1.-Εισαγωγή
Η κρίση της σύγχρονης καπιταλιστικής κοινωνίας, που φαίνεται να εξαντλεί τα πολιτικά και οικονομικά όρια διαχείρισής της, έχει οδηγήσει και σε «κρίση» του σύγχρονου κοινωνικού κράτους.
Αναμφίβολα το κοινωνικό κράτος για τη Δυτική Ευρώπη -με όλες τις επιμέρους εθνικές ιδιομορφίες- αποτέλεσε το πλέον σημαντικό στοιχείο αυτού που αποκαλούμε ευρωπαϊκό κοινωνικό-πολιτικό μοντέλο.
Ήδη από τη δεκαετία του ʼ80 αναπτύχθηκε έντονη προβληματική, στον πυρήνα της Ευρώπης και όχι μόνο, σχετικά με το κοινωνικό κράτος. Ο νεοφιλελευθερισμός και οι μεταλλάξεις του, η στροφή των σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων στα κελεύσματα της αγοράς και την «ελεύθερη» κοινωνική πράξη, επηρεάζουν την κοινωνική θεωρία, στο πλαίσιο πάντα της «αναποτελεσματικής» διαχείρισης των κοινωνικών σχέσεων, των «δυσλειτουργιών» του συστήματος και της διάρρηξης της θεσμικής σχέσης μεταξύ πολιτικής και οικονομίας.
Η εξέλιξη των παγκόσμιων πολιτικών και κοινωνικών δεδομένων, η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, η κυριαρχία της νέας τάξης πραγμάτων με επικεφαλής τη μόνη υπερδύναμη τις ΗΠΑ, έχουν οδηγήσει στη σημερινή νεοφιλελεύθερη καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση, που εντείνει την ανισοκατανομή σε όφελος των μεγάλων συμφερόντων.
Έτσι, από τις αρχές της δεκαετίας του ʼ90, στην προσπάθεια της Ευρώπης για ουσιαστική περιφερειακή ολοκλήρωση, στο πλαίσιο του διεθνοποιημένου καπιταλισμού, καταγράφεται μια στροφή για «ρεαλιστική» προσέγγιση της κοινωνικής και οικονομικής πραγματικότητας στους τομείς υγείας -πρόνοιας -ασφάλισης. Οι «εφικτές» πολιτικές προτάσεις που προωθούνται, αποτελούν διαδικασία αποδοχής του «οικονομικού πλουραλισμού», απελευθέρωσης του εμπορίου στις υπηρεσίες και μείωση των κοινωνικών κεκτημένων σύμφωνα με τις επιταγές του παγκοσμιοποιημένου κεφαλαίου.
Η πορεία για την ευρωπαϊκή ενοποίηση βρέθηκε αντιμέτωπη με έννοιες, όπως «ευρωπαϊκός, κοινωνικός χώρος» και «κοινωνική διάσταση» της ενιαίας αγοράς. Σήμερα διαπιστώνουμε πόσο στένεψαν και περιορίστηκαν οι έννοιες αυτές. Ο ευρωπαϊκός κοινωνικός χώρος ορίζεται ως εναρμόνιση των συστημάτων εργατικού και κοινωνικού δικαίου. Διαμόρφωση δηλαδή κοινής νομοθεσίας που προσδιορίζει τις εργασιακές σχέσεις σε πλαίσιο ασφυκτικό και σαφή κατεύθυνση μείωσης των κοινωνικών δικαιωμάτων και παροχών, απορύθμιση και ευελιξία στην αγορά εργασίας.
Η εφαρμογή νεοφιλελεύθερων πολιτικών στους τομείς υγείας -κοινωνικής φροντίδας, ενισχύουν σημαντικά το ρόλο και τις θέσεις του μεγάλου κεφαλαίου σε βάρος των δυνάμεων της εργασίας και του δημοσίου τομέα. Η εμπορευματοποίηση των μέσων της κοινωνικής πολιτικής επιφέρει σημαντικές συνέπειες ακόμα και στο χαρακτήρα του πολιτικού συστήματος. Ο έλεγχος που μπορεί πλέον να ασκηθεί στην ιδιωτικοποιημένη κοινωνική πολιτική είναι αμελητέος.
Η Ελλάδα εντάχθηκε σε ένα ισχυρό νόμισμα με μια αδύναμη παραγωγική και οικονομική βάση και αυτό το δομικό πρόβλημα θα ενταθεί στο μέλλον. Η θεσμοθέτηση της αγοράς σαν βασικού μηχανισμού ελέγχου του κόστους και της ποιότητας των υπηρεσιών υγείας-πρόνοιας θα οδηγήσει σε τεράστιες κοινωνικές ανισότητες. Την τελευταία τριετία επιστημονικές προσεγγίσεις και μελέτες στην Ελλάδα καταγράφουν τις αποκλίσεις από το μέσο όρο της Ευρώπης των 15 αλλά και βεβαιώνουν πλέον τη διεύρυνση των ανισοτήτων στις προσφερόμενες υπηρεσίες υγείας-πρόνοιας, ανά περιφέρεια, αλλά και κοινωνική τάξη.
2.- Διαπιστώσεις και κατευθύνσεις του 4ου συνεδρίου στον τομέα της κοινωνικής πολιτικής.
Δύο μήνες μετά το πέρας του 4ου Τακτικού Συνεδρίου του ΣΥΝ κι ενώ η Πολιτική Απόφαση ακόμη συζητιέται και αναλύεται από τα μέλη και τον περίγυρο του κόμματος, είναι φυσικό και πρέπον το κεντρικό πολιτικό ντοκουμέντο της Πανελλαδικής Σύσκεψης του Τμήματος Υγείας να στηρίζεται πρωταρχικά στην απόφαση του συνεδρίου με εξειδίκευση στον τομέα υγείας-πρόνοιας:
Κυβέρνηση της Ν. Δ. (σελ. 12)
«Η άνοδος στην κυβέρνηση της Ν.Δ μετά από μια, σχεδόν, εικοσαετή διακυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, άνοιξε μια νέα πολιτική περίοδο. Τα δείγματα γραφής της νέας κυβέρνησης διαψεύδουν τις όποιες αυταπάτες είχαν καλλιεργηθεί σε λαϊκά στρώματα. Η ΝΔ στην κυβέρνηση διατηρεί τα «κεκτημένα» των νεοφιλελεύθερων επιλογών του ΠΑΣΟΚ, ενώ διευρύνει και βαθαίνει τις ίδιες νεοφιλελεύθερες κατευθύνσεις».
Νεοφιλελεύθερη μετεξέλιξη του ΠΑΣΟΚ (σελ.13)
«Το ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 αποτέλεσε τον κύριο πολιτικό φορέα προώθησης των αναδιαρθρώσεων αυτής της περιόδου, που είχαν ως συνέπειες την ενίσχυση της θέσης του κεφαλαίου σε βάρος των δυνάμεων της εργασίας, του ιδιωτικού σε βάρος του δημόσιου τομέα, της διαπλοκής σε βάρος της διαφάνειας, του ατλαντισμού σε βάρος της ειρήνης, των ατομικιστικών αντιλήψεων σε βάρος των συλλογικών εκφράσεων της κοινωνίας».
Οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες του ελληνικού καπιταλισμού (σελ.8)
«Οι νεοφιλελεύθερες αναδιαρθρώσεις της τελευταίας, ιδιαίτερα, δεκαπενταετίας έχουν οδυνηρές κοινωνικές συνέπειες γιατί, πέραν των άλλων, έγιναν στο έδαφος ενός εξαιρετικά αδύναμου συστήματος κοινωνικής προστασίας. Διαλύουν κατακτήσεις, δικαιώματα και εργασιακές σχέσεις δεκαετιών και οδηγούν σε περαιτέρω εμπορευματοποίηση και ιδιωτικοποίηση κρίσιμων κοινωνικών τομέων όπως η παιδεία, η υγεία και κοινής κτήσης αγαθών (παραλίες, μνημεία, δάση, περιοχές φυσικού κάλους)».
