά στις επεξεργασίες, στις πρωτοβουλίες, τις παρεμβάσεις και τη δράση.

Συντρόφισσες και Σύντροφοι
Φίλες και Φίλοι

Ο ΣΥΝ, στον ένα χρόνο της κοινοβουλευτικής του παρουσίας, απέδειξε ότι η Δημοκρατική Αριστερά μπορεί. Μπορεί να διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο και να προβάλλει προγραμματικό κι αξιόπιστο λόγο.

Η κοινοβουλευτική μας δράση, με όλες τις αδυναμίες μας και τους άνισους συσχετισμούς, διακρίθηκε κι αξιολογήθηκε θετικά από την κοινωνία.

Γι' αυτό και ενόχλησε.

Απευθυνόμαστε στην κοινωνία για να πούμε καθαρά και ξάστερα ότι έχουμε τόσο φωνή, όση δύναμη μας δίνει κάθε φορά ο ελληνικός λαός με την ψήφο του. Αλλά δεν θα πάψουμε να φωνάζουμε περισσότερο, ακριβώς γιατί πιστεύουμε ότι χρειάζεται να αλλάξουν οι συσχετισμοί και το δικομματικό σκηνικό, το σύστημα διακυβέρνησης και οι πολιτικές του.

Απευθυνόμαστε στην κυβερνητική πλειοψηφία και στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, για να πούμε με αυστηρότητα, ότι στη Βουλή δεν πήγαμε για να στρογγυλοκαθήσουμε στις θέσεις μας και να κάνουμε κοινοβουλευτικές φιλοφρονήσεις μαζί τους. Πήγαμε για να ασκήσουμε προγραμματική αντιπολίτευση. Για να παλαίψουμε ώστε να αλλάξουν οι επιζήμιες κυβερνητικές επιλογές και να επικροτήσουμε όποια θετικά και ειλικρινή βήματα αποφασιστούν.

Η προγραμματική μας αντιπολίτευση δεν εξαρτάται από τις μεθοδεύσεις των κυβερνητικών μηχανισμών επικοινωνίας ούτε από τις αντιδράσεις συγκροτημάτων τύπου και τηλεόρασης.

Ασκούμε κριτική στην κυβέρνηση και την πολιτική της.

Ασκούμε έλεγχο στα ΜΜΕ και στα εξωθεσμικά κέντρα εξουσίας, που από παραεξουσία έχουν γίνει υπερεξουσία.

Ξέρουμε λοιπόν ότι ενοχλούμε.

Οτι κάνουμε τη ζωή δύσκολη σε πολλούς.

Ετσι θα συνεχίσουμε.

Δεν θα συμψηφίσουμε την συνέπεια και την αξιοπιστία της προγραμματικής μας αντιπολίτευσης, στο όνομα σκοπιμοτήτων έναντι της κυβέρνησης και των εξωθεσμικών κέντρων εξουσίας.

Η προγραμματική μας αντιπολίτευση δεν σημαίνει το "ούτε ναί ούτε όχι". Δεν σημαίνει αμυντική πολιτική στάση, από το φόβο να μην φανούμε ως συμπληρωματική δύναμη ή να μην απομονωθούμε ως περιχαρακωμένη πολιτική παρουσία. Η προγραμματική μας αντιπολίτευση δεν σημαίνει εξισορρόπηση με μετρημένες αποστάσεις και "ναι μεν αλλά". Δεν σημαίνει πολιτική αμηχανία και υπεκφυγή. Η προγραμματική μας αντιπολίτευση έχει προσανατολισμό και περιεχόμενο. Προβάλλει την εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης. Εχει δυναμική και κατεύθυνση.

Επιδιώκει την αλλαγή της κυβερνητικής πολιτικής και του συστήματος διακυβέρνησης. Η προγραμματική μας αντιπολίτευση έχει επαφή με τους κοινωνικούς χώρους, τα μαζικά κινήματα, τις κινήσεις πολιτών και τα προβλήματά τους. Δεν διακατέχεται από νοοτροπίες τεχνοκρατικού αριστοκρατισμού. Η προγραμματική μας αντιπολίτευση δεν διακατέχεται από την αγωνία του τί θα πουν και πως θα αντιδράσουν οι μηχανισμοί κυβερνητικής προπαγάνδας. Αξιώνει να βρίσκεται σε αντιστοιχία με τις ανάγκες της εποχής και τις απαιτήσεις της ελληνικής κοινωνίας. Η προγραμματική μας αντιπολίτευση επιδιώκει τη μεγαλύτερη πολιτική αποδοχή και κοινωνική συναίνεση. Αντιτίθεται στον δημαγωγικό λαϊκισμό αλλά και στην εκσυγχρονιστική δημαγωγία. Δεν νομιμοποιεί πρακτικές πολιτικού αυταρχισμού, κοινωνικής αναλγησίας και πολιτικής αδιαφάνειας, ασυνέπειας κι ασυναρτησίας, που σε πολλούς τομείς επιδεικνύει η κυβέρνηση.

