Skip to main content.
Συνασπισμός της Αριστεράς και της Προόδου
15/04/1998

Εθνικό σχέδιο δράσης και απασχόλησης ή Εθνικό σχέδιο ανεργίας και υποαπασχόλησης;

Η Κυβέρνηση κατέθεσε ένα κείμενο που κατʼ ευφημισμόν τιτλοφορείται εθνικό σχέδιο απασχόλησης. Η Κυβέρνηση είχε την υποχρέωση μέχρι τις 15 Απριλίου να υποβάλλει αυτό το σχέδιο στην Ευρωπαϊκή Ένωση για να αξιολογηθεί στο Συμβούλιο Κορυφής του Καρντίφ αφού προηγηθεί ένας ουσιαστικός διάλογος με τους κοινωνικούς φορείς. Φυσικά ουσιαστικός διάλογος δεν έγινε γιατί η Κυβέρνηση θέλει να δημιουργήσει τετελεσμένα και μόνο. Ο κοινωνικός διάλογος γιʼ αυτήν είναι μαγική εικόνα.

Όμως το πιο σημαντικό είναι να γίνει μία τοποθέτηση επί της ουσίας. Το κείμενο λοιπόν της κυβέρνησης δεν είναι ούτε εθνικό, ούτε σχέδιο, ούτε προωθεί την απασχόληση.

Αποτελεί μία συρραφή εφαρμοσμένων και αποτυχημένων πολιτικών με την προσθήκη μερικών ακόμη μέτρων τα οποία είτε εκμαίευσε από την πλειοψηφία της Γ.Σ.Ε.Ε. στον “κοινωνικό διάλογο” (μερική απασχόληση) είτε από αυτά που δεν έγιναν αποδεκτά από το συνδικαλιστικό κίνημα (συνολική διευθέτηση του χρόνου εργασίας, τοπικά σύμφωνα με επέμβαση στις εργασιακές σχέσεις). Χρειάζεται λοιπόν να κάνουμε ορισμένες γενικού χαρακτήρα παρατηρήσεις, για το “πόνημα” αυτό της Κυβέρνησης.

α) Δεν υπάρχει καμία μα καμία πρόβλεψη για νέους πόρους. Έτσι η κυβέρνηση κοροϊδεύει τους εργαζόμενους και τους ανέργους αφού υποταγμένη στη λογική της δημοσιονομικής πειθαρχίας παραμένει στο εξής απαράδεκτο καθεστώς: Ο κρατικός προϋπολογισμός να εκταμιεύει μόνο 15 δις το χρόνο, σε ένα προϋπολογισμό 470 δις του ΟΑΕΔ τα οποία αποτελούν εισφορές εργαζομένων και εργοδοτών και κοινοτική χρηματοδότηση η οποία όμως πάει μόνο για “ενεργητικές πολιτικές”.

β) Με εντελώς μηχανιστικό τρόπο “παπαγαλίζει” την άποψη περί ενεργητικών πολιτικών την οποία μάλιστα ταυτίζει με την επιδότηση των εργοδοτών, χωρίς να υπάρχει ταυτόχρονα ισχυρό επίπεδο “παθητικών” πολιτικών (επιδόματα ανεργίας). Είναι γνωστό άλλωστε ότι στη χώρα μας οι μακροχρόνια άνεργοι δεν επιδοτούνται. Η γενικευμένη χρηματοδότηση των εργοδοτών οδηγεί σε μείωση του κόστους εργασίας και σε σημαντική αύξηση της κερδοφορίας τους με αντιστάθμισμα την διατήρηση ή μικρή αύξηση προσωρινών θέσεων εργασίας οι οποίες χάνονται συνήθως μετά την επιδότηση.

γ) Η κυβέρνηση προσπαθεί με αυτό το σχέδιο να κλείσει ζητήματα όπως αυτό της μείωσης του χρόνου εργασίας, ή της μείωσης του ΦΠΑ στις μικρές επιχειρήσεις έντασης εργασίας.

Είναι σίγουρο ότι κιʼ αυτή η προσπάθεια της κυβέρνησης θα αποτύχει. Γιατί παραμένει σταθερό και αμετάβλητο ένα μακροοικονομικό πλαίσιο το οποίο παράγει και αναπαράγει ύφεση και ανεργία.

Η μόνη φιλοδοξία της κυβέρνησης είναι να συγκαλύψει την ανεργία να “ανακυκλώσει” τους ανέργους, με την αύξηση της υποαπασχόλησης και της πολυαπασχόλησης.

Να μοιράσει δηλαδή την ανεργία και την φτώχεια ώστε να μειώσει τις κοινωνικές εντάσεις.

Έχουμε επανειλλημένα επισημάνει ότι η μερική απασχόληση και η συνολική διευθέτηση του χρόνου εργασίας δεν πρόκειται να μειώσουν την ανεργία. Η μερική απασχόληση δεν μπορεί να ευδοκιμήσει στη χώρα μας γιατί υπάρχει πολύ χαμηλό επίπεδο εισοδημάτων. Και αν προχωρήσει θα διευρύνει σημαντικά τη ζώνη φτώχειας. Ενώ η διευθέτηση του χρόνου θα μειώσει το εργατικό κόστος, θα αυξήσει την εντατικοποίηση και θα μειώσει την απασχόληση ιδιαίτερα του εποχιακά απασχολούμενου εργατικού δυναμικού.

Συμπερασματικά το κυβερνητικό σχέδιο είναι υποταγμένο σε μία νεοφιλελεύθερη στρατηγική που επιχειρεί κυρίως μέσω της μείωσης του κόστους εργασίας και της απορρύθμισης να οδηγήσει σε ανταγωνιστικότητα.

Στη βάση του προαναφερθέντος κειμένου το Υπουργικό Συμβούλιο, την Παρασκευή 10/4/98 αποφάσισε να αλλάξει το καθεστώς των εργασιακών σχέσεων που ίσχυε επί έξι περίπου δεκαετίες στη χώρα μας στην κατεύθυνση της απορύθμισής τους και της μείωσης του κόστους εργασίας μέσω της ευελιξίας. Σύμφωνα με τις νέες ρυθμίσεις:

Ο εργοδότης ασκώντας το εργοδοτικό του δικαίωμα μπορεί να κάνει υποχρεωτική την 9ωρη καθημερινή εργασία. Ο επιπλέον χρόνος εργασίας της μιας ώρας καθημερινά θα επιστρέφεται στον εργαζόμενο με τη μορφή ρεπό, πρόσθετης άδειας ή μειωμένου ωραρίου σε διάστημα τεσσάρων μηνών.

Ο εργοδότης θα μπορεί να συμφωνεί με το αντίστοιχο σωματείο και για 10ωρη ημερήσια εργασία. Η επιπλέον αυτή εργασία θα επιστρέφεται με τους προηγούμενους τρόπους μέσα σε ένα εξάμηνο.

Η επιπλέον εργασία και στις δύο περιπτώσεις δεν θα αμείβεται με υπερωριακή αποζημίωση.

Η μερική απασχόληση επεκτείνεται και στον ευρύτερο Δημόσιο Τομέα και στις Τράπεζες.

Στους εννέα νομούς που έχουν αποβιομηχανοποιηθεί δίνεται η δυνατότητα μέσω των Τοπικών Συμφώνων Απασχόλησης να προσλαμβάνονται άνεργοι οι οποίοι τουλάχιστον για ένα χρόνο θα αμείβονται με μισθούς κατώτερους από τους προβλεπόμενους στις κλαδικές συλλογικές συμβάσεις εργασίας.

Καταργούνται οι τοπικές – ομοιοεπαγγελματικές συμβάσεις.

Προβλέπεται η νομιμοποίηση των ιδιωτικών γραφείων εύρεσης εργασίας.

Ο ΣΥΝ διαφωνεί ριζικά με τις κυβερνητικές αποφάσεις για υπονόμευση του 8ωρου μέσω της συνολικής διευθέτησης του χρόνου εργασίας, για την επέκταση της εφαρμογής της μερικής απασχόλησης και για την αξιοποίηση των τοπικών συμφώνων απασχόλησης για παρέμβαση στις εργασιακές σχέσεις και στις συλλογικές συμβάσεις εργασίας.

Στην απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου προβλέπονται και αντικίνητρα για την απασχόληση των συνταξιούχων όπως και η δημιουργία σώματος επιθεωρητών για τον έλεγχο της εφαρμογής της εργατικής νομοθεσίας, που ωστόσο δεν αλλάζουν το χαρακτήρα των κυβερνητικών αποφάσεων.

Ο ΣΥΝ προτείνει ένα σχέδιο απασχόλησης στα πλαίσια μιας στρατηγικής αναβάθμισης της μισθωτής εργασίας, ενίσχυσης της πλήρους και σταθερής απασχόλησης, με αιχμή τη ριζική μείωση του χρόνου εργασίας με την άμεση εφαρμογή του 35ωρου χωρίς μείωση των αποδοχών, στα πλαίσια ενός εναλλακτικού τύπου βιώσιμης ανάπτυξης σε Ελλάδα και Ευρώπη. Στα πλαίσια αυτής της στρατηγικής απαιτείται η αναβάθμιση της εισοδηματικής και κοινωνικής προστασίας των ανέργων.

Για τα ζητήματα αυτά έχουμε τοποθετηθεί αναλυτικά από το καλοκαίρι του '97 με τις θέσεις μας για το παρόν και το μέλλον των εργασιακών σχέσεων καθώς και με τις προτάσεις μας για την ανεργία οι οποίες κατατέθηκαν ενʼ όψη της συνόδου κορυφής του Λουξεμβούργου για την απασχόληση.

Τμήμα Εργατικής Πολιτικής