Skip to main content.
Συνασπισμός της Αριστεράς και της Προόδου
30/01/2001

Απόφαση Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης του Τμήματος Υγείας του Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου

1. Η αναδρομή στην Απόφαση της τελευταίας πανελλαδικής συνδιάσκεψης του Τμήματος Υγείας του Φλεβάρη του 1998, οδηγεί στη διαπίστωση της ορθότητας και της δικαίωσης των θέσεων, μέσα από την ίδια την εξέλιξη των πραγμάτων.

Η παρουσίαση και ανάλυση της κατάστασης που επικρατούσε στο Σύστημα Υγείας της χώρας (αποτύπωση σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, κυβερνητική πολιτική πορείας προς την ΟΝΕ, πολιτικές υγείας, χρηματοδότηση κλπ), σήμερα τρία χρόνια μετά, έχει εξελιχθεί μεν, αλλά βρίσκεται μέσα στις συντεταγμένες της τότε ανάλυσης, αλλά και της πολιτικής που ασκήσαμε στο διάστημα που διέρρευσε ως τα σήμερα.

2. Σήμερα η κατάσταση στο δημόσιο τομέα υγείας έχει χειροτερέψει, ο αυταρχισμός, η έλλειψη δημοκρατίας, η μετατροπή της Υγείας σε εμπόρευμα με στόχο το κέρδος και τη λογική της αγοράς, η προσπάθεια μετατροπής του δημόσιου νοσοκομείου σε επιχείρηση που λειτουργεί με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, ο περιορισμός και η υποβάθμιση του δημόσιου τομέα, η γιγάντωση και όλο και μεγαλύτερη ιδιοποίηση της δημόσιας και ιδιωτικής δαπάνης υγείας από το ανεξέλεγκτο, ασύδοτο, επιχειρηματικά οργανωμένο μεγάλο ιατρικό και ασφαλιστικό κεφάλαιο, είναι πλέον όχι μόνο ορατά, αλλά γίνονται χειροπιαστά και με Νόμο του κράτους.

Είναι φανερό ότι η φιλοσοφία που διαπερνά ως κόκκινη κλωστή την ασκούμενη από την κυβέρνηση Σημίτη πολιτική υγείας, κινείται σε αντιδιαμετρική κατεύθυνση από αυτήν που ο ΣΥΝ χρόνια τώρα προτείνει, από θέση αρχής αλλά και στάση ζωής.

Καταψηφίζουμε ως εκ τούτου το Σχέδιο Νόμου στη Βουλή, αγωνιζόμαστε στους χώρους δουλειάς και αντιπαραθέτουμε τις θέσεις μας.

3. Η Υγεία αποτελεί κοινωνικό αγαθό και δικαίωμα για όλους όσους εργάζονται και ζουν σ'αυτή την χώρα. Το εξασφαλίζει ένα Δημόσιο σύστημα Υγείας, που παρέχει ισότιμη πρόσβαση, υψηλής ποιότητας υπηρεσίες, σε όλο τον πληθυσμό, χωρίς επιβάρυνση τη στιγμή της ανάγκης.

Χρηματοδοτείται δημόσια και ενιαία από την φορολογία με λειτουργίες σχεδιασμένες και αποτελεσματικές. Στοχεύει στην απάλειψη των κοινωνικών και γεωγραφικών ανισοτήτων. Στηρίζεται σε ολοκληρωμένο δίκτυο υπηρεσιών Πρωτοβάθμιας Φροντίδας και Πρόληψης και εξασφαλίζει αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας και εξέλιξης στους εργαζόμενους.

4. Η ανάπτυξη της ελληνικής κοινωνίας, στηρίζεται στην κατοχύρωση και διεύρυνση της κοινωνικής αλληλεγγύης. Η πραγματική σύγκλιση των ευρωπαϊκών κοινωνιών που διεκδικούμε και παλεύουμε, οικοδομείται με πολιτικές που στηρίζουν την πλήρη απασχόληση - εργασιακά δικαιώματα και κατοχυρώνουν την κοινωνική ευθύνη για αλληλεγγύη και υγεία. Υποστηρίζουμε ότι απαιτείται συνολική, κοινωνικά προσανατολισμένη, μεταρρύθμιση υγείας - ασφάλισης - πρόνοιας και εισαγωγή της παραμέτρου της έννοιας Υγείας σε όλους τους τομείς ανάπτυξης της χώρας.