Ο ΣΥΝ σε πείσμα εχθρών και άσπονδων φίλων, σε πείσμα όσων ονειρεύονται υποκριτικούς εναγκαλισμούς και σχεδιάζουν διεμβολισμούς του χώρου της αριστεράς, αποδεικνύει ότι αντιστέκεται στις πιέσεις του παλιού, ότι έχει ανοίξει βηματισμό που δεν ανακόπτεται, ότι έχει και μπορεί να προσφέρει πολλά για την ανόρθωση της χώρας, την ανασύνταξη της κοινωνίας, την εξυγίανση της πολιτικής και το δυνάμωμα της αριστεράς.

Ο ΣΥΝ πιστεύει ότι χρειάζονται άλλοι πολιτικοί κι εκλογικοί συσχετισμοί. Αντιπροσωπευτικοί και εξισορροπημένοι προς τις πραγματικές κοινωνικές και πολιτικές τάσεις του λαού μας σήμερα. Γι' αυτό προτείνει αλλαγή του εκλογικού συστήματος κι απλή αναλογική.

Το ΠΑΣΟΚ πιστεύει ότι χρειάζεται η ενίσχυση της δύναμης του στα πλαίσια της δικομματικής εναλλαγής, που προβάλλεται εκβιαστικά με το γνωστό δίλημμα "δεξιά κι αντιδεξιά".

Το ΠΑΣΟΚ διακηρύσσει πλέον την επανίδρυσή του, ως κεντρικό πολιτικό στόχο.

Η επανίδρυση του παρελθόντος του και η διατήρηση της κομματικής του ηγεμονίας του είναι ο στόχος του κ. Σημίτη.

Ο ΣΥΝ πιστεύει ότι το μέλλον του τόπου χρειάζεται τη νέα κοινωνική και πολιτική πλειοψηφία, που είναι σε θέση να θέλει και να προωθεί τις ριζοσπαστικές αλλαγές για τον προοδευτικό εκσυγχρονισμό.

Ο κ. Σημίτης στην Θεσσαλονίκη διατύπωσε την ανάγκη ενίσχυσης της πολυσυλλεκτικής δύναμης κι επιρροής του ΠΑΣΟΚ για να είναι αυτοδύναμο κόμμα εξουσίας και την επόμενη δεκαετία. Και στη Θεσσαλονίκη και αργότερα στην ΚΠΕ του ΠΑΣΟΚ εξήγησε ότι αυτόν τον στόχο θα τον επιδιώξει με τη προβολή του διαλόγου για την κεντροαριστερά, τον οποίο προωθούν όμιλοι και κινήσεις προβληματισμού.

Ο ΣΥΝ δεν ενδιαφέρεται να επανιδρύσει το παρελθόν. Ούτε, βεβαίως, να αναδιατάξει τους συσχετισμούς του.

Στο λαό, στην κοινωνία, μέσα σε όλα τα κόμματα και κυρίως στη νεολαία, συντελούνται διεργασίες, που δεν χωράνε στα καλούπια του σημερινού πολιτικού συστήματος. Αναπτύσσονται προβληματισμοί και αναδεικνύονται δυνάμεις που επιτίθενται με βιαιότητα σε όλες τις παραλυτικές βεβαιότητες του κλασσικού δικομματικού κυβερνητισμού.

Το ΠΑΣΟΚ, λοιπόν, που προβάλλει την κεντροαριστερά, διακηρύσσει ότι επιδιώκει με αυτήν την ενίσχυση του πολυσυλλεκτικού του χαρακτήρα. Αυτά που διακηρύσσει ο κ. Σημίτης, για την ευρύτερη σύγκλιση των δυνάμεων της κεντροαριστεράς, περνάνε μέσα από τον διακηρυγμένο του στόχο για επανίδρυση του ΠΑΣΟΚ, ως ηγεμονικής πλειοψηφικής κυβερνητικής δύναμης. Την ίδια ώρα αυτά που πράττει η κυβερνητική πλειοψηφία του ΠΑΣΟΚ και αυτά που αναπτύσσει με την φιλολογία περί κεντροαριστεράς ο κ. Σημίτης, δεν έχουν καμμία ενιαία πολιτική συνοχή και λογική.

