Πριν 48 χρόνια, στην έναρξη του προγράμματος Atoms for Ρeace, η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας έκανε μια συμφωνία με τη Διεθνή Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας. Η ΠΟΥ αναγνώριζε (αρ.1.παρ.2 της συμφωνίας) ότι ο βασικός σκοπός της ΔΕΑΕ είναι η προώθηση, η βοήθεια και ο συντονισμός ερευνητικών προγραμμάτων διεθνώς, καθώς και η πρακτική χρήση της ατομικής ενέργειας για ειρηνικό σκοπό.
Μετά το ατύχημα στο Τσερνομπίλ έγινε φανερό ότι αυτή η συμφωνία παρεμπόδιζε τους ειδικούς ιατρούς και ιδιαίτερα την ΠΟΥ να μιλήσει ανοιχτά για τις βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες συνέπειες στην υγεία, δεδομένου ότι κάτι τέτοιο θα έβλαπτε τα ζωτικά συμφέροντα της ΔΕΑΕ.
Συγκεκριμένα:
Το άρθρο 1 παρ. 3 προβλέπει ότι «κάθε φορά που κάποιο από τα δύο μέρη προτείνει την ανάληψη ενός προγράμματος ή μιας δραστηριότητας που επηρεάζει ή μπορεί να επηρεάσει κυρίαρχα συμφέροντα του άλλου, τότε είναι υποχρεωμένο το πρώτο να ενημερώσει το δεύτερο με σκοπό την από κοινού αποδοχή και διευθέτηση».
Το άρθρο 3 επισημαίνει ότι «η ΠΟΥ και η ΔΕΑΕ αντιλαμβάνονται ότι ίσως χρειαστεί να λάβουν κάποια περιοριστικά μέτρα για να διασφαλίσουν την ουσία κάποιων εγγράφων, η αποκάλυψη των οποίων, κατά κάποιο τρόπο θα διακύβευε την ομαλή διεξαγωγή των δραστηριοτήτων τους».
Το άρθρο 7 αναφέρει ότι «Η ΔΕΑΕ και ΠΟΥ έχουν την υποχρέωση να αποδεύγουν να παίζουν διπλό ρόλο κατά τη συλλογή και έκδοση στατιστικών και να συσκέπτονται μεταξύ τους για την καλύτερη χρήση πληροφοριών, πόρων και τεχνικού προσωπικού στο τμήμα στατιστικών και για όλες τις στατιστικές με κοινά ενδιαφέροντα».
Όπως υποστηρίζει και το Αντιπυρηνικό Παρατηρητήριο Μεσογείου, τα παραπάνω άρθρα πρέπει να τροποποιηθούν ή να αναθεωρηθούν ώστε να έρθουν στην επιφάνεια τα πραγματικά γεγονότα και οι συνέπειές τους, αλλά και να ανακτήσει η ΠΟΥ πλήρη ανεξαρτησία αναφορικά με τον έλεγχο της χρήσης πυρηνικής ενέργειας.
Προτείνεται η τροποποίηση του άρθρου 1 παρ.3, με το σκεπτικό ότι ενώ η ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ δύο επιτροπών του ΟΗΕ είναι θεμιτή, οι διαβουλεύσεις μεταξύ ΠΟΥ και ΔΕΑΕ με σκοπό την παραποίηση γεγονότων για την προώθηση της πυρηνικής ενέργειας δεν υπηρετούν την υπόθεση της παγκόσμιας ειρήνης και της χρήσης πυρηνικής ενέργειας για ειρηνικούς σκοπούς.
Επιβεβλημένη κρίνεται η απόσυρση του άρθρου 3, διότι είναι απαράδεκτο η ΠΟΥ να αποδέχεται την εμπιστευτική φύση πληροφοριών για τη διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας της ΔΕΑΕ. Εξάλλου, με αυτό το άρθρο παραβιάζεται ο καταστατικός χάρτης της ΠΟΥ, σύμφωνα με τον οποίο, «όλες οι πληροφορίες και η δημοσιοποίηση απόψεων» είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη του στόχου «υγεία για όλο τον κόσμο».
Παρομοίως χρειάζεται να αποσυρθεί το άρθρο 7, με το σκεπτικό ότι η ΠΟΥ, της οποίας μια από τις καταστατικές λειτουργίες, είναι «να πράττει ως η κορυφαία αρχή και συντονιστικό όργανο στον τομέα της υγείας», οφείλει να ανακτήσει την ανεξαρτησία της από τη ΔΕΑΕ στους τομείς της έρευνας και των εκδόσεων.
Ερωτάται ο αρμόδιος υπουργός:
• Είναι στις προθέσεις της κυβέρνησης να υιοθετήσει τις ως άνω προτάσεις του Αντιπυρηνικού Παρατηρητηρίου Μεσογείου και να αναλάβει πρωτοβουλία για την προώθησή τους στην επόμενη διάσκεψη κορυφής της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας;
Ο ερωτών βουλευτής
Φώτης Κουβέλης
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS