Skip to main content.
11/12/2002

Συνέντευξη Ν.Κωνσταντόπουλου στη ΝΕΤ για το Κυπριακό

11 Δεκεμβρίου 2002

Συνέντευξη Προέδρου του Συνασπισμού Ν.Α.Κωνσταντόπουλου στη ΝΕΤ (δημοσιογράφος: Κ.Αρβανίτης) για το Κυπριακό

Ν.ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: H περίοδος την οποία διανύουμε είναι η πιο σπουδαία περίοδος για την Κύπρο από το 1974 και μετά.

Η Κύπρος βρίσκεται απέναντι σε ιστορικές στιγμές. Απέναντι σε κρίσιμες επιλογές τις οποίες πρέπει να κάνει. Τα διλήμματα είναι καίρια, αλλά επιβάλλεται να απαντηθούν τα διλήμματα. Να απαντηθούν τα διλήμματα με σύνεση και αποφασιστικότητα. Να μην παραμείνουν εις το διηνεκές τα διλήμματα.

Πιστεύω ότι είναι κοινή η άποψη την οποία μπορεί να καταγράψει. Ότι πρέπει να προχωρήσει η διαδικασία για λύση στο Κυπριακό. Η μη λύση δεν είναι λύση. Η μη λύση είναι η μεγαλύτερη ανασφάλεια, η μεγαλύτερη διακινδύνευση της ελληνοκυπριακής και της τουρκοκυπριακής κοινωνίας. Να μην μείνουμε στη μέση του δρόμου. Να μην γυρίσουμε πίσω. Η αδράνεια και ο απορριπτισμός εκ των προτέρων στο όνομα των ασφυκτικών χρονικών περιθωρίων και των μεγάλων διλημμάτων, ουσιαστικά οδηγεί στο να μείνει η Κύπρος στη σημερινή κατάσταση, που παγιώνει το διαμελισμό και οδηγεί και στην de jure διχοτόμηση..

Οι απόψεις οι οποίες εκ προοιμίου απορρίπτουν κάθε διαδικασία για την αναζήτηση λύσης, ουσιαστικά ενισχύουν τρία πολύ αρνητικά θέματα. Ενισχύουν την άποψη που λένε πολλοί ότι Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι είναι καταδικασμένοι να είναι αιώνιοι εχθροί, ότι δεν μπορούν ποτέ να συμβιώσουν. Ενισχύουν επίσης την άποψη που λέγεται από την επίσημη Τουρκία και από τον Ντενκτάς, ότι το Κυπριακό λύθηκε από το 1974, με την εισβολή και κατοχή Και επίσης ενισχύουν αυτή την άποψη, η οποία δεν θέλει να αποδεχθεί ότι λύση του Κυπριακού δεν μπορεί να είναι άλλη παρά μονάχα το πλαίσιο μιας Ομοσπονδίας.

Είδα τα τέσσερα τουρκοκυπριακά κόμματα και είχα πολύωρες συζητήσεις μαζί τους

- Διαπιστώσατε διαφορετικές απόψεις μεταξύ των κομμάτων της τουρκοκυπριακής πλευράς ή κάποιων εξ αυτών με τον κ. Ντενκτάς...;

Ν.ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Πλήρης η διαφωνία... Δύο από τους συνομιλητές μου, την ώρα που συνομιλούσαμε, ήταν σε διάλειμμα από διαδικασία παραπομπής τους σε δίκη.

Οι Τουρκοκύπριοι αυτή τη στιγμή δεν δίνουν μόνο ένα δύσκολο αγώνα εναντίον της αντιδημοκρατικής συμπεριφοράς του καθεστώτος Ντενκτάς, εναντίον της ανασφάλειας την οποία νιώθουν από την συνεχή αλλοίωση τη δημογραφική εξ αιτίας των εποίκων και εναντίον της αντίληψης εκείνης η οποία θέλει τους Τουρκοκυπριακούς και το Κυπριακό διαρκώς να βρίσκονται σε ομηρία της στρατηγικής, της επίσημης Τουρκίας μέχρι σήμερα.

Οι Ελληνοκύπριοι και οι Τουρκοκύπριοι αναζητούν διαδικασίες επαναπροσέγγισης.

Εκείνο που πρέπει να ενισχυθεί είναι η διαδικασία της επαναπροσέγγισης. Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι στην κοινή τους πατρίδα, που είναι η Κύπρος, να οικοδομήσουν το κοινό τους μέλλον μέσα στην Ευρώπη.

Αυτό είναι κάτι που οι Τουρκοκύπριοι το θέλουν με μεγαλύτερη ένταση. Γι αυτό και τις αρχικές προτάσεις αλλά και τις όποιες προτάσεις έρχονται από τον ΟΗΕ τις αποδέχονται ως ευκαιρία. Ως ευκαιρία βεβαίως συνδέουν απολύτως με την ένταξη, αλλά επισημαίνουν ότι είναι ο μοναδικός δρόμος γι αυτούς και για εκδημοκρατισμό στην περιοχή των κατεχομένων και για επαναπροσέγγιση με επανενωμένο ολόκληρο το νησί αλλά και για κοινωνική συνοχή με κοινή ανάπτυξη και για τις δύο κοινότητες.

- Θα ήθελα να σχολιάσετε το γεγονός ότι 'Ελληνες πολιτικοί, μέλη του Ελληνικού Κοινοβουλίου, αρχηγοί κομμάτων βρέθηκαν στην Κύπρο και συμμετείχαν σε αντι-Ανάν συλλαλητήρια...

Ν.ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Πηγαίνω στην Κύπρο ως Πρόεδρος του ΣΥΝ από το 1994 μέχρι σήμερα δύο φορές τον χρόνο κατά μέσο όρο. Είναι η μοναδική φορά που δεν μου ετέθη το ερώτημα, που αποτελούσε το πρώτο ερώτημα που δεν μου ετέθη στις δημοσιογραφικές συνεντεύξεις τις οποίες είθισται να δίνει κάθε επισκέπτης στην Κύπρο μετά την πλήρωση στην Κύπρο του προγράμματός του.

Δεν μου ετέθη το ερώτημα που μου ετίθετο στερεότυπα. Η Ελλάδα θα θεωρήσει ως casus belli μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας κάθε θερμό επεισόδιο σε βάρος της Κύπρου ή κάθε πρόκληση του Νενκτάς για την επέκταση της γραμμής του Αττίλα;

Τώρα όλων ο προβληματισμός έχει φύγει απ' αυτό το πλαίσιο και κυριολεκτικά αναπτύσσεται στην αναζήτηση του πώς μέσα στην Ευρώπη η Κύπρος θα μπορεί πραγματικά να λειτουργεί ως ένα κοινό κράτος με μια προσωπικότητα διεθνή, αλλά με διασφαλισμένη την Ομοσπονδιακή της δομή.

Αλλάζει τον χαρακτήρα του Κυπριακού προβλήματος και πρέπει να το συνειδητοποιήσουμε…..

- Θυμίζω ότι σ' αυτή ακριβώς την εκπομπή είχατε εκφράσει τον φόβο σας για τον κίνδυνο εθνικοπατέρων και εθνοπροδοτών…

Ν.ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Και εξακολουθώ και σήμερα να λέω, είναι τόσο κρίσιμες οι στιγμές και τόσο σύνθετες αποφάσεις που πρέπει να ληφθούν, ώστε επιβάλλεται η μεγαλύτερη δυνατή συνεννόηση, η πιο ειλικρινής ενότητα, η πιο αποτελεσματική στρατηγική. Δεν είναι η ώρα των συνθημάτων. Δεν είναι η ώρα των επιθέσεων. Δεν είναι η ώρα της επικοινωνιακής διαχείρισης ενός κρίσιμου προβλήματος όπως είναι το Κυπριακό πρόβλημα, που βρίσκεται στην οριακή αποφασιστική του στιγμή.

Στην Κύπρο έγιναν συλλαλητήρια με επιχείρημα "Η Κύπρος είναι ελληνική" και με μικρή συμμετοχή. Από την άλλη μεριά ο Ντενκτάς οργάνωσε συλλαλητήρια με το επιχείρημα "Η Κύπρος είναι τουρκική". Αυτά από πλευράς εντυπώσεων επικάλυψαν μια συγκλονιστική εμπειρία ενός πάνδημου συλλαλητηρίου που έκαναν τουρκοκυπριακές κοινωνικές οργανώσεις και κόμματα, 25 χιλιάδων πολιτών, που σημαίνει το Ό των Τουρκοκυπρίων, δηλαδή ένας στους τέσσερις τουρκοκύπριους, κάθε δηλαδή τουρκοκυπριακή οικογένεια ήταν παρούσα, με σύνθημα "Ειρήνη, επαναπροσέγγιση, ένταξη στην Ε.Ε."

Εκείνο λοιπόν που χρειάζεται είναι, αντί να γίνονται συγκεντρώσεις στη Λευκωσία ή στην Αθήνα με το επιχείρημα "Η Κύπρος είναι ελληνική" και να προκαλέσουν άλλες συγκεντρώσεις στη Λευκωσία και στην 'Αγκυρα με το επιχείρημα "Το Κυπριακό λύθηκε το '74", να γίνονται συναντήσεις, να γίνονται συνεργασίας, να διαμορφώνεται ένας ευρύτερος χώρος συνάντησης πνευματικών, κοινωνικών παραγόντων, πανεπιστημιακών, νεολαίων, Ενώσεων Πολιτών για το περιβάλλον, συνδικαλιστικών οργανώσεων, κομματικών οργανώσεων και φορέων.

Στην Κύπρο, κάθε φορά που πήγαινα αλλά τώρα πολύ περισσότερο, αυτή η συνάντηση με τα τουρκοκυπριακά κόμματα ήταν από τις πιο δημιουργικές και πολύτιμες εμπειρίες που μπορεί να αποκομίσει κανένας. Εκεί διαμορφώνεται, στη βάση διαμορφώνεται η πραγματική Ομοσπονδία. Ομοσπονδία από την κοινωνική όσμωση. Ομοσπονδία από την κοινωνική συμμετοχή.

Γιατί εκείνο που ενδιαφέρει τούτη την ώρα δεν είναι ποιος θα πει το πιο ηχηρό σύνθημα. Εκείνο που ενδιαφέρει τούτη την ώρα είναι ποιος θα διαπραγματευθεί με πολύ σκληρό τρόπο, γιατί είναι δύσκολη αυτή η διαπραγμάτευση, για τρία πολύ συγκεκριμένα πράγματα:

Το κράτος της Κύπρου να είναι κοινό κράτος ενταγμένο στην Ε.Ε. και να λειτουργεί ως ισότιμο κράτος-μέλος της Ε.Ε..

Στη βάση του κοινού κράτους να υπάρχει η επαναπροσέγγιση των δύο κοινοτήτων, η κοινή πατρίδα. Ο Κύπριος ως Κύπριος, είτε Τουρκοκύπριος είτε Ελληνοκύπριος να υπερασπίζεται το κοινό μέλλον της κοινής πατρίδος.

Και για το πώς το Κυπριακό θα απεμπλακεί από την ομηρία στις σκοπιμότητες της τουρκικής στρατηγικής.

Το λέω αυτό διότι είναι εμφανής η αλλαγή του χαρακτήρα του Κυπριακού προβλήματος. Από πρόβλημα εισβολής και κατοχής, ενταγμένο στα πλαίσια της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας, γίνεται πρόβλημα διαμόρφωσης ενός κοινού κράτους που θα μπορεί να λειτουργεί ως ισότιμο κράτος-μέλος, ενταγμένο στα πλαίσια της δυναμικής της Ευρώπης.

Εκείνο λοιπόν που προέχει τούτη την ώρα είναι να δοθεί έμφαση και προτεραιότητα στην εξασφάλιση της λειτουργικότητας αυτής της λύσης, ώστε και κράτος να υπάρχει, και κοινωνική συνοχή και ασφάλεια να διαμορφώνεται, και κοινή ανάπτυξη για τους Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους να προκύψει.

- Σε λίγη ώρα αναχωρεί η ελληνική αντιπροσωπεία για την Κοπεγχάγη. Θεωρείτε ότι η στάση της ελληνικής κυβερνήσεως στο θέμα της ένταξης της Κύπρου στην Ε.Ε. ήταν ορθή;

Ν.ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Νομίζω ότι σωστά επιμένει μέχρι σήμερα η εξωτερική μας πολιτική, με τις διακηρύξεις και της κυβέρνησης, σε εκείνο το οποίο αποτελεί και κοινό στόχο: ότι δηλαδή η ένταξη της Κύπρου δεν πρέπει να παρεμποδιστεί, να αναβληθεί ή να ανασταλεί. Η Κύπρος αξίζει να ενταχθεί, δικαιούται να ενταχθεί. Εξεπλήρωσε με τον καλύτερο τρόπο όλη τη διαδικασία εναρμόνισης ως προς τα κριτήρια της ενταξιακής διαδικασίας.

Αρα λοιπόν η ένταξη πρέπει να είναι πλήρης και ολοκληρωμένη και επ' αυτού πρέπει οι κυβερνητικοί χειρισμοί να είναι αποφασιστικοί από τα πριν.

Θα περίμενα από την κυβέρνηση να μας έχει ενημερώσει. Δεν το έκανε. Την τελευταία στιγμή, χθες, μας έδωσε το αναθεωρημένο κείμενο του Γενικού Γραμματέα. Πιστεύω είναι λάθος ότι δεν έχει από τα πριν ενημερώσει τα κόμματα. Γιατί στην ανάγκη ένταξης της Κύπρου υπάρχει σύμπτωση πολιτική, την οποία μπορεί η κυβέρνηση να την εκμεταλλευτεί και διαπραγματευτικά. Την ύπαρξη πολιτικής συνεννόησης και κοινωνικής ομοφωνίας οι κυβερνήσεις την αξιοποιούν διαπραγματευτικά.

Ελπίζω και πιστεύω και εύχομαι να μην βρεθούμε μπροστά σε απρόβλεπτες ανατροπές και μέχρι την τελευταία στιγμή η ελληνική κυβέρνηση κάθε ένσταση για την Κύπρο να την θεωρήσει ως αρνητικό βέτο εκείνων που θα την προβάλουν για την γενικότερη ένταξη. Πράγμα που σημαίνει δηλαδή, εάν υπάρξουν δολιχοδρομίες της τελευταίας στιγμής, αυτές θα πρέπει να θεωρηθούν ως αρνητικό βέτο που στρέφεται εναντίον συνολικά της διεύρυνσης.

Για την στάση της Τουρκίας

Ν.ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Βρισκόμαστε σε μια καινούργια περίοδο για την Τουρκία. Αλλάζουν πολλά στην Τουρκία. Το πρόβλημα είναι προς ποια δυναμική και προς ποια ροπή θα αποκρυσταλλωθούν οι νέοι συσχετισμοί. Η δομή του τουρκικού καθεστώτος είναι σύνθετη.

Εμάς μας ενδιαφέρει μια Τουρκία η οποία ολοένα και περισσότερο να ανταποκρίνεται στα αιτήματα του εκδημοκρατισμού, της προστασίας των δικαιωμάτων, της διαμόρφωσης καλής γειτονίας και της εξασφάλισης κοινωνικής συνοχής στο εσωτερικό της. Μας ενδιαφέρει μια Τουρκία που θα κοιτάζει προς την Ευρώπη.

Αρα λοιπόν εμείς από την πλευρά του ΣΥΝ ενισχύουμε κάθε προσπάθεια η οποία στηρίζει την πορεία της Τουρκίας προς την Ευρώπη με την αναφαίρετη και αυτονόητη προϋπόθεση. 'Ότι και η Τουρκία θα ανταποκριθεί όπως κάθε νέο κράτος-μέλος της Ευρώπης στα κριτήρια του ευρωπαϊκού κεκτημένου. Και η Τουρκία δηλαδή πρέπει να δώσει δείγματα γραφής.