«Ο ελληνικός καπιταλιστικός σχηματισμός μέσα από τις αντιφάσεις του γνώρισε ώθηση και απόκτησε νέα χαρακτηριστικά ιδιαίτερα την τελευταία δεκαπενταετία. Η Ελλάδα δεν είναι μόνο μέλος της ΕΕ αλλά και μετέχει οργανικά στη ζώνη του ευρώ, ενώ έχει ενσωματωθεί βαθύτερα στις δομές του ΝΑΤΟ, στους νέους γεωστρατηγικούς ρόλους του και το πλέγμα των αμερικάνικων πολιτικοστρατιωτικών προτεραιοτήτων στην περιοχή μας.
Έτσι η χώρα μας βρίσκεται μέσα σε ένα ευρύ δίκτυο των πιο σημαντικών οικονομικοπολιτικών και στρατιωτικών συνενώσεων του δυτικοευρωπαϊκού καπιταλισμού και του σύγχρονου ιμπεριαλισμού. Η παραδοσιακή εικόνα της Ελλάδας ως «εξαρτημένης» και «κηδεμονευόμενης» χώρας δεν ανταποκρίνεται στη σημερινή φάση ανάπτυξης του ελληνικού καπιταλισμού, παρά το γεγονός ότι λόγω και του μικρού μεγέθους της και της σχετικής οικονομικής υστέρησής της, ηγεμονεύεται από τις ισχυρές καπιταλιστικές χώρες εντός της ΕΕ και τις ΗΠΑ. Σήμερα όσο ποτέ τα συμφέροντα των ισχυρότερων οικονομικοπολιτικών κύκλων της χώρας, συγκλίνουν οργανικά με τις κατεστημένες ευρωπαϊκές επιλογές και τις αμερικανοατλαντικές προτεραιότητες. Γι' αυτό και οι σχετικές κατευθύνσεις σ' αυτό το πλαίσιο δεν είναι τόσο αποτέλεσμα επιβολής, όσο προσανατολισμού και συναίνεσης των κυρίαρχων τάξεων».
Με το κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς στους αγώνες που έρχονται.
Η Ευρωπαϊκή Ενοποίηση και οι στόχοι της αποτελούν ένα πεδίο σκληρών κοινωνικών και πολιτικών αντιπαραθέσεων.
Ο ΣΥΝ υποστηρίζει την πολιτική ενοποίηση της Ευρώπης στη βάση της κάλυψης του δημοκρατικού ελλείμματος, της στήριξης και διεύρυνσης του κοινωνικού κράτους και της οικολογικής προστασίας, στην προοπτική του σοσιαλισμού με δημοκρατία και ελευθερία. Υποστηρίζει μια πολιτικά ενοποιημένη με δημοκρατικούς όρους Ευρώπη, μακριά από τον Ατλαντισμό με αυτόνομη διεθνή παρέμβαση για την ειρήνη και ένα πιο δίκαιο και αλληλέγγυο κόσμο.
Οι κυρίαρχες συντηρητικές και σοσιαλδημοκρατικές δυνάμεις στον ευρωπαϊκό χώρο, παρά τις μεταξύ τους διαφορές, εξυπηρετώντας σχεδιασμούς των ηγεμονικών τμημάτων του ευρωπαϊκού κεφαλαίου, ακολουθούν, πέρα από επιμέρους αντιστάσεις, τις αμερικανοατλαντικές προτεραιότητες και απειλούν με ακύρωση και διάλυση κοινωνικές και εργασιακές κατακτήσεις δεκαετιών.
Η συγκρότηση του κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, με πρωταγωνιστική μάλιστα συμβολή του ΣΥΝ, αποτελεί το ελπιδοφόρο πρώτο βήμα για τη συγκρότηση του πολιτικού υποκειμένου που θα υπερασπίσει αποφασιστικά τις κατακτήσεις των εργαζομένων της Ευρώπης και θα στηρίξει τα άμεσα και μακροπρόθεσμα συμφέροντά τους. Σημαντικό στοιχείο αυτής της προσπάθειας είναι να αποκτήσει ευρωπαϊκές διαστάσεις και να ριζοσπαστικοποιηθεί το εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα. Να αναβαθμιστεί η δράση του Ευρωπαϊκού κοινωνικού φόρουμ.
Τόσο ο ΣΥΝ όσο και το Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς οφείλουν όχι μόνο να υπερασπιστούν το κοινωνικό κράτος και τα δημοκρατικά δικαιώματα που σήμερα βάλλονται συστηματικά παντού στην Ευρώπη, αλλά και να αγωνιστούν άμεσα για το συνολικό αναπροσανατολισμό των ασκουμένων πολιτικών, με διαρκείς στόχους την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης, την αύξηση της πλήρους και σταθερής απασχόλησης, την εξάλειψη της φτώχειας, την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού και τη μείωση των εισοδηματικών ανισοτήτων. Για να το επιτύχουν, οφείλουν να επεξεργαστούν, να προβάλλουν και να διεκδικήσουν μια συνολική εναλλακτική πολιτική πρόταση για το ρόλο της Ευρώπης στο σύγχρονο κόσμο με προοπτική το σοσιαλισμό με δημοκρατία και ελευθερία.
Σήμερα ο αγώνας αυτός περνάει, εκτός των άλλων, μέσα από την αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας, την απόρριψη της Ευρωπαϊκής Συνταγματικής Συνθήκης που θεσμοποιεί το νεοφιλελευθερισμό και τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος στη χώρα μας. Την αντίθεση στον ευρωστρατό. Τη διεκδίκηση ενός γνήσιου Συντάγματος των λαών της Ευρώπης που θα κατοχυρώνει και θα διευρύνει τα δημοκρατικά δικαιώματα και τις κοινωνικές κατακτήσεις τους.
3.-Η εξέλιξη των πολιτικών υγείας-πρόνοιας στη χώρα και οι επιπτώσεις τους από την έναρξη εφαρμογής του ν.1397 το 1985 έως τις αρχές του 2004.
Η εφαρμογή του ιδρυτικού νόμου για το ΕΣΥ, είκοσι χρόνια πριν, αναμφισβήτητα αποτελεί ορόσημο. Η χώρα μας εισέρχεται καθυστερημένα στη νέα εποχή. Ο 1397/83 ποτέ δεν ολοκληρώθηκε (ΠΦΥ, Δημόσια Υγεία, ΠΕΣΥ, κ. α.) και ουσιαστικά ποτέ δεν στηρίχτηκε, το αντίθετο μάλιστα. ΄Ηδη από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 η κρίση είναι παρούσα. Καμία κριτική και αυτοκριτική ανάλυση των αιτίων της κρίσης. Βυζαντινολογία, επιτροπή Σοφών και αργή αλλά σταθερή προσχώρηση στις νεοφιλελεύθερες προσαρμογές. Η οικονομική πολιτική καθορίζεται από την πορεία σύγκλισης και πορείας προς την Οικονομική και Νομισματική Ενοποίηση.
Το ΠΑΣΟΚ, ενώ ισχυρίζεται ότι η Υγεία είναι προτεραιότητα του κυβερνητικού έργου και το Ε. Σ. Υ. «κορυφαία προοδευτική μεταρρύθμισή του», αναίρεσε σαφείς στόχους που είχαν τεθεί, θεσμικά μέτρα που είχαν ληφθεί και οι ιεραρχήσεις του ήταν αποκαλυπτικές με την υποχρηματοδότηση των δημόσιων υπηρεσιών υγείας και τη διευκόλυνση της ανεξέλεγκτης δράσης των ιδιωτικών συμφερόντων και της υπερτροφικής γιγάντωσης του ιδιωτικού τομέα υγείας.
Η πορεία ήταν οδυνηρή αλλά και προβλέψιμη, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία.
Η Πανελλαδική Σύσκεψη του 1998, όταν άρχισαν να φαίνονται οι δυνατότητες του «εκσυγχρονισμού»του κ. Σημίτη, αποφάσιζε:
«οι αντιθέσεις στο σύστημα υγείας καθημερινά οξύνονται. Η κακή οργάνωση των υπηρεσιών υγείας, η αποδιοργάνωση του δημόσιου νοσοκομείου, η σοβαρή έλλειψη προσωπικού, η επικράτηση της παραοικονομίας και η διαπλοκή των συμφερόντων, έχουν οδηγήσει το δημόσιου τομέα σε σήψη και ανυποληψία, το ΕΣΥ είναι προβληματικό, αναποτελεσματικό και δεν επιτελεί το σκοπό του.
Ορθολογική και αποδοτική διάθεση των πόρων δεν υφίσταται. Η διαχείριση είναι γραφειοκρατική και συγκεντρωτική. Η διάρθρωση των υπηρεσιών, η διαδικασία προμηθειών, το λογιστικό σύστημα συγκροτούν και αναπαράγουν το καθεστώς. Λόγω της ανεπάρκειας δεν είναι δυνατή η απορρόφηση των διατιθέμενων πόρων από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και την Ε. Ε.
Με γρήγορους ρυθμούς συντελείται η ιδιοποίηση, όλο και μεγαλύτερου τμήματος της δημόσιας και ιδιωτικής δαπάνης υγείας, από τον επιχειρηματικά οργανωμένο ιδιωτικό τομέα υγείας. ΄Ένα ιδιωτικό τομέα ανεξέλεγκτο και ασύδοτο. Την ίδια ώρα έχουμε υποβάθμιση της Δημόσιας Υγείας, απουσία ΠΦΥ και Πρόληψης, έντονα θεραπευτικό και νοσοκομειακό το χαρακτήρα του συστήματος, υποβάθμιση της περιφέρειας και τεχνητά προκλητή ζήτηση ιατρικών υπηρεσιών και φαρμάκων.
Η συμμετοχικότητα και αντιπροσωπευτικότητα υποτιμώνται και παραμορφώνονται στις μονάδες παροχής περίθαλψης. Η δημοκρατία στρεβλώνεται με τη μονοκομματική λογική, ενώ εδραιώνεται η πλήρης αποσύνδεση από τα αιτήματα και τις ανάγκες της κοινότητας και του λαού. Με τον τρόπο αυτό νομιμοποιείται ο εκφυλισμός και εδραιώνονται τα φαινόμενα διαφθοράς.
Νέες δομές λειτουργίας του κράτους νομοθετήθηκαν χωρίς σαφή προσδιορισμό αρμοδιοτήτων και αρκετές επικαλύψεις. Περιφερειακή Διοίκηση, Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση, συνενώσεις Δήμων και Κοινοτήτων.
Στο πλαίσιο της περιοριστικής πολιτικής, η προώθηση μέτρων, όπως η συγχώνευση Δ. Σ. και Νοσοκομείων, η προκήρυξη θέσεων των Γενικών Διευθυντών, οι αποφάσεις για το φάρμακο και οι καταργήσεις και συγχωνεύσεις Οργανισμών και Ιδρυμάτων, αναδεικνύουν την αποσπασματικότητα της κυβερνητικής πολιτικής, αποκαλύπτουν την έλλειψη οράματος και πολιτικής βούλησης για ουσιαστική παρέμβαση και αναβάθμιση του δημοσίου συστήματος υγείας.
Αυτή η έλλειψη σχεδίου και βούλησης για ουσιαστική παρέμβαση οδηγεί την κυβέρνηση σε μία αποσπασματικότητα και χωρίς κοινωνικό διάλογο προώθηση σειράς αποφάσεων και μέτρων (κάλυψη αναγκών σε ιατρικό προσωπικό με διαφόρων ειδών συμβάσεις, πρόσληψη άλλου προσωπικού με ορισμένο χρόνο, παραχώρηση στον ιδιωτικό τομέα υπηρεσιών του δημόσιου νοσοκομείου, κ. α. ), που αλλοιώνουν θεσμούς, δεν αντιμετωπίζουν τα προβλήματα, επιτείνουν τα αδιέξοδα και ουσιαστική εξοικονόμηση πόρων δεν αποφέρουν. Είναι ζητήματα που χρήζουν συζήτησης και αντιμετώπισης, στο πλαίσιο, όμως, ενός συνολικού σχεδίου παρέμβασης.
Η τελευταία διακυβέρνηση Σημίτη, πριν την άνοδο της ΝΔ στην εξουσία, με Υπουργό Υγείας τον κ. Παπαδόπουλο παραλαμβάνει, τον Απρίλη του 2000, ένα έντονα προεκλογικό προϋπολογισμό, με δημόσιες δαπάνες υγείας 2,77% του ΑΕΠ. Υποτίθεται ότι θα εφαρμόσει σχέδιο μεταρρύθμισης για την υγεία του πολίτη και τον εκσυγχρονισμό του Συστήματος. ΄Όμως το 2001 προβλέπεται 2,76% του ΑΕΠ και το 2002 2,24%, δαπάνες που παραμένουν τελευταίες στην ΕΕ τόσο σαν ισοδύναμες μονάδες όσο και σαν ποσοστό του ΑΕΠ και αποτελούν το 56,3% των συνολικών δαπανών για την υγεία, άρα 43,7% η ιδιωτική δαπάνη που είναι και μακράν η υψηλότερη στην ΕΕ (έγγραφο Ευρωπαϊκής Επιτροπής 12/01).
Τότε εκτιμούσαμε ότι ο δήθεν εκσυγχρονισμός που σταδιακά υλοποιεί το Υπουργείο Υγείας και η κυβέρνηση, δεν αποτελεί προσπάθεια για την οικοδόμηση ολοκληρωμένου, σύγχρονου, κοινωνικά προσανατολισμένου, με πρόληψη και ΠΦΥ, Δημόσιου Συστήματος Υγείας. Μειώνει τους πόρους και την επένδυση σε ανθρώπινο δυναμικό, εισάγει ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια στη λειτουργία και τη διοίκηση και οικοδομεί μηχανισμό διοικητών και προέδρων, για να επιβάλλει με αυταρχικό και αντιδημοκρατικό τρόπο τους κεντρικούς άξονες της πολιτικής της, μακριά από τους εργαζόμενους/ ες, μακριά από την ίδια την κοινότητα. Η υποχρηματοδότηση και η εισαγωγή βασικών στοιχείων της αγοράς στόχο έχουν την υποβάθμιση και συρρίκνωση του δημόσιου τομέα και όχι την ολοκληρωμένη ανάπτυξη του. Η λειτουργία του νοσοκομείου, σαν αυταρχικά δομημένη ιδιωτική επιχείρηση, με δυνατότητα δημιουργίας Ανωνύμων Εταιρειών, με επικράτηση της αρχής «κόστος - όφελος», την ύπαρξη «συμβολαίων αποδοτικότητας» και υποταγμένους τους εργαζόμενους, όπως , επίσης, και η λειτουργία απογευματινών ιδιωτικών γιατρείων και η παραπέρα διεύρυνση των ιδιωτικών πελατειακών σχέσεων, θα μετατρέψουν σε μεγαλύτερη έκταση το κοινωνικό αγαθό της υγείας σε εμπόρευμα, με στόχο τη μεγιστοποίηση του κέρδους.
Αποτελεί απόφαση της κυβέρνησης η μείωση του δημοσίου τομέας υγείας-πρόνοιας και παράδοση του μεγαλύτερου τμήματος των υπηρεσιών υγείας, κοινωνικής φροντίδας αλλά και κοινωνικής ασφάλισης στον ιδιωτικό τομέα. Στο μεγάλο ιατρικο - ασφαλιστικό και χρηματιστηριακό κεφάλαιο. Το κοινωνικό αγαθό και δικαίωμα κάθε εργαζόμενου/ ης σʼ αυτό τον τόπο μετατρέπεται αργά αλλά σταθερά σε μοχλό κερδοσκοπίας. Την εφαρμοζόμενη μεταρρύθμιση του κ. Υπουργού και της κυβέρνησης έχουμε την υποχρέωση να τη χαρακτηρίσουμε αντιμεταρρύθμιση.
4.-Η πολιτική της Κυβέρνησης της ΝΔ στον τομέα υγείας-πρόνοιας.