Γι' αυτό και δεν αφήνουν κανένα περιθώριο για κατά συνθήκη ψεύδη ή για διαθέσιμες καλοπιστίες.

Ο ΣΥΝ δεν αντιδρά ούτε αμήχανα ούτε αμυντικά.

Δείχνει το πραγματικό πολιτικό περιεχόμενο αυτής της επικοινωνιακής πολιτικής. Και καλεί το ΠΑΣΟΚ σε ανοιχτό δημόσιο διάλογο, ήδη από την προεκλογική περίοδο, για τα μεγάλα προβλήματα της αλλαγής των συσχετισμών, της νέας κοινωνικής και πολιτικής πλειοψηφίας, της πολιτικής πρότασης για τον προοδευτικό εκσυγχρονισμό.

Καλώ, λοιπόν τον κ. Σημίτη να σταματήσει το ανιαρό κρυφούλι και τον προκαλώ σε ανοιχτή δημόσια συζήτηση που θα μεταδοθεί από όλα τα τηλεοπτικά μέσα, όπως έγινε προ μηνών για την συνέντευξη που έδωσε ο ίδιος, προκειμένου να αποσαφηνιστούν τα κρίσιμα ερωτήματα:

Η αποδοχή εκ μέρους του κ. Σημίτη της πρόσκλησης γι' αυτήν την δημόσια συζήτηση θα αποδείξει ότι πέρα από την ρητορεία υπάρχουν ορισμένα έστω στοιχεία ενός νέου πολιτικού σχεδίου.

Η άρνηση θα αποδείξει ότι "ο βασιλιάς είναι γυμνός".

Συντρόφισσες και Σύντροφοι

Ο ΣΥΝ είναι δύναμη διαλόγου, δημιουργικής κριτικής και πρωτοβουλιών.

Η περίοδος που διανύουμε είναι κρίσιμη. Τα προβλήματα μεγάλα. Οι καθυστερήσεις του χτες και οι απαιτήσεις των καιρών και του μέλλοντος πιεστικές.

Η χώρα αντιμετωπίζει σοβαρό πολιτικό πρόβλημα, καθώς πρέπει να κάνει τον ισολογισμό του 20ου αιώνα και τον ιστορικό σχεδιασμό του 21ου αιώνα.

Ο ΣΥΝ εξακολουθεί να προβάλλει το αίτημα "η φαντασία στην εξουσία, η ευαισθησία στην πολιτική".

Το ΠΑΣΟΚ φαίνεται, κάτω από την κόπωση και τις σκοπιμότητες του κυβερνητικού του βίου, υιοθετεί το σύνθημα "η φαντασία στην επικοινωνιακή τακτική και στις λογιστικές επινοήσεις", που φτιάχνουν ψευδή εικόνα και ψευδή συνείδηση της πραγματικότητας.

Ενα χρόνο μετά τις εκλογές η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ έχει δείξει τα όρια των δυνατοτήτων της, της πολιτικής της και των εσωτερικών αντιφάσεών της.

Είναι μια κυβέρνηση κατώτερη των απαιτήσεων της ιστορικής στιγμής. Δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας. Εχει εξαντλήσει τα περιθώρια ανανέωσης καθώς ταλαιπωρείται με ασαφείς ιδεολογικές αναφορές και πολιτικές σταθερές. Στη θέση τους υψώνεται το αίτημα για εκσυγχρονισμό, που δεν είναι και δεν μπορεί βέβαια να είναι ιδεολογική και πολιτική ταυτότητα.

Τα προβλήματα της χώρας είναι παιδιά της πολιτικής των κυβερνήσεων και του ΠΑΣΟΚ είπε ο κ. Σημίτης.

Σήμερα, κοντά στα δύο χρόνια από την αλλαγή ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ, πρέπει να παραδεχτεί ότι αυτά τα συσσωρευμένα προβλήματα είναι παιδιά και της δικιάς του κυβερνητικής πολιτικής.

Αυτήν την σκληρή αλήθεια δεν μπορεί να την κρύψει ούτε ο εκσυγχρονιστικός βερμπαλισμός ούτε ο παραδοσιακός κυβερνητικός βολονταρισμός, που διαρκώς ελεεινολογεί το παρελθόν, και εκλιπαρεί το μέλλον, ούτε η πρωτοφανής, σκανδαλώδης και επικίνδυνη στήριξη από οικονομικοπολιτικά συγκροτήματα, ούτε οι γελοιογραφίες μεταρρυθμίσεων και οι ασυναρτησίες που λέγονται για κρίσιμους τομείς όπως οι Αγρότες, η Ανεργία, η Παιδεία, η φορολογική μεταρρύθμιση, η Διαφάνεια, η Περιφερειακή αποκέντρωση, η εξωτερική πολιτική.

Φίλες και Φίλοι

Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ έναν ολόκληρο χρόνο τώρα αποδεικνύει καθημερινά μια ιδιότυπη πολιτική συμπεριφορά.

Δεν είναι σε θέση και δεν θέλει να προχωρήσει ένα σχέδιο αναγκαίων και ώριμων μεταρρυθμιστικών τομών.

Παρά ταύτα ανοίγει τη θεματολογία των κρίσιμων προβλημάτων, αλλά στην εξέλιξη της διαδικασίας εξουδετερώνει τα διακηρυγμένα βήματα, με τις μεθόδους που επιλέγει και με τη στρέβλωση του ουσιαστικού περιεχομένου τους.

Δεν θέλω να κάνω κριτικό απολογισμό του κυβερνητικού έργου. Στο σχεδιασμό της οικονομίας, στην κοινωνική πολιτική, στην εισοδηματική και φορολογική πολιτική, στον προγραμματισμό και την υλοποίηση των αναπτυξιακών προτεραιοτήτων, στην διαχείριση των εθνικών και κοινοτικών πόρων, στον τομέα των έργων, των συμβάσεων, των προμηθειών και των προγραμμάτων. Για την Παιδεία, την Υγεία, την Ασφάλιση, την Ανεργία και την Απασχόληση. Για την μεταρρύθμιση του Κράτους με περιφερειακή αποκέντρωση και ουσιαστική αποκέντρωση. Για την εξωτερική πολιτική και την πολιτική προς την Ευρωπαϊκή Ενοποίηση, όπου κορυφώνεται η αδυναμία συνδυασμού της πορείας προς την ΟΝΕ με τις κοινωνικές προτεραιότητες των αναγκαίων επιλογών.

Ενα χρόνο μετά τις εκλογές κι ενώ μπροστά μας ανοίγει μια "εκλογική τριετία", το πολιτικό πρόβλημα παραμένει ανοιχτό.

Και γίνεται ακόμα πιο έντονο εάν συνεκτιμηθεί ότι σ' αυτήν την περίοδο θα γίνουν οι πιο μεγάλες αγορές και συμβάσεις του αιώνα, για τα έργα, τις προμήθειες, τα κοινοτικά προγράμματα στήριξης και τους εξοπλισμούς.

Ταυτόχρονα σ' αυτήν την περίοδο θα σχεδιαστεί και θα προωθηθεί η διεξαγωγή των Ολυμπιακών Αγώνων, που είναι η πιο μεγάλη οικονομική και πολιτική επιχείρηση για τη διανομή πακέτων οικονομικών συμφερόντων, αλλά και πολιτικών σχεδίων και ρόλων.

Γύρω από αυτές τις εκκρεμότητες διεξάγεται αδυσώπητη σύγκρουση συμφερόντων, που διαπλέκεται με ενδοκυβερνητικές καταστάσεις.

Είναι προκλητικά παράλογο και διαβλητό, αλλά και εγκληματικά επιζήμιο, να γίνεται η σχετική διαχείριση με τις διάτρητες διαδικασίες που ισχύουν.

Η κυβέρνηση είναι αναξιόπιστη στο θέμα της διαφάνειας. Εχει αθετήσει κατ' επανάληψη εξαγγελίες για νέους θεσμούς ανεξάρτητης αρχής ελέγχου. Καθημερινά διοχετεύονται από τους κόλπους της εκτιμήσεις και πληροφορίες για την ύπαρξη ανορθόδοξων και ύποπτων προβλημάτων σε όλους τους τομείς έργων, προμηθειών και συμβάσεων.

Η κυβέρνηση έχει τρομακτικές ευθύνες γιατί, παρά το βεβαρυμένο ιστορικό του συστήματος διακυβέρνησης και διαχείρισης του δημοσίου χρήματος, κρατάει ανέπαφους όλους τους χώρους και τους μηχανισμούς που παράγουν το πολιτικό χρήμα της διάβρωσης και της διαφθοράς. Αυτό το χρήμα δεν είναι ούτε άοσμο ούτε αόρατο. Παντού και πάντα δηλώνει την παρουσία του και τη δράση του γύρω από χώρους, μηχανισμούς, πρόσωπα και μέσα εξουσίας. Το πρόβλημα της διαφάνειας και της διαφθοράς είναι κεντρικό πολιτικό, ηθικό και κοινωνικό πρόβλημα. Δεν συγκαλύπτεται με συζητήσεις κι αντιδικίες υπουργών, που ανταλλάσσουν αιχμηρές και βαρύτατες κατηγορίες, τις οποίες εξισορροπεί ο κ. Πρωθυπουργός, με παραινέσεις να μείνουν μεταξύ τους, όσα λέγονται κατά καιρούς.

Ζητώ, όπως έκανα ματαίως και προ μηνών με επίκαιρη ερώτησή μου προς τον κ. Σημίτη, η κυβέρνηση να φέρει στη Βουλή προτάσεις και μέτρα υπέρ της διαφάνειας. Αμέσως. Γιατί όταν θα σκάσει η πρώτη υπόθεση θα είναι αργά για ότι έχει απομείνει ακόμα στην αξιοπιστία της πολιτικής. Είναι αναποτελεσματικό και προσχηματικό το μέτρο της επιτροπής ειδικών, που ανακοίνωσε ο κ. Σημίτης. Χρειάζεται ανεξάρτητη αρχή ελέγχου, διεύρυνση των αρμοδιοτήτων της Βουλής. Αλλά και αλλαγές στο πολιτικό και νομικό πλαίσιο των έργων, των συμβάσεων και των προμηθειών.

Διαφορετικά και τα Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης και οι συμβάσεις και τα έργα και οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 2004 θα μετατραπούν σε θερμοκήπιο νοσηρών καταστάσεων. Θα κατατεμαχιστούν και θα μοιραστούν σε πακέτα, οικονομικών συμφερόντων και πολιτικών ρόλων με δορυφορική κι ανταποδοτική λογική.

Οφείλουμε να επισημάνουμε ότι οι Ολυμπιακοί Αγώνες δεν αντιμετωπίζονται "με άλλους να τρίβουν τα χέρια τους και με άλλους να αναθεματίζουν και να καταριούνται". Χρειάζεται έμπνευση, ευθύνη, διαφάνεια, έλεγχος, αξιοπιστία, γιατί η διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων είναι σοβαρό οικονομικό, πολιτικό, πολιτιστικό και αθλητικό πρόβλημα για τον τόπο.

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες δεν είναι από μόνοι τους μια γενική ευκαιρία, ούτε πρέπει τα πάντα να ολυμπιοποιηθούν, ούτε τα πάντα να τρέχουν στο ρυθμό τους. Υπάρχουν δυνατότητες, υπάρχουν και βάρη και πρέπει να εξασφαλιστεί με πολιτική έμπνευση αλλά και χρηστή αυστηρή διαχείρηση η επιτυχής διαχείρηση αυτής της οργάνωσης.

Εμείς, από την πλευρά του ΣΥΝ λέμε ευθέως την άποψή μας και κάνουμε συγκεκριμένες προτάσεις:

Σε ένα χρόνο από σήμερα θα διεξαχθούν οι Δημοτικές και Νομαρχιακές εκλογές.

Ο Πρωθυπουργός έσπευσε μιλώντας στο Ναύπλιο να προσδώσει χαρακτήρα δημοψηφίσματος για την κυβερνητική πολιτική σ' αυτές τις εκλογές.

Θέλω να πιστεύω ότι ο κ. Πρωθυπουργός παρασύρθηκε από το κομματικό ακροατήριο και ότι δεν θα επανέλθει σ' αυτήν την άποψη.

Οι Δημοτικές και Νομαρχιακές εκλογές έχουν το δικό τους ξεχωριστό περιεχόμενο.

Σ' αυτό θα κριθούν οι απόψεις για την Αυτοδιοίκηση, θα κριθούν τοπικά προγράμματα, θα κριθούν πρόσωπα. Τοπικά προγράμματα και πρόσωπα που κανείς δεν δικαιούται να τα αθροίζει μηχανικά στο κομματικό του κεκτημένο.

Στις Δημοτικές και Νομαρχιακές εκλογές καλείται η κοινωνία να ενεργοποιηθεί και να προβάλλει τις καλύτερες λύσεις.

Πέρασε ο καιρός που τα κόμματα επέβαλλαν άκριτα τις επιλογές τους.

Η κυβέρνηση προχωράει στην συνένωση των κοινοτήτων με το σχέδιο "Καποδίστριας".

Η δική μας εκτίμηση θα μπορούσε να συνοψιστεί σε δύο φράσεις:

Το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ ευθύνονται για την καθυστέρηση. Δεν ήθελαν ισχυρή τοπική Αυτοδιοίκηση.

Και πάλι κυριαρχούν οι μικροκομματικοί υπολογισμοί, οι μικροπολιτικές σκοπιμότητες και επιφυλάξεις για πραγματικά ισχυρή Τ.Α.

Ο ίδιος ο Πρωθυπουργός διακήρυξε ότι δεν πρόκειται να δεχτεί τροποποιήσεις στο κυβερνητικό σχέδιο και ότι θα επιβάλλει κομματική πειθαρχία στους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ για την ψήφισή του.

Τί σημαίνει η δήλωση αυτή;

Απλούστατα ότι δεν πρέπει να θιγούν οι ισορροπίες που επιτεύχθηκαν ανάμεσα στους κομματάρχες και τους παράγοντες του ΠΑΣΟΚ.

Ομως το πρόβλημα της χώρας, το πρόβλημα της αυτοδιοίκησης δεν είναι η ικανοποίηση των κομματαρχών του ΠΑΣΟΚ, δεν είναι η ικανοποίηση των μικροκομματικών συμφερόντων της κυβέρνησης.

Φίλες και Φίλοι

Το σχέδιο "Καποδίστριας" είναι η πιο μεγάλη απόδειξη της αδυναμίας του ΠΑΣΟΚ να υπερβεί τις αντιλήψεις και νοοτροπίες του παρελθόντος. Της αδυναμίας του ΠΑΣΟΚ να εκσυγχρονιστεί και να αποφασίσει επιτέλους ότι έναντι των κομματικών και των προσωπικών συμφερόντων προέχουν τα συμφέροντα της χώρας και του λαού.

Ο ΣΥΝ χωρίς δισταγμούς και μισόλογα υποστηρίζει την προοπτική των συνενώσεων.

Προτείνει όμως μια σειρά από μέτρα για να εξασφαλιστούν στοιχειώδεις εγγυήσεις σοβαρότητας στο όλο εγχείρημα.

Προτείνουμε μετά την κατάθεση του σχετικού νομοσχεδίου στην βουλή να οργανωθούν ειδικά συνέδρια της ΚΕΔΚΕ και της ΕΝΑΕ και επίσης να υπάρξει συγκεκριμένος επί του νομοσχεδίου διάλογος σε κάθε νομό.

Να υπάρξει δηλαδή πολύ ουσιαστική συζήτηση και προσπάθεια για την διαμόρφωση ευρύτατων συναινέσεων και για την τήρηση διαφανών και ουσιαστικών κριτηρίων.

Φίλες και Φίλοι

Οι συνενώσεις είναι αναγκαίες. Ομως περισσότερο αναγκαία είναι η περιφερειακή αυτοδιοίκηση και οι περιφερειακή συγκρότηση του κράτους.

Ομως η κυβέρνηση σε αυτό το σημείο αρνείται πεισματικά κάθε αλλαγή.

Και δεν είναι τυχαίο.

Επιμένει στον διορισμένο περιφερειάρχη διότι αυτός πια είναι ο βασικός μοχλός για την διανομή και διαχείριση των κονδυλίων, γιατί ο περιφερειάρχης πια είναι η πραγματική εξουσία έναντι και του Νομάρχη και του Δημάρχου.

Και η κυβέρνηση επιμένει στον απόλυτο έλεγχο αυτής της εξουσίας και αρνείται κάθε αποκέντρωση.

Ομως φίλες και φίλοι η φιλολογία περί των συνενώσεων δεν μπορεί να αποκρύψει αυτήν την αλήθεια.

Πραγματικός εκσυγχρονισμός για την Ελλάδα σήμερα είναι η περιφερειακή συγκρότηση του κράτους με Αυτοδιοίκηση.

Τέλος πολύς λόγος άρχισε να γίνεται για πρόσωπα υποψηφίων και για πιθανές συνεργασίες.

Εμείς έχουμε την αρχή ότι την μέθοδο των παραπολιτικών σεναρίων ακολουθεί όποιος δεν είναι σε θέση να δημιουργήσει πραγματικά γεγονότα.

Ο ΣΥΝ σε κάθε Νομό και Δήμο θα εξετάσει προγράμματα και πρόσωπα. Με αυτά τα κριτήρια οι δυνάμεις του θα αποφασίσουν την εκλογική τακτική.

Στην Αθήνα για την οποία τόσα γράφονται ο ΣΥΝν συμμετέχει και στηρίζει την Δημοτική Κίνηση: Πολίτες για την Αθήνα.

Εργάζεται μέσα απ' αυτήν από την επομένη των προηγούμενων εκλογών και δεν την ανακαλύπτει τώρα.

Η κίνηση αυτή διαθέτετι πρόγραμμα, παρουσία και πρόσωπο υποψηφίου Δημάρχου.

Τα σενάρια και η παραφιλολογία δεν μας αφορούν.

Αυτός που πρέπει να κάνει τις επιλογές του δεν είναι ο ΣΥΝ. Ο ΣΥΝ τις έχει κάνει από καιρό και επιμένει σε αυτές.

Η εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης μετεωρίζεται ανάμεσα στο χθες και στο πουθενά.

Ενα κόμμα, ένα στελεχικό δυναμικό, διαμορφωμένο με την λογική της ακινησίας και της εύκολης δημαγωγίας στα θέματα εξωτερικής πολιτικής καλείται να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις μιας εξαιρετικά ρευστής και σύνθετης πραγματικότητας.

Μιας πραγματικότητας που απαιτεί στρατηγικές συλλήψεις και σχεδιασμούς σε νέες εντελώς διαφορετικές βάσεις.

Και βεβαίως αυτό το στελεχικό δυναμικό και αυτή η κυβέρνηση δεν τα καταφέρνουν.

Το μόνο που πετυχαίνουν είναι να δημιουργούν σύγχιση και αποπροσανατολισμό.

Ο Υπουργός Εξωτερικών κινείται σαν το εκκρεμές από το ένα άκρο στο άλλο.

Ο δε πρωθυπουργός αρνείται συστηματικά να αποκαλύψει τις σκέψεις και προθέσεις του.

Ομως οι ελληνοτουρκικές σχέσεις και το Κυπριακό δεν προσφέρονται ούτε για πειραματισμούς ούτε για μυστική διπλωματία.

Η πολιτική ιστορία της χώρας έχει σφραγιστεί από τις συνέπειες των χειρισμών αυτών των προβλημάτων.

Η κυβέρνηση πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι το διάστημα μέχρι την έναρξη της διαδικασίας για την ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε. αποτελεί τον κρίσιμο χρόνο για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Θα αδικούσα κι εγώ την σημασία του θέματος εάν προχωρούσα περισσότερο σε μια ομιλία σε Φεστιβάλ.

Ομως απαιτείται άμεση διαδικασία συνεννοήσεων των πολιτικών δυνάμεων και χάραξης στρατηγικής.

Το "ναί στην Ευρώπη", που ο ΣΥΝ υποστηρίζει ως στρατηγική του, μας επιβάλλει να απαντάμε καθημερινά και ταυτόχρονα και στο ερώτημα "με ποιές πολιτικές, με ποιές δυνάμεις και για ποιάν Ευρώπη". Για ριζικές αλλαγές στις προτεραιότητες της Συνθήκης του Αμστερνταμ και για αναζήτηση κοινωνικών και πολιτικών συμμαχιών που θα αγωνίζονται για να είναι ο μονοδιάστατος μονόδρομος η εξουσιαστική πολιτική για τους λαούς της Ευρώπης.

Μακριά από κουτοπόνηρους απομονωτισμούς, τα σημερινά πεδία της προβληματικής Ευρώπης, είναι τα πεδία των νέων δεσμών αλληλεγγύης, των νέων πολιτικών οραμάτων και θεσμικών κατακτήσεων, των ουσιαστικών πολιτικών και κοινωνικών προτεραιοτήτων.

Μέσα από αυτές τις κοινωνικές και πολιτικές εντάσεις, οι δυνάμεις της Σύγχρονης Αριστεράς θα δώσουν τον αγώνα για τα μεγάλα προβλήματα των εξουθενωτικών αντιθέσεων.

Μεταξύ Βορρά και Νότου, Πολέμου και Ειρήνης, Αγοράς και Κοινωνίας, Σύγκλισης και Συνοχής, Οικολογίας και Ανάπτυξης, Κοινωνικής Προστασίας και Νομισματικών Εξισώσεων.

Είναι φανερό ότι η χώρα χρειάζεται διαφορετική κυβερνητική πολιτική.

Η κοινωνία, το κράτος, η πολιτική έχουν ανάγκη από ένα Πρόγραμμα Προοδευτικού Εκσυγχρονισμού, για να ξεπεράσει τις μεγάλες καθυστερήσεις, τις μεγάλες προκλήσεις κι ευκαιρίες.

