Skip to main content.
Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς
18/03/2008

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

Το κείμενο που παρουσίασε σήμερα στην ανοιχτή συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς, ο πρόεδρός της Αλέκος Αλαβάνος έχει ως εξής:

Α.    ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Α.1.    Το πολιτικό πλαίσιο της ασφαλιστικής απορρύθμισης

1.    Η κοινωνική ασφάλιση αναμφισβήτητα αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες κατακτήσεις του εργατικού κινήματος στον 20ό αιώνα. Σήμερα όμως η κοινωνική ασφάλιση κινδυνεύει από την απληστία του νεοφιλελευθερισμού, κινδυνεύει να θυσιαστεί στο βωμό των κερδών του κεφαλαίου

2.    Από το 1990 και μετά οι κυβερνήσεις της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ προώθησαν μία σειρά αλλαγές στην κοινωνική ασφάλιση, με τις οποίες υποβάθμισαν τα ασφαλιστικά δικαιώματα των εργαζομένων, μείωσαν τις συντάξεις τους, επιδείνωσαν τους όρους συνταξιοδότησής τους και αποδυνάμωσαν τον δημόσιο χαρακτήρα της,. Με αυτές τις αλλαγές δεν αντιμετωπίστηκαν τα πραγματικά προβλήματα της κοινωνικής ασφάλισης, αλλά προωθήθηκε μία λογική ισοπέδωσης προς τα κάτω.

3.    Σήμερα βρισκόμαστε σε μία νέα καμπή, όπου η κυβέρνηση της Ν.Δ. ανοίγει και πάλι το θέμα, επιδιώκοντας να επαναφέρει στην ουσία το πακέτο Γιαννίτση, που είχε απορριφτεί μαζικά από τους εργαζομένους το 2001.

4.    Οι κυβερνήσεις του νεοφιλελεύθερου δικομματισμού  ευθύνονται για την στέρηση της δημόσιας κοινωνικής ασφάλισης από τους πόρους της γιατί επί σειρά ετών αρνούνταν να αναλάβουν τις υποχρεώσεις που αναλογούσαν στο κράτος, γιατί κατέφευγαν για δεκαετίες σε μηχανισμούς καταλήστευσης των διαθεσίμων των Ταμείων, γιατί ανέχονταν και υπέθαλπαν  φαινόμενα εισφοροδιαφυγής και εισφοροκλοπής.

5.    Δύο βασικοί παράγοντες επιδρούν καταλυτικά στην πλήρη αποδυνάμωση του ασφαλιστικού συστήματος, η διαχρονική καταλήστευση των πόρων της κοινωνικής ασφάλισης και η ελαστικοποίηση της απασχόλησης ως αποτέλεσμα της αποδιάρθρωσης των εργασιακών σχέσεων.

6.    Από το 1950 σημειώθηκε η μεγαλύτερη ληστεία σε βάρος των αποθεματικών της κοινωνικής ασφάλισης. Όλα τα ασφαλιστικά ταμεία της χώρας υποχρεώνονταν με το νόμο 1611/1950 να καταθέτουν το σύνολο των αποθεματικών τους άτοκα, σε ειδικό λογαριασμό της Τράπεζας της Ελλάδας. Η απώλεια για τα ταμεία, με βάση τα ισχύοντα κάθε φορά επιτόκια προθεσμιακών καταθέσεων, ανέρχεται σε εκατοντάδες δις ευρώ. Αν αυτά υπήρχαν σήμερα, κανένας δεν θα μπορούσε να μιλήσει για δημοσιονομικό πρόβλημα χρηματοδότησης της κοινωνικής ασφάλισης.

7.    Ενώ δεν γίνεται από κανέναν λόγος για κάποιου είδους επιστροφή έστω και μέρους αυτών των χρημάτων, η λεηλασία των πόρων της κοινωνικής ασφάλισης συνεχίζεται απρόσκοπτα:

8.    Η ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων διαμορφώνει επίσης, τους όρους για ουσιαστική ανατροπή του ασφαλιστικού συστήματος όπως το γνωρίσαμε μέχρι σήμερα. Με την ελαστική και μερική απασχόληση ανατρέπεται η βασική σχέση πάνω στην οποία στηρίχτηκε το ασφαλιστικό σύστημα μέχρι σήμερα. Ας αναλογιστούμε μόνο πότε και με ποιο τρόπο θα πάρει σύνταξη ο απασχολούμενος με μερική ή με ελαστικές μορφές απασχόλησης.

9.    Δια της διολισθήσεως, το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας οδηγείται σε πλήρες αδιέξοδο, ώστε να επιτευχθεί ο στόχος της αποδυνάμωσης του δημόσιου και κοινωνικού χαρακτήρα της ασφάλισης και την συνεπακόλουθα να προωθηθεί το σύστημα των τριών πυλώνων.

Α.2    Η ασφαλιστική απορρύθμιση της Νέας Δημοκρατίας

10.    Ο Πρωθυπουργός με το ασφαλιστικό νομοσχέδιο διέψευσε τις προεκλογικές του δεσμεύσεις των τεσσάρων «δεν», δηλαδή ότι δεν θα μειώσει τις συντάξεις, δεν θα αυξήσει τις ασφαλιστικές εισφορές, δεν θα αυξήσει τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, και δεν θα πειραχθούν ώριμα ασφαλιστικά δικαιώματα,  με κύρια θύματα τις γυναίκες και τους νέους. Η ασφαλιστική απορρύθμιση της Νέας Δημοκρατίας:

11.    Η Κυβέρνηση με το νομοσχέδιο αυτό προωθεί την ενοποίηση των ταμείων κύριας και επικουρικής ασφάλισης, αλλά και κλάδων υγείας και πρόνοιας:

12.    Η κυβέρνηση επιδιώκει να κάνει συμμέτοχους τους ασφαλισμένους στην εγκληματική πολιτική του ξεπουλήματος του δημοσίου πλούτου μέσω της δημιουργίας του λεγόμενου «ασφαλιστικού κεφαλαίου αλληλεγγύης γενεών», του οποίου οι πόροι θα προέρχονται από το 10% των εσόδων από ιδιωτικοποιήσεις, από το 4% των εσόδων του ΦΠΑ (ανοίγοντας το δρόμο για νέα αύξηση του ΦΠΑ στο όνομα της στήριξης της κοινωνικής ασφάλισης) και από το 10% των εσόδων από κοινωνικούς πόρους, που έχουν θεσπιστεί υπέρ κάποιων ασφαλιστικών ταμείων καθιστώντας προβληματικά ασφαλιστικά ταμεία που σήμερα είναι πλεονασματικά.

13.    Ο Πρωθυπουργός υποκριτικά αναφέρεται στην ανάγκη στήριξης των νέων. Την ίδια στιγμή η κυβέρνησή του φέρνει μακάβρια διάταξη στο νομοσχέδιο με την οποία αυξάνει τα 50 ένσημα που χρειάζονταν ετήσια για να έχει κάποιος ασφάλιση υγείας σε 100, μέτρο το οποίο χτυπάει κυρίως τους νέους, που έχουν μεγάλη ανεργία ή εργάζονται στην πλειοψηφία τους ανασφάλιστοι από τους εργοδότες.

14.    Το ασφαλιστικό νομοσχέδιο δεν προβλέπει τίποτα για την ενίσχυση της δημόσιας χρηματοδότησης στην κοινωνική ασφάλιση, για την βελτίωση των συντάξεων και των παροχών υγείας, για την καταπολέμηση της εισφοροδιαφυγής, για την επιστροφή στα ταμεία των λεηλατηθέντων αποθεματικών τους και για την τήρηση των νομοθετημένων υποχρεώσεων του κράτους και των ιδιωτών προς αυτά.

15.    Με το ασφαλιστικό νομοσχέδιο της Νέας Δημοκρατίας γίνεται μία εσωτερική αναδιανομή των πόρων του ασφαλιστικού συστήματος και μία συνολική μείωση των παροχών των ασφαλισμένων με αποτέλεσμα να σπρώχνει τους ασφαλισμένους και μάλιστα με ειδικά κίνητρα προς την ιδιωτική ασφάλιση. Προωθείται έτσι το νεοφιλελεύθερο σύστημα των «τριών πυλώνων».