Στην παρουσίαση του προεκλογικού προγράμματος από τη ΝΔ για την υγεία - πρόνοια ( Γενάρης 2004) τονίζαμε:
«Μετά την προσπάθεια για διαχείριση των πραγμάτων στο σύστημα υγείας-πρόνοιας επί 2 τετραετίες από τις κυβερνήσεις Σημίτη και την ουσιαστική εντέλει υποταγή της όποιας σοσιαλδημοκρατικής πολιτικής τους στη νεοφιλελεύθερη λογική της εμπορευματοποίησης της υγείας, έφθασε η στιγμή να ακούσουμε και τον καθαρό νεοφιλελεύθερο λόγο.
Δεν πρόκειται, όμως, για άλλη πολιτική.
Η δαιμονοποίηση του δημόσιου τομέα υγείας, το δικαίωμα της ελεύθερης επιλογής γιατρού, το φόρτωμα στις πλάτες των ασφαλιστικών οργανισμών του εξορθολογισμού του νοσηλίου, η μετατροπή του δημοσίου νοσοκομείου σε επιχείρηση, αλλά και το σύνολο του προγράμματος της ΝΔ θα έχουν σαν αποτέλεσμα την παραπέρα αύξηση των ιδιωτικών δαπανών για την υγεία και την αύξηση των ανισοτήτων. ΄Ολοι όσοι ζουν και εργάζονται σʼ αυτό τον τόπο θα βάλλουν βαθύτερα το χέρι στην τσέπη και υγεία δεν θα έχουν.
Στο τέλος του Σεπτέμβρη του 2004, στο πρώτο εξάμηνο διακυβέρνησης της χώρας από τη ΝΔ, διαπιστώναμε:
Οι ενδεικτικές κατευθύνσεις της κυβερνητικής πολιτικής στην υγεία γίνονται πλέον βεβαιότητες.
«Σκοπός η πλήρης απελευθέρωση των υπηρεσιών υγείας στην επιχειρηματική κερδοσκοπική δραστηριότητα του κεφαλαίου.
Μετά τις συμφωνίες του ΟΓΑ με ιδιωτικές κλινικές και Διαγνωστικά Κέντρα, την έγκριση στις φαρμακοβιομηχανίες για μεγάλες ανατιμήσεις και τις ανακοινώσεις για «Αυτοχρηματοδότηση ΄Ιδρυσης Μονάδων Υγείας» άρχισε η εκχώρηση πτερύγων η κλινών του δημοσίου νοσοκομείου στις μεγάλες ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες, που τάχα δεινοπαθούν τα τελευταία χρόνια.
Κατά τα άλλα ο Υπουργός Υγείας δηλώνει ότι είναι με το δημόσιο τομέα!!!
Αν αυτή η πολιτική είναι υπέρ της δημόσιας υγείας και υπέρ του δημοσίου συστήματος τότε κατεπειγόντως πρέπει να ψάξουμε να βρούμε τους πολέμιους του.
Η συνεχής υποχρηματοδότηση του δημοσίου τομέα υγείας στη βάση του Συμφώνου Σταθερότητας της Ε. Ε., οι κατευθύνσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου για κατάργηση όλων των στεγανών στους επενδυτές κεφαλαίου στην υγεία αποτέλεσαν πολιτικές που εφάρμοσαν ήδη οι κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ. Τα ελλείμματα των νοσοκομείων σήμερα και οι προσπάθειες απαξίωσης του δημοσίου συστήματος αποτελούν προσχήματα για να οδηγηθούμε και να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση τάχα «ρεαλιστικά» με τη «λογική» και να οδηγηθούμε στην άλωση και τη διάλυση με την εφαρμογή και παραπέρα «μεταρρυθμίσεων».
Τον Οκτώβρη 2004, σχετικά με το σχέδιο νόμου για την Πολυκλινική του Ολυμπιακού Χωριού
«Απροκάλυπτα πλέον η Κυβέρνηση και ο Υπουργός Υγείας προχωρούν σε εισαγωγή ιδιωτικών- οικονομικών κριτηρίων στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας και προσδοκούν τη «δημοκρατική νομιμοποίησή τους».
Η επιχειρηματικότητα, η ανταγωνιστικότητα, η «αξιοποίηση των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων και η επιδίωξη του κέρδους» εισάγονται επίσημα και μολύνουν παραπέρα τον κορμό του δημοσίου συστήματος υγείας.
Σʼ ένα πρώτο στάδιο, βέβαια, με μετόχους το Δημόσιο και τα Ασφαλιστικά Ταμεία. Στο δεύτερο στάδιο -και αφού επιτευχθεί η «νομιμοποίηση»- με την είσοδο αυτών που ξέρουν και κάνουν καλά αυτή τη δουλειά, δηλαδή των ιδιωτικών κερδοσκοπικών εταιρειών. Μιας και η Πολυκλινική δυνάμει αποτελεί κέντρο υγείας αστικού τύπου, προφανώς πάνω σε αυτή τη βάση σκοπεύει να οικοδομήσει ο κ. Υπουργός και το «Σύστημα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας».
Μια τέτοια εξέλιξη είναι αναντίστοιχη και ασύμβατη με την πρόβλεψη του άρθρου 21 παρ. 3 καθώς και με το άρθρο 4 του Συντάγματος περί ισότητας όλων των πολιτών. Αντί δηλαδή το κράτος να καθορίζει τους όρους και τις προϋποθέσεις, αυτές να εξαρτώνται από το κέρδος, τον ανεξέλεγκτο ιδιωτικό τομέα υγείας και το μεγάλο χρηματιστηριακό κεφάλαιο.
Λέμε ΟΧΙ στη μετοχοποίηση-εμπορευματοποίηση των Υπηρεσιών Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας του Δημοσίου Συστήματος.
Αγωνιζόμαστε να αποκρούσουμε την προσπάθεια της Κυβέρνησης για ιδεολογική παρέμβαση προκειμένου να υπάρξει «νομιμοποίηση» της αγοράς στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας».
Εκχώρηση δημοσίων κλινών στην ιδιωτική ασφάλιση.
Απάντηση του κ. Υπουργού σε ερώτηση που κατέθεσε ο σ. Λεβέντης την 22.9.04:
Θέμα: «Εμπλοκή ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών στο δημόσιο σύστημα υγείας», σας γνωρίζουμε τα εξής:
Με βάση το νομικό πλαίσιο που εισήγαγε η προηγούμενη Κυβέρνηση (και συγκεκριμένα ο πρώην Υπουργός Υγείας κ. Αλ. Παπαδόπουλος) επιτρέπεται η διενέργεια (και αποζημίωση) διαγνωστικών-θεραπευτικών πράξεων από Νοσοκομεία του ΕΣΥ, οι οποίες παρέχονται σε ιδιώτες ασφαλισμένους και πληρώνονται από τους ίδιους η από ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες (βλ. άρθρο 9, παρ. 3 του ν.2889/01, όπως και άρθρο 13, παρ.24 του ν.2955/ο1).
Η Κυβέρνηση μελετά την αναμόρφωση του παραπάνω πλαισίου, η οποία θα επιτρέπει την επωφελή για το Δημόσιο απευθείας συνεργασία Νοσοκομείων του ΕΣΥ με αγοραστές υπηρεσιών υγείας (π.χ. ασφαλιστικά ταμεία, ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες), η οποία θα επιτρέψει:
τη χρησιμοποίηση για νοσηλεία κλινών Νοσοκομείων (Ολυμπιακών και μη) οι συχνά παραμένουν αδιάθετες (όπου αυτές υπάρχουν),
την αξιοποίηση υποδομών που ολοκληρώθηκαν πρόσφατα (με αφορμή τους Ολυμπιακούς Αγώνες), προκειμένου να αποκτήσουν τα Νοσοκομεία αυτά μια νέα πηγή εσόδων που θα βοηθήσει στην καλή συντήρησή τους και θα στηρίξει την οικονομική τους αυτοτέλεια,
τη διόρθωση στρεβλώσεων (όπου υπάρχουν σήμερα) στον τομέα της παροχής και αγοράς υπηρεσιών υγείας στα μεγάλα αστικά κέντρα.
Στις 31.01.05 με ομιλία του υπουργού υγείας στην ΄Ενωση Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδας αναγγέλλει την ίδρυση ομάδας εργασίας για τις προοπτικές συνεργασίας δημοσίου και ιδιωτικού τομέα υγείας.
Χαρακτηριστικά είναι τα αποσπάσματα της ομιλίας στην εκδήλωση της ιατρού, καθηγήτριας Διοίκησης και Πολιτικής της Υγείας του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ κ. Ε. Χατζηανδρέου, έτσι όπως τα έδωσε το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων,
« …θα πρέπει να υπάρξουν πρωτοβουλίες της ΄Ενωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδας για τη συνεργασία Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα Υγείας, διότι όπως είπε αυτή η συνεργασία είναι μονόδρομος, όπως έχει αποδειχθεί από την πρακτική άλλων ανεπτυγμένων κρατών. Στα αδύνατα σημεία του ελληνικού συστήματος (και για τον ιδιωτικό και για το δημόσιο τομέα) ανέφερε το υψηλό κόστος, τον ιατρικό πληθωρισμό και το νοσοκομειακό πληθωρισμό, στοιχεία, όπως είπε, που δημιουργούν δομικά προβλήματα στο κόστος της υγείας αλλά και στην υγεία των πολιτών.
Χαρακτήρισε το δημόσιο τομέα υγείας «επικίνδυνα ανοργάνωτο και σπάταλο με έλλειψη σεβασμού προς τον πολίτη και προβλήματα στην αντιμετώπιση των προβλημάτων του, ενώ ο ιδιωτικός τομέας εμφανίζει υψηλό κόστος και έτσι η χώρα μας βρίσκεται στις χαμηλότερες θέσεις της διεθνούς κατάταξης σε ό,τι αφορά στις δαπάνες για ιδιωτική ασφάλιση».
Την 01/02/05 επισημαίναμε:
«Στο όνομα δήθεν της συνεργασίας «δημόσιου» και «ιδιωτικού» και στο πλαίσιο πάντα της υποχρηματοδότησης της υγείας, ο Υπουργός στρέφεται σε αναζήτηση πόρων στην ιδιωτική ασφάλιση, ενισχύοντας ταυτόχρονα το μεγάλο ασφαλιστικό κεφάλαιο. Η πολιτική υγείας, όμως, που εφαρμόζει η Ν.Δ. σαν συνέχεια αυτής του ΠΑΣΟΚ, έχει δοκιμαστεί και σε άλλες χώρες (π.χ. Μ. Βρετανία) πριν από δεκαετίες και σήμερα πλέον έχουν καταγραφεί αρνητικά συμπεράσματα.
α. Η αναζήτηση πόρων από την παραχώρηση δημοσίων κρεβατιών στην Ιδιωτική Ασφάλιση υγείας δημιουργεί ασθενείς και υπηρεσίες υγείας δύο ταχυτήτων.
β. Ο σχεδιασμός των υπηρεσιών αποδεσμεύεται από τις πραγματικές ανάγκες του πληθυσμού και καθορίζεται πλέον από τις ανάγκες ιδιωτικών εταιρειών.
γ. Η ιδιωτικοποίηση των βοηθητικών υπηρεσιών του νοσοκομείου (καθαριότητα, εστίαση, λογισμικό, κ. α.) οδηγεί σε πολυδιάσπαση και αναποτελεσματικότητα, επιφέρει αύξηση των δαπανών και υποβάθμιση των ίδιων των υπηρεσιών.
δ. Τέλος η ιδιωτικοποίηση της κατασκευής, συντήρησης και διαχείρισης νοσοκομείων που σχεδιάζεται (π.χ. νοσ. Κατερίνης), αποτελεί εκτροπή δημοσίων πόρων προς τον ιδιωτικό τομέα.
Kαταγγέλλoυμε με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο την πολιτική των εκχωρήσεων, της πριμοδότησης του ιδιωτικού τομέα υγείας και των ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών.
΄Ένα άλλο θέμα που απασχόλησε τα ΜΜΕ και την επικαιρότητα ήταν η εικονική και διοικητική καταπολέμηση των ράντζων. Στο τέλος του πρώτου μήνα εφαρμογής των μέτρων παρατηρούσαμε:
«η κυβέρνηση έχει αποδείξει ότι γνωρίζει καλά τη δύναμη των ΜΜΕ και της εικόνας για να εξωραίζει την πολιτική της. Ωστόσο το πιλοτικό σύστημα εφημεριών για την αντιμετώπιση των ράντζων θα αξιολογηθεί εκ του αποτελέσματος. Αυτό όμως που μπορούμε να πούμε σήμερα είναι ότι το μειωμένο προσωπικό καλείται να αντιμετωπίσει ένα τεράστιο όγκο δουλειάς και εκτός ωραρίου, ενώ τα ράντζα έφυγαν από τα μεγάλα νοσοκομεία και πήγαν στα μικρά η κατανεμήθηκαν σε μη εφημερεύουσες κλινικές.
Ο κ. Κακλαμάνης γνωρίζει ότι καμία αλλαγή στο σύστημα υγείας δεν μπορεί να προχωρήσει κόντρα στους σκληρά εργαζόμενους και άθλια αμειβόμενους υγειονομικούς».
Όπως επίσης:
«με την ομιλία του στην ΄Ενωση Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδας ο κ. Υπουργός αποδεικνύει ότι πρόθεσή του ήταν η απομάκρυνση των ράντζων από τα μεγάλα νοσοκομεία του κέντρου για την απρόσκοπτη προσέλευση των «πελατών» των ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών στις νέες πτέρυγες, που φτιάχτηκαν με χρήματα του ελληνικού λαού».
Ανεξάρτητα πάντως από την καθημερινή διαχείριση της επικαιρότητας το θέμα έχει τις διαστάσεις του. Δεν πρόκειται μόνο για την απουσία της ΠΦΥ αλλά και για την απουσία σχεδιασμού που αφαιρεί από την έννοια «σύστημα» κάθε υπόσταση.
Τα ΠΕΣΥΠ δεν ασχολήθηκαν με την αντιμετώπιση του προβλήματος. Δεν είναι δυνατόν, όμως, να οφείλεται μόνο σε κακή οργάνωση του συστήματος εφημερίας. Η ροή περιστατικών από μικρότερα νοσοκομεία δεν εξετάστηκε και δεν έχει παρθεί κανένα μέτρο. Προκύπτουν πολλά ερωτηματικά που χρήζουν υπεύθυνης και τεκμηριωμένης απάντησης. Τι ρόλο παίζει η έλλειψη μονάδων ΠΦΥ; ΄Εχουμε έλλειψη παθολογικών κλινών η και έλλειψη κλινών βραχείας νοσηλείας;
Στις 29.01.05 συνεδρίασε η απερχόμενη γραμματεία του τμήματος
με διευρυμένη συμμετοχή
«γενική ήταν η διαπίστωση ότι το δημόσιο σύστημα υγείας έχει εγκαταλειφθεί, προωθούνται οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές ιδιωτικοποίησης, εμπορευματοποίησης, ελαστικοποίησης εργασιακών σχέσεων, κ.α. Η υποχρηματοδότηση είναι δεδομένη με βάση τα κονδύλια του κρατικού προϋπολογισμού του 2005, όπως επίσης και η εγκατάλειψη της δημιουργίας ολοκληρωμένου δικτύου Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, για πρόληψη και προαγωγή της υγείας, στα πλαίσια του ΕΣΥ.
Στον αντίποδα όλων αυτών ο αρμόδιος Υπουργός Υγείας, αξιοποιώντας την ύπαρξη ράντζων στα νοσοκομεία, δημαγωγεί ασύστολα στα ΜΜΕ, χωρίς να προχωρά στη λήψη ουσιαστικών μέτρων για την αντιμετώπιση του φαινομένου, όπως στελέχωση των νοσοκομείων με το απαραίτητο ιατρικό, νοσηλευτικό προσωπικό και προσωπικό των εργαστηρίων , για την πλήρη αξιοποίηση του ιατρικού τεχνολογικού εξοπλισμού και τη βελτίωση των παρεχομένων υπηρεσιών και βέβαια με τη δημιουργία ολοκληρωμένου δικτύου Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας για αποσυμφόρηση των νοσοκομείων από περιστατικά που δεν χρήζουν νοσοκομειακής περίθαλψης».