Ο προοδευτικός εκσυγχρονισμός δεν έχει καμμιά σχέση με τον αυταρχικό κυβερνητισμό. Εχει ανθρώπινο πρόσωπο. Δεν οδηγεί κοινωνικά στρώματα στο περιθώριο. Δυναμώνει την κοινωνική συνοχή ενεργοποιεί παραγωγικές δυνάμεις και αναδιαρθρώνει την παραγωγική βάση της οικονομίας.

Ο προοδευτικός εκσυγχρονισμός προωθεί την εμβάθυνση των δημοκρατικών θεσμών, επιδιώκει την διευρυμένη δημοκρατία, που εξασφαλίζει συμμετοχή, αξιοπιστία κι αποτελεσματικότητα. Προωθεί διαδικασίες διαλόγου, που εξασφαλίζουν ευρύτερη πολιτική, αποδοχή και κοινωνική συναίνεση. Δεν χρησιμοποιεί τον κοινωνικό και πολιτικό διάλογο, ως μανδύα για να κρύψει τον συγκεντρωτισμό και τον αυταρχισμό της κυβέρνησης ή τη θεωρία της περί κοινωνικού αυτοματισμού, για την εκκαθάριση του ενοχλητικού κοινωνικού πεδίου.

Γι' αυτό ο προοδευτικός εκσυγχρονισμός έχει αριστερό και ριζοσπαστικό χαρακτήρα.

Γι' αυτό και έχει ανάγκη από τις ιδέες, τις ευαισθησίες, την ανιδιοτέλεια, την αγωνιστικότητα, την ιστορική προοπτική της Αριστεράς.

Γι' αυτό ο ΣΥΝ προτείνει σε όλες τις προοδευτικές δυνάμεις του τόπου να τραβήξουν μια γραμμή με τις πρακτικές του χθες.

Να αποφασίσουν την έναρξη ενός σοβαρού διαλόγου με στόχο την διαμόρφωση ενός Αριστερού προγράμματος εκσυγχρονισμού και να ανοίξεουν μια νέα προοπτική για την χώρα.

Οι τακτικές του χθες δεν μπορούν να αποδώσουν:

Ενας μεγάλος Ελληνας ποιητής περιγράφει με δέος, ευαισθησία και τρυφερότητα "την ώρα που αλλάζει των αστεριών η βάρδια".

Ο ΣΥΝ και οι δυνάμεις της σύγχρονης δημοκρατικής αριστεράς των κοινωνικών κινημάτων και της οικολογίας, με την ίδια ευθύνη, έμπνευση και φαντασία, οφείλουμε να βιώσουμε και να παλαίψουμε την ιστορική ώρα, που "αλλάζει των αιώνων η βάρδια".

Οι νέες συνθήκες που κυριαρχούν στο στρατηγικό περιβάλλον της νέας τάξης πραγμάτων, η παγκόσμια αγορά του ανταγωνισμού και της χρηματιστηριακής οικονομίας, η εποχή των δεικτύων, των πολυμέσων και της οικουμενικής πληροφορίας, οι μεγάλες ανισότητες των κοινωνικών αποκλεισμών και οι βαρβαρότητες των ρατσισμών και των εθνικισμών, βάζουν τον κάθε πολίτη και τις κοινωνίες μπροστά σε κρίσιμα ερωτήματα.

Ο ΣΥΝ της Αριστεράς και της Προόδου απευθύνεται στις πνευματικές και κοινωνικές δυνάμεις στους Ελληνες δημιουργούς, για ένα κίνημα πολιτιστικής δημιουργίας. Παλεύει και γεγονότα και τα όνειρα. Για να τους δώσει περιεχόμενο ζωής για σήμερα και για αύριο.

Δεν συμμεριζόμαστε το κήρυγμα πολιτικής μοιρολατρίας ότι κανείς δεν μπορεί να είναι βέβαιος για τίποτε σε τούτη τη ζωή.

Αγωνιζόμαστε για να κατακτήσουμε την αναγκαία εμπιστοσύνη και αισιοδοξία για το μέλλον.

Γι' αυτό ο ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ είναι η Αριστερά που κοιτάζει στο μέλλον.

Οι γενιές της Αντίστασης και όλων των κρίσιμων περιόδων της πολιτικής μας ιστορίας μέχρι σήμερα, αλλά και οι γενιές του 21ου αιώνα έχουν να μας δώσουν πολλά και περιμένουν από μας ακόμα περισσότερα. Να ανταποκριθούμε και να τους δικαιώσουμε.