16.    Αναφέρει η κυβέρνηση στη σελίδα 2 της εισηγητικής έκθεσης: «Ο χαρακτήρας του ασφαλιστικού συστήματος δημόσιος, αναδιανεμητικός, υποχρεωτικός δεν αλλάζει». Ωστόσο αμέσως μετά συμπληρώνει «το σύστημα διαρθρώνεται σε τρεις βασικούς πυλώνες. Ο πρώτος αποτελείται από την κύρια και την επικουρική ασφάλιση, ο δεύτερος βασίζεται στα επαγγελματικά ταμεία και ο τρίτος στην ιδιωτική ασφάλιση». Ό,τι τύχη είχαν τα τρία «δεν» έχει και αυτή η διαβεβαίωση για το δημόσιο αναδιανεμητικό και υποχρεωτικό χαρακτήρα του συστήματος. Η ιδιωτική ασφάλιση ούτε δημόσια είναι, ούτε υποχρεωτική, ούτε εγγυημένη απόδοση έχει. Τα επαγγελματικά ταμεία δεν συνιστούν μορφή κοινωνικής ασφάλισης, συνιστούν μορφή ιδιωτικής ασφάλισης οργανωμένης σε ομαδική βάση. Άρα, στρατηγική της κυβέρνησης, και γίνεται πιο εμφανής  με αυτό το νομοσχέδιο, είναι η δημιουργία πιέσεων και αντικινήτρων σε βάρος της δημόσιας ασφάλισης και η δημιουργία κινήτρων υπέρ της ιδιωτικής.

Β.    ΟΙ ΑΝΤΙΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ

17.    Ο Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς, θα κινηθεί σε δύο επίπεδα. Το ένα είναι στην αποδόμηση και αποκάλυψη των προθέσεων και των επιπτώσεων από τις ρυθμίσεις του νομοσχεδίου. Το δεύτερο είναι στην ανάδειξη της άλλης λύσης που προτείνουμε στα ασφαλιστικά προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί από τις πολιτικές των κυβερνήσεων της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ.

18.    Οι προτάσεις αυτές στηρίζονται σε μερικές βασικές αρχές, όπως είναι η αλληλεγγύη των γενεών, η αναδιανομή του κοινωνικού πλούτου, η αξιοποίηση της περιουσίας των ταμείων, η αύξηση της απασχόλησης, η προώθηση αναλογιστικών μελετών, η αναζήτηση του ψηλότερου κοινωνικού παρανομαστή και στην προβολή συγκεκριμένων μέτρων που θα μπορούσαν να έχουν σαν αποτέλεσμα την εισροή δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ στα αποθεματικά των ταμείων.

19.    Η διατύπωση εναλλακτικών προτάσεων αποτελεί το προνομιακό πεδίο στο οποίο ο ΣΥΡΙΖΑ δρα και θέλει να δράσει πολύ περισσότερο στο μέλλον. Από την άποψη αυτή ο ΣΥΡΙΖΑ και είχε, και έχει, και διαρκώς θα εμπλουτίζει τις προτάσεις του για μια εναλλακτική στρατηγική για το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας μας.

20.    Εμείς λέμε ότι υπάρχει άλλος δρόμος, μπορεί να αναβαθμιστεί το επίπεδο των συντάξεων ιδιαίτερα των χαμηλών, πρέπει και μπορεί να αναβαθμιστεί το επίπεδο των παροχών υπηρεσιών υγείας. Ο δρόμος αυτός περνάει μέσα από την αναδιανομή του συσσωρευμένου πλούτου και την εφαρμογή ενός νέου τύπου ανάπτυξης με επίκεντρο την πλήρη απασχόληση.

21.    Αυτός ο δρόμος προϋποθέτει άλλους συσχετισμούς δυνάμεων, προϋποθέτει έναν άλλο συνασπισμό εξουσίας με επίκεντρο τις δυνάμεις της αριστεράς. Και ο ΣΥΡΙΖΑ αγωνίζεται ακριβώς για τη διαμόρφωση αυτών των προϋποθέσεων.  Από αυτή τη στρατηγική μας προκύπτουν προτάσεις άμεσα εφαρμόσιμες, προκύπτουν δυνατότητες χρηματοδότησης του συστήματος και βελτίωσης της θέσης των ασφαλισμένων.

22.    Ο ΣΥΡΙΖΑ απορρίπτει την κινδυνολογία για το μέλλον του ασφαλιστικού, που χρησιμοποιείται ως πρόσχημα για την αποδόμησή του. Η κοινωνική ασφάλιση δεν κινδυνεύει από τον δημόσιο και αναδιανεμητικό χαρακτήρα της αλλά από τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές, που επιδιώκουν να το αντικαταστήσουν με το κεφαλαιοποιητικό χαρακτήρα και την ιδιωτική ασφάλιση. Ο ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί, ότι η δημόσια κοινωνική ασφάλιση δεν χρειάζεται κατεδάφιση αλλά στήριξη και ουσιαστική αναβάθμιση, που να οδηγεί στη βελτίωση των συντάξεων και των παροχών υγείας στους ασφαλισμένους.

23.    Επιτάχυνση και βελτίωση των διοικητικών και λειτουργικών διαδικασιών στους ασφαλιστικούς οργανισμούς.

24.    Τα γενικά όρια της ηλικίας συνταξιοδότησης δεν αυξάνονται. Αντίθετα επανέρχεται η ισχύς της 35ετίας ασχέτως ορίου ηλικίας για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος όλων των ασφαλισμένων (ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, αγρότες, αυτοαπασχολούμενοι).

25.    Για τα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα, προτείνετε η ένταξη σʼ αυτά και των κατηγοριών ασφαλισμένων του δημόσιου τομέα που συγκεντρώνουν τις απαραίτητες προϋποθέσεις.

26.    Στο πλαίσιο της προοπτικής αναβάθμισης του Συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης είναι ανάγκη να απαλειφθούν οι ανισότητες που προκάλεσαν οι νόμοι που ψηφίστηκαν από το 1990 μέχρι το 2002. Επιμένουμε σ την κατάργηση των αντιασφαλιστικών διατάξεων αυτών των νόμων.

27.    Ο ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί, ότι απαιτούνται ειδικές νομοθετικές ρυθμίσεις και μέτρα πολιτικής για τη θέση της γυναίκας στο σύστημα της κοινωνικής ασφάλισης και θα πάρει πρωτοβουλίες σε αυτή την κατεύθυνση. Καμιά μορφή γυναικείας απασχόλησης να μην είναι χωρίς κάλυψη από την εργατική νομοθεσία και από την κοινωνική ασφάλιση.

28.    Όσον αφορά τον ΟΓΑ θα πρέπει να μην συνδέεται η ασφάλιση των αγροτών με την ασφάλιση της αγροτικής παραγωγής.

29.    Τέλος προβλέπεται η δραστική αύξηση των συντάξεων και κυρίως των κατώτερων, καθώς και την βελτίωση των παροχών υγείας.

30.    Σε αυτή τη λογική ο ΣΥΡΙΖΑ καταθέτει εναλλακτικές  προτάσεις για μια δημοκρατική μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος. Οι βασικοί άξονες αυτών των προτάσεων  είναι:

A.    Η μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού αποτελεί τμήμα μιας συνολικότερης θεώρησης και ενός ολοκληρωμένου προγράμματος με στόχο την ενίσχυση του κοινωνικού κράτους τόσο ως προς το εύρος των καλυπτόμενων αναγκών, όσο και ως προς την ποιότητα των υπηρεσιών, την διεύρυνση της δημοκρατίας και του δημοκρατικού ελέγχου, την ενίσχυση της συμμετοχής των εργαζομένων, την καταπολέμηση των κοινωνικών ανισοτήτων, την εξάλειψη της φτώχειας στην χώρα μας.

B.    Στρατηγική στόχευση είναι τα τρία ταμεία ασφάλισης: Ένα για όλους τους μισθωτούς, ένα για τους αγρότες, ένα για τους αυτοαπασχολούμενους.  Στην πορεία αυτή η ενοποίηση των Ταμείων οφείλει να γίνει με διαδικασίες που προϋποθέτουν την βιωσιμότητα τους, την ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχουν στους πολίτες και την σύμφωνη γνώμη των εργαζομένων. Ειδικότερα τίθενται τέσσερις προϋποθέσεις:

Β.1. Διενέργεια αξιόπιστων αναλογιστικών μελετών για το σύνολο των Ταμείων πριν την όποια συγχώνευση

Β.2. Κάλυψη των ελλειμμάτων, όπου υπάρχουν, πριν την όποια συγχώνευση

Β.3. Οι όποιες ενοποιήσεις θα αναζητούν τον ανώτατο δυνατό κοινό παρανομαστή

Β.4. Οι όποιες ενοποιήσεις θα γίνουν με τη συναίνεση των εργαζομένων

Γ.  Εξασφάλιση, στη βάση συγκεκριμένων προτάσεων, των αναγκαίων πόρων που θα επιτρέψουν την κάλυψη των λειτουργικών αναγκών του ασφαλιστικού συστήματος

Δ. Εξασφάλιση, στη βάση συγκεκριμένων προτάσεων, των αναγκαίων πόρων που θα επιτρέψουν την μεγέθυνση των αποθεματικών των Ταμείων

Ε. Συγκεκριμένες πρόνοιες για την μια ολοκληρωμένη δημόσια και δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη των ασφαλισμένων αλλά και όσων κατοικούν στη χώρα μας

ΣΤ. Συγκεκριμένες ρυθμίσεις για την προνοιακή πολιτική και το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης

Α.    ΑΝΑΛΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Α.1.    Το Ασφαλιστικό ως τμήμα μιας συνολικότερης θεώρησης για την ενίσχυση του κοινωνικού κράτους

31.    Για τον ΣΥΡΙΖΑ η προστασία και αναβάθμιση του ασφαλιστικού συστήματος είναι άρρηκτα συνδεδεμένη κατʼ αρχή με «εξωγενείς» παράγοντες σε σχέση με το ίδιο το ασφαλιστικό σύστημα, που όμως το επηρεάζουν καθοριστικά.

32.    Η αναβάθμιση του ασφαλιστικού συστήματος είναι άρρηκτα συνδεδεμένη:

33.    Οι παραπάνω πολιτικές πρέπει να προχωρήσουν παράλληλα. Για τον ΣΥΡΙΖΑ η δημόσια κοινωνική ασφάλιση αποτελεί μέρος ενός ολοκληρωμένου συστήματος κοινωνικής προστασίας, που θα εγγυάται σε όλους τους πολίτες ποιοτικές συνθήκες διαβίωσης με ασφάλεια και αξιοπρέπεια. Με βασικές συντεταγμένες την καθολικότητα και το δημόσιο χαρακτήρα των υπηρεσιών του, τον αναδιανεμητικό ρόλο των παροχών του, την αποκέντρωση των λειτουργιών του, την ενεργό κρατική συμμετοχή στην χρηματοδότησή του.

Α.1.2.    Συγκεκριμένες προτάσεις

34.    Σε συνέχεια των παραπάνω ο Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς επαναφέρει, ως απαραίτητο συμπλήρωμα της συνολικής του πρότασης για την ασφαλιστική μεταρρύθμιση:

Β.2.    Ενοποιήσεις Ταμείων

35.    Η Αριστερά ήταν ιστορικά και παραμένει υπέρ της ενοποιήσεως των ταμείων  και στην οριστική κατάληξή τους σε 3 Ταμεία: Μισθωτών, αγροτών, αυτοαπασχολούμενων.

Η όποια σημερινή επιχειρούμενη ενοποίηση προς αυτή την κατεύθυνση πρέπει να προωθείται υπό τέσσερις σαφείς όρους - προϋποθέσεις:

Β.3.    Χρηματοδότηση των λειτουργικών αναγκών του συστήματος

36.    Υποχρεωτική τριμερής χρηματοδότηση της κοινωνικής ασφάλισης (κλάδου κύριας σύνταξης και κλάδου υγείας) για το σύνολο των ασφαλισμένων.

37.    Η είσπραξη ενός ευρώ από ένα ταμείο ασφάλισης πρέπει να θεωρείται εξίσου σημαντική με την είσπραξη ενός ευρώ από το Φ.Π.Α. Κεντρικό επομένως θέμα είναι η ριζική καταπολέμηση της εισφοροδιαφυγής και της αδήλωτης εργασίας και η συνεπακόλουθη αύξηση της «εισπραξιμότητας» των εισφορών. Προς αυτή την κατεύθυνση προβλέπεται:

38.    Σημαντικά έσοδα μπορούν θα προκύψουν από την πλήρη ασφάλιση ανασφάλιστων ή μερικώς ασφαλισμένων εργαζομένων (αλλοδαποί, άτυπες μορφές απασχόλησης, προγράμματα απασχόλησης και κατάρτισης ανέργων. Αυτά προϋποθέτουν:

Γ.4.    Χρηματοδότηση των αποθεματικών πόρων

39.    Το ζητούμενο είναι η αποκατάσταση της αποθεματικής δυνατότητας των ταμείων. Η δημόσια κοινωνική ασφάλιση θα πρέπει να στηριχτεί και με νέους πόρους αφενός για να καλυφθούν σταδιακά οι απώλειες των αποθεματικών από τη διαχρονική λεηλασία τους, αφετέρου για να αυξηθούν οι συντάξεις -κυρίως οι κατώτερες- και για να αναβαθμιστούν οι παροχές των κλάδων υγείας.

Προς αυτή την κατεύθυνση απαιτείται η διενέργεια αξιόπιστων μελετών για το ύψος των πόρων που απαιτούνται και για το χρόνο που απαιτείται.

Ως βάση συζήτησης θεωρούμε τη μελέτη του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ και η οποία προβλέπει ότι απαιτείται ένας επιπλέον αποθεματικός πόρος της τάξης του 1,4% του ΑΕΠ (δηλαδή τρία δισεκατομμύρια ευρώ το χρόνο) μόνο για το ΙΚΑ.

40.    Πλέον των παραπάνω προτείνουμε:

40.1.    Αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας εις όφελος των πολιτών. Οι δημόσιες επιχειρήσεις, η δημόσια περιουσία, κινητή και ακίνητη, αποτελεί μορφή συλλογικής αποταμίευσης του ελληνικού λαού. Να σταματήσουν άμεσα οι ιδιωτικοποιήσεις. Σημαντικό μέρος της απόδοσης των δημόσιων επιχειρήσεων δεσμεύεται υπέρ των ασφαλιστικών ταμείων.

40.2.    Διεύρυνση της φορολογικής βάσης. Στην Ελλάδα υπάρχουν μορφές εισοδημάτων και κερδών τα οποία δεν φορολογούνται (μερίσματα μετοχών, φοροαπαλλαγές εκκλησίας κλπ). Η ένταξή τους στο φορολογικό σύστημα θα δημιουργούσε ικανούς πόρους για να ενισχυθεί ένα αποθεματικό των ταμείων για τις μελλοντικές ανάγκες αλλά και για τη στήριξη γενικότερα των δημόσιων οικονομικών, προκειμένου να ασκηθούν οι αναγκαίες κοινωνικές πολιτικές. Συγκεκριμένα προτείνεται:

40.3.    Αξιοποίηση των διαθεσίμων και της ακίνητης περιουσίας των ασφαλιστικών οργανισμών με βάση κριτήρια ασφαλούς και εγγυημένης απόδοσης

40.4.    Ειδικά τέλη:

40.5.    Τμήμα των αναγκαίων πόρων θα εξοικονομηθούν από τη μείωση των στρατιωτικών εξοπλισμών.

Γ.5.    Προϋποθέσεις σύνταξης, ύψος και δομή των συντάξεων

41.    Η Ελλάδα, στο πλαίσιο της ζώνης του Ευρώ, έχει από τις υψηλότερες ασφαλιστικές εισφορές και παράλληλα τις χαμηλότερες συντάξεις. Η κατώτερη σύνταξη στη χώρα μας αντιστοιχεί στο 40 - 50% της αντίστοιχης των χωρών της ζώνης του ευρώ. Το 50% των συνταξιούχων της χώρας βρίσκεται στη κατηγορία των κατώτατων ορίων συντάξεων (μέχρι 420 ευρώ). Το 70% των συνταξιούχων του ΙΚΑ αμείβονται με τις κατώτερες συντάξεις. Το ΙΚΑ παραμένει το φτωχοκομείο της κοινωνικής ασφάλισης, αφού το 73% των συνταξιούχων του λαμβάνουν ως κύρια σύνταξη λιγότερα από 500 ευρώ το μήνα, οι συντάξεις των αυτοαπασχολουμένων κινούνται στα ίδια επίπεδα, ενώ των αγροτών είναι αρκετά μικρότερες και αποτελούν ουσιαστικά προνοιακό βοήθημα. Η μέση σύνταξη στον ιδιωτικό τομέα ανέρχεται στα 550 ευρώ,  ενώ το αναγνωρισμένο επίσημα όριο φτώχειας στην Ελλάδα βρίσκεται στο επίπεδο των 520 ευρώ περίπου. Ο πραγματικός μέσος δείκτης αναπλήρωσης του συντάξιμου μισθού από την κύρια σύνταξη είναι σήμερα 44% και με έντονες εσωτερικές ανισότητες, λόγω μιας χρόνιας πολιτικής απαξίωσης και μη αναπροσαρμογής, με ευθύνη των κυβερνήσεων, των συντάξεων σύμφωνα με τις αυξήσεις των συλλογικών συμβάσεων εργασίας των ενεργών εργαζομένων. Οι νεότερες γενιές έχουν χειρότερους όρους ασφάλισης και συνταξιοδότησης.

42.    Βάσει των παραπάνω προτείνουμε:

42.1.    Κύρια σύνταξη ίση με το 80% των συντάξιμων αποδοχών του τελευταίου χρόνου ασφάλισης.

42.2.    Επικουρική σύνταξη, ως κάτω βάση,  στο 20% του συντάξιμου μισθού αναπροσαρμοζόμενου σύμφωνα με τις ετήσιες αυξήσεις των μισθών. Για αυτήν εισφέρουν οι εργοδότες και οι εργαζόμενοι σε αναλογία 1 προς 1.

42.3.    Το άθροισμα της πλήρους κύριας και της επικουρικής σύνταξης δεν μπορεί να υπολείπεται το 100% των συντάξιμων αποδοχών του τελευταίου χρόνου και θα αναπροσαρμόζεται ετησίως σύμφωνα με τις αντίστοιχες αυξήσεις των συλλογικών συμβάσεων εργασίας των εν ενεργεία εργαζομένων.

42.4.    Η κατώτερη σύνταξη επανέρχεται στα 20 ημερομίσθια του ανειδίκευτου εργάτη.

42.5.    Διασφαλίζονται τα ασφαλιστικά δικαιώματα είτε με την επιστροφή των ασφαλιστικών εισφορών είτε με τη χορήγηση των ποσοστών των συντάξεων, που αναλογούν στις πραγματοποιηθείσες ημέρες ασφάλισής τους, όσων ανδρών και γυναικών φτάνουν στα όρια ηλικίας για συνταξιοδότηση και δεν έχουν συμπληρώσει τις απαραίτητες προϋποθέσεις (αναγκαίο αριθμό ενσήμων).

42.6.    Η ιδιωτική και η επαγγελματική ασφάλιση δεν ανήκουν στο θεσμικό πλαίσιο, το οποίο διέπει το δημόσιο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης και κατά συνέπεια δεν αποτελεί πυλώνα της κοινωνικής ασφάλισης. Δεν λαμβάνονται υπόψη στον υπολογισμό της συνολικής σύνταξης των ασφαλισμένων ή του χορηγούμενου εφάπαξ ποσού. Δεν υποκαθιστούν καθ' οιονδήποτε τρόπο τη επικουρική σύνταξη και τις αντίστοιχες εισφορές.

42.7.    Για όσους εργαζόμενους δεν έχουν ταμείο εφάπαξ θα δημιουργηθεί ένα ενιαίο ταμείο παροχής εφάπαξ με όρους καθορισμένων εισφορών και παροχών.

Γ.6.    Προνοιακή πολιτική και κοινωνική ασφάλιση

43.    Το σημερινό σύστημα επιβαρύνει το ασφαλιστικό σύστημα με προνοιακές πολιτικές που δεν θα έπρεπε να καλύπτονται από τα ασφαλιστικά ταμεία (από το επίδομα του φαντάρου μέχρι μια σειρά άλλες κοινωνικές πολιτικές). Αυτές οι πολιτικές πρέπει να αποσπαστούν και να καλύπτονται κατευθείαν από τον προϋπολογισμό ώστε να μην δημιουργείται σύγχυση με το γενικότερο θέμα των συντάξεων. Στη βάση αυτή προτείνεται:

Γ.7.    Ιατροφαρμακευτική περίθαλψη - Στρατηγική κατεύθυνση το Δημόσιο Σύστημα Υγείας.

44.    Στους τομείς υγείας, περίθαλψης, κοινωνικής φροντίδας υπάρχει χάσμα σε σχέση με τις κατακτήσεις των εργαζομένων σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τις πραγματικές ανάγκες των ασφαλισμένων,  με τις εισφορές τους στους κλάδους υγείας της κοινωνικής ασφάλισης και με την ίδια την αξιοπρέπειά τους. Η υποχρηματοδότηση από το κράτος των υπηρεσιών υγείας, πρόνοιας-κοινωνικής φροντίδας, η προϊούσα ιδιωτικοποίησή τους αλλά και ένταση των εσωτερικών ανισοτήτων έχουν ως συνέπεια  την αδυναμία του σημερινού ασφαλιστικού συστήματος να ανταποκριθεί στις σύγχρονες ανάγκες. Στην Ελλάδα παρατηρούνται μεγάλες ανισότητες σε ό,τι αφορά τις υγειονομικές παροχές και χαμηλή ποιότητα υπηρεσιών στις παροχές που αφορούν τους πολλούς ιδιαίτερα του ΙΚΑ. Αντί να αντιμετωπίσει τα παραπάνω η κυβέρνηση καταθέτει το άρθρο 148 στο ασφαλιστικό νομοσχέδιο το οποίο αφορά τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες κάποιος μπορεί να αποκτήσει βιβλιάριο ιατρικής και φαρμακευτικής περίθαλψης. Σήμερα, τέτοιο βιβλιάριο μπορεί να αποκτήσει κάποιος αν έχει πενήντα ένσημα. Τώρα, τα  πενήντα ένσημα γίνονται εκατό. Αριθμός που με τις σημερινές συνθήκες ανεργίας και με την μερική απασχόληση(διπλασιαζόμενος επί της ουσίας) είναι απλησίαστος ιδιαίτερα για τους νέους, ενώ μετατίθεται ουσιαστικά το βάρος της αντιμετώπισης της εισφοροδιαφυγής από την κυβέρνηση και την πολιτική της, στους ασφαλισμένους.

45.     Εμείς λέμε ότι το δικαίωμα στη ζωή είναι αδιαπραγμάτευτο και δεν πρέπει να εξαρτάται από ένσημα. Ιατρική και φαρμακευτική περίθαλψη πρέπει να έχουν όλοι οι Έλληνες, όλες οι Ελληνίδες, όλοι όσοι ζουν στη χώρα μας. Αυτό ακριβώς είναι μία πτυχή της πρότασης που ήδη έχουμε καταθέσει για το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, για τις ελάχιστες προϋποθέσεις ζωής

46.    Η ιδέα ενός ενιαίου φορέα υγείας ήταν πάντα στους στόχους της Αριστεράς. Σήμερα αυτό που προέχει είναι η αναβάθμιση των υπηρεσιών υγείας του ΙΚΑ, η αναβάθμιση του ΕΣΥ και παράλληλα την ουσιαστική σύνδεση των δημόσιων υποδομών υγείας. Απώτερος στόχος είναι ένα Δημόσιο Σύστημα Υγείας του οποίου οι υπηρεσίες υγείας θα παρέχονται δωρεάν σε όλους όσους ζουν και  εργάζονται στη χώρα, θα παρέχει ισότιμη πρόσβαση και υπηρεσίες υψηλής ποιότητας σε όλους και θα στηρίζεται σε ολοκληρωμένο Δημόσιο Δίκτυο Υπηρεσιών Πρόληψης και Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.  Οι δαπάνες Υγείας-Πρόνοιας να καλύπτονται από τον προϋπολογισμό. Στην έναρξη υλοποίησης του στόχου παροχής υψηλής ποιότητας υπηρεσιών υγείας και πρόνοιας, χρειάζεται  άμεσα διπλασιασμός των Δημόσιων Δαπανών Υγείας.

47.    Σε κάθε περίπτωση προτείνουμε:

ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