Skip to main content.
27/07/2007

Η ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΒΟΥΛΗ, άρθρο του Πάνου Τριγάζη

Οι αριστερές δυνάμεις έδωσαν το δικό τους «παρών» στις προχθεσινές βουλευτικές εκλογές της Τουρκίας, με σημαία τους την ειρήνη, τη δημοκρατία, τον αντιμιλιταρισμό και αντιρατσισμό, τα πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα. Αγωνίστηκαν κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες, απέναντι σε έναν άκρως αντιδημοκρατικό εκλογικό νόμο (με πλαφόν 10% για την είσοδο στη βουλή) αλλά και μέσα σε ένα εξαιρετικά πολωτικό προεκλογικό κλίμα που έδινε στις εκλογές χαρακτήρα δημοψηφίσματος υπέρ/κατά του AKP (Ερντογάν) ή του πολυκέφαλου Κεμαλικού κατεστημένου.

Ήταν αδύνατον για τις ευρύτερες αριστερές δυνάμεις, στις οποίες πρέπει να συνυπολογίσει κανείς και το υποστηριζόμενο από τους Κούρδους Κόμμα της Κοινωνικής Δημοκρατίας (DTP, που διαδέχθηκε το HADEP), να υπερβούν το 10%, δεδομένου ότι δεν μπόρεσαν να συνεργαστούν μεταξύ τους, καθώς και με το Σοσιαλδημοκρατικό Λαϊκό Κόμμα του πρώην δημάρχου της Άγκυρας Μουράτ Καραγιαλτσίν, το οποίο απείχε από τις εκλογές.

Πρώτο το DTP αποφάσισε  να συμμετάσχει στις εκλογές με ανεξάρτητους υποψηφίους, αξιοποιώντας την πρόβλεψη του εκλογικού νόμου, σύμφωνα με την οποία η εκλογή ενός ανεξάρτητου υποψηφίου είναι δυνατή με την υπέρβαση του εκλογικού μέτρου σε συγκεκριμένη εκλογική περιφέρεια. Δεδομένου, δε, ότι το κόμμα αυτό, με 6-7% σε εθνικό επίπεδο, έχει ποσοστά 30-40% στην νοτιοανατολική Τουρκία, εξασφάλιζε, έτσι, με βεβαιότητα, πολυάριθμη κοινοβουλευτική εκπροσώπηση. Η προσέγγιση αυτή απέδωσε την εκλογή 23 βουλευτών, μεταξύ των οποίων και ο γνωστός διεθνώς ηγέτης του κινήματος ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Τουρκίας, Ακίν Μπιρντάλ, ο οποίος εκλέχθηκε στο Ντιγιαρμπακίρ.

Το Κόμμα Ελευθερίας και Αλληλεγγύης (ODP), που ανήκει στο κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς και διατηρεί στενές σχέσεις με τον ΣΥΝ, έχει σημαντική παρουσία στο συνδικαλιστικό και στα άλλα κοινωνικά κινήματα, αλλά μικρή εκλογική απήχηση. Γιʼ αυτό αποφάσισε να συμμετάσχει στις εκλογές με δύο τρόπους: ως κόμμα, για να προβάλει τις ιδέες του, αλλά και με ανεξάρτητους υποψηφίους εκεί που είχε πιθανότητες εκλογής τους. Έτσι εκτέθηκε ως ανεξάρτητος υποψήφιος στην πρώτη περιφέρεια Κωνσταντινούπολης ο Πρόεδρός του, καθηγητής Ουφούκ Ουράς, ο οποίος υποστηρίχθηκε και από τους Κούρδους της περιοχής, με αποτέλεσμα την εκλογή του με πάνω από 80.000 ψήφους. Ο δεύτερος υποψήφιος του, καθηγητής Μπασκίν Οράν δεν μπόρεσε να εκλεγεί στη βʼ περιφέρεια Κωνσταντινούπολης γιατί στην ίδια περιφέρεια υπήρξε και Κούρδος υποψήφιος, με αποτέλεσμα να διασπαστούν οι ψήφοι και να μην εκλεγεί κανείς τους.

Αξίζει να σημειωθεί ότι εκλέγονται αριστεροί βουλευτές στην Τουρκία για πρώτη φορά μετά τη δεκαετία του ʼ60, όταν εκλεγόταν η περίφημη Πρόεδρος του Εργατικού Κόμματος (νόμιμη έκφραση του ΚΚ Τουρκίας), Μπεχιτζέ Μποράν. Να προσθέσουμε ότι στις εκλογές συμμετείχε και το ΚΚ Τουρκίας που πήρε 0,5%, αλλά δεν διεκδίκησε την εκλογή κάποιου υποψηφίου του ως ανεξάρτητου.

Τη θετική εξέλιξη της εκλογής αριστερών βουλευτών χαιρέτησε τόσο το κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς όσο και ο ΣΥΝ δια του Προέδρου του.

Δεν έχουμε αμφιβολία ότι τα πράγματα θα εξακολουθήσουν να είναι δύσκολα για την Αριστερά και γενικότερα για τις δυνάμεις που αγωνίζονται για την ειρήνη και τη δημοκρατία στην Τουρκία.

Ωστόσο, είναι αναμφισβήτητα θετικό το γεγονός ότι ο λαός της Τουρκίας αποδοκίμασε κατηγορηματικά με την ψήφο του την απαράδεκτη παρέμβαση της ηγεσίας του στρατού στις διαδικασίες εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας τον περασμένο Απρίλιο, ψηφίζοντας δημοκρατική ομαλότητα και σταθερότητα. Δεν έπαψε, όμως, η Τουρκία να είναι σε μεγάλη καμπή και δεν έχει κριθεί οριστικά ο δρόμος που θα ακολουθήσει. Θα εξακολουθήσει να βρίσκεται αντιμέτωπη με τις μεγάλες αντιφάσεις της και μετά τις εκλογές.

Το ζητούμενο είναι να προχωρήσει ο εκδημοκρατικός και ο ευρωπαϊκός προσανατολισμός της, με την εκπλήρωση των σχετικών κριτηρίων και δεσμεύσεων, που αφορούν και τις σχέσεις με την Ελλάδα και την Κύπρο. Επίσης, πρέπει να αποκλειστεί το ενδεχόμενο στρατιωτικής επέμβασης στο βόρειο Ιράκ, κάτι που θα λειτουργήσει αποσταθεροποιητικά στο εσωτερικό της Τουρκίας. Η παρουσία Κούρδων βουλευτών στην τουρκική εθνοσυνέλευση είναι μία πρόσθετη δυνατότητα για την αναζήτηση ειρηνικής και δημοκρατικής λύσης στο Κουρδικό, στο πλαίσιο του τουρκικού κράτους. Πρόκειται για μια από τις σημαντικότερες προκλήσεις για τη νέα κυβέρνηση Ερντογάν.

Τώρα, περισσότερο από πριν, απαιτείται να δυναμώσει η αλληλεγγύη μας με τις δημοκρατικές, αριστερές και φιλειρηνικές δυνάμεις της  Τουρκίας και ο ΣΥΝ θα αναλάβει νέες πρωτοβουλίες σε αυτή την κατεύθυνση.

Ο Πάνος Τριγάζης είναι μέλος της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΝ, με ευθύνη για την Εξωτερική Πολιτική