Ένα χρόνο μετά την άνοδο της ΝΔ στην εξουσία η κατάσταση και οι προοπτικές του χώρου υγείας - πρόνοιας συνοψίζονται στα παρακάτω:
Συνεχίζεται η πολιτική υποχρηματοδότησης του δημόσιου τομέα (προϋπολογισμός 2005. Ύψος Δημοσίων Δαπανών στο ΑΕΠ. Χρηματοδότηση φορέων κοινωνικής φροντίδας. Νέες προσλήψεις. Κονδύλια για εφημερίες).
Προωθείται παραπέρα η εμπέδωση συνθηκών ανταγωνισμού μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού τομέα. Αντίθετα με τη θέση μας για προοπτική καθολικής κάλυψης των υγειονομικών αναγκών από το δημόσιο τομέα, θα προκύψει μείωση και υποβάθμιση. Τα μεγάλα κενά σε οργανικές θέσεις, το πρόβλημα των εφημεριών, θα έχουν αντίκτυπο στη λειτουργία του δημοσίου νοσοκομείου. Θα έχουμε παραπέρα υπολειτουργία και κλείσιμο τμημάτων του.
Καμιά προοπτική για αποκέντρωση και περιφερειακή ανασυγκρότηση. Το σχέδιο νόμου που κυκλοφόρησε τελευταία αλλάζει την ονομασία των ΠΕΣΥΠ σε ΠεΔΥΚΑ (αντί να τα καταργεί) και επιχειρεί με τεχνοκρατικές λύσεις, αναδιανομή των ελλειμμάτων και επικοινωνιακή διαχείριση της αρνητικής πραγματικότητας.
Η ΝΔ σύμφωνα με το πρόγραμμά της - αλλά και χωρίς τα απαραίτητα κονδύλια - δεν θα προχωρήσει στη συγκρότηση δικτύων ΠΦΥ. Πιθανόν να εφαρμόσει ενιαίες συμβάσεις ελεύθερων επαγγελματιών γιατρών με τους ασφαλιστικούς οργανισμούς, στο πλαίσιο της επικοινωνιακής διαχείρισης αλλά και των νεοφιλελεύθερων δοξασιών περί «ελεύθερης» επιλογής. Δεν είναι σε θέση και δεν έχει τη βούληση να αποσαφηνίσει το ζήτημα της ενιαιοποίησης των κλάδων υγείας (ΕΦΥ) και των υγειονομικών δομών του ΙΚΑ, που αποτελούν απαραίτητα βήματα για την πρωτοβάθμια περίθαλψη.
Το σημαντικό θέμα της αλλαγής των εργασιακών σχέσεων των γιατρών του δημοσίου νοσοκομείου - που ουσιαστικά καταργεί το δημόσιο χαρακτήρα των νοσοκομείων - δεν έχει θιγεί ακόμα.
Οι θέσεις και προτάσεις για τη νέα φαρμακευτική πολιτική, που δόθηκαν από το Νοέμβριο στο διάλογο, δεν έχουν οδηγήσει ως τα σήμερα σε Σχέδιο Νόμου. Σημαντικές θέσεις (πχ εκσυγχρονισμός ΕΟΦ) απαιτούν κονδύλια που πουθενά δεν φαίνονται. Η θέση για σύσταση Γενικής Γραμματείας Φαρμάκου αντιμετώπισε την κάθετη άρνηση συναρμοδίων υπουργών. Υπάρχουν δυσκολίες, το σχέδιο νόμου εκκρεμεί.
5.-'Αξονες εναλλακτικής πρότασης του ΣΥΝ στον τομέα της υγείας-πρόνοιας.
Τους κεντρικούς άξονες της πρότασης του Συνασπισμού για το σύστημα υγείας-πρόνοιας τους επεξεργαστήκαμε τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1990 (πρώτη έκδοση του τμήματος υγείας το Μάρτη του 1991 «θέσεις για την υγεία» σελ.32) και είναι ανάγκη να είμαστε γνώστες τους και να τους επιβεβαιώνουμε καθημερινά.
Σήμερα η πρότασή μας προς την ελληνική κοινωνία, οικοδομημένη βήμα το βήμα, στα 15 αυτά χρόνια, συνοπτικά παρουσιασμένη ορίζει ότι:
Η Υγεία αποτελεί κοινωνικό αγαθό και δικαίωμα για όλους/ ες όσους/ες εργάζονται και ζουν σ΄ αυτή τη χώρα. Το εξασφαλίζει ένα Δημόσιο σύστημα Υγείας, που παρέχει ισότιμη πρόσβαση, υψηλής ποιότητας υπηρεσίες, σε όλο τον πληθυσμό, χωρίς επιβάρυνση τη στιγμή της ανάγκης.
Χρηματοδοτείται δημόσια και ενιαία από τη φορολογία, με λειτουργίες σχεδιασμένες και αποτελεσματικές. Στοχεύει στην απάλειψη των κοινωνικών και γεωγραφικών ανισοτήτων. Στηρίζεται σε ολοκληρωμένο δίκτυο υπηρεσιών Πρωτοβάθμιας Φροντίδας και Πρόληψης και εξασφαλίζει αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας και εξέλιξης στους εργαζόμενους.
Ιδιωτικός - Δημόσιος τομέας Υγείας
Ο δημόσιος τομέας αναπτύσσεται ολοκληρωμένα, ανά υγειονομική περιφέρεια. Το κράτος αναβαθμίζει, βελτιώνει, διευρύνει ποιοτικά και ποσοτικά το δημόσιο τομέα που λειτουργεί ανταγωνιστικά προς τον ιδιωτικό τομέα υγείας, θεωρώντας την υγειονομική φροντίδα υψηλής ποιότητας, δικαίωμα όλων των πολιτών και υποχρέωση της πολιτείας να την παρέχει.
Τίθενται κανόνες λειτουργίας και ελέγχου του παρασιτισμού και της ποιότητας των υπηρεσιών του ιδιωτικού τομέα, στο πλαίσιο της ισονομίας και της ίσης αντιμετώπισης. Ο σχεδιασμός, η έκταση και η λειτουργία του ιδιωτικού τομέα εντάσσεται στον υγειονομικό χάρτη της χώρας και των συνολικών και επιμέρους εθνικών πολιτικών υγείας.
Ενιαίος Φορέας Υγείας
Η αποσαφήνιση της άποψής μας για τη σχέση δημόσιου - ιδιωτικού τομέα, περιγράφει και το πλαίσιο της θέσης για τη νομική υπόσταση και λειτουργία του ΕΦΥ. Θεωρώντας τον ένα μέτρο απαραίτητο για τον εξορθολογισμό της χαώδους σημερινής κατάστασης που προκύπτει από την πολυδιάσπαση των ασφαλιστικών ταμείων, στηρίζουμε τη δημιουργία ενός ΕΦΥ που είναι ΝΠΔΔ, παρέχει τις υπηρεσίες του μέσω του δημόσιου τομέα και δεν αποτελεί μοχλό για την εισαγωγή των κανόνων της αγοράς, μέσα από τη δυνατότητα ελεύθερης διαπραγμάτευσης πακέτων παροχών με το δημόσιο ή τον ιδιωτικό τομέα
Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας
Η οικοδόμηση του συστήματος ΠΦΥ αποτελεί την υποστασιοποίηση και ολοκλήρωση του ΕΣΥ. Ο θεσμός του οικογενειακού γιατρού αποτελεί το «κλειδί» της ολοκλήρωσης του συστήματος ΠΦΥ. Είναι ο θεσμός που μπορεί να διευκολύνει τη μετάβαση από το θεραπευτικό χαρακτήρα του σημερινού συστήματος στην ΟΛΙΣΤΙΚΗ λογική των καθηκόντων προάσπισης της υγείας με αναπροσανατολισμό της λογικής που διέπει την εκπαίδευση και τη λήψη ειδικοτήτων
Η ανάπτυξη της ελληνικής κοινωνίας που παλεύουμε, στηρίζεται στην κατοχύρωση και διεύρυνση της κοινωνικής αλληλεγγύης. Η πραγματική σύγκλιση των ευρωπαϊκών κοινωνιών που διεκδικούμε, οικοδομείται με πολιτικές που στηρίζουν την πλήρη απασχόληση τα εργασιακά δικαιώματα και κατοχυρώνουν την κοινωνική ευθύνη για αλληλεγγύη και υγεία. Aπαιτείται συνολική, κοινωνικά προσανατολισμένη, μεταρρύθμιση υγείας - ασφάλισης - πρόνοιας και εισαγωγή της παραμέτρου της έννοιας Υγείας σε όλους τους τομείς ανάπτυξης της χώρας.
Η θεμελίωση του συστήματος πραγματοποιείται στα πιο σύγχρονα και ακριβή επιστημονικά δεδομένα. Η οικοδόμηση της κοινωνίας αλληλεγγύης και φροντίδας στηρίζεται στη δράση των τοπικών κοινωνιών και των κοινωνικών κινημάτων. Η διατύπωση εθνικών στόχων και συγκεκριμένων πολιτικών για την πρόληψη της ασθένειας και την προαγωγή της υγείας αφορούν όλους τους τομείς της κοινωνίας και απαιτούν συγκεκριμένο σχέδιο μακράς πνοής επιστημονικά επεξεργασμένου, με διακλαδικό και διατομεακό σχεδιασμό και εθνικό συντονισμό και οργάνωση.
Ανάπτυξη πολιτικών υγείας σε όλους τους τομείς της παραγωγικής διαδικασίας και κατανάλωσης της χώρας (προστασία περιβάλλοντος, κατανάλωση, στέγαση, επαγγελματική κατάρτιση, σύγχρονο δίκτυο δημόσιας υγείας, υγιεινή-ασφάλεια της εργασίας, κλπ.).
Αποκέντρωση - Αυτοτέλεια υγειονομικών περιφερειών
Βασικό συστατικό στοιχείο της λογικής μας είναι η αποκέντρωση στη λήψη των αποφάσεων και η υγειονομική αυτοτέλεια κάθε περιφέρειας. Η αποκέντρωση στο σχεδιασμό οδηγεί σε αποφάσεις πιο κοντά στις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών.
Ο ρόλος του κεντρικού σχεδιασμού αναφέρεται στον προσδιορισμό των γενικών κατευθύνσεων πολιτικών υγείας, την κατανομή των πόρων ανά περιφέρεια, την κατανομή της τεχνολογίας και άλλων δραστηριοτήτων. Στα πλαίσια αυτά απαιτείται η αναβάθμιση του ρόλου του ΚΕΣΥ
Τα Περιφερειακά Συμβούλια είναι αποφασιστικά όργανα σχεδιασμού για την υγειονομική περιφέρεια, αρμόδια για την κατανομή των πόρων στις μονάδες της περιφέρειας, το ρόλο κάθε μονάδας στο σχεδιασμό των υγειονομικών πολιτικών στην περιφέρεια, την κατανομή της τεχνολογίας και άλλων δραστηριοτήτων. Στη σύνθεση τους, απαραίτητο στοιχείο η συμμετοχή των εργαζομένων και των εκπροσώπων των χρηστών υπηρεσιών υγείας
Για την Πρόνοια και την Κοινωνική Φροντίδα
Η εφαρμογή των νεοφιλελεύθερων πολιτικών την τελευταία 10ετία στο χώρο της Πρόνοιας και της Κοινωνικής Φροντίδας και οι αλλεπάλληλες νομοθετικές ρυθμίσεις της κυβέρνησης βύθισαν τους φορείς της Πρόνοιας στο χάος, τις αποψίλωσαν από προσωπικό και εντέλει διέλυσαν φορείς με μακροχρόνια προσφορά. Μοναδικός στόχος αυτής της πολιτικής, ο περιορισμός των υπηρεσιών και η μεταφορά του κόστους στις πλάτες των χρηστών.
Ο ΣΥΝ προτείνει και αγωνίζεται να υπάρξει ένα Δημόσιο δωρεάν Σύστημα Πρόνοιας και Κοινωνικής Φροντίδας με ελεύθερη και ισότιμη πρόσβαση και δομές κοντά στον πολίτη.
Προτείνουμε μιαν άλλη πολιτική που θα έχει βασικούς άξονες:
Την ενίσχυση του κράτους πρόνοιας με προτεραιότητα τις κοινωνικές ομάδες που σήμερα βρίσκονται στο περιθώριο και υφίστανται τις συνέπειες των συντηρητικών νεοφιλελεύθερων επιλογών.
Την αύξηση της χρηματοδότησης για προγράμματα και φορείς που αναπτύσσουν τέτοια δραστηριότητα. Τη χρηματοδότηση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης προκειμένου να μπορέσει να λειτουργήσει τις δομές που έχει υποδεχτεί και να επεκτείνει παραπέρα τις δράσεις της.
Τη χάραξη πολιτικών που καλύπτουν τομείς όπως η φτώχια, τους αναπήρους, την τρίτη ηλικία, την παιδική προστασία, τους μετανάστες, τη μητρότητα, τις κοινωνικά αποκλεισμένες ομάδες του πληθυσμού.
Την ύπαρξη ενός ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος που θα ανακουφίσει ευαίσθητες κατηγορίες πληθυσμού, τη μετατροπή των επιδομάτων σε κοινωνική σύνταξη, προκειμένου οι περιθωριοποιημένες ομάδες του πληθυσμού να έχουν ένα αξιοπρεπές επίπεδο ζωής. Μέτρα για την ανεργία, χτύπημα των ελαστικών μορφών απασχόλησης.
Τη δημιουργία κεντρικών και αποκεντρωμένων δομών που να καλύπτουν τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού. Η μεταφορά των δομών στην τοπική αυτοδιοίκηση δεν μπορεί να γίνει σε βάρος της ποιότητας των υπηρεσιών και με την οικονομική επιβάρυνση των χρηστών.
Την ουσιαστική αξιοποίηση των πόρων από τον κρατικό προϋπολογισμό και τα ευρωπαϊκά προγράμματα, τον κοινωνικό έλεγχο στη διαχείριση των κονδυλίων, τη συμμετοχή των κοινωνικών φορέων και των συλλογικών εκπροσώπων των χρηστών στην ιεράρχηση των αναγκών και στο σχεδιασμό πολιτικών.
Η Αριστερά χωρίς να εγκαταλείπει τα οράματα της για μια άλλη Κοινωνία, δίκαιη,και σοσιαλιστική αγωνίζεται σήμερα για τη διατήρηση και διεύρυνση των δικαιωμάτων και κατακτήσεων του κινήματος για πολιτικές αναδιανομές του παραγόμενου πλούτου και κατάργηση του κοινωνικού αποκλεισμού.
Ο Συνασπισμός δεν υποστηρίζει το κοινωνικό κράτος που εγκατέλειψε η Σοσιαλδημοκρατία από θέσεις οπισθοφυλακής. Υποστηρίζει το κοινωνικό αγαθό και πολιτικό δικαίωμα της υγείας και της κοινωνικής φροντίδας και παλεύει για τη διεύρυνση τους στην πορεία της κοινωνικής ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης με κοινωνική συνοχή και οικονομική δημοκρατία.
6.-Βασικοί άξονες πολιτικής.
Η πολιτική υγείας που εφαρμόζεται στη χώρα μας, αποτελεί συνιστώσα μιας ευρύτερης διαδικασίας και προσπάθειας καταστροφής του κοινωνικού κράτους και μετατροπής του κοινωνικού αγαθού της υγείας σε εμπόρευμα - σε παγκόσμιο και ευρωπαϊκό επίπεδο.