5. Ιδιωτικός - Δημόσιος τομέας Υγείας

Ο δημόσιος τομέας αναπτύσσεται ολοκληρωμένα, ανά υγειονομική περιφέρεια. Το κράτος αναβαθμίζει, βελτιώνει, διευρύνει ποσοτικά και ποιοτικά τον δημόσιο τομέα που λειτουργεί ανταγωνιστικά προς τον ιδιωτικό τομέα υγείας, θεωρώντας την υψηλής ποιότητας υγειονομική φροντίδα δικαίωμα όλων των πολιτών και υποχρέωση της πολιτείας να την παρέχει.

Τίθονται κανόνες λειτουργίας και ελέγχου του παρασιτισμού και της ποιότητας των υπηρεσιών του ιδιωτικού τομέα, στο πλαίσιο της ισονομίας και της ίσης αντιμετώπισης. Ο σχεδιασμός, η έκταση και η λειτουργία του ιδιωτικού τομέα εντάσσεται στον υγειονομικό χάρτη της χώρας και των συνολικών και επιμέρους εθνικών πολιτικών υγείας.

6. Ενιαίος Φορέας Υγείας (ΕΦΥ)

Η αποσαφήνιση της άποψής μας για τη σχέση δημόσιου - ιδιωτικού τομέα, περιγράφει και το πλαίσιο της θέσης για τη νομική υπόσταση και λειτουργία του ΕΦΥ. Θεωρώντας τον ένα μέτρο απαραίτητο για τον εξορθολογισμό της χαώδους σημερινής κατάστασης που προκύπτει από την πολυδιάσπαση των ασφαλιστικών ταμείων, στηρίζουμε την δημιουργία ενός ΕΦΥ που είναι ΝΠΔΔ, παρέχει τις υπηρεσίες του μέσω του δημόσιου τομέα και δεν αποτελεί μοχλό για την εισαγωγή των κανόνων της αγοράς, μέσα από τη δυνατότητα ελεύθερης διαπραγμάτευσης πακέτων παροχών με το δημόσιο ή τον ιδιωτικό τομέα.

Ο ΕΦΥ παρέχει (ή χρηματοδοτεί) υπηρεσίες που παρέχονται από τις ενοποιημένες υγειονομικές μονάδες των ασφαλιστικών ταμείων που εκχωρούνται στο δημόσιο.

Στην πορεία υλοποίησης αυτού του στόχου, υπάρχει δυνατότητα συμβάσεων με τον ιδιωτικό τομέα για υπηρεσίες που δεν παρέχονται από το δημόσιο (και μέχρι να παρασχεθούν), ή για υπηρεσίες που παρέχονται μεν, αλλά καθυστερούν σημαντικά σε σχέση με τις πραγματικές ανάγκες των κατοίκων.

Οι παροχές του προς τους ασφαλισμένους (και ανασφάλιστους) γίνονται όχι στη βάση της λογικής των «κλειστών πακέτων» και της ανταποδοτικότητας, αλλά στη βάση των πραγματικών αναγκών που προκύπτουν από τα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα. Τα τιμολόγια των παρεχόμενων υπηρεσιών διαμορφώνονται κοντά στις πραγματικές τιμές και χωρίς αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών.

Πέρα από την τριμερή χρηματοδότηση των ασφαλιστικών ταμείων και την κάλυψη των ελλειμμάτων τους από τον κρατικό προϋπολογισμό, το κράτος χρηματοδοτεί απ'ευθείας τις δημόσιες υγειονομικές μονάδες σε ύψος ίσο με τον μέσο όρο των χωρών της ΕΕ.

7. Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας

Η οικοδόμηση του συστήματος ΠΦΥ αποτελεί την υποστασιοποίηση και ολοκλήρωση του ΕΣΥ. Ο θεσμός του οικογενειακού γιατρού αποτελεί το «κλειδί» της ολοκλήρωσης του συστήματος ΠΦΥ. Είναι ο θεσμός που μπορεί να διευκολύνει τη μετάβαση από το θεραπευτικό χαρακτήρα του σημερινού συστήματος στην ΟΛΙΣΤΙΚΗ λογική των καθηκόντων προάσπισης της υγείας.

Στόχος, με ορίζοντα 10ετίας, η πλήρης ανάπτυξης του δικτύου, που κύρια θα στηρίζεται στην ειδικότητα του γενικού γιατρού (και του παιδιάτρου). Αυτό προϋποθέτει και ένα αναπροσανατολισμό της λογικής που διέπει την ιατρική εκπαίδευση και τη λήψη ειδικοτήτων.

Στην πορεία υλοποίησης αυτού του στόχου, που πρέπει να αρχίσει από τώρα, θα πρέπει να παρθούν υπ' όψη τα σημερινά δεδομένα (η ύπαρξη 10.000 περίπου γιατρών των ασφαλιστικών ταμείων, στην συντριπτική τους πλειοψηφία με ειδικότητα όχι της γενικής ιατρικής) και να αξιοποιηθεί η υπάρχουσα υποδομή των ασφαλιστικών ταμείων.

Οι γιατροί που σήμερα έχουν σύμβαση με τα ασφαλιστικά ταμεία, εφ'όσον το επιθυμούν συμβάλλονται με το δίκτυο με σχέση πλήρους απασχόλησης. Σε κάθε 1800-2000 κατοίκους αντιστοιχεί ένας οικογενειακός γιατρός και σε κάθε 1400 παιδιά ένας παιδίατρος. Ρόλο οικογενειακού γιατρού αναλαμβάνουν παθολόγοι - αλλά και άλλων κλινικών ειδικοτήτων - συμβεβλημένοι με το δίκτυο, με τη συμβατική υποχρέωση της μετεκπαίδευσης στην ειδικότητα της γενικής ιατρικής. Ο ασθενής επισκέπτεται τον οικογενειακό γιατρό στου οποίου τη λίστα ανήκει, και αν το πρόβλημα του δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί σ' αυτό το επίπεδο, ο οικογενειακός γιατρός τον παραπέμπει σε γιατρό του δικτύου άλλης ειδικότητας ή στο νοσοκομείο αναφοράς.

Σε περίπτωση που ο ασθενής έχει επισκεφθεί ιδιωτικά γιατρό εκτός δικτύου, είναι σωστό και η υπογραφή του γιατρού να αναγνωρίζεται και η πρόσβαση του στην πληροφορία να είναι εύκολη, σε περίπτωση που ο ασθενής νοσηλευτεί.

Σε περίπτωση που το δίκτυο δεν διαθέτει γιατρό κάποιας συγκεκριμένης ειδικότητας, οι ασθενείς παρακολουθούνται από γιατρό του νοσοκομείου που επισκέπτεται το αστικό ΚΥ.

Στην πρώτη φάση εφαρμογής του συστήματος δεν θεωρούμε απαραίτητο οι γιατροί του δικτύου να είναι αποκλειστικής απασχόλησης. Διατηρούν το δικαίωμα ιδιωτικής πελατείας σε συγκεκριμένες ώρες και αμείβονται από το δημόσιο με μισθό ή κατά κεφαλή.

Βαθμιαία και όσο το σύστημα προχωρεί προς την ολοκλήρωσή του, οι γιατροί ειδικοτήτων θα αντικαθίστανται από γιατρούς γενικής ιατρικής και οι γιατροί πλήρους απασχόλησης από γιατρούς πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης.

Το οργανωμένο υπόδειγμα που αναφέρουμε πιο πάνω, συμπληρώνεται και με δομές κοινωνικού ελέγχου, αλλά και επιστημονικής στήριξης που θα εισηγούνται τις κατά καιρούς αναγκαίες αναπροσαρμογές.

8. ΠΕΣΥ - Διοίκηση νοσοκομείων.

Βασικό συστατικό στοιχείο της λογικής μας είναι η αποκέντρωση στη λήψη των αποφάσεων και η υγειονομική αυτοτέλεια κάθε περιφέρειας. Η αποκέντρωση στο σχεδιασμό οδηγεί σε αποφάσεις πιο κοντά στις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών.

Ρόλος του κεντρικού σχεδιασμού αναφέρεται στον προσδιορισμό των γενικών κατευθύνσεων πολιτικών υγείας, την κατανομή των πόρων ανά περιφέρεια, την κατανομή της τεχνολογίας και άλλων δραστηριοτήτων. Στα πλαίσια αυτά απαιτείται η αναβάθμιση του ρόλου του ΚΕΣΥ. Στα όργανα κεντρικού και περιφερειακού σχεδιασμού, απαραίτητο στοιχείο πρέπει να είναι η επιστημονική στήριξη και η λειτουργία υποεπιτροπών αμιγώς ιατρικών για επιστημονικά ζητήματα που αφορούν στην ιατρική πρακτική.

Τα ΠΕΣΥ είναι αποφασιστικά όργανα σχεδιασμού για την υγειονομική περιφέρεια, αρμόδια για την κατανομή των πόρων στις μονάδες της περιφέρειας, το ρόλο κάθε μονάδας στο σχεδιασμό των υγειονομικών πολιτικών στην περιφέρεια, την κατανομή της τεχνολογίας και άλλων δραστηριοτήτων. Στη σύνθεση των ΠΕΣΥ, απαραίτητο στοιχείο η συμμετοχή των εργαζομένων και των εκπροσώπων των χρηστών υπηρεσιών υγείας.

Τα ΔΣ των νοσοκομείων δεν πρέπει να καταργηθούν και η πλειοψηφία των μελών τους πρέπει να είναι αιρετή, αποφασίζουν σχετικά με τη βελτίωση της λειτουργίας της μονάδας, έτσι ώστε να ανταποκρίνεται με τον αποτελεσματικότερο και ποιοτικότερο τρόπο στο ρόλο που έχει αναλάβει μέσα στο συνολικότερο σχεδιασμό της περιφέρειας, αλλά και καθημερινή βελτίωση των κάθε είδους υπηρεσιών που παρέχει στους πολίτες. Μέσα σ'αυτό το πλαίσιο αποκτά και ουσιαστικότερη σημασία η συμμετοχή των εργαζομένων στη διοίκηση.

Στη λειτουργία της διοίκησης του νοσοκομείου, απαιτείται η παρουσία ενός μέλους του ΔΣ, με αρμοδιότητα να συντονίζει τις υπηρεσίες και να ελέγχει την αποδοτικότητα τους (συντονιστής). Απαραίτητη προϋπόθεση οι ειδικές γνώσεις.

Ο ρόλος της επιστημονικής επιτροπής πρέπει να αναβαθμιστεί. Σε μια τέτοια περίπτωση δεν θα είχε νόημα η ύπαρξη του Διευθυντή ιατρικής υπηρεσίας. Αν όμως εξακολουθήσει να υπάρχει, θα πρέπει να εκλέγεται μεταξύ των Διευθυντών από όλους τους γιατρούς.

Διαφωνούμε με τους κλειστούς προϋπολογισμούς. Προϋπολογισμοί κατά τμήμα πρέπει να υπάρχουν αλλά να είναι ενδεικτικοί και σε περιπτώσεις συστηματικής και αναιτιολόγητης επιστημονικά υπέρβασης, να παίρνονται διοικητικά μέτρα. Θεωρούμε επίσης αναγκαία την αντικατάσταση του δημόσιου λογιστικού.

Απογευματινή λειτουργία νοσοκομείων. Με δεδομένο ότι χρειάζεται να αξιοποιηθεί η υποδομή των δημόσιων νοσοκομείων και πέραν του κανονικού ωραρίου έτσι ώστε να μειωθούν οι χρόνοι αναμονής, χρειάζεται κάποιες δραστηριότητες του νοσοκομείου (όπως μετανοσηλευτική φροντίδα, απεικονιστικές ή άλλες διαγνωστικές εξετάσεις υψηλής τεχνολογίας, χειρουργεία) να γίνονται και απόγευμα.

Αποδεχόμενοι την αναγκαιότητα απογευματινής λειτουργίας τότε θα πρέπει να συζητήσουμε συγκεκριμένους τρόπους πρακτικής εφαρμογής του μέτρου. Απαιτείται η διαμόρφωση προδιαγραφών από πλευράς προσωπικού για την δυνατότητα απογευματινής λειτουργίας. Το κάθε νοσοκομείο αποφασίζει με βάση τις προδιαγραφές αυτές, ποια τμήματα πρέπει και μπορούν να λειτουργήσουν και απογευματινές ώρες.

Διαφωνούμε με τη δυνατότητα λειτουργίας ιδιωτικών ιατρείων μέσα στα δημόσια νοσοκομεία. Η δυνατότητα αυτή δεν έχει απολύτως καμία σχέση με την απογευματινή ή ολοήμερη λειτουργία τμημάτων του νοσοκομείου.

Τμήμα Υγείας