Η εκλογή της νέας κυβέρνησης της ΝΔ σηματοδότησε μια συνολική συντηρητική στροφή. Σήμερα η χώρα παραμένει στις μικρότερες κοινωνικές δαπάνες, τα χρέη των ταμείων είναι μεγάλα και ορισμένα, όπως ο ΟΓΑ και το ΝΑΤ, αδυνατούν να πληρώσουν τις υποχρεώσεις τους στο χώρο της υγείας. Η αδυναμία αυτή μεταφέρεται στα νοσοκομεία, διογκώνοντας τα χρέη των νοσοκομείων. Παράλληλα συνεχίζεται η απαξιωτική αμοιβή των ιδιωτών ελευθεροεπαγγελματιών γιατρών και με μεγάλες καθυστερήσεις στις πληρωμές από τις νομαρχίες.
Η νέα ευρωπαϊκή συνθήκη δεν κατοχυρώνει την προστασία του κράτους στην υγεία και υστερεί από τις προστασίες που προβλέπει το ελληνικό θεσμικό πλαίσιο. Παράλληλα, με αφορμή τη διαμόρφωση της οδηγίας για τις υπηρεσίες, ορίζονται ενιαίοι κανόνες στην υγεία και στις άλλες υπηρεσίες, αφαιρώντας προστασίες και τα κοινωνικά χαρακτηριστικά της. Το σύμφωνο σταθερότητας δρα ανασταλτικά στη χρηματοδότηση του συστήματος υγείας.
Οι διαπιστώσεις αυτές μας οδηγούν σε μια συνολική πολιτική και κοινωνική θεώρηση και πάλη. Παλεύουμε για την υπεράσπιση του δικαιώματος στην Υγεία με τις κοινωνικές δυνάμεις του τόπου και συμμετέχουμε στην προσπάθεια του Ελληνικού Κοινωνικού Φόρουμ. Καλούμε φορείς και άτομα να στηρίξουν αυτή την προσπάθεια. Διαμορφώνουμε από κοινού τη συνιστώσα του παγκοσμιοποιημένου κινήματος ενάντια στη νεοφιλελεύθερη καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση.
Ο Συνασπισμός είναι σε κάθετη, μετωπική αντιπαράθεση με τις δυνάμεις και τις πολιτικές που επιδιώκουν τη μετατροπή του κοινωνικού δικαιώματος στην υγεία σε εμπόρευμα. Σήμερα περισσότερο από ποτέ αγωνιζόμαστε για σύστημα υγείας - πρόνοιας που είναι κοινωνικά προσανατολισμένο, αποκεντρωμένο, δημοκρατικό, ποιοτικό, αποτελεσματικό και δωρεάν.
Η πρότασή μας στηρίζεται σε σταθερές βάσεις, στα επιστημονικά δεδομένα, στο ανθρώπινο δυναμικό, στις λοιπές υποδομές που διαθέτουμε και βέβαια σε πολιτική βούληση.
Προβάλλουμε με κάθε ευκαιρία την ανάγκη για:
Διπλασιασμό των δημόσιων δαπανών στο 6% του ΑΕΠ (πολιτική επιλογή που στηρίζεται και στη φορολογία των υπερκερδών του ιδιωτικού τομέα υγείας, αλλά και προϊόντων που βλάπτουν αποδεδειγμένα την υγεία κλπ)
Ριζικό αναπροσανατολισμό της Υγειονομικής Εκπαίδευσης και των δημόσιων υπηρεσιών υγείας από τα θεραπευτικά καθήκοντα στην ΟΛΙΣΤΙΚΗ αντίληψη της ευθύνης τους να προασπίζουν την πλήρη σωματική - διανοητική - κοινωνική ευεξία των ανθρώπων. Τελική κατάρτιση του υγειονομικού χάρτη της χώρας. Επικαιροποίηση των Οργανισμών Νοσοκομείων και Κέντρων Υγείας και εφαρμογή τους.
Οργάνωση της Πρόληψης, της Ιατρικής της Εργασίας και της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας από το ΕΣΥ κι όχι από τα Ασφαλιστικά Ταμεία. Ενιαίος εθνικός σχεδιασμός του συνόλου των δημοσίων υπηρεσιών υγείας. Συγκέντρωση όλων των πηγών χρηματοδότησης.
Ενιαιοποίηση των κλάδων υγείας όλων των ασφαλιστικών ταμείων. Συγκρότηση ΕΝΙΑΙΟΥ ΦΟΡΕΑ ΥΓΕΙΑΣ, Ν.Π.Δ.Δ., που εξασφαλίζει δημοκρατικό, αποκεντρωμένο, διαφανή, κοινωνικά ελεγχόμενο τρόπο διοίκησής του.
Προώθηση Δημόσιων Πολιτικών για τα έργα υποδομής, το περιβάλλον, την κατοικία, τη διατροφή, τη φτώχεια, την ανεργία, τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, τον πολιτισμό, σε μια κοινωνία που οφείλει να αναβαθμίσει το Κράτος Πρόνοιας και να γίνει Κοινωνία Αλληλεγγύης.
Παλεύουμε καθημερινά στην κοινωνία, στα συνδικάτα και στους χώρους δουλειάς για:
Αναβάθμιση ανθρώπινου δυναμικού
'Αμεση αντιμετώπιση εργασιακών προβλημάτων εργαζομένων. Ουσιαστικές αυξήσεις στους βασικούς μισθούς.
Ενσωμάτωση επιδομάτων στο βασικό μισθό. Χορήγηση οικογενειακού επιδόματος χωρίς προϋποθέσεις στους δύο γονείς. Ένταξη στα βαρέα και ανθυγιεινά. Μειωμένο ωράριο. Αύξηση άδειας μείωση ορίων συνταξιοδότησης. Υπολογισμός εφημεριών στα συντάξιμα χρόνια. Μέτρα για Υγιεινή και Ασφάλεια.
Μαζικές προσλήψεις μόνιμου προσωπικού. Πλήρης, Αποκλειστική Απασχόληση - Ενιαίες εργασιακές σχέσεις. Μονιμοποίηση γιατρών ΕΣΥ μετά από ατομική κρίση στα 2 χρόνια θητείας.
Στήριξη αναβάθμιση Νοσοκομείων. Σύγχρονες υποδομές σε τεχνολογικό, ξενοδοχειακό εξοπλισμό.
Όχι στις ιδιωτικοποιήσεις. Κατάργηση απογευματινών ιδιωτικών γιατρειών. Επαναφορά στο δημόσιο τμημάτων και λειτουργιών ΕΣΥ που έχουν αποδοθεί στον ιδιωτικό τομέα. Αυστηρός έλεγχος και όροι λειτουργίας στα Ιδιωτικά Διαγνωστικά Κέντρα. Περιορισμός Ιδιωτικής Δαπάνης για Υγεία.
Στήριξη των μικρών ιδιωτών γιατρών, οδοντιάτρων και εργαστηρίων, που στην παρούσα φάση με άνισους όρους παρέχουν πολύτιμες υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας στο σύστημα υγείας. Αναπροσαρμογή του πίνακα αμοιβών τους στα σημερινά δεδομένα.
Αποτελεσματική οργάνωση επείγουσας προνοσοκομειακής περίθαλψης στο σύνολο της χώρας. Έμφαση στις δυσπρόσιτες περιοχές. Ολοκληρωμένη ανάπτυξη, ενίσχυση ΕΚΑΒ. Τραυματολογικά κέντρα στους άξονες εθνικών οδών. Οργάνωση Τμημάτων Επειγόντων Περιστατικών.
Ανασυγκρότηση, Πλήρη Ανάπτυξη ΕΟΦ.
Κατάργηση συμμετοχής στα φάρμακα για χαμηλόμισθους, χαμηλοσυνταξιούχους και χρόνια νοσήματα. Μείωση στο 10% συμμετοχής των υπόλοιπων.
Στήριξη και αναβάθμιση Πρόνοιας. Εργασιακή, κοινωνική ένταξη πολιτών με αναπηρίες και AIDS. Δημιουργία Κέντρων Φυσικής - Ιατρικής αποκατάστασής. Μέτρα ενάντια στον αποκλεισμό και καταστολή χρηστών ναρκωτικών. Ολοκληρωμένα θεραπευτικά προγράμματα για πλήρη εργασιακή επανένταξη.
Τμήμα Υγείας